Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

2 Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: GZWP Gliwice

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Możliwości i ograniczenia zastosowania SF6 do oceny czasu przebywania wód w ośrodkach węglanowych na przykładzie GZWP Gliwice

Jakóbczyk-Karpierz S., Kowalczyk A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

2012

nr 451 Hydrogeologia z. 13

91--99

W modelowaniu przepływu wód podziemnych jednym z istotnych zadań jest weryfikacja modelu na podstawie komplementarnego rozpoznania systemu krążenia wód. Elementem tego rozpoznania może być datowanie wód podziemnych za pomocą, np. znaczników środowiskowych występujących w atmosferze. Jednym z nich jest sześciofluorek siarki SF6. W pracy przedstawiono wstępne wyniki zastosowania tego znacznika do rozpoznania systemu krążenia wód podziemnych na przykładzie węglanowego kompleksu wodonośnego serii węglanowej triasu GZWP Gliwice. Jest to złożony system hydrogeologiczny o potrójnej porowatości i skomplikowanych drogach przepływu wód. Badania wykonano na podstawie jednorazowego opróbowania wód podziemnych i powierzchniowych w 2010 r. Badania wykazały zróżnicowane, ale na ogół wysokie zawartości znacznika w wodach podziemnych, jak również w próbce wody powierzchniowej, w zakresie od 0,29 do 6,17 fmolL–1. Do określenia pozornego wieku wód wykorzystano wybrane modele matematyczne lumped parameter, z których, jako najbardziej adekwatny do zastosowania w badanym środowisku wybrano model dyspersyjny. Obliczone pozorne czasy przebywania znacznika w wodach podziemnych są niskie i w zdecydowanej większości mieszczą się w przedziale 5–30 lat, co świadczy o krótkim czasie przebywania wód w systemie wodonośnym.

One of the most important issues in groundwater modelling is a validation process based on a comprehensive study of groundwater flow system. Groundwater dating, using environmental tracers like SF6, is a valuable tool for model verification. The paper describes preliminary results of SF6 application in the recognition of the MGWB Gliwice groundwater system. The aquifer represents a highly complex, triple-porosity hydrogeological system. The research, based on groundwater and surface water sampling carried out in 2010, revealed a generally high concentration of sulphur hexafluoride in water, ranging from 0.29 to 6.17 fmolL–1. In order to assess apparent groundwater age, selected lumped parameter models were applied, with a dispersion model chosen to fit best to the aquifer under investigation. The calculated residence time of tracer in the groundwater system is notably low and ranges generally from 5 to about 35 years, which suggests relatively short groundwater residence time in the aquifer.

Występowanie trichloroetenu i tetrachloroetenu w wodach podziemnych w rejonie Tarnowskich Gór

Sitek S., Kowalczyk A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

2011

nr 445 Hydrogeologia z. 12/2

633--642

W badaniach prowadzonych od 1994 r. w rejonie Tarnowskich Gór rejestruje się w wodach węglanowego kompleksu wodonośnego triasu obecność trichloroetenu (TCE) i tetrachloroetenu (PCE). Źródłem tych związków są zakłady przemysłowe, funkcjonujące w przeszłości lub nadal czynne na terenie miasta Tarnowskie Góry. Potwierdza to przestrzenny rozkład zawartości tych związków w wodach węglanowego kompleksu wodonośnego triasu, który wskazuje, że maksymalne wartości sumy TCE i PCE, na poziomie ponad kilkudziesięciu µg/dm3, występują na terenie miasta i w bezpośrednim jego otoczeniu. Zawartości tych związków maleją wraz z odległością od miasta, w kierunku zachodnim, południowo-zachodnim i północno-zachodnim. W okresie prowadzenia badań stwierdzono przemieszczanie się frontu tych związków. Obecnie istotne zawartości, na poziomie 3–10 µg/dm3 stwierdza się w odległości kilkunastu kilometrów na zachód od miasta. Potwierdzeniem migracji tych związków jest wzrost ich zawartości w wodach ze studni, w których na początku okresu badań ich obecności nie stwierdzano. W pracy przedstawiono podsumowanie wyników dotychczasowych badań prowadzonych w latach 1994–2010, oraz sformułowano wnioski z nich wynikające. Wskazano na uwarunkowania geologiczno-strukturalne, hydrodynamiczne oraz hydrogeochemiczne rozprzestrzeniania się TCE i PCE w wodach GZWP Gliwice, na trendy zmian stężeń tych związków oraz na możliwość prognozowania tych zmian w przyszłości.

Trichloroethene (TCE) and tetrachloroethene (PCE) contamination have been monitored in water of Triassic carbonate aquifer in Tarnowskie Góry area since 1994. The source of the contamination is industry, located in the Tarnowskie Góry, what has been confirmed by spatial distribution of TCE and PCE concentration in the aquifer and maximum concentration observed in the city and immediate vicinity. The concentrations of TCE and PCE decrease with increase distance from Tarnowskie Góry in the west, south-west and north-west direction. The results demonstrate that contamination plume is spreading out up to 15 km in the west direction from the source of the contamination. Confirmation of migration of these constituents is continuous increase of TCE and PCE concentrations in the water from wells uncontaminated at the beginning of the research studies. The paper summarizes results of the investigation for years 1994 to 2010. It was indicated that important role in spreading the TCE and PCE in the groundwater play geological structure, hydrodynamic and hydrogeochemical properties of the Triassic carbonate aquifer. Reliable prediction of temporal and spatial TCE and PCE concentration changes require to take into consideration all mentioned above factors.