Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Investigating cause-and-effect relationships between supply chain 4.0 technologies

Hashemi-Tabatabaei Mohammad, Sharifpour Hojatallah, Ghaseminezhad Yaser, Amiri Maghsoud

Engineering Management in Production and Services

|

2022

|

Vol. 14, no. 4

22--46

EN

The developments of the fourth industrial revolution have caused changes in all areas of society, including production. The changes in production caused by the fourth industrial revolution have also resulted in fundamental changes in the supply chain and have converted it to supply chain 4.0. Organisations must be receptive to supply chain 4.0 to maintain their competitive advantage. Therefore, this study aimed to investigate the relationships among supply chain 4.0 technologies so that, by learning and understanding these connections, industries can pave the way for the implementation of these technologies in their supply chains and use them in problemsolving. The literature review was used to identify the supply chain 4.0 technologies, and the Delphi technique was applied to extract them, including the Internet of Things (IoT), cyber-physical systems, cloud computing, big data, blockchain, artificial intelligence, Radio-frequency Identification (RFID), augmented reality, virtual reality, and simulation. The relationships of supply chain 4.0 technologies were examined using the DEMATEL technique and based on interpretive structural modelling (ISM), their deployment map was drawn. The type of technologies was determined using the MICMAC method. The MICMAC analysis found that the artificial intelligence technology is independent and, based on the findings through the DEMATEL technique, this technology is related to simulation, which belongs to the first level of the interpretive structural modelling technique, and IoT, cloud computing, big data, and blockchain technologies, which are at the second level. Based on the ISM method, RFID, virtual reality, augmented reality and simulation technologies are located at the first level; IoT, cyber-physical systems, cloud computing, big data and blockchain technologies are situated in the second level; and artificial intelligence technology belongs to the third level. According to the related literature, few studies have been conducted on the issues of supply chain 4.0 and the technologies that affect it.

2

Identification of key factors for the successful development of agricultural biogas plants in Poland

Ginda Grzegorz, Szyba Marta

|

2022

|

Vol. 16

19--31

EN

In Poland, the potential for biogas production is high. important source of renewable energy and contributes to reducing the emissions of methane, a greenhouse gas. In this article, based on materials from the National Agricultural Advisory Centre (KOWR), literature, and statistical data, the implementation of the agrigas plant construction programme was evaluated in individual voivodeships. Based on the collected data, it was concluded that the most meaningful factors for the successful development of Polish agricultural biogas plants are biogas production technology, substrate availability, energy price from renewable energy sources, waste disposal costs, population density in the commune, and allocation of places in local spatial development plans (MPZP). DEMATEL technique was used to identify key development factors. The results of the study provide useful information for both government and local authorities in the search for effective ways to drive the sector's development.

3

Sposób doboru farb przemysłowych z wykorzystaniem analizy wzajemnego wpływu kryteriów

Siwiec Dominika, Hajduk-Stelmachowicz Marzena, Bełch Paulina, Czerwińska Karolina, Pacana Andrzej

Przemysł Chemiczny

|

2021

|

T. 100, nr 12

1187--1190

PL

Dokonano analizy wzajemnego wpływu kryteriów jakościowo-środowiskowych podczas doboru farb przemysłowych mających zastosowanie w technice tampondruku. Analizę zrealizowano w ramach zaproponowanego przekształcenia metody Dematel (decision making trial and evaluation laboratory method). Opracowana metoda pozwoliła zweryfikować wzajemne relacje pomiędzy oczekiwanym poziomem jakości i negatywnym wpływem na środowisko naturalne dla wybranych farb przemysłowych. Na ich podstawie dobrano farbę spełniającą oczekiwania klienta i przyjazną środowisku.

EN

The com. inks used for pad printing were assessed by modified decision-making trial and evaluation lab. method (Dematel) to det. The mutual relations between the expected quality level of the paints and their neg. impact on the natural environment. On the basis, the paint expected by the customer and environmentally friendly was selected.

