Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Powiadomienia systemowe
  • Sesja wygasła!

Znaleziono wyników: 36

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Częstochowa
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
EN
The article presents five selected architectural objects of Częstochowa, a city located in the southern part of Poland, known all over the world for the foot pilgrimage, the goal of which is Jasna Góra. It is presented how architects, when designing ingenious and modern buildings, at the same time revitalize the past, creating architectural and landscape places that disseminate and bring humanistic, historical and natural knowledge closer to both the residents and newcomers. The research concerns buildings that, in contrast to various functions, play an educational role. In each of them, the architects maintain the cultural and spatial continuity of the city, which received the town rights in the fourteenth century.
PL
W artykule zaprezentowano pięć wybranych obiektów architektonicznych Częstochowy miasta, położonego w południowej części Polski, znanego na całym świecie z pieszego pielgrzymowania, którego celem jest Jasna Góra. Przedstawiono, w jaki sposób architekci projektując pomysłowe i nowoczesne obiekty budowlane, jednocześnie dokonują rewitalizacji starych z odległą przeszłością, tworząc miejsca architektoniczno-krajobrazowe upowszechniające i przybliżające wiedzę humanistyczną, historyczną, przyrodniczą zarówno mieszkańcom, jak i przybyszom. Prowadzone badania dotyczą budynków, które oprócz różnych funkcji pełnią rolę edukacyjną. W każdym z nich widoczna jest dbałość architektów o zachowanie ciągłości kulturowej i przestrzennej miasta, które prawa miejskie otrzymało w XIV wieku.
PL
W pracy pokazano działalność na polu przemysłowym, społecznym i rodzinnym inżyniera elektryka Jana Hertza, urodzonego w 1869 roku zmarłego w 1934 roku oraz jego zainteresowanie elektryczną trakcją tangencjalną, dziś powiedzielibyśmy napędem wykorzystującym siłę styczną działającą wzdłuż szyn na pojazdy kolejowe, przedstawioną w polskiej publikacji w Przeglądzie Technicznym w 1903 roku. Pokazano również inżynierów z Belgii pracujących współpracujących z Janem Hertzem. Jan Hertz reprezentował również elektryków częstochowskich na Ogólnopolskim Zjeździe Elektryków w Warszawie w 1919 roku, na którym powołano Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich (SEP). Jednak Koła (Oddziału) Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich w Częstochowie, ze względu na postawione warunki statutowe, z powodu liczby wykształconych elektryków w mieście i okolicy nie dało się utworzyć. Pokazano również działalność zawodową Jana Hertza, prowadzącego w Częstochowie do 1914 roku największe Biuro Techniczne w Guberni Piotrkowskiej a po 1918 roku będącego właścicielem jednego z większych Biur Technicznych na ziemi częstochowskiej.
EN
The work shows the activity in the industrial, social and family field of the electrical engineer Jan Hertz, born in 1869, died in 1934, and his interest in electric tangential traction, today we would call a drive that uses tangential force acting along rails on railway vehicles, shown in the Polish publication in Przegląd Techniczny in 1903. Also shown were engineers from Belgium working with Jan Hertz. Jan Hertz also represented Czestochowa electricians at the National Congress of Electricians in Warsaw in 1919, at which the Association of Polish Electrical Engineers (SEP) was established. However, it was not possible to establish a circle (branch) of the Polish Electrical Engineers Association in Czestochowa, due to the statutory conditions, due to the number of educated electricians in the city and its vicinity. The professional activity of Jan Hertz, who ran the largest Technical Office in the Piotrkow Governorate until 1914 in Czestochowa, and after 1918 ran one of the largest Technical Offices in the Czestochowa region, was also shown.
PL
Próba zdefiniowania i analizy architektury powstałej po 1945 roku to temat wciąż aktualny. Popularyzacja wiedzy o architekturze powojennego modernizmu to cześć procesu budowania świadomości społecznej, naszej zbiorowej tożsamości. Wiele istniejących jeszcze przykładów architektury powojennego modernizmu, zwłaszcza tych w mniejszych ośrodkach, nadal nie doczekało się należytej ochrony i udokumentowania. Ich wartość nie jest społecznie doceniana, a istnienie nadal jest zagrożone. Celem artykułu jest przedstawienie jednej z ważniejszych realizacji Włodzimierza Ściegiennego - Pawilonów wystaw „Cepelia”, a także niezrealizowanego planu zagospodarowania dla całego obszaru terenów wystawowych w Częstochowie.
