(1 520/1 524 mm) po przekształceniach gospodarek Litwy, Łotwy i Estonii po 1991 r. szybko przystosowały się do funkcjonowania w realiach gospodarki rynkowej, a więzi z Europą zostały wzmocnione po akcesji do Unii Europejskiej w 2004 r. Historycznie kraje te były swoistymi pośrednikami pomiędzy Rosją i Europą w zakresie wymiany handlowej, a obecnie ów trend – z pewnymi modyfikacjami – nadal jest utrzymany. Wynika to także ze specyfiki rosyjskiego i częściowo także białoruskiego eksportu bazującego na towarach masowych – węglu kamiennym, produktach naftowych, zbożu, nawozach, słowem ładunkach idealnych do przewozu koleją (towary o znacznej masie, przewożone na duże odległości). Atutem państw bałtyckich jest także fakt położenia geograficznego względem Rosji – na wybrzeżu Bałtyku, co jest wykorzystywane do eksportu ładunków masowych z Rosji, ewentualnie kontenerów z Chin. Obecny stan wydaje się w perspektywie średnioterminowej raczej niezagrożony, niezależnie od panujących napięć pomiędzy UE i Rosją. Nowym bardzo ambitnym projektem jest linia Rail Baltica, czyli planowana normalnotorowa linia zelektryfikowana (25 kV 50 Hz) biegnąca od granicy polsko-litewskiej przez Kowno (z pominięciem Wilna), Rygę i Tallinn, a także do Helsinek przez tunel pod Zatoką Fińską.
EN
Seaports in the Baltic States are connected to the railway network (1 520/1 524 mm), and after transformations of the economies of Lithuania, Latvia and Estonia after 1991, have been quickly adapted to functioning in the market economy, and their ties with Europe were strengthened after accession of these countries to the European Union in 2004. Historically, these states were specific intermediaries between Russia and Europe in the field of trade, and now this trend, with some modifications, is still maintained. This is also due to the specificity of Russian and partly Belarusian exports, based on mass goods – coal, petroleum products, grain, fertilizers, in short, ideal loads for rail transport (goods of considerable weight, which are transported over long distances). The asset of the Baltic states is also the fact of geographical location with respect to Russia – on the Baltic coast, which is used to export bulk cargo from Russia, or containers from China. The current state seems unlikely in the medium term, regardless of the political turbulences between the EU and Russia. The new very ambitious project is the Rail Baltica line, a planned standard-gauge electrified line (25 kV 50 Hz) from the Polish-Lithuanian border through Kaunas (excluding Vilnius), Riga and Tallinn, and to Helsinki via the tunnel under the Gulf of Finland.
Porty morskie w krajach bałtyckich połączone z siecią kolejową (1 520/1 524 mm) po przekształceniach gospodarek Litwy, Łotwy i Estonii po 1991 r. szybko przystosowały się do funkcjonowania w realiach gospodarki rynkowej, a więzi z Europą zostały wzmocnione po akcesji do Unii Europejskiej w 2004 r. Historycznie kraje te były swoistymi pośrednikami pomiędzy Rosją i Europą w zakresie wymiany handlowej, a obecnie ów trend – z pewnymi modyfikacjami nadal jest utrzymany. Wynika to także ze specyfiki rosyjskiego i częściowo także białoruskiego eksportu bazującego na towarach masowych – węglu kamiennym, produktach naftowych, zbożu, nawozach, słowem ładunkach idealnych do przewozu koleją (towary o znacznej masie, przewożone na duże odległości). Atutem państw bałtyckich jest także fakt położenia geograficznego względem Rosji – na wybrzeżu Bałtyku, co jest wykorzystywane do eksportu ładunków masowych z Rosji, ewentualnie kontenerów z Chin. Obecny stan wydaje się w perspektywie średnioterminowej raczej niezagrożony, niezależnie od panujących napięć pomiędzy UE i Rosją. Nowym bardzo ambitnym projektem jest linia Rail Baltica, czyli planowana normalnotorowa linia zelektryfikowana (25 kV 50 Hz) biegnąca od granicy polsko-litewskiej przez Kowno (z pominięciem Wilna), Rygę i Tallinn, a także do Helsinek przez tunel pod Zatoką Fińską.