4

An empirical study on discussion and evaluation of green university

Wu Chia-Huei

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2021

|

Vol. 28, nr 1

75--85

EN

Sustainable development has become an important criterion for human beings to pursue happiness in their daily lives. In order to ensure the sustainable development of the earth, the first step is to let this concept take root. Hence, the key to making a campus into a green university and promoting national consensus lies in the implementation quality. Moreover, the influence of the factors can be effectively examined and improved by providing correction plans on a rolling basis according to the green university certification criteria and from the perspective of business performance. The aim is to provide detailed coping strategies and facilitate schools moving towards the goal of a green university. By the Decision Making Trial and Evaluation Laboratory (DEMATEL), this study explored the criteria for green university evaluation, investigated the causal relationship and mutual influence among criteria. It also offered suggestions on green performance management for the case university. The findings of this study can help schools to develop environmental policies, identify the priorities for implementing green university policies, and achieve the goal of a green university efficiently.

5

Optimization in logistics for supply chain management of an automobile industry using Fuzzy DEMATEL matrix method

Soni Yash, Gupta R. C.

Journal of Sustainable Development of Transport and Logistics

|

2020

|

Vol. 5, No. 2

29--36

EN

Industrial engineers always want to implement optimization techniques in all activities performed in an organization, which is only possible by synchronizing multiple activities of each department, and combining it in a way, which is optimized as per efficiency, effectiveness, productivity and profit are concerned. Organization plant managers and logistics providers have long been dissatisfied with extensive waiting times and severe on-site traffic congestion. This research paper highlights activities of logistics management in this organization which covers activities like determination of supply chain driver affecting logistics and supply chain management of an organization, analysis of current vehicles freights which particularly involves number of freights per day, checking how effectively collection plan needs are fulfilled by current vehicles running, implementation of new techniques to improve present working system, scheduled such that the total weighted tardiness is minimized, initiation of practices which organization has to do for withstanding sustainability in logistics management, estimation of cost saving from implementation of new techniques and checking feasibility of conducting these activities repetitively in long run.

6

Multi-criteria decision method for choosing ERP cloud systems in Industry 4.0 era

Torbacki Witold

Multidisciplinary Aspects of Production Engineering

|

2019

|

Vol. 2, Iss. 1

435--446

EN

The article presents the issues covering the modern ERP cloud systems for manufacturing companies within the currently developed concept Industry 4.0. In this approach, research problems arose as to which parameters and characteristics of ERP cloud systems are the most important from the point of view of manufacturing companies as well as how the process of choosing an ERP system should be conducted. In addition, mutual relationships between these parameters were established. In the article, a multi-criteria decision analysis (MCDA) was used to assess these characteristics. The Decision making trial and evaluation laboratory (DEMATEL) technique was chosen for this assessment. The article can be useful to people interested in modern IT solutions in the production industries.

7

Evaluation of the critical success factors in the implementation of knowledge management using fuzzy ANP and fuzzy DEMATEL techniques. A case study of the Tehran fire department

Afsari M., Vasigh H. J.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie

|

2017

|

Nr 75

7--24

EN

Today, knowledge and information are considered as determining factors in the success and competitiveness of organizations. Products and services of those businesses that can efficiently obtain knowledge in organization and use it in business processes will have a competitive advantage on the market. In this study, the fuzzy DEMATEL technique was used to examine the causal relationships between factors affecting the implementation of knowledge management, and the fuzzy ANP technique was used to determine the priority of factors. The case study in this research is of the Tehran Fire Department (TFD). The results showed that during the implementation of the fuzzy DEMATEL method, "specified strategies and objectives in the use of knowledge management" was the most influential factor and the factor of "designing effective processes to apply KM" was the most impressible one. Finally, using fuzzy ANP, “strategies and specific objectives in the use of knowledge management” was determined as the most important factor.

PL

Dziś wiedza i informacja są uważane za czynniki decydujące o sukcesie i konkurencyjności organizacji. Produkty i usługi firm, które mogą skutecznie zdobywać wiedzę w organizacji i wykorzystywać je w procesach biznesowych, będą miały przewagę konkurencyjną na rynku. W badaniu zastosowano techniki rozmyte DEMATEL w celu zbadania zależności przyczynowych między czynnikami wpływającymi na wdrożenie zarządzania wiedzą i techniki rozmytej ANP w celu określenia priorytetu czynników. Studium przypadku w tym badaniu jest Straż Pożarna w Teheranie. Wyniki wykazały, że w trakcie wdrażania metody rozmytej DEMATEL za najistotniejszy czynnik uznano "strategie i cele w zarządzaniu wiedzą", a czynnik "projektowanie skutecznych procesów stosujących KM" był najbardziej wrażliwy. Ostatecznie, przy użyciu metody rozmytej ANP, za najważniejszy uznano czynnik strategii i celów w zakresie zarządzania wiedzą.

