Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Late Romanesque baptismal font from St. Nicholas Church in Grudziądz – import from Gotland

Nowiński Janusz Maciej

Architectus

|

2023

|

Nr 3 (75)

3--14

EN

The article discusses the study of the baptismal font located next to the presbytery of Saint Nicholas parish church in Grudziądz. The aim of the research conducted in 2023 was to verify current views on its centuries-old history. Our study presents the history of the object, its artistic provenance, iconography and ideological content. Based on the research, it was found that the late Romanesque baptismal bowl is an original work of Gotland provenance, dating back to the 2nd half of the 14th century. Its Gotland origin is evidenced by formal, compositional and iconographic analogies connecting its creator with the style of Gotland workshops known as the socalled Fröjel Group that was active in Gotland and southern Scandinavia around the mid14th century. The decisive argument for the origin of the baptismal font from Gotland was the petrographic examination of its stone carried out in July 2023, which showed that it was made of Gotland limestone found in the Hoburgen deposits. This work should therefore be treated as an import from Gotland. The article also emphasizes that in order to illustrate the theological message, the creator of the baptismal font – in accordance with the tradition present in his artistic environment – used symbolic representations of animals, the iconography of which and the dramaturgy of actions involving them were taken from the medieval bestiary – Physiologus. The beasts shown on the baptismal font, exorcised by baptism, walk in a row towards Christ symbolized by a lion.

PL

W artykule zostały omówione badania chrzcielnicy ustawionej przy prezbiterium fary pw. św. Mikołaja w Grudziądzu. Celem badań prowadzonych w 2023 r. była weryfikacja dotychczasowych poglądów na temat jej wielowiekowej historii. W pracy została zaprezentowana historia obiektu, jego proweniencja artystyczna, ikonografia i treści ideowe. Na podstawie badań stwierdzono, że późnoromańska czasza chrzcielnicy jest oryginalnym dziełem gotlandzkiej proweniencji, datowanym na 2. połowę XIV w. Za jej gotlandzkim pochodzeniem świadczą analogie formalne i kompozycyjnoikonograficzne łączące jej twórcę ze stylistyką warsztatów gotlandzkich znanych jako tzw. Grupa Fröjel, czynnych na Gotlandii i w południowej Skandynawii około połowy XIV w. Decydującym argumentem o pochodzeniu chrzcielnicy z Gotlandii stało się badanie petrograficzne jej kamienia w lipcu 2023 r., które wykazało, że została wykonana z gotlandzkiego wapienia występującego w złożach Hoburgen. Należy zatem traktować to dzieło jako import z Gotlandii. W artykule podkreślono także, że w celu zilustrowania teologicznego przesłania twórca chrzcielnicy – zgodnie z tradycją obecną w jego środowisku artystycznym – sięgnął po symboliczne przedstawienia zwierząt, których ikonografię oraz dramaturgię akcji z ich udziałem zaczerpnął ze średniowiecznego bestiariusza – Fizjologa (Physiologus). Ukazane na czaszy chrzcielnicy bestie, egzorcyzmowane przez chrzest, idą w szeregu ku Chrystusowi symbolizowanemu przez lwa.

2

Krajobrazy kulturowe wybranych wysp Bałtyku w kontekście rozwoju turystyki kulturowej

Chylińska D.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2016

|

nr 33

113--135

PL

Turystyka kulturowa uważana jest za jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się form współczesnej turystyki. O ile walory wypoczynkowe wydają się w swej różnorodności dość ograniczone (i sprowadzają się zwykle do tych cech środowiska, które pozwalają na bierny lub aktywny wypoczynek, względnie poprawę zdrowia), to kultura w swej niebywałej złożoności oferuje turystom ogromną liczbę wytworów czy też praktyk, które mogą wzbudzać zainteresowanie i stać się przez to atrakcjami turystycznymi. Kultura odzwierciedla się również w krajobrazach kulturowych, te zaś wchodzą w ścisłe relacje z turystyką. Celem artykułu jest prezentacja potencjału turystycznego krajobrazów kulturowych wybranych wysp Bałtyku, opisanych jako źródło wiedzy o zamieszkujących je społecznościach, jak i w kontekście rozwoju określonych form turystyki kulturowej.

EN

Cultural tourism is considered to be one of the most dynamic developing forms of contemporary tourism. In so far as leisure natural features seem to be limited in terms of their diversity (and they come down to these features of natural environment, which let tourists rest passively or actively or enhance their mental or physical health), human culture – extremely rich, multidimensional and complex – offers enormous volume of its products and cultural practices, which might be interesting to tourists. Human culture reflects itself in cultural landscapes, and they make strict relations with tourism. The paper’s aim is to describe tourism potential of cultural landscapes of the selected Baltic islands, presented as a source of knowledge on communities settled there, and with reference to development of particular forms of cultural tourism.

3

Niezwykłe strzechy na skandynawskich wyspach

Arlet J., Arlet P.

Przestrzeń i Forma

|

2012

|

nr 17

203--214

PL

W regionie zachodniopomorskim i u naszych najbliższych sąsiadów, strzechy są wykonywane podobnymi metodami, mają wyrównaną formę i wygląd zewnętrzny. Jednak na skandynawskich wyspach można odnaleźć pokrycia dachowe wykonane z nietypowych materiałów. Na duńskiej Læsø, położonej w cieśninie Kattegat, na strzechy wykorzystywano trawę morską – wodorostów rosnących w pobliżu brzegów wyspy. Na szwedzkich Gotlandii i Fårö dachy pokrywano bagienną kłocią wiechowatą. W obu przypadkach użycie nietypowych materiałów nadawało niewielkim obiektom zaskakujący wyraz architektoniczny, a krajobraz kulturowy wysp uzyskał indywidualny charakter.

EN

In the Westpomeranian region, and its closest neighbours, thatches are made in a similar way – they even have similar form and appearance. However, in the Scandinavian islands roof covers are constructed from unusual materials. On the Danish island of Læsø located in the Kattegat Strait, thatches are made from seagrass – seaweed that grows near the island coast. On the Swedish islands Gotland and Fårö, roofs are covered by marsh sawtooth sedge. In both of these cases, using these unusual materials gives small buildings surprising architectural expression and the cultural landscape of the islands develop an individual character.

4

Energetyka wiatrowa w programie OPET

Wach E.

Czysta Energia

|

2002

|

Nr 3

12-13