EN
Defining and analysing post-1945 architecture remains a relevant subject. Popularising knowledge about post-war Modernist architecture is a part of building public awareness and our collective identity. Many stillexisting specimens of post-war Modernist architecture, particularly those located in smaller cities or towns, have neither been placed under proper conservation nor documentation. Their value is not widely appreciated and their continued existence is threatened. The objective of this paper is to present a major project by Włodzimierz Ściegienny - the Cepelia exhibition pavilions, as well as an unimplemented development plan for the entire exhibition grounds in Częstochowa.
4
Content available remote Phenomenon of the Work of Architect and Visual Artist Włodzimierz Ściegienny
EN
The objective of this paper is to present the career and work of architect and visual artist Włodzimierz Ściegienny from the perspective of the author, who engages in documenting the works of this exceptional creative personality. The rich legacy of Ściegienny, which has so far not been documented, is worthy of presentation and preservation in memory. This paper presents a broad spectrum of creative activity—ranging from drawing, painting, visual art, medallion making, sculpture, to architecture. The material presented can become a starting point for further papers that would document and present the works of numerous forgotten artists of post-war Modernism. This paper is dedicated to the memory of a late architect and artist, on the occasion of the centennial anniversary of his birth.
PL
Celem artykułu jest zaprezentowanie sylwetki i dorobku architekta i artysty plastyka Włodzimierza Ściegienne-go, z perspektywy autorki artykułu zajmującej się dokumentacją dzieł tej wyjątkowej osobowości twórczej. Bogata spuścizna Ściegiennego, dotąd nieudokumentowana, warta jest zaprezentowania i zachowania w pamięci. Artykuł prezentuje szerokie spektrum działań twórczych – począwszy od rysunku, malarstwa, grafiki, medalierstwa, rzeźby po architekturę. Prezentowany materiał może stać się punktem wyjścia do dalszych opracowań dotyczących dokumentacji i prezentacji dorobku licznych zapomnianych twórców modernizmu powojennego. Artykuł dedykowany jest pamięci nieżyjącego już architekta i artysty, z okazji przypadającej w tym roku 100 rocznicy jego urodzin.
PL
Przedstawiono rozwój elektryki na ziemi Piotrkowsko-Częstochowskiej od XVIII wieku, budowę trójfazowych elektrowni w Piotrkowie (od 1924 roku) oraz elektrowni okręgowej w Częstochowie (od 1926 roku), powstałych za belgijskie pieniądze. Pokazano uzyskane uprawnienia państwowe oraz powstanie i działanie spółek: „Elektrownia w Piotrkowie S.A.”, „Elektrownia w Częstochowie Spółka z o.o.” i „Towarzystwo Elektryczne Okręgu Częstochowskiego S.A.”. Przedstawiono powstanie „Towarzystwa Elektryfikacyjnego Okręgu Częstochowsko-Piotrkowskiego S.A.” o kapitale belgijskim, oraz po uzyskaniu niezbędnych uprawnień wspólne działanie wymienionych spółek łączących swoje obszary elektryfikacyjne w „VIII Okręg Elektryfikacyjny”. Pokazano działanie „VIII Częstochowsko-Piotrkowskiego Okręgu Elektryfikacyjnego” w czasie II wojny światowej, niemiecki zarząd przymusowy, polski zarząd państwowy oraz wejście zakładów do „Zjednoczenia Energetycznego Okręgu Łódzkiego” w Łodzi oraz ich przejście w 1946 roku na własność Państwa Polskiego, kończącą w ten sposób swą niezależną egzystencję.