8

DEMATEL method in ERP systems for TSL branch

Torbacki W.

Transport Problems

|

2017

|

T. 12, z. 4

27--36

EN

The article introduces issues concerning the implementation of key performance indicators (KPIs) dedicated to the TSL (Transport-Shipping-Logistics) branch. The KPIs are used in different modules of the ERP (Enterprise resource planning) information systems, which support strategic decision making. Selected indicators have been used to create four perspectives of Balanced Scorecard in accordance with Balanced Scorecard methodology. Using the multi-factor method of DEMATEL (Decision Making Trial and Evaluation Laboratory) analysis, the evaluation of indicators and Balanced Scorecard’s perspectives has been performed. This article can be useful to persons interested in the implementation of modern solutions in ERP applications dedicated to the TSL branch. Presented article can be useful to persons from upper management of TSL companies who are interested in modern methods of supporting strategic management and for IT system developers who are considering expanding modules of ERP software solutions dedicated to TSL industry which support strategic management and decision making.

9

Rola parametrów komfortu klimatycznego w budynkach pasywnych

Radomski B., Bandurski K., Mróz T. M.

Instal

|

2017

|

nr 10

27--33

PL

Pojęcie komfortu klimatycznego obejmuje zbiór wymagań stawianych stanowi środowiska otaczającego człowieka, zapewniających jego dobre samopoczucie. Budownictwo pasywne cechuje się zapewnieniem wysokich parametrów komfortu klimatycznego przy jednoczesnym ograniczeniu zużycia nieodnawialnej energii pierwotnej na ten cel. Wybór kryteriów oceny utrzymania optymalnych warunków środowiska wewnętrznego powinien być traktowany jako problem decyzyjny. W artykule przedstawiono potencjał aplikacyjny metody DEMATEL do identyfikacji roli czynników kształtujących jakość klimatu wewnętrznego w budynkach pasywnych.

EN

The definition of the climatic comfort includes a set of requirements that encompasses the environment surrounding of the people, ensuring their well-being. The passive house is characterized by maintaining high parameters of the climatic comfort while reducing the consumption of non-renewable primary energy for this purpose. The selection of criteria for assessing the maintenance of optimal conditions of the indoor environment should be considered as a decision problem. The article presents the potential of the DEMATEL method application in identifying the role factors influencing the indoor air quality in passive buildings.

10

Expert cause and effect analysis of the failure of historical structures taking into account factors that are difficult to measure

Śladowski G., Paruch R.

Archives of Civil Engineering

|

2017

|

Vol. 63, nr 2

165--186

EN

The protection of Polish architectural heritage in the former eastern borderlands, accomplished through the conservation and technical securing of historical structures, constitutes one of the main programmes that are implemented by the Ministry of Culture and National Heritage. Currently, many Polish historical buildings in the former eastern borderlands are in a very bad technical condition. The load-bearing systems of these elements, as well as elements of their finish, require immediate emergency securing work. The basic steps that precede conservation work are emergency structural works, which guarantee the durability and stability of the entire historical substance. The specifics and complexity of the problem of the failure of historical buildings often demands an in-depth analysis of a series of factors that are difficult to measure and which are responsible for the cause and effect relationship during the early stage of the technical evaluation of a structure. The analyses of failures of numerous historical structures, for instance that were carried out by the authors, have become the inspiration for the search for effective methods of analysis that would allow for an in-depth analysis of the causes and effects of the failures in question. The DEMATEL method (Decision Making Trial and Evaluation Laboratory) that has been presented in this work, and its fuzzy extension, has lately become one of the more popular methods used in the cause-and-effect analysis of various phenomena. The authors demonstrated how this method works on the example of the evaluation and securing of the load-bearing system of the XVII Collegiate church of the Holy Trinity in the town of Olykha in the Volhynskiy Oblast, Ukraine.