EN
Seaports in the Baltic States are connected to the railway network (1 520/1 524 mm), and after transformations of the economies of Lithuania, Latvia and Estonia and after 1991, have been quickly adapted to functioning in the market economy, and their ties with Europe were strengthened after accession of these countries to the European Union in 2004. Historically, these states were specific intermediaries between Russia and Europe in the field of trade, and now this trend, with some modifications, is still maintained. This is also due to the specificity of Russian and partly Belarusian exports, based on mass goods – coal, petroleum products, grain, fertilizers, in short, ideal loads for rail transport (goods of considerable weight, which are transported over long distances). The asset of the Baltic states is also the fact of geographical location with respect to Russia – on the Baltic coast, which is used to export bulk cargo from Russia, or containers from China. The current state seems unlikely in the medium term, regardless of the political turbulences between the EU and Russia. The new very ambitious project is the Rail Baltica line, a planned standard-gauge electrified line (25 kV 50 Hz) from the Polish-Lithuanian border through Kaunas (excluding Vilnius), Riga and Tallinn, and to Helsinki via the tunnel under the Gulf of Finland.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The history of the nations living in today’s Baltic States is marked by fighting against stronger neighbours: Russia, Poland, Sweden, Denmark and the German settlers in their territories. Unlike Lithuanians, Estonians and Latvians failed to create their own statehood before the 20 th century. The Lithuanians created their own state, a powerful one, which then became a part of an even wider state organism – the Polish-Lithuanian Commonwealth. As a result, the security policy of Lithuania was identical to that of the First Republic of Poland. Although there were tribes living within the area of current Estonia and Latvia for many centuries up to the outbreak of World War I, the lands of Latvia and Estonia had been changing owners and had been under the rule of almost all neighbouring countries. As a result of the positive outcome of the First World War, but also thanks to their efforts, the Baltic States regained independence in order to lose it after only 20 years, as a consequence of another war. After restoring independence with the collapse of the Soviet Union, the Baltic States realised that even acting together they were unable to defend themselves against a potential aggressor. As a result, they decided to follow in the footsteps of other countries of the former Eastern Bloc (e.g. Poland and Slovakia) and to integrate with Western European structures such as NATO and the EU. Following NATO inclusion, the security strategies of the Baltic States have been revised in line with the changes in their surrounding geopolitical environment.
The present study discusses results of heavy mineral analyses and radioactivity of beach sediments of Lake Peipsi. Such analyses are commonly done globally, but had not yet been conducted for the fourth largest lake in Europe. The average heavy mineral content in Lake Peipsi beach sediments along the northern and western coast is higher than usual for Estonian coastal and Quaternary sediments. Concomitantly, elevated radioactivity levels have been measured in several places, with the highest concentrations observed at Alajõe (1885.5 Bq/kg), which is over five times more than the recommended limit. The aim of the present study is to find sites with higher radioactivity levels, because the northern coast of Lake Peipsi is a well-known recreational area.
This paper focuses on the relationship between managerial ownership and firm performance, which appears to be an important issue in corporate governance literature. We conduct regression analysis employing a sample of listed companies in the stock exchanges of the Baltic States. We test whether increased managerial ownership has effect on firm performance measured by Tobin’s Q and return on assets (ROA). The results reveal that there is positive relationship between managerial ownership and internal performance measure (ROA) while it does not significantly affect the market performance measure (Tobin’s Q). We conclude that management mainly focuses on firm fundamental factors and ratios like profitability, sales growth, investment - they have positive relation with managerial ownership. Meanwhile, there is no significant difference in market-related factors for companies with or without managerial ownership, as these factors in the Baltics are more influenced by other considerations like economics, politics and high liquidity premium.
PL
Niniejszy artykuł koncentruje się na relacjach między własnością kierowniczą a wydajnością firmy, co wydaje się być ważną kwestią w literaturze dotyczącej ładu korporacyjnego. Przeprowadzono analizę regresji, wykorzystując próbę składającą się ze spółek notowanych na giełdach państw bałtyckich. Sprawdzono, czy zwiększona własność kierownicza wpłynęła na wydajność firmy mierzoną przy użyciu współczynnika Q-Tobina i stopy zwrotu z aktywów (ang. Return on assets, ROA). Wyniki pokazują, że istnieje pozytywna zależność pomiędzy własnością kierowniczą a wewnętrznym wskaźnikiem wydajności (ROA), podczas gdy nie wpływa to znacząco na miarę wydajności rynkowej (Q-Tobina). Podsumowując, kierownictwo koncentruje się głównie na podstawowych czynnikach i wskaźnikach, takich jak rentowność, wzrost sprzedaży oraz inwestycje mające pozytywny związek z własnością kierowniczą. Tymczasem nie ma znaczącej różnicy w czynnikach związanych z rynkiem spółek posiadających lub nieposiadających własności kierowniczej, ponieważ te czynniki w krajach bałtyckich są bardziej uzależnione od innych kwestii, takich jak ekonomia, polityka czy wysoka premia z tytułu płynności.