EN
The paper presents the development of electricity on the Piotrkow-Czestochowa land from the 18th century, the construction of a three-phase power plant in Piotrkow (from 1924) and a district power plant in Czestochowa (from 1926), built with Belgian capital. Based on the obtained state qualifications, "Piotrkow Power Plant Joint Stock Company" - No. 14 and No. 52 and by the "Czestochowa Power Plant Ltd.” and "Czestochowa District Electric Society Joint Stock Company" - No. 6 and No. 8, the construction of the power grid and the electrification of authorized areas are presented. In order to combine these electrified areas into one system, it was not until 1935 that the company “Czestochowa-Piotrkow District Electrification Joint Stock Company” was founded in Czestochowa. with Belgian capital, obtaining governmental rights No. 255, then creating, based on the powers of state power companies from the combined areas, the “VIII Czestochowa-Piotrkow Electrification District”. Using the obtained entitlements, further electrification was started by expanding the high, medium and low voltage networks in the entire authorized area. The company connected a large regional power plant in Czestochowa with a small power plant in Piotrkow using a 35 kV three-phase overhead line in order to obtain their parallel operation. During the summer holidays of 1939, the operation of both power plants was synchronized. This year, Wielun and Lubliniec were also connected to the “VIII Electrification District”. The Second World War interrupted the development of the “VIII Electrification District”. In 1940, the companies were placed under German compulsory administration. In 1945, after the eligible area had been taken over by the Red Army, the “VIII Electrification District” was under Polish state administration, and in the autumn of 1945 it was included in the “Energy Union of the Lodz District“ in Lodz. In 1946, by an order of the Minister of Industry of the “Czestochowa - Piotrkow District Electrification Joint Stock Company" and other power companies of the pre-war “VIII Electrification District” became the property of the Polish State, thus ending their independent existence.
PL
W pracy pokazano powstałe w okresie międzywojennych w Częstochowie elektryczne zakłady usługowe i handlowe, będące kontynuacją tych powstałych do pierwszej wojny światowej. W miarę zebranych informacji przedstawiono i pokrótce opisano wszystkie znane biura techniczne, elektrotechniczne, zakłady wytwórcze prowadzące działalność, naprawczą i jednocześnie handlową, przedsiębiorstwa ściśle handlowe, firmy instalatorskie sprzętu elektrycznego, telefonicznego i radiowego, instytucje sprawdzające poprawności wykonania instalacji elektrycznych, elektroenergetycznych i telefonicznych oraz firmy prowadzące inne przedsięwzięcia elektryczne na potrzeby ludności Częstochowy. Autorowi udało się zebrać informacje o 49 przedsiębiorstwach elektrycznych. i szacuje on, że w ten sposób zinwentaryzował ponad 90% takich firm. Dalszy rozwój zakładów usługowych oraz firm handlowych branży elektrycznej w mieście przerwał wybuch drugiej wojny światowej.
EN
The paper shows the construction of the foundations for the development of service and production environments in Częstochowa in the field of electricity in the interwar period. The reasons for the establishment of service and commercial establishments, which were a continuation of those established before the First World War, were determined. As the information collected, all known technical and electrotechnical offices, manufacturing plants operating, repairing and trading at the same time, strictly commercial enterprises, electrical, telephone and radio equipment installers, institutions verifying the correctness of the implementation of electrical power and telephone installations as well as companies conducting other electrical projects for the people of Częstochowa in the interwar period. The author managed to collect 49 electric service and commercial companies in Częstochowa and he estimates that in this way he inventoried over 90% of such companies. The further development of service plants and trade companies in the electric industry in the city was interrupted by the outbreak of World War II.
7
Content available Adaptacja obiektów poprzemysłowych
PL
Celem niniejszej pracy było sporządzenie projektu adaptacji istniejącego obiektu przemysłowego do funkcji mieszkaniowej. Zastąpiono elementy o niedostatecznej nośności nowymi strukturami. Zaprojektowany został stalowy szkielet wewnętrzny podtrzymujący stropy oraz konstrukcja nośna dachu z drewna klejonego warstwowo. Podane zostały również rozwiązania materiałowe i funkcjonalne umożliwiające spełnienie wymagań izolacji termicznej oraz warunków technicznych odpowiadających nowej funkcji budynku. Do zakresu pracy należało także omówienie zagadnień związanych z adaptacją i charakterystyką obiektów poprzemysłowych. Podstawy teoretyczne z omawianej dziedziny zastosowano do praktycznych rozwiązań i zaproponowanych koncepcji.
EN
The purpose of this thesis was to prepare a project to adaptation an existing industrial facility to a residential function. Replaced elements with insufficient bearing capacity with new structures. The steel structure supporting the ceilings and structure of the glued laminated timber roof are designed. Materials and functional solutions are also provided to meet the requirements of thermal insulation and technical conditions corresponding to the new function of the building. The scope of this work also included discussing issues related to the adaptation and functionality of industrial objects. The theoritical basis of the above mentioned subject have been applied to practical solutions and proposed concepts.