PL

W artykule przedstawione zostało zagadnienie związane z analizą przyczynowo-skutkową awarii obiektów zabytkowych z uwzględnieniem czynników trudnomierzalnych. Przeprowadzone przez autorów artykułu analizy uszkodzeń wielu obiektów zabytkowych stały się przyczynkiem do poszukiwania efektywnych metod analizy, które pozwolą na wstępną, wnikliwą identyfikację przyczyn i skutków związanych z awarią tego typu obiektów. Zaproponowana w pracy metoda DEMATEL (Fuzzy Decision Making Trial and Evaluation Laboratory) jest ostatnio jedną z bardziej popularnych metod używanych do analizy przyczynowo-skutkowej różnych zjawisk. Metoda ta zdaniem autorów niniejszego artykułu jest właściwym narzędziem służącym do analizy zawartego w pracy problemu technicznego. W literaturze można znaleźć wiele przykładów zastosowania metody DEMETEL do analizy zjawisk przyczynowo skutkowych w budownictwie np. [5,6,7]. W powyższych pozycjach nie uwzględnia się jednak niepewności ocen eksperckich, która w przypadku badania zjawisk trudnomierzalnych zachodzących w obiekcie zabytkowym jest istotna. Dlatego w celu uwzględnienia w analizie niepewności eksperckich ocen oraz agregacji rozbieżnych opinii autorzy niniejszego artykułu zaproponowali zastosowanie rozmytego rozszerzenia [3,9] metody DEMATEL poprzez wprowadzenie do jej algorytmu elementów logiki rozmytej [10,17,18,19]. Działanie powyższej metody autorzy zademonstrowali na przykładzie oceny i zabezpieczenia ustroju nośnego XVII wiecznej Kolegiaty p.w. Św. Trójcy w miejscowości Ołyka w Obwodzie Wołyńskim na Ukrainie.

11

Zastosowanie wieloskładnikowej metody zrównoważonego wyboru dostawców

Dytczak M., Ginda G., Jastrząbek B., Wróblewska J.

Logistyka

|

2015

|

nr 4

3111--3120, CD2

PL

Pracę poświęcono autorskiemu, wielometodowemu sposobowi wspomagania wyboru dostawców w łańcuchu dostaw z uwzględnieniem zróżnicowanych wymagań związanych z realizacją postulatów zrównoważonego rozwoju. Zaprezentowano przykład ilustrujący zastosowanie propozycji autorów. Dotyczy on wyboru dostawcy mieszanki betonowej na miejsce realizacji inwestycji budowlanej. W trakcie wyboru uwzględniono kryterium kwantytatywne (kosztu dostaw) i 4 kryteria kwalitatywne związane z jakością: obsługi klienta, mieszanki i dostaw oraz elastyczności dostawcy. Przy tym dla określenia wartości kryteriów jakości użyto specyficznych klas zaproponowanych w kwalitologii. W rezultacie zastosowania kompromisowego rozwiązywania zagadnień wielokryterialnych VIKOR i rangowania na podstawie przepływów przewagi SIR zredukowano zbiór oferentów do dwóch, spośród sześciu początkowo rozpatrywanych, niezdominowanych oferentów. Ostatecznie najlepszego z nich ujawniły rezultaty zastosowania metody DANP. Warto także zauważyć, że uniwersalny i elastyczny charakter wykorzystanych metod i możliwość uwzględniania przy ich pomocy kryteriów o różnym charakterze sprzyja zastosowaniu przedstawionego sposobu do wiarygodnego rozwiązywania różnych zagadnień decyzyjnych łańcucha dostaw.

EN

A multi-method approach for selecting suppliers in supply chain is discussed in the paper. Sustainable development issues are also dealt with in this regard. A sample analysis is presented. The analysis deals with the choice of a concrete mix supplier. A quantitative criterion of costs and 4 qualitative criteria, namely: service quality, mixed concrete quality, supply quality and supplier flexibility are included while evaluating available 6 suppliers. It is worth noticing that quality criteria are expressed by universal means of quality classes that result from qualitology. Results obtained by VIKOR and SIR methods seem to be capable of limiting a set of all suppliers considerably, and DANP seems to provide necessary means for selecting the best supplier. It is worth noticing that the proposed approach allows application of supplier evaluation criteria of different kinds and including interrelations between them, and proves universal and flexible enough to prove useful for solving other decision making problems in supply chains.