In the Middle Gauja Lowland, northeast Latvia, dunes are distributed over a vast glaciolacustrine plain that formed during the retreat of the Fennoscandian ice sheet. Such a direct contact between aeolian and glaciolacustrine sediments can be used to infer depositional settings and decipher to what extent these sediments bear an aeolian component. Our proxies, although preliminary, reveal a limited range of variation in grain-size parameters, a significant presence of quartz grains with silica precipitation and matt-surface grains of various rounding degrees and massive structure combined with horizontal lamination. These are indicative of periglacial-aeolian depositional conditions in the foreland of the Linkuva ice-marginal zone. Sedimentary characteristics do not match a single luminescence date of 9.2±0.6 ka, which significantly postdates the minimum age of the Linkuva ice-marginal zone with 10Be ages between 15.4 and 12.0 ka. Whether deposition started directly after drainage of the Middle Gauja ice-dammed lake or if there is a gap of 2.8–6.2 ka is a matter of debate; only future studies at higher OSL resolution could resolve this.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Działania z marca 2014 r. i przyłączenie Krymu do Rosji stworzyły szczególną sytuację dla państw bałtyckich. W przypadku społeczeństwa estońskiego znamienne jest, że to najmniejsze z państw bałtyckich składa się w 25% z mniejszości rosyjskiej. Duża mniejszość rosyjska jest niewątpliwie czynnikiem, który zwiększa zagrożenie ze strony Rosji. Tworzy również problemy integracyjne spowodowane podziałami etnicznymi. Artykuł analizuje sytuację mniejszości rosyjskiej w Estonii, podkreślając obszary problematyczne, które mogą być przyczyną interwencji rosyjskiej w tym regionie. Rząd estoński rozpoczął i konsekwentnie wprowadza kilka programów integracyjnych, których głównym celem jest stworzenie spójnego i możliwie jak najbardziej jednolitego społeczeństwa. Pomimo że zauważyć można zwiększone użycie języka estońskiego przez mniejszości narodowe, wciąż widać poważne braki językowe uniemożliwiające skuteczne porozumienie się po estońsku. Taka sytuacja ogranicza szanse na rynku pracy i obniża status społeczny. Pośród wielu antagonizmów i nierówności społecznych zarówno Estończycy, jak i Rosjanie muszą budować koegzystencję w niezależnej Estonii. Natomiast celem Rosji jest ochrona wszystkich mniejszości rosyjskich mieszkających za granicą, a to wydaje się być potencjalnym zagrożeniem dla bezpieczeństwa, w tym wypadku właśnie Estonii.
EN
March 2014 and annexation of the Crimea to Russia created a special situation for Baltic States. It is significant that the Estonian society, the smallest from the Baltic States, consists of 25% of minorities of Russian background. The Large Russian minority is undoubtedly a factor that enhances the threat from Russia. It also creates integration problems caused by ethnic division. The articles analyzes the position of Russian minority in Estonia underlining the problematic areas that can be a cause of Russian intervention in this region. The Estonian government has consistently launched and introduced some integration programmes that the primary goal was to create a coherent and possibly the most homogeneous society. Although the level of Estonian language among the representatives of national minorities has been improving, there are still many people who cannot communicate effectively because their language skills are not sufficient. Such a situation limits their chances on the labour market and lowers their social status. Despite the many antagonisms and social inequalities for both the Estonians and Russians, they must build a common national existence in an independent Estonia. Russia’s goal, nonetheless, is to protect all Russian minorities living abroad so it seems to be a potential threat to the security of the state.
W artykule przedstawiono najważniejsze inwestycje w portach Południowo-Wschodniego Bałtyku. Pokazana dużą dynamikę inwestycji w portach. Podstawowym celem inwestycji jest przystosowanie portów do wymagań technologicznych i rynkowych operatorów logistycznych. Inwestycje w Państwach Bałtyckich mają na celu zwiększenie ich oferty dla odbiorców zainteresowanych rynkiem rosyjskim. Inwestycje w portach rosyjskich mają na celu zwiększenie potencjału przeładunkowego i przejęcie ładunków tranzytowych z portów Państw Bałtyckich. We wszystkich modernizuje się lub buduje się nowe terminale kontenerowe i do przeładunku LNG. Na terenach portów lub w ich pobliżu tworzy się centra logistyczne i parki przemysłowe.
EN
The article covers the most important investments carried out in the ports of the South-Eastern Baltic, showing the high growth of their number. The primary objective of the investment is to adapt port’s infrastructure to the logistics operators technological requirements. Investments in the Baltic States need to increase their offer for customers interested in the Russian market. Investments in Russian ports aim to increase the cargo handling capacity and take over the cargo from the ports of the Baltic States. In all of them new container terminals and transshipment of LNG have being modernized or constructed. Logistics centers and industrial parks have being built in the areas of ports or in their vicinity.
