Inteligentne systemy transportowe (ang. ITS - Intelligent Transport Systems) są rozwiązaniami, które wykorzystują różnorodne technologie: telekomunikacyjne, informatyczne, automatyki obiektów ruchomych w obszarze transportu drogowego. ITS obejmują kierowców, pasażerów, podróżnych, przewoźników, operatorów i innych użytkowników dróg. Służą do zarządzania mobilnością oraz ruchem. Ich wdrożenie ma na celu między innymi poprawę efektywności ruchu (skrócenie czasu podróży), ograniczenie uciążliwości (zanieczyszczenia, hałas) i zwiększenie bezpieczeństwa w transporcie. Celem artykułu jest przedstawienie teoretyczno-empirycznego aspektu inteligentnych systemów transportowych jako elementu projektów transportowych Unii Europejskiej. W artykule zaprezentowano: pojęcie, korzyści oraz zakres usług realizowanych przez ITS, fundusze europejskie dedykowane nowoczesnemu transportowi oraz wybrane unijne programy transportowe, za które odpowiedzialne jest Centrum Unijnych Projektów Transportowych (ze szczególnym uwzględnieniem zastępującego dotychczasowy Program TEN-T instrumentu „Łącząc Europę”). Próbę przybliżenia powyższych zagadnień podjęto ze względu na ich ciągły rozwój, oraz atrakcyjność.
EN
Intelligent Transport Systems (ITS) are solutions that use a variety of technologies - telecommunications, IT, automation of moving objects in the area of road transport. ITS include drivers, passengers, travelers, carriers, operators and other road users. Intelligent transport systems are used to manage mobility and traffic, their implementation aims, among others, to improve traffic efficiency (shortening travel time), reduce nuisance (pollution, noise) and increase safety in transport. The aim of the article is to present the theoretical-empirical aspect of intelligent transport systems as an element of transport projects of the European Union. The work presents: the concept, benefits and scope of services provided by ITS, European funds dedicated to modern transport and selected EU transport programs for which the jest Centrum Unijnych Projektów Transportowych is responsible (with particular emphasis on, replacing the current TEN-T Program - „Łącząc Europę” tool). An attempt to approximate the above issues was made due to their continuous development and attractiveness.
Artykuł przedstawia miejsce Centrów Zarządzania Ruchem w systemach zarządzania ruchem, przede wszystkim w organizowanym przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad Krajowym Systemie Zarządzania Ruchem. W tekście wskazano podstawowe regulacje prawne dotyczące inteligentnych systemów transportowych, a także omówiono pojawiający się w związku z budową systemów zarządzania ruchem problem podatkowy.
Zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej w zakresie sprawozdawczości państw członkowskich informacje o działaniach w zakresie inteligentnych systemów transportowych (ITS) planowanych na kolejne pięć lat, o których mowa w art. 17 ust. 2 dyrektywy 2010/40/UE, powinny obejmować ogólne sprawozdanie na temat działań planowanych w tym czasie i dotyczących wdrażania ITS w państwie członkowskim. Od momentu przedstawienia planu działania przez Polskę minęły ponad 2 lata, w ciągu których w polskich miastach wiele się zmieniło.
Dynamic development of telematics in the field of transport and methods of control and management of the systems and transport networks has led to implementation of modern and advanced technologies that allow for efficient and fast control and management of road traffic. Intelligent Transport Systems (ITS) represent a broad set of various technologies used in transport in order to protect health of traffic participants, improve efficiency of the transport system and protect the resources of natural environment. The paper presents one of the domains of ITS services according to ISO 14813-1:2007, which is application of Intelligent Transport Systems in road transport for providing travellers with information.
PL
Szybki rozwój telematyki w obszarze transportu oraz metody sterowania i zarządzania systemami i sieciami transportowymi doprowadziły do wdrożenia w wielu rozwiniętych krajach nowoczesnych, zaawansowanych technologii pozwalających na sprawne i szybkie sterowanie i zarządzanie ruchem drogowym. Inteligentne Systemy Transportowe (ITS) stanowią szeroki zbiór różnorodnych technologii wykorzystywanych w transporcie w celu ochrony życia uczestników ruchu, zwiększenia efektywności systemu transportowego oraz ochrony zasobów środowiska naturalnego. W artykule przedstawiono jedną z domen usług ITS według ISO 14813-1:2007, jaką stanowi zastosowanie Inteligentnych Systemów Transportowych w transporcie drogowym do przekazywania informacji dla podróżnych.
W referacie przedstawiono problemy dotyczące zagrożeń terrorystycznych dla infrastruktury transportowej. Zakres infrastruktury transportowej uległ rozszerzeniu, obejmuje infrastrukturę transportu kolejowego, śródlądowego, drogowego, morskiego, lotniczego, intermodalnego oraz inteligentne systemy transportowe (ITS). Na podstawie analiz należy stwierdzić, że na świecie infrastruktura transportowa jest zagrożona potencjalnymi atakami terrorystycznymi, w szczególności infrastruktura transportu drogowego i kolejowego (około 23 %), w mniejszym stopniu infrastruktura transportu morskiego i powietrznego (około 2%). Kroki prawne, dotyczące zwalczania terroryzmu, zostały podjęte na poziomie międzynarodowym, ponadto powołano w tym zakresie instytucje na szczeblu ONZ, NATO oraz UE.