12

Wieloskładnikowa metoda zrównoważonego wyboru dostawców

Dytczak M., Ginda G., Jastrząbek B.

Logistyka

|

2015

|

nr 4

3101--3110, CD2

PL

W pracy przedstawiono elastyczne podejście sprzyjające wiarygodnemu, kompromisowemu wyborowi dostawców z uwzględnieniem kontekstu zrównoważonego rozwoju. Wykorzystano przy tym szereg metod wielokryterialnego wspomagania decyzji MCDA. Dla wiarygodnego ujęcia wpływu współzależności między kryteriami oceny zastosowano sprzężenie metod DEMATEL oraz analizy sieciowej procesów ANP w postaci DANP. Wybór dostawcy wynika z rankingów otrzymanych wynikających z zastosowania 3 różnych metod. Pierwsza z nich – VIKOR – ułatwia osiąganie kompromisu między wymaganiami, opisanymi przy pomocy kryteriów oceny ekspertów. Natomiast druga – SIR – stanowi unikalne narzędzie wielokryterialnej analizy decyzji wykorzystujące idee wynikające z metodyki relacji przewyższania. Uzyskane w ten sposób rezultaty uzupełniono wynikami zastosowania DANP.

EN

A flexible approach is discussed in the paper that delivers appropriate means for a reliable supplier choice while addressing sustainable development needs. Several MCDA ranking techniques, namely: DEMATEL, ANP, VIKOR, and SIR are combined in this regard. A joint application of DEMATEL and ANP (DANP) facilitates including interconnections between supplier evaluation criteria reliably. Final supplier recommendation is delivered by means of 3 distinct rankings. They result from the simultaneous utilization of VIKOR, SIR, and DANP, respectively. VIKOR application is capable of delivering a trade-off ranking of considered suppliers, while SIR is a unique MCDA technique that makes use of an outranking relation methodology rules. Results obtained by means of VIKOR and SIR utilization are finally confronted with outcomes resulting from DANP application to recommend a reliable and supplier choice.

13

Zastosowania metody DEMATEL w zarządzaniu transportem

Dytczak M., Ginda G., Jastrząbek B.

Logistyka

|

2014

|

nr 6

3423--3430

PL

Metoda DEMATEL stanowi uniwersalne narzędzie wspomagania decyzji umożliwiające identyfikację powiązań przyczynowo-skutkowych zachodzących między elementami złożonych systemów gospodarczo-społeczno-środowiskowych. Przedstawione w referacie przykłady pokazują zastosowania metody w zarządzaniu transportem o zróżnicowanej tematyce, dobrze ilustrującej charakter i potencjał metody – od kształtowania jakości usług i usprawniania komunikacji miejskiej i transportu technologicznego, przez wybór alternatywnego napędu pojazdów, wybór strategii utrzymania oraz ocenę systemów zarządzania flotą pojazdów, aż po kształtowanie bezpieczeństwa i ograniczanie stresu kierowcy. Powyższe przykłady należy traktować jako źródło inspiracji w poszukiwaniach rozwiązań innych problemów transportu przy użyciu metody.

EN

DEMATEL is a unique decision suport technique. It is especially capable of providing solutions to problems which deal with imperfect information influence. The original goal of DEMATEL was concerned with the identification of cause-effect relations between economic, social and environmental components of complex world systems. Practical needs converted the technique into a powerful tool for solving decision making problems arising in diverse fields. Selected application cases of the technique in transportation management are presented the paper. The diversity of the cases allows to characterise universal nature and potential of DEMATEL. The cases range from enhancing an urban transportation system, thru the choice of alternative fuels, choice and evaluation of road vehicle fleet maintenance strategy, to safety enhancement and lowering stress level of a professional driver. It is hoped that the presented cases will serve as a source of inspiration for utilising the method for solving other complex transportation problems as well.