Procesy transformacyjne, jakie zaszły po 1989 roku w krajach należących do byłego bloku sowieckiego prowadziły do utworzenia w tych państwach mechanizmów właściwych dla gospodarki rynkowej. Liderem tego rodzaju przemian wśród państw bałtyckich była Estonia. Artykuł przedstawia specyfikę usytuowania geograficznego tego kraju, wpływającą na skuteczność zmian społeczno-gospodarczych, opisuje w sposób skrótowy wdrażanie poszczególnych reform oraz wspomina o roli finansowego wsparcia udzielonego temu krajowi przez Unię Europejską. W oparciu o dane pochodzące z międzynarodowych instytucji statystycznych opracowanie przedstawia skalę przewozów towarowych przy użyciu transportu kolejowego, drogowego, morskiego oraz lotniczego w okresie 2003-2012. Wskazuje na tendencje wzrostowe i spadkowe oraz analizuje powody zaistnienia danej sytuacji w konkretnym sektorze transportu zwraca przy tym uwagę na racjonalny przebieg rozwoju sektora transportowego w tym kraju.
EN
Transformational processes, developments after 1989 in countries belonging to the former Soviet bloc led to the creation of appropriate mechanisms in those countries for a market economy. The leader of this kind of change among the Baltic States was Estonia. The article presents the characteristics of the geographical location of the country, affecting the effectiveness of socio-economic changes, describes summarises the implementation of various reforms and mentions the role of the financial support granted to the country by the European Union. Based on the data derived from international statistical institutions to develop shows the scale of freight using the transport by rail, road, sea and air in the period 2003-2012. Indicates the upward trends and inheritance and the existence of reasons in a given situation analyses specific transport sector returns at the same time attention to the rational process for the development of the transport sector in the country.
Wyniki przeprowadzonego w 2006 r. przez PricewaterhouseCoopers ogólnoświatowego badania przedsiębiorstw użyteczności publicznej wskazują, że ponad 51% firm spodziewa się w najbliższym czasie dużych wyzwań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa dostaw i dostrzega utrzymującą się perspektywę istotnych zakłóceń dostaw surowców energetycznych.1 Obawy dotyczące bezpieczeństwa dostaw znalazły się również, według respondentów, na pierwszym miejscu rankingu sześciu najważniejszych kwestii dla rozwoju sektora energetycznego. Wiele czynników wpływa na rozwiązania dotyczące kwestii poszukiwania nowych kierunków dostaw paliw. Należą do nich zagadnienia związane z geopolityką, jak również czynniki natury czysto ekonomicznej.
EN
According to the results of the PricewaterhouseCoopers "Global Utilities Survey" conducted in 2006, more than 51% of companies expect significant challenges associated with ensuring the security of supplies in the near future and have noticed the continued prospect of significant disruptions in fuel supplies. In the respondents' opinion, concerns about the security of supplies are at the top of the list of the six most important issues affecting the development of the power sector. The solutions to the issue of seeking new directions of fuel supplies depend on a number of factors, which include both geopolitical and purely economic issues.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Poniższy artykuł porusza problem wpływu bezpieczeństwa dostaw gazu na bezpieczeństwo energetyczne. Mówiąc o bezpieczeństwie dostaw gazu należy także uwzględniać kwestie związane z liberalizacją rynku gazu, a więc konkurencję dystrybutorów na rynku gazu oraz uregulowania prawne, mające zapewnić dostęp do sieci przesyłowych i magazynów gazu każdemu graczowi na rynku.
EN
In the text below, we focus on the impact of gas supplies on energy security. When assessing energy security we should also consider the existing competition between the gas distributors on the market and the developed regulatory environment in order to secure access to the transmission pipelines and gas storages of every player on the market.
Until the recent time genesis of palaeoincisions is one of the debatable problems among the Quaternary investigators in the East Baltic area. Distribution of palaeoincisions in the East Baltic area is closely correlated with the pre-Quaternary bedrock lithology and permeability as well as with recently active faults. These regularities confirm the theory that most palaeoincisions in this area were formed as subglacial tunnel valleys during catastrophic discharge of meltwaters, due to high pressure conditions beneath the ice sheet.
PL
W ostatnich latach geneza głębokich depresji w podłożu czwartorzędu stanowi jeden z najżywiej dyskutowanych problemów wśród badaczy czwartorzędu z państw wschodniobałtyckich . Rozmieszczenie tych głębokich obniżeń jest ściśle związane z litologią i przepuszczalnością skał podłoża, jak również z występowaniem czynnych uskoków w tym rejonie. Te zależności potwierdzają przypuszczenie, że powstanie większości depresji w podłożu czwartorzędu jest związane z rynnowym przepływem subglacjalnym podczas katastrofalnego odpływu wód roztopowych w warunkach wysokiego ciśnienia panującego pod lądolodem.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.