Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Powiadomienia systemowe

Sesja wygasła!

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: Budziszyn

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

An imperial sigh with oriental notes? Ortenburg Castle in Bautzen (Upper Lusatia) during the reign of Kings Matthias Corvinus, Vladislaus II and Louis Jagiellon (around 1483–1526)

Czechowicz Bogusław

Architectus

2024

Nr 1 (77)

64--72

The castle in Bautzen was built on the site of an older residence under the supervision of the royal mayor of Upper Lusatia, Georg von Stein, in the years 1483–1490. Its best-preserved element from those years is the gate tower, housing the chapel of St. George on the first floor. The façade of the tower turns towards the city with the collegiate church with a spectacular monument to King Matthias from 1486, shown not only as the ruler of Bohemia and Hungary, but also as an aspirant to the imperial throne. Emphasizing the majesty of the ruler was directed primarily towards the Bautzen chapter, which included clergy associated with the Meissen bishopric, whose center – Meissen – was closely associated with the Wettins. Their territorial ambitions in the Bohemian Crown were consistently limited by Matthias. The creation of such a unique monument to the ruler in public space, which in Central Europe has only precedents in the monuments of Emperor Frederick III in Wiener Neustadt and George in Prague, could also be related to the desire to demonstrate Matthias’s rights as the Bohemian king to the then virtually lost fief of the Bohemian Crown – Luxembourg. The last representative of this dynasty, Elizabeth of Zgorzelec, daughter of Jan Zgorzelecki, handed them over to the dukes of Burgundy, but after the death of the daughter of the last of them, Maria, in 1482, these rights were taken over by the Habsburgs, who were then in sharp conflict with Matthias. Ortenburg Castle glorified Matthias not only as a potential emperor, but also as a new David or Solomon. The castle tower was probably topped with a turret known from the "Tower of David" in Jerusalem. The architectural detail in the chapel also seems to be a discreet reference to oriental architecture. In the years 1520–1527, the top of the tower was changed and an attic with six pinnacle turrets was added. This number most likely referred to the union of six cities to which Bautzen belonged. The royal mayor of Upper Lusatia was then Prince Karol Minsterberski of Ziębice, who was expanding his castle in Ząbkowice Śląskie at that time. Its facades were also topped with an attic. In this castle, like in many others from that time, references to Jerusalem and Solomonic architecture were also found. The Ortenburg Castle in Bautzen should also be added to this list, despite the "redrafting".

Zamek w Budziszynie został zbudowany w miejscu starszej siedziby pod okiem królewskiego wójta krajowego Górnych Łużyc Georga von Steina w latach 1483–1490. Jego najlepiej zachowanym elementem z tych lat jest wieża bramna, mieszcząca na piętrze kaplicę św. Jerzego. Fasada wieży zwraca się ku miastu z kolegiatą spektakularnym pomnikiem króla Macieja z 1486 roku, ukazanego nie tylko jako władca Czech i Węgier, ale także jako aspirant do tronu cesarskiego. Podkreślanie majestatu władcy kierowane było przede wszystkim w stronę kapituły budziszyńskiej, w której zasiadał kler związany z biskupstwem miśnieńskim. Jego główny ośrodek – Miśnia – był ściśle związany z Wettynami. Ich ambicje terytorialne na terenie Korony Czeskiej Maciej konsekwentnie ograniczał. Powstanie tak wyjątkowego pomnika władcy w przestrzeni publicznej, które w środkowej Europie ma tylko precedensy w pomnikach cesarza Fryderyka III w Wiener Neustadt i Jerzego w Pradze, mogło się również wiązać z chęcią demonstrowania praw Macieja jako króla czeskiego do właściwie już wówczas utraconego lenna Korony Czeskiej – Luksemburga. Ostatnia przedstawicielka tej dynastii, Elżbieta zgorzelecka, córka Jana Zgorzeleckiego, przekazała je książętom Burgundii, ale po śmierci w 1482 roku córki ostatniego z nich, Marii, prawa te przejmowali Habsburgowie, wtedy będący w ostrym konflikcie z Maciejem. Zamek Ortenburg gloryfikował Macieja nie tylko jako potencjalnego imperatora, ale także jako nowego Dawida lub Salomona. Wieżę zamku prawdopodobnie wieńczyła wieżyczka znana z „Wieży Dawida” w Jerozolimie. Także detal architektoniczny w kaplicy zdaje się dyskretnym nawiązaniem do architektury orientalnej. W latach 1520–1527 dokonano zmiany zwieńczenia wieży, dodając jej attykę z sześcioma wieżyczkami-pinaklami. Liczba ta odnosiła się najpewniej do związku sześciu miast, do którego należał Budziszyn. Wójtem krajowym Górnych Łużyc był wtedy książę ziębicki Karol Minsterberski, który rozbudowywał w tym czasie swój zamek w Ząbkowicach Śląskich. Jego elewacje także zwieńczyła attyka. W zamku tym, jak w wielu innych z tego czasu, także doszukano się odwołań do architektury jerozolimskiej, Salomonowej. Do listy tej należy także dopisać, mimo dokonanego „przeredagowania”, budziszyński zamek Ortenburg.