14

Zastosowania metody DEMATEL w transporcie

Dytczak M., Ginda G., Jastrząbek B.

Logistyka

|

2014

|

nr 6

3415--3422

PL

Metoda DEMATEL stanowi uniwersalne narzędzie wspomagania decyzji w warunkach informacji niepełnej i niepewnej. Zostało utworzone w celu identyfikacji powiązań przyczynowo-skutkowych zachodzących między elementami złożonych systemów gospodarczo-społeczno-środowiskowych. W rezultacie dynamicznego rozwoju została jednak przystosowana do rozwiązywania praktycznych problemów z bardzo zróżnicowanych dziedzin. W opracowaniu przedstawiono wybrane zastosowania metody w transporcie, związane z ulepszaniem jakości usług komunikacji miejskiej. Zalety metody, a w tym przede wszystkim uniwersalność i elastyczność jednak sprawia, że okazuje się ona użyteczna w przypadku rozwiązywania różnych innych złożonych współczesnych problemów transportu. Takie szerokie możliwości stosowania metody dobrze ilustruje opracowanie [3], poświęcone zastosowaniom w zarządzaniu trnasportem.

EN

DEMATEL is a unique decision suport technique. It is especially capable of providing solutions of complex problems which deal with imperfect information influence. The original goal of DEMATEL was concerned with the identification of cause-effect relations between economic, social and environmental components of complex world systems. Practical needs converted the technique into a powerful tool for solving decision making problems arising in diverse fields. Selected application cases of the technique in transportation are presented in the paper. Presented cases deal with the improvement of public transportation systems. Merits of the method make it suitable for solving other decision making problems in transport management. The details about such possibility are presented in [3].

15

Wielokryterialna ocena systemów komunikacji dla aglomeracji miejskiej z użyciem metody DEMATEL

Dytczak M., Przybyło W.

Logistyka

|

2014

|

nr 6

3431--3437

PL

Praca poświęcona jest wielokryterialnej ocenie perspektywicznych wariantów systemu transportowego dla dużej aglomeracji miejskiej z uwzględnieniem aktualnej sytuacji paliwowo-energetycznej Polski. Analiz dokonano dla dla aglomeracji krakowskiej i stanowią one kontynuacje prac Moryla [5], Moryla i Przybyło [6] oraz Dytczaka i Przybyło [3]. Rozpatrywane są 4 warianty pozwalające na usprawnienie obecnie funkcjonującego, nieefektywnego systemu komunikacyjnego. W obliczeniach wykorzystano metodę DEMATEL (ang. DEcision MAking Trial and Evaluation Laboratory) z uwzględnieniem niektórych ustaleń z oryginalnej pracy [5], w której wykorzystano metodę AHP.

EN

The paper deals with multi-criteria evaluation of 4 alternative public transportation systems aimed at the improvement of the operation of existing transportation system in an urban agglomeration. Current strategic fuel-energetic position of Poland is included while evaluating the systems. Data for Cracow district are applied in this regard. DEcision MAking Trial and Evaluation Laboratory (DEMATEL) is utilised to make the actual computations. The paper addresses original AHP-based contributions by Moryl [5], and Moryl and Przybyło [6]. It can be also seen as the development of an idea presented by Dytczak and Przybyło [3].

16

Mapy kognitywne do eksperckiej analizy relacji pomiędzy czynnikami ryzyka i ich rola w szacowaniu bezpieczeństwa pożarowego