PL
W pracy pokazano odzyskanie niepodległości przez Częstochowę w dniu 11 listopada 1918 roku, wysiłkiem społeczności miasta oraz Polskiej Organizacji Wojskowej. Przedstawiono warunki pracy stacji elektrycznych, sieci elektrycznej, sieci telefonów miejskich, pocztowej sieci telegraficznej oraz telegrafów kolejowych do pierwszych dni 1919 roku. Pokazano stan miasta oraz wydarzenia występujące na kolejowych szlakach w okresie, gdy przejeżdżały przez Częstochowę do granicy z Prusami w Herbach (Nowych) pociągi z zrewolucjonizowanymi żołnierzami niemieckimi wracającymi do kraju ze wschodu. Pokazano jak te przejazdy kolejowe wojsk niemieckich, praktycznie blokujące kolejowy transport cywilny, wpłynęły na termin zebrania organizacyjnego w celu zawiązania związku elektryków w Częstochowie, które ostatecznie odbyło się w mieście 44 dni po Odzyskaniu Niepodległości. Przedstawiono dalsze efekty tych działań miejscowych i okolicznych Polaków – elektryków oraz wyłonienie przedstawicieli miasta i okolic Częstochowy na zjazd założycielski Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich.
EN
The work shows the regaining of independence by Czestochowa on November 11, 1918, by the efforts of the city community and the Polish Military Organization. Presented are the operating conditions of electric stations, power grid, municipal telephone network, postal telegraph network and railway telegraphs to the first days of 1919. The state of the city and the events occurring on railway router were shown at a time when trains with revolutionized German soldiers returning from the east passed through Czestochowa to the border with Prussia in station Herby. It was shown how these railroad crossings of Germantroops, practically blocking rail civilian transport, affected the date of the organizational meeting in order to establish a connection of electricians in Czestochowa, which ultimately took place in the city 44 days after Regaining Independence. Presented are further effects of local and neighboring Poles – electricians as well as representatives of the city and the vicinity of Czestochowa to the founding meeting of the Polish Electrical Association.
PL
Przedstawienie pełnego biogramu księdza pijara Józefa Hermana Osińskiego nie było celem tej pracy. Natomiast w pracy starano się przedstawić fragmenty rozległej działalność księdza J. H. Osińskiego, tę w Wieluniu w latach 1765-1768 oraz w Sanktuarium Częstochowskim na Jasnej Górze na przełomie lat 1778- 1779 i w 1784 roku. W Wieluniu J. H. Osiński był profesorem starego i znanego Kolegium Pijarskiego, na Jasnej Górze był budowniczym piorunochronu a cały czas człowiekiem ciekawym działalności technicznej innych, podejmującym trudy podróży w celu naocznego przekonania się o rzeczywistości. Autor starał się przedstawić księdza Osińskiego jako badacza zbierającego materiał do publikacji, inicjatora i pomysłodawcę nowoczesnej dydaktyki, wiążącej wykładaną teorię z pokazami praktycznymi oraz konstruktora nadzorującego budowę piorunochronu na najwyższej wówczas wieży kościelnej w kraju.
EN
The presentation of the full biography of priest piarist Jozef Herman Osinski was not the goal of this work. The work, however, tried to present fragments of the extensive activity of priest J.H. Osinskiego, in Wielun in the years 1765-1768 and the Czestochowa Sanctuary in Jasna Gora at the turn of 1778-1779 and in 1784. In Wielun J.H. Osinski was a professor at the former and well-known Piarist College, he was the lightning rods constructor at Jasna Gora, and all the time a man interested in the technical activity of others, taking up challenges in order to visually convince about reality. The author presents priest Osinski as a researcher, collecting material for publication, initiator and originator of modern didactics, combining lecture theory with practical demonstrations and constructor overseeing the construction of a lightning-rod on the highest church tower in the country at that time.
PL
W idei smart city celem jest stworzenie organizmu miejskiego przyjaznego ludziom. Wiedzą o tym przedstawiciele Częstochowy, gdzie pojawia się coraz więcej rozwiązań, projektów i technologii zgodnych z ideą inteligentnego miasta. Można je zaobserwować m.in. w obszarze miejskiej komunikacji, infrastruktury lub usług publicznych.
