Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Jezioro Hańcza : wstępne wyniki geologicznej interpretacji obrazów sonarowych

Pochocka-Szwarc K., Ber A., Szpygiel J., Szpygiel P.

Przegląd Geologiczny

|

2013

|

Vol. 61, nr 3

187--194

EN

Preliminary interpretation of the geological structures on the eastern slope of Hañcza Lake was performed based on underwater sonography images. The studies were carried out on a 500-metres long part of the slope at a depth of 50 m. Underwater observations, sonography images and numerous photos were made by divers Pawe³ and Joanna Szpygiel. A preliminary geological interpretation shows the presence of glaciotectonic structures created as diapiric or anticlinal folds separated by synclinal parts. Diapiric or anticlinal folds are composed of massive tills with numerous boulders. Synclinal parts of the underwater slope probably consist of sands and silts. The section also reveals landslides and lowered parts of the sediments. The glaciotectonic structures originated probably as a result of the horizontal and vertical stresses exerted by the ice sheets of the Middle Polish Complex and Vistulian Glaciation. Additionally, Lake Hañcza and its surroundings were shaped by neotectonic phenomena related to the structural pattern of the old basement, as well as by deep permafrost processes.

2

Relict invertebrates in lacustrine habitats : life history of Pallaseopsis quadrispinosa (Sars, 1867) (Amphipoda: Gammaridae) in a deep mesotrophic lake

Kołodziejczyk A., Niedomagała W.

Polish Journal of Ecology

|

2009

|

Vol. 57, nr 4

729-740

EN

Three crustacean species of postglacial origin are found in lakes of northern Poland. One of them is Pallaseopsis quadrispinosa which inhabits deep, oligotrophic and mesotrophic lakes. The deepest lake in Poland (area 3.11 km2, max. depth 108.5 m) and on the entire Central European Plain is Lake Hańcza, an [alfa]-mesotrophic lake of unique character. A study of P. quadrispinosa in this lake was carried out between April-October in 2000. Samples were collected at ten sites, to a depth of 16 m, using a tow net. In April, this amphipod crustacean was observed at depths of between 1.12 m with maximal density at 4.6 m (800 individuals per 100 m2). In May and July/August, the density was reduced and this organism was found mainly between 6.12 m. In October, P. quadrispinosa was distributed between 1.6 m, with a maximal density of 1400 individuals per 100 m2 at 2.4 m. Seasonal changes in density at various depths and the spatial heterogeneity of the occurrence of this amphipod indicate migration, probably related to changes in the water temperature and the reproductive cycle. Breeding of P. quadrispinosa was observed throughout the study period, with reproductive peaks in the early spring and autumn. The average number of eggs carried by ovigerous females ranged from 12 to 64, and was significantly correlated with the size of the individual. Newborn juveniles were spatially isolated from the adults as they tended to accumulate at the shallower bottom depth. The sampled material revealed the presence of two subpopulations of P. quadrispinosa. Environmental conditions, especially the consistently high level of dissolved oxygen, reproduction, apparently long life-span and occurrence in all parts of the lake indicate that the P. quadrispinosa population in Lake Hańcza is stable and in good condition.

3

Pionowe zmiany liczebności wybranych grup bakterii cyklu azotowego i ich znaczenie w przemianach związków azotu w wodzie jeziora Hańcza

Gotkowska-Płachta A., Korzeniewska E., Niewolak S.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2005

|

T. 5, z. 2

201-218

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań pionowego rozmieszczenia liczebności bakterii amonifikacyjnych, nitryfikacyjnych utleniających NH4+ do NO2- i NO2- do NO3-, redukujących NO3- do NO2- i denitryfikacyjnych (redukujących NO3- do N2O lub N2) oraz warunków termiczno-tlenowych występujących w wodzie najgłębszego w Polsce jeziora Hańcza (108,5 m gł.). Badania prowadzono w latach 1997-1999. Wodę do badań pobierano w odstępach miesięcznych od kwietnia do października na trzech stanowiskach usytuowanych w najbardziej charakterystycznych, najgłębszych miejscach jeziora. Stwierdzono różnice w rozmieszczeniu przestrzennym i sezonowym oznaczanych grup drobnoustrojów w zależności od miejsca, głębokości i daty poboru prób. Najmniej licznie występowały bakterie nitryfikacyjne utleniające NH4+ do NO2- i NO2- do NO3- oraz denitryfikacyjne (często nie stwierdzano ich w badanych próbkach wody), najliczniej natomiast bakterie amonifikacyjne i redukujące NO3- do NO2-. Pionowe rozmieszczenie liczebności bakterii biorących udział w mineralizacji związków azotu w toni wodnej było różne, zależne od daty poboru prób wody. Maksymalną ich liczebność stwierdzano przeważnie w wodzie na głębokości od 0,0 do 5 m, na głębokości 10 lub 50 m, czasami przy dnie. Jedynie liczba bakterii nitryfikacyjnych utleniających NH4+ do NO2- i NO2- do NO3- oraz denitryfikacyjnych (redukujących NO3- do N2O lub N2) bywała bardziej wyrównana w toni wodnej. Stwierdzone istotne (ujemne lub dodatnie) współzależności między liczbą bakterii (amonifikacyjnych, nitryfikacyjnych, denitryfikacyjnych) mineralizujących organiczne związki azotu a niektórymi parametrami fizykochemicznymi wody jeziora Hańcza sugerują, iż bakterie te mogą stanowić wskaźnik intensywności procesów mineralizacji substancji organicznej, a tym samym jakości wody, co może być pomocne w opracowaniu metod ochrony badanego jeziora i innych jezior o różnej typologii.

