Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Eutrofizacja południowej części kompleksu Wielkich Jezior Mazurskich w latach 1977-2011

Siuda W., Kaliński T., Kauppinen E., Chróst R. J.

Technologia Wody

|

2014

|

Nr 3 (35)

48--62

PL

Wobec braku w regionie dużych i uciążliwych dla środowiska zakładów przemysłowych głównym zagrożeniem dla wód powierzchniowych środowiska przyrodniczego Wielkich Jezior Mazurskich (WJM) jest ich postępująca eutrofizacja. Choć wzrost żyzności (trofii) jest przejawem naturalnej ewolucji wszystkich zbiorników wodnych, to przyspieszona eutrofizacja południowej części systemu WJM obserwowana w drugiej połowie XX wieku była efektem szeroko pojętej aktywności człowieka. Tempo procesów eutrofizacyjnych jest funkcją ilości substancji biogennych zgromadzonych w ekosystemach wodnych. Analiza danych historycznych dokumentujących zmiany całkowitego stężenia fosforu (PT) w wodach południowej części systemu WJM pozwoliła wyodrębnić trzy wyraźnie zróżnicowane etapy ewolucji tworzących go jezior: (i) okres do roku 1995, charakteryzujący się szybką eutrofizacja i, zwłaszcza w jego schyłku, występującymi okresowo gwałtownymi zaburzeniami homeostazy wód jeziornych; (ii) lata 1995-2005, w których procesy eutrofizacyjne uległy gwałtownemu spowolnieniu, a nawet odwróceniu (de-eutrofizacja) oraz; (iii) lata 2005-2011, w których korzystne tendencje z lat 1995-2005 uległy wyhamowaniu. W artykule poddano analizie przyczyny, mechanizmy i skutki zmian trofii jezior południowej części systemu WJM. Określono punkty krytyczne systemu decydujące o dynamice tych zmian. Wskazano potencjalne zagrożenia dla jakości wód WJM, a także sformułowano szereg zaleceń dotyczących ochrony ich zasobów wodnych oraz zlewni.

EN

Due to lack of heavy urbanized areas and large industrial plants exhausting the natural environment, eutrophication is the main threat to waters of the Great Masurian Lakes (GML). Although the increase in fertility (trophy) is a manifestation of the natural evolution of all freshwater ecosystems, accelerated degradation of southern part of GML system observed in second half of 20th century was caused by various aspects of human activity. The intensity of eutrophication processes depends on quantity and quality of biogenic substances stored in aquatic ecosystems. Analysis of historical data documenting changes in total phosphorus concentra¬tions in waters of lakes that belong to the southern part of GML system permitted to distinguish of three clearly different stages of their evolution: (i) period until 1995 characterized by fast eutrophication and, especially during its last phase, periodic rapid disturbances of homeostasis of lakę waters; (ii) years 1995-2005 when eutrophication processes or were even reversed (de-eutrophication) and; (iii) time from 2005 to 2011 when beneficial changes of water quality observed at the turn of the 20th and 21 st centuries diminished. In the article causes, mechanisms and consequences of anthropogenic impact on the southern part of Great Masurian Lakes system are discussed. The authors establish the critical points of the GML system that strongly affected evolutionary changes in its trophic status. Moreover, they indicate potential threats and solutions concerning management and protection of waters and drainage area of GML system.

2

Problematyka regulacji poziomów wód w Systemacie Wielkich Jezior Mazurskich

Nowicki Z., Glińska-Lewczuk K.

Gospodarka Wodna

|

2008

|

Nr 6

238-240

EN

The paper analyses the possibility to stabilise waters in the Great Mazury Lakes System on the level higher by 0,1-0,3 m than it is nów. Due to difficulties in the proper performance of water management tasks at the water-level of 115,75-115,85 above the sea, it is proposed to keep the water level at 115,85 in the summer period and at 116,05 in the win-ter period. The realisation of policy described in the articie may stop the process of degradation of the environment and especialiy of the cultural va!ues of this highly tourist region, what is particularly important with re-gard to the Great Mazury Lakes System.

3

Położenie głównego działu wodnego w systemie Wielkich Jezior Mazurskich

Dąbrowski M.

Gospodarka Wodna

|

2002

|

Nr 6

238-243

PL

Przedstawiono problem położenia głównego działu wodnego między dorzeczami Wisły i Pregoły. Położenie głównego działu wodnego od połowy XIX wieku zmieniano dwukrotnie. Analiza dotychczasowych badań uzupełniona aktualnymi materiałami obserwacyjnymi pozwala obecnie na wydzielenie w obrębie Wielkich Jezior Mazurskich obszaru bifurkującego, który w zależności od sposobu gospodarowania wodą w różnym stopniu zasila systemy obu dorzeczy.

EN

The problem of situation of the main watershed of the Vistula and the Pregota is presented. The situation of the main watershed has been twice changed since the half of the XIX century. The analysis of results of investigations which have been done up to the present supplemented by observational materials affords possibilities for separation in the region of the Great Mazurian Lakes a bifurcation area which supplies the systems of the both catchment areas to a degree depending on the way of water management.