EN
The paper presents problems of terrorism threats for transportation infrastructure. The range of transportation infrastructure has spread and includes railway, inland waterways, road, maritime, air, intermodal transport infrastructure and intelligent transport systems (ITS). Based on the analyses, transportation infrastructure is potentially threatened with terrorism attacks, especially road and rail infrastructure (about 23 %), and to a smaller degree the maritime and air transport infrastructure (about 2 %). Legal steps to fight terrorism have been taken on the international level; furthermore, some institutions have been established for this purpose at the UN, NATO and UE level.
W referacie przedstawiono problematykę dotyczącą implementacji zintegrowanych inteligentnych systemów transportowych (ITS) w Unii Europejskiej. Zdaniem Komisji Europejskiej autonomiczne inteligentne systemy transportowe wdrożone w państwach członkowskich Unii Europejskiej nie są interoperacyjne z różnych powodów, m.in. ze względu na niezgodności w zakresie interpretacji przepisów prawnych, standardów technologicznych (specyfikacje) oraz brak możliwości ich współpracy. Komisja Europejska podjęła w tym względzie działania (dyrektywa 2010/40/UE, mandat M/453, decyzja 2011/453/UE). Syntetycznie przedstawiono problemy w tym zakresie oraz określono perspektywy ich rozwiązania na poziomie UE oraz w Polsce. Ponadto przedstawiono główne wyniki projektów badawczych: Projekt struktury funkcjonalnej Krajowego Systemu Automatycznego Poboru Opłat (KSAPO) oraz Opracowanie metodyki oceny systemu automatycznego powiadamiania o wypadkach drogowych eCall, zrealizowanych przez Instytut Transportu Samochodowego.
EN
The paper presents implementation problems of Co-opeartive Intelligent Transport System (ITS) in Member States of European Union. According to the European Commission the autonomous intelligent transport systems implemented in Member States of European Union are not interoperable due to some reasons, for instance discrepancies in the interpretation of laws, technology standards (specifications), especially lack of cooperation capability. European Commission has taken steps in mentioned issue (directive 2010/40/EU, mandate M/453, decision 2011/453/EU). The author has presented synthetically problems in mentioned area and determined resolutions of them on level of European Union and Poland. Furthermore the main results of research projects: The National Automatic Toll Collection System (NATCS) and Methodic of eCall automatically informing system of traffic accidents developed by Motor Transport Institute.
Wraz ze wzrostem liczby samochodów w miastach rośnie zatłoczenie, utrudniające płynne poruszanie się wszystkich użytkowników przestrzeni miejskiej. Przyjęta polityka Unii Europejskiej mówi o przywróceniu przestrzeni dla ruchu niezmotoryzowanego i komunikacji publicznej. W niektórych częściach miastach zaparkowanie samochodu zajmuje zbyt wiele czasu, jednocześnie negatywnie oddziałując na środowisko. Na tym tle Miasto Poznań, sukcesywnie próbuje wdrażać rozwiązania w tej dziedzinie i stosuje regulacje prawne, co ma przynieść pozytywny wpływ na funkcjonowanie aglomeracji. Zarządzanie miastem jest skomplikowanym procesem, dlatego podejmowane działania muszą być dostosowane do bieżącej sytuacji i prowadzone efektywnie, do czego potrzeba sprzyjającego makro i mikro otoczenia. Celem referatu jest ocena sytuacji parkingowej na przykładzie Miasta Poznania, jako elementu logistyki miejskiej, oraz sformułowanie zadań technicznych i organizacyjnych poprawiających możliwości parkowania i ruchu pojazdów. W referacie przedstawiona zostanie próba odpowiedzi, jakie można podjąć działania, aby zwiększyć liczbę miejsc parkingowych na parkingach z ograniczoną przestrzenią, oraz w jaki sposób zachęcić kierowców do zmiany środka transportu. Przedstawione zostaną czynniki i ograniczenia mające wpływ na wysokość opłat, które powinny zwiększać rotację pojazdów w rejonach o wysokim popycie na miejsca parkingowe.
EN
Increasing number of vehicles in cities causes traffic congestion what interrupts the smooth traffic flow for all users of urban space. Established EU policy underlines importance of restoring spaces for pedestrian traffic and public communication. The overall vehicle parking process in some parts of a city takes so much time that it has the negative impact on the environment. The city of Poznan successively attempts to implement solutions in the field mentioned above and applies regulations in order to achieve a positive impact on the urban agglomeration. City management is a complicated process and because of that all undertaken activities have to be adjusted to the current situation and have to be carried out effectively what subsequently requires favorable macro- and microenvironment. The aim of this paper is the assessment of the parking situation on the example of the city of Poznan and the attempt to formulate technical and organizational tasks focused on the improvement of parking possibilities and smooth traffic flow. This paper contains the proposal of actions to be taken in order to increase the number of parking places at the limited space parking lots and the way how to encourage drivers to change the means of transportation. Factors and restrictions influencing on the level of parking fee which should increase the rotation of vehicles in the areas of high demand for parking space are discussed.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.