Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ wybranych procesów niszczących na trwałość piaskowców godulskich z Brennej

Łukasiak D.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2013

|

R. 54, nr 1

56--61

PL

Artykuł podejmuje problematykę trwałości piaskowców godulskich z Brennej, które wykorzystywane są jako elementy konstrukcyjne w licznych obiektach budowlanych na terenie Europy. Tak szerokie wykorzystanie tego surowca skalnego wymusza ocenę jego odporności na działanie czynników niszczących w danych warunkach klimatycznych i funkcjonalnych. Pozwala to rozpoznać trwałość materiału skalnego w długiej skali czasowej oraz przeciwdziałać procesowi deterioracji, czyli pogarszaniu jakości i właściwości fizyko-mechanicznych danego surowca skalnego. Ocenę trwałości przeprowadzono na materiale pozyskanym z kamieniołomu Głębiec z dwóch stref rozpoznanego profilu wietrzeniowego. Były to piaskowce o charakterystycznym dla tego kamieniołomu, szaroniebieskim i szarozielonym zabarwieniu. W warunkach laboratoryjnych przeprowadzono modelowanie oddziaływania wybranych procesów niszczących na strukturę analizowanego materiału skalnego. Rozpoznano wpływ roztworów wodnych, zamrozu, krystalizacji soli oraz dwutlenku siarki. Dodatkowo podjęto próbę oceny odporności tego materiału na proces ścierania. Przeprowadzone badania pozwalają stwierdzić, iż eksploatacja analizowanych piaskowców powinna być prowadzona z selektywnym doborem ich przeznaczenia, gdyż charakteryzują się one zróżnicowaną odpornością na deteriorację, zależnie od stopnia zwietrzenia. Jednocześnie uwzględniać należy podatność analizowanego materiału skalnego na destrukcyjne działanie krystalizujących minerałów siarczanowych, co szczególnie widoczne jest w przypadku piaskowców szarozielonych. Powstałe w tym procesie spękania przebiegają najczęściej równolegle do powierzchni stropowej warstw piaskowców. Powyższe uwagi powinny być zatem uwzględniane podczas projektowania przeznaczenia badanych surowców skalnych jako elementów konstrukcyjnych, funkcjonujących w zmiennych warunkach geośrodowiskowych.

EN

The article deals with durability problems of the Godula sandstones from Brenna, which are used as construction elements in numerous building objects in Europe. So extensive use of this rock material forces evaluation of its resistance to destructive factors under given climatic and functional conditions. This allows to recognize the durability of rock material in a long time scale as well as prevent the process of deterioration that worsens the quality and physio-mechanical properties of the given rock material. The durability evaluation was carried out on the material acquired from the quarry Głębiec, from two zones of recognized weathering profile. The sandstones had typical colors for this quarry – grey-blue and grey-green. The modeling of the influence of selected deterioration processes on the structure of the analyzed rock material was carried out under laboratory conditions. The influence of water solutions, frost, crystallization of salt and sulfur dioxide were recognized. In addition, attempts to assess the resistance of the material to the process of attrition were taken. The studies lead to a conclusion that the use of the analyzed sandstones should include selective choice of their destination, because they are characterized by variable resistance to deterioration depending on the weathering degree. At the same time the susceptibility of the analyzed rock material to destructive actions of crystallizing sulfate minerals should be taken into account, which is particularly evident in the case of grey-green sandstones. The cracks resulting from this process usually run parallel to the top tills’ surface of the sandstone layers. Therefore the abovementioned observations should be taken into account in the design of the destination of studied rock materials as construction elements, functioning under variable geo-environmental conditions.

2

Zmienność wytrzymałościowa piaskowców godulskich z Brennej w warunkach jednoosiowego ściskania

Łukasiak D.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2010

|

R. 34, z. 2

435-441

PL

W niniejszym artykule przedstawiono charakterystykę piaskowców godulskich z Brennej na podstawie wytrzymałości na jednoosiowe ściskanie Rc. W badaniach wytrzymałościowych analizowano materiał z kamieniołomu Brenna Głębiec pod kątem wpływu paleonaprężeń oraz wietrzenia masywu skalnego.

EN

The paper presents characteristics of Godula Sandstones from Brenna on base of uniaxial compressive strength. Analysed influence paleostress and zones of airing of rocky massifs on rocks from Brenna Glebiec quarry.

3

Określenie imisji kierunkowej cynku w Beskidzie Śląskim na przykładzie Brennej

Paukszto A., Kwapuliński J., Rochel R.

Problemy Ekologii

|

2003

|

R. 7, nr 4

185-188

PL

Głównym celem niniejszej pracy było uzyskanie kompleksowych danych dotyczących występowania cynku w opadzie kierunkowym pyłu. Próbki były zbierane w Brennej, która jest znana ze swoich walorów rekreacyjnych, w następujących okresach: 1992-1996 i 1999-2000. Zawartość cynku oznaczono metodą AAS. Zawartość rozpuszczalnych związków cynku w opadzie kierunkowym pyłu była wyższa w drugim okresie w porównaniu do okresu pierwszego. Przeciwną zależność stwierdzono dla nierozpuszczalnych związków cynku w opadzie kierunkowym pyłu. Rezultaty uzyskane w czasie od 1992-2000 pokazują, że oprócz emisji daleko sięgającej najważniejszym źródłem zanieczyszczenia cynkiem środowiska przyrodniczego Brennej jest emisja lokalna.

EN

The purpose of this work was to obtain the complex data of the occurrence of zinc in dust directional emission.The samples were collected in Brenna village, which in known for very good recreational conditions, is three samplers, in the period: 1992-1996 and 1999-2000. The zinc content in collected samples was determined by method AAS. The water-soluble compounds of zinc concentrations in dust directional fall-out were higher in the second period of research than in the first period. It was in reverse than in the event of the water-insoluble compounds of Zn concentrations in dust directional emission. The obtained results during the period from 1992 to 2000 show the local emission was the main source of contamination of the environment in Brenna by the compounds of zinc and the long term emission was the important source of contamination by these compounds, too.