EN

Studies were carried out in the period 1997-1999 to determine the vertical distribution of the numbers of ammonifying bacteria, nitrifying bacteria oxidizing NH4+ to NO2- and NO2- to NO3-, bacteria reducing NO3- to NO2- as well as denitrifying bacteria (reducing NO3- to N2O or N2) in waters of the Polish deepest Lake Hańcza (depth: 108.5 m). Moreover, the temperature and oxygen conditions were studied in the lake. Water samples were collected at monthly intervals from April to October from three sites situated in the most characteristic and deepest points of the lake. Differences in spatial and seasonal distribution of the examined microorganisms were found to depend on the site, depth and sampling time. The nitrifying bacteria oxidizing NH4+ to NO2- and NO2- to NO3- and denitrifying bacteria (they were frequently absent in the water samples) occurred in the smallest numbers, whereas ammonifying bacteria and bacteria reducing NO3- to NO2- were present in large numbers. Vertical distribution of the numbers of bacteria mineralizing nitrogen compounds varied with depth and depended on sampling time. Their maximum numbers were usually recorded at depths from 0.0 to 5 m, at 10 m or 50 m and sometimes at the bottom of the lake. The number of nitrifying bacteria oxidizing NH4+ to NO2- and NO2- to NO3- and denitrifying bacteria (reducing NO3- to N2O or N2) was more uniform in the water column. Significant correlations (negative or positive) between the numbers of bacteria (ammonifying, nitrifying, denitrifying) mineralizing nitrogen organic compounds and some physico-chemical parameters of Lake Hańcza waters suggest that these bacteria may be used as an indicator of the intensity of organic matter mineralization and thus may indicate water quality. This, in turn, could be a helpful tool in developing methods to protect the studied lake or other lakes of various types.

4

Pollution degree and sanitary state indicator bacteria as the indicators of the purity of lake Hańcza waters

Gotkowska-Płachta A., Korzeniewska E., Niewolak S.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2005

|

Vol. 31, no. 2

53--68

EN

This paper presents the results of a sanitary and bacteriological study of Lake Hańcza and its influents and an outflow. The study was conducted from April to October in the years 1998-2000, at 9 sites situated on the lake (pelagic zone, near-shore waters, ecotonal zone), 4 sites situated on the influents (the Czarna Hańcza and Stara Hańcza Rivers, the Spod Przełomki stream and the stream flowing from Lake Boczniel) and one situated on the Czarna Hańcza River, which flows out of Lake Hańcza. Total Viable Count at 20°C (TVC 20°C) and Total Viable Count at 37°C (TVC 37°C) were used as indicators of pollution, while Total Coli (TC), Faecal (thermotolerant) Coli (FC) and Faecal Streptococcus - Enterococcns (FS) - as indicators of the sanitary state. The indicator bacteria number in the waters of Lake Hańcza and in the outflowing waters were usually typical of clean surface waters (purity class I). The bacteria number in the water inflowing to Lake Hańcza was much higher than that measured in the water of the lake and was usually similar to the values typical of slightly polluted (purity class II) and heavily polluted waters (purity class III). Throughout the study period, higher indicator bacteria numbers were measured in summer months; in other periods a higher number was found only sporadically. Its increase in subsequent years of study in the water at the established sites may be an indication of the increasing effect of allochtonic factors on the waters of Lake Hańcza.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań sanitarno-bakteriologicznych wód jeziora Hańcza, jego dopływów i odpływu. Badania prowadzono w latach 1998-2000 od kwietnia do października na 9 stanowiskach usytuowanych na jeziorze (pelagial, wody przybrzeżne, strefa ekotonalna), 4 stanowiskach usytuowanych na dopływach (rzeka Czarna Hańcza, Stara Hańcza, dopływ "Spod Przełomki" i z jeziora Boczniel) oraz jednym na rzece Czarnej Hańczy odpływającej z jeziora Hańcza. Bakteriologicznymi wskaźnikami były bakterie TVC 22°C i 37°C, bakterie TC, FC, i FS. W wodzie jeziora Hańcza i w wodzie odpływu liczby badanych bakterii wskaźnikowych były najczęściej typowe dla czystych wód powierzchniowych (I klasa czystości). W wodzie cieków dopływających do jeziora Hańcza liczby oznaczanych drobnoustrojów były znacznie wyższe niż w wodzie jeziora i odpowiadały przeważnie wartościom typowym dla wód nieznacznie zanieczyszczonych (II klasa czystości) i wyraźnie zanieczyszczonych (III klasa czystości). W całym okresie badawczym wyższe liczebności bakterii wskaźnikowych stwierdzano zazwyczaj w miesiącach letnich, sporadycznie więcej było ich w innym okresie. Wzrost ich liczebności w kolejnych latach badań w wodzie na wyznaczonych stanowiskach może wskazywać na coraz intensywniejsze oddziaływanie czynników allochtonicznych na wody jeziora Hańcza.