PL
W pracy przedstawiono kolejne zasadnicze daty z historii elektryki częstochowskiej: budowę: piorunochronu (1784 rok), telegrafu elektromagnetycznego (1852 rok), elektryczne oświetlenie miasta (1887 rok), telefon elektryczny (1891 rok), jako podstawy wcześniejszego, niż w innych miastach polskich, kształtowania się środowisk usługowych i producenckich w dziedzinie elektryki. Omówiono warunki budowy sieci telefonicznej i warunki budowy instalacji oraz montażu maszyn i urządzeń elektrycznych w częstochowskich zakładach przemysłowych. Określono przyczyny powstania zakładów usługowych w postaci biur technicznych oraz zakładów elektrotechnicznych, funkcjonujących do pierwszej wojny światowej. W miarę zebranych informacji przedstawiono i pokrótce opisano wszystkie istniejące przedsiębiorstwa tego typu. Omówiono również zakłady prowadzące produkcję wyrobów branży elektrycznej do pierwszej wojny światowej, podając nie tylko firmy pracujące w mieście ale również w okolicy, zaopatrujące w swoje wyroby zarówno Stację Elektryczną w Częstochowie jak i biura techniczne i zakłady elektrotechniczne. Pojawienie się lokalnych krajowych wytwórców spowodowało również obniżenie cen na niektóre wyroby elektrotechniczne.
EN
The work presents the following main dates from the history of electrics in Czestochowa: construction of: lightning conductor (1784), electromagnetic telegraph (1852), electric lighting of the city (1887), electric telephone (1891), as the basis of earlier than in other Polish cities , The formation of service and production environments in the field of electrics. The conditions for the construction of the telephone network and conditions for the construction and installation of electrical machines and equipment in Czestochowa industrial plants were described. The reasons for the establishment of service establishments in the form of technical offices and electrical enterprises operating until the First World War were determined. As the information gathered, all existing companies of this type are described and briefly described. The factories producing electrical products for the First World War were also presented, not only to companies working in the city but also in the vicinity, supplying their products with both the Electric Power Station in Czestochowa as well as the technical offices and electrical companies. The emergence of local domestic producers has also led to lower prices for some electrical products.
PL
W pracy krótko przedstawiono historię rozwoju telegrafu do 1864 roku, jako narzędzia komunikowania się ludzi na odległość oraz opisano budowę Drogi Żelaznej WarszawskoWiedeńskiej w latach 1840-1842 i 1844-1848. Pokazano prowadzone prace przy budowie linii kolejowych telegrafów elektromagnetycznych wzdłuż tej drogi w 1852 roku oraz przedstawiono pracę tych telegrafów. Opisane zostały działania Powstańców Styczniowych w latach 1863-1864 skierowane na rosyjskie kolejowe linie komunikacyjne i urządzenia telegraficzne w pobliżu Częstochowy. Wykazano, że linie telegraficzne były pierwszymi urządzeniami elektrycznymi na ziemiach Królestwa Polskiego, które w sposób planowy niszczono w określonym celu.
EN
The history of development of the telegraph as a device for people’s long distance communication until 1864 was briefly presented in this work. Constructing of the Warsaw-Vienna Rail Road between 1840-1842 and 1844-1848 was described. Works by constructing of electromagnetic telegraphs along railways of this Road and functioning of these telegraphs were presented. Operations of insurgents of the January Uprising biased on Russian railway communication lines und telegraphic devices near Czestochowa were described. It was shown, that telegraphic lines were the first electrical devices on the lands of the Kingdom of Poland, which were destroyed in a planned way by people for a specific purpose.
14
Content available remote Elektryczne oświetlenie Częstochowy w latach 1887-1927 (prąd stały)
PL
W pracy przedstawiono historię pierwszej na ziemiach polskich miejskiej Stacji Elektrycznej prądu stałego i sieci lamp oświetlających zwarty obszar zabudowy miasta Częstochowy w latach 1887-1927. Pokazano ich funkcjonowanie pod nadzorem wynajmowanych przez miasto koncesjonariuszy a następnie sposób przejścia w prywatne ręce w 1913 roku. Przedstawione działania elektryków tworzą ważny fragment historii miasta a poprzez jego rangę w dziejach gospodarczych i politycznych kraju, są istotne również z perspektywy historii rozwoju elektryki w Polsce.