Ginda G., Maślak M.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2013

|

Nr 2

23--39

PL

Zaprezentowano i przedyskutowano oryginalną technikę jakościowej i ilościowej oceny charakteru relacji pomiędzy zidentyfikowanymi a priori czynnikami determinującymi poziom bezpieczeństwa użytkowników budynku na wypadek rozgorzenia w nim pożaru. Proponowana metodologia bazuje na rekurencyjnej procedurze oceny, charakterystycznej dla analizy tak zwanych map kognitywnych. W pracy postuluje się zastąpienie klasycznego algorytmu obliczeń alternatywnym podejściem analitycznym wykorzystującym założenia procedury DEMATEL. Omawiane podejście pozwala na szczegółową analizę istotności relacji przyczynowo-skutkowych pomiędzy porównywanymi czynnikami. Punkt wyjścia do tej analizy stanowią odpowiednio ważone oceny eksperckie wykorzystujące wielostopniową skalę ocen. Zaproponowany model obliczeniowy można w łatwy sposób przystosować do badania informacji o charakterze niepewnym lub niepełnym. Szczególnym przypadkiem rozważań tego typu jest opisywany przez autorów w osobnych publikacjach przykład wykorzystujący opinie wyrażone poprzez liczby rozmyte [8] [9]. W ujęciu autorów reprezentacją mapy kognitywnej jest skierowany graf bezpośredniego wpływu, którego wierzchołki odwzorowują porównywane obiekty, natomiast krawędzie – relacje pomiędzy nimi. Relacje te nie muszą być jednokierunkowe, mogą bowiem odzwierciedlać potencjalne sprzężenia. Ostateczna ocena sumuje wpływy bezpośrednie i znacznie trudniej ujawniające się wpływy pośrednie. Dla lepszej czytelności otrzymanych wyników postuluje się wyznaczenie wartości progowej wykluczającej z dalszego badania relacje niewystarczająco istotne. Matematycznym reprezentantem wyspecyfikowanych map – grafów są skojarzone z nimi macierze wpływu, odpowiednio: bezpośredniego, pośredniego i całkowitego. Można również określić macierz całkowitego wpływu netto. Ideę zaproponowaną przez autorów ilustruje prosty przykład obliczeniowy bazujący na opinii pojedynczego eksperta. Założona struktura powiązań pomiędzy porównywanymi czynnikami nie zawiera sprzężeń, a oceny określono przy pomocy danych deterministycznych. Bardziej złożone przykłady zainteresowany czytelnik znajdzie w odrębnych opracowaniach autorów – artykułach i referatach zestawionych na końcu niniejszej pracy.

EN

This paper presents and discusses the application of original qualitative and quantitative techniques for evaluating interrelations between factors identified as a priori and determining safety levels for building users in case of a fire. A recurrent numerical process, typical for cognitive map application, is normally used in such an evaluation. The authors suggest an alternative to the classic algorithm, by harnessing the DEMATEL method. The discussed approach appears easier to cope with and allows for a specific analysis of cause and effect relations between factors under consideration. The starting point for this approach is expert opinion applied on a multi-level evaluation scale. The algorithm can be easily adapted to examine uncertain or incomplete information e.g. application of fuzzy numbers [8] [9]. The cognitive process is represented by an impact-relations-map, whose vertices represent comparable factors and arcs reflect direct relationships between factors. Such relationships need not be one directional, they can mirror potential feedback to be incorporated in the analysis. The final evaluation sums up direct influences and the more difficult emerging indirect influences. For easier interpretation of data it is suggested that a threshold value is determined to limit superfluous information and therefore exclude factors with relationships not considered sufficiently intensive to afford clear and unequivocal deductions. The proposed maps are represented mathematically by relative matrices of direct, indirect and total influence. Moreover it is also possible to establish the net total matrix. The idea proposed by the authors is illustrated in this paper with the aid of a simple numerical example, dealing with a single expert opinion, in which the assumed influence structure between. Furthermore, only one deterministic data set is applied to express levels of direct influence. More advanced and complex examples are presented and discussed by the authors in other papers. Interested readers will find relevant details in the bibliography.

17

Ekspercka analiza relacji pomiędzy różnoźródłowymi ryzykami w kontekście wymagań zrównoważonego budownictwa

Ginda G., Maślak M.

Czasopismo Techniczne. Budownictwo

|

2012

|

R. 109, z. 4-B

51--74

PL

W artykule przedstawiono i przedyskutowano wielokryterialną metodykę oceny i porządkowania relacji pomiędzy różnoźródłowymi czynnikami ryzyka w procesie budowlanym w aspekcie wymogów zrównoważonego budownictwa. Zaproponowany algorytm obliczeń opiera się na uogólnieniu techniki analizy eksperckiej postulowanej w klasycznym podejściu DEMATEL.

EN

Multicriterial evaluation methodology, adequate for identification and for arrangement of different-sourced risks interrelations being specified in the building process has been presented and discussed in detail in context of sustainable building requirements. The design algorithm, proposed by the authors, is based on the generalisation of the expert-decision-approach, recommended in classical DEMATEL procedure.