EN
This paper presents the history of the first Polish urban DC power station and the network of arc lamps lighting the compact area of Czestochowa in the years of 1887-1927. Their functioning under supervisors of licensees hired by the city and then the transition into private capital in 1913 was shown. The presented activities of electricians constitute an important part of the history of the city, and through its consequences in the economic and political history of the country, they are also significant from the perspective of the history of electrical development in Poland.
PL
W artykule przedstawiono charakterystykę gospodarki odpadami oraz analizę stanu gospodarki odpadami komunalnymi w Gminie Miasto Częstochowa mająca znaczący wpływ na stan środowiska naturalnego w mieście.
EN
The article includes a discussion of the waste management and an analysis of the status of the communal waste management in the commune of the City of Częstochowa which has a significant influence on the condition of the natural environment within the city.
PL
Zmieniające się warunki życia w mieście skłaniają nas do ciągłych zmian w obrębie naszego otoczenia. Poprawa jakości przestrzeni publicznej i środowiska zamieszkania ma być odpowiedzią na potrzeby społeczne dostosowane do specyfiki miejsca i lokalnych wartości. W artykule autorka porusza zagadnienia porządkowania obszarów centralnych miasta Częstochowy. Ważnym zagadnieniem jest projekt placu miejskiego oraz pozyskanie przestrzeni publicznych w postaci podwórzy i otwartych dziedzińców. Te wielokierunkowe działania mają zapewnić mieszkańcom komfort zamieszkiwania w zgodzie z historyczną przeszłością i współczesnymi tendencjami kulturowymi przestrzeni miejskiej.
EN
The need of improving living conditions in a city makes us change our neighborhood (surroundings). The article contains issues concerning downtown areas of Częstochowa. Searching for transforming the central areas aims at improving the valuable space structure of this part of the city. Special attention is paid to areas of yards located along Saint Mary's Avenues. These interpenetrating areas have a chance to create a coherent, public zone enriching the downtown areas of the city. Multidirectional activities are to ensure the comfort of living for the inhabitants in agreement with the past and contemporary cultural trends of the city space.
PL
Artykuł obejmuje problematykę z zakresu logistyki miejskiej a w szczególności zagadnienia związane z jakością przewozów w miejskim transporcie zbiorowym. Zaprezentowano wyniki badań które zostały przeprowadzone wśród studentów III roku Logistyki Politechniki Częstochowskiej. Badanie miało na celu zweryfikowanie jakości przewozów komunikacją miejską w Częstochowie.
EN
The article presents the issues related to the quality of public transport. The article also presents the results of survey research of students of third year of Logistics at Technical University in Częstochowa. The aim of the study is to verify the quality of public transport in Częstochowa.
PL
Zanieczyszczenie gleby, zwłaszcza związkami metali ciężkich, może w istotny sposób wpływać na wzrost zanieczyszczenia roślin. O stopniu zagrożenia występowaniem różnych pierwiastków w glebie decyduje rodzaj emisji przemysłowej. Gleby z terenów uprzemysłowionych, zwłaszcza w otoczeniu hut, zostają w różnym stopniu zanieczyszczone związkami metali ciężkich, w tym również związkami ołowiu. Przedmiotem badań nad kumulacją Pb były części morfologiczne: korzeń, segmenty łodygi o długości 10 cm, liść, kwiat 60 gatunków roślin leczniczych oraz gleba z warstwy przykorzennej glebę. Formy bezpośrednio biodostępne (forma wymienna i adsorbowana) i pośrednio biodostępne Pb (forma węglanów i połączeń organicznych) ustalono zgodnie z metodą Rudd'a. Zawartość ołowiu w glebie i w roślinach oznaczono za pomocą spektrofotometru Pye Unicam SP9 z dokładnością 0,01 µg/g. W ocenie zdolności kumulacji ważny jest poziom zawartości różnych pierwiastków potencjalnie uczestniczących w konkurencji o receptor jakim jest korzeń rośliny. Przeciętne zawartości metali w formie wymiennej i adsorbowanej w glebie wynosiły kolejno (µg/g): Zn 2,47 i 54,43; Cr8,53 i 3,27; Cd 0,17 i 0,27; Mn 1,77 i 8,35; Cu 22,90 i 8,61; Pb 1,79 i 5,32; Ni 0,65 i 0,57; Fe 5,10 i 15,18. W formie węglanów i połączeń organicznych Pb występował w ilości 7,30 µg/g oraz 4,76 µg/g. Zawartości Pb odpowiadające 10 percentylowi mogą być wykorzystane w innych badaniach jako układ odniesienia. Duże wartości odpowiadające 10 percentylowi wykazały szczególnie (w µg/g) w korzeniach: mak polny (Papcwer rhoeas) - 9,50 i dziewanna pospolita (Verbascum nigrun) - 6,32; w liściach: starzec wiosenny (Senecio vernalis) - 4,05, dziewanna wielkokwiatowa (Verbascum densiflorum) - 3,84, babka zwyczajna (Plantago major) - 3,68. Rośliny lecznicze mogą stanowić, dzięki posia¬danym dużym wybiórczym zdolnościom kumulowania, dodatkowe źródło obecności ołowiu w organizmie ludzi w zależności od procedury leczniczej.
EN
Soil contamination, especially heavy metal compounds, can significantly affect the increase in pollution of the plant. Of hazard occurrence of various elements in the soil determines the type of industrial emissions. The soil of the industrialized nations, especially in the steel mills, are in varying degrees of polluted compounds of heavy metals, including lead compounds. The subject of the research on the accumulation of Pb were morphological parts: the root, stem segments with a length of 10 cm, the leaf, the flower of 60 species of medicinal plants and the soil from a by-root layer. Directly bioavailable forms (exchangeable and adsorbed form) as well as indirectly bioavailable ones of Pb (a form of carbonates and organic compounds) was established in according to Rudd's method. The lead content in the soil and in plants was determined with the use of Pye Unicam SP9 spectrophotometer to an accuracy of 0.01 µg/g. In assessing the ability of accumulation the important thing is the level of various elements potentially involved in the competition for the receptor, which is the root of the plant. The average metal con-tents in the exchangeable and adsorbed form in the soil were respectively (µg/g) Zn 2.47 and 54.43; CR8.53 and 3.27; Cd of 0.17 and 0.27; Mn of 1.77 and 8.35 ; Cu 22.90 and 8.61; Pb 1.79 and 5.32 ; Ni 0.65 and 0.57 ; Fe 5.10 and 15.18. In the form of carbonates and organic compounds Pb occurred in the amount of 7.30 µg/g and 4.76 µg/g. The contents of Pb corresponding to the 10 percentile can be used in other studies as a reference. Large values corresponding to the 10 percentile were particularly noted (in µg/g) in the root of Papaver rhoeas - 9.50 and Verbascum nigrum - 6.32; in the leaves of: Senecio vernalis - 4.05 , Yerbascum densiflorum - 3.84, Plantago major - 3.68. Medicinal plants can be, due to their high selective ability of accumulation, an additional source of lead in the human body, depending on the treatment procedure.
PL
Artykuł przedstawia ocenę satysfakcji mieszkańców Częstochowy po uruchomieniu nowej linii tramwajowej. Poniższy referat wskazuje również korzyści płynące z zastosowania tramwaju w Częstochowie, jego zdolność przewozową oraz wpływ na ograniczenie zatorów drogowych. Artykuł w znacznym stopniu oparty jest na badaniach ankietowych przeprowadzonych w czasie otwarcia linii tramwajowej numer trzy, który wykazuje, że zdecydowana większość mieszkańców dzielnic na których funkcjonuje ta linia, jest zadowolona z jej uruchomienia Praca przedstawia także przypuszczalną przyszłość rozbudowy nowych sieci tramwajowych w Częstochowie w odniesieniu do innych miast w Polsce.
EN
The article presents appreciation of Częstochowa citizens after start up of a new tramline. The article is also trying to point out advantages of a tramline in Częstochowa, his carrying capacity and influence to reduce traffic jams. Article is mostly based on the surveys and interviews with the people who live nearby the new tramline. The survey carried out on the residents who adjoin a new tramline shows that majority of the people are satisfied with the new tramline. Dissertation also presents the ways of future development of the new tramlines in Częstochowa, taking other tramlines of the Polish cities into account.
PL
Artykuł obejmuje zagadnienia związane z transportem w Polsce. Scharakteryzowano branżę transportową, przedstawiono cechy i podział transportu w Polsce. W artykule zaprezentowano wyniki ankiet firm transportowych biorących udziałw badaniu.
EN
Article presents issues related to transport in Poland. Transport sector is characterized, the characteristics and distribution of transport in Poland are described. The article also presents the results of survey research of transport companies.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.