18

Wielkokryterialna ocena systemów transportu Krakowa z użyciem metody DEMATEL

Dytczak M., Przybyło W.

Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2011

|

Vol. 2, no. 3

241-246

PL

Praca poświęcona jest wieloatrybutowej ocenie perspektywicznych wariantów systemu transportowego dla miasta Krakowa i jego regionu. Rozpatrzono 4 warianty pozwalające na usprawnienie obecnie funkcjonującego, nieefektywnego systemu komunikacyjnego. Istotnym atutem pracy jest wykorzystanie w tym celu interesującej, lecz stosunkowo słabo znanej i wykorzystywanej na świecie metody DEMATEL (ang. DEcision MAking Trial and Evaluation Laboratory). Jej wykorzystanie pozwala pogłębić wyniki oryginalnej analizy, przeprowadzonej przy użyciu metody AHP/ANP.

EN

Multi-criteria evaluation of perspective public transportation systems for the city of Cracow and Cracow agglomeration is dealt with in the paper. Four distinct system alternatives are included. A little known multi-criteria decision analysis method, namely extended DEMATEL is applied with this regard. Its utilisation makes validation of outcomes of original AHP-based analysis of the same problem possible. It also extends analysis results providing decision maker with additional information with regard to relations between considered decision making alternatives.

19

Potencjał aplikacyjny metody DEMATEL i jej rozszerzeń w budownictwie

Dytczak M., Ginda G., Gotowała B., Szklennik N.

Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2011

|

Vol. 2, no. 3

235-240

PL

Metoda DEMATEL sprawdza się powszechnie w roli efektywnego narzędzia do analizy przyczynowo- skutkowej procesów, ujmujących czynniki o zarówno łatwo, jak i trudno mierzalnej naturze. Jej rozwój spowodował jednak poszerzenie możliwości aplikacyjnych. W pracy przedstawiono możliwości zastosowania metody DEMATEL w budownictwie. Zilustrowano je przykładami obliczeniowymi dotyczącymi analizy łańcuchów przyczynowo- skutkowych oraz wielokryterialnej analizy decyzji.

EN

Decision Making Trial and Evaluation Laboratory (DEMATEL) is robust universal analysis tool for identification of cause-effect relationships. It is well suited for including both tangible and intangible factors. Vital extensions introduced into the method make it possible to utilise it as the multi-criteria decision analysis tool. Despite of undoubtedly interesting features, applications of DEMATEL in civil engineering are rather rare. Possibility of wider application of the method with regard to decision problems in civil engineering is discussed in the paper. Presented examples of applications prove usefulness of the method.

20

Identyfikacja roli czynników opóźnień realizacji złożonych przedsięwzięć budowlanych

Dytczak M., Ginda. G., Wojtkiewicz T.

Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2011

|

Vol. 2, no. 4

481-485

PL

Opóźnienia realizacji przedsięwzięć budowlanych rodzą zwykle poważne konsekwencje dla uczestników i beneficjentów przedsięwzięć. Istotna jest więc właściwa identyfikacja przyczyn oraz skutków opóźnień. Pozwala ona na pozbawione subiektywizmu rozliczenie win oraz zaniedbań stron zaangażowanych w przedsięwzięcie. W pracy przedstawiono możliwość zastosowania metody DEMATEL do identyfikacji przyczyn opóźnień realizacji złożonych przedsięwzięć budowlanych. Zasady jej stosowania zilustrowano przykładem obliczeniowym dotyczącym ważnego przedsięwzięcia inwestycyjnego.

EN

Punctuality of construction projects influences not only readiness of building objects for exploitation. Tangible economic and intangible e.g. social and environmental issues are also affected. Thus, delays in a construction project usually result in severe consequences for involved stakeholders. Reliable identification of causes and effects of delays is therefore important for discovering of role of objective factors and the stakeholders with regard to emerging delays. Such identification proves helpful for indication and assessment of stakeholders’ faults and settlement of a fair punishment. Application of DEMATEL method with this regard is discussed. Included sample analysis deals with a vital construction project.