In the Solar System, the coming into existence of a peculiar, fully developed atmosphere on Earth was determined by the ‘Great Oxidation Event’ at the turn of the Proterozoic and Palaeozoic. Within about 600 million years, there were large changes in oxygen concentrations in this atmosphere, ranging from 15 to 35 per cent, having been determined by a combination of cosmic-climatic, tectonic-volcanic and biological phenomena. A particular environmental change occurred at the beginning of the 19th century, as a result of the overlap of the end of the natural Little Ice Age and the beginning of anthropogenic warming of the ‘industrial revolution’. According to the author, the rate of human impact on environmental changes is estimated at about 15 per cent. The appearance of mankind brought new changes in the natural environment, including the oxygen content of the air. The current scale of anthropogenic impact justifies the introduction of a new time slice in the planet’s history - the Anthropocene. The functioning of civilisation is conditioned by meeting energy needs, to be implemented by creating a system of energy generators, among which the heat of the Earth should be an important component. The energy generated from this inexhaustible and cost-free geo-resource should be seen as the most ecological among all currently used energy carriers.
P. Crutzen and E. Stoermer’s concept that humanity has entered a new geological epoch – the Anthropocene, in which the human species has become the leading geological force, is the subject of multidisciplinary scientific research. The debate on the Age of Man reconnects the sphere of facts and the normative sphere, while still continuing the eco-developmental concept oriented towards the search for new socio-economic solutions. One of the assumptions of the naturalistic narrative of the Anthropocene is the conviction that human action has the greatest impact on the environment and we are responsible for its condition. Often compared in literature to other great revolutions in science – Copernicus‘ and Darwin‘s theory – the paradigm shift in thinking in the Anthropocene forces us to rethink the key concepts of classical philosophy: human, nature, responsibility. The article presents an outline of the ethical debate on responsibility in the Anthropocene, considering its collective and individual aspects, and introduces a new concept of co-existence, which integrates ecosystems with the technosphere.
W zwałach i osadnikach pozostawianych po robotach górniczych znajduje się często materiał skalny posiadający cechy kopaliny, różniącej się od występującej w złożu tylko tym, że występuje ona w stanie rozdrobnionym lub jest zubożona w niektóre składniki mineralne. Stanowić one mogą źródło surowców, takich samych jak w złożu naturalnym lub w niewielkim stopniu zmienionych. Zasoby zwałów rud oraz produktów ich hutniczego przetwarzania były dokumentowane do 1975 r., a zwałów kopalin wapiennych w latach 1994-2001, na podstawie obowiązujących wówczas przepisów prawa geologicznego i górniczego i były one wykazywane w krajowym bilansie zasobów. Nagromadzenia kopalin w zwałach i osadnikach powstałe w holocenie i antropocenie stają się składnikiem środowiska naturalnego jako produkt geologicznej działalności ludzkiej i powinny być traktowane jako antropogeniczne okruchowe złoża osadowe. Proponuje się odpowiednie zmodyfikowanie definicji złoża kopaliny w prawie geologicznym i górniczym, oraz systematyczne ich dokumentowanie i ewidencjonowanie.
EN
The dumps formed due to mineral deposits mining contain often the rock material of the same composition as occurring in parent deposit, or depleted in some mineral compounds due to the beneficiation. They may be the source of valuable mineral raw materials. The ore resources in dumps were systematically reported up to the year 1975 and of crushed limestones since 1994 to 2001. The mineral materials accumulated in dumps during the late Holocene and Anthropocene becomes the compounds of environment as a product of human activity. They should be considered as the clastic sedimentary anthropogenic deposits. The appropriate modification of legal definition of mineral deposit in Geological and Mining Law is proposed, as well as systematical reporting of anthropogenic mineral resources.
Humankind actions are exerting increasing effect on the environment on all scales, in a lot of ways overcoming natural processes. During the last 100 years human population went up from little more than one to six billion and economic activity increased nearly ten times between 1950 and the present time. In the last few decades of the twentieth century, anthropogenic chlorofluorocarbon release have led to a dramatic decrease in levels of stratospheric ozone, creating ozone hole over the Antarctic, as a result UV-B radiation from the sun increased, leading for example to enhanced risk of skin cancer. Releasing more of a greenhouse gases by mankind, such as CO2, CH4, NOx to the atmosphere increases the greenhouse effect. Even if emission increase has held back, atmospheric greenhouse gas concentrations would continue to raise and remain high for hundreds of years, thus warming Earth’s climate. Warming temperatures contribute to sea level growth by melting mountain glaciers and ice caps, because of these portions of the Greenland and Antarctic ice sheets melt or flow into the ocean. Ice loss from the Greenland and Antarctic ice sheets could contribute an additional 19-58 centimeters of sea level rise, hinge on how the ice sheets react. Taking into account these and many other major and still growing footprints of human activities on earth and atmosphere without any doubt we can conclude that we are living in new geological epoch named by P. Crutzen and E. Stoermer in 2000 - “Anthropocene”. For the benefit of our children and their future, we must do more to struggle climate changes that have had occurred gradually over the last century.
PL
Człowiek wywiera coraz większy wpływ na środowisko na różne sposoby, w wielu przypadkach ostro ingerując w procesy naturalne. W ciągu ostatnich 100 lat liczebność ludzkiej populacji wzrosła - z nieco ponad 1 mld do 6 mld, a od 1950 roku do chwili obecnej nastąpił dziesięciokrotny rozwój działalności gospodarczej. W ciągu kilku ostatnich dekad XX wieku antropogeniczna emisja freonów doprowadziła do drastycznego spadku poziomu ozonu stratosferycznego, tworząc dziurę ozonową nad Antarktydą. Następstwem tego zjawiska jest wzrost promieniowania UV-B, który pociąga za sobą katastrofalne skutki, m.in. zwiększa ryzyko zachorowań na raka skóry. Uwalniane do atmosfery, przez człowieka, w dużych ilościach gazy cieplarniane, takie jak CO2, CH4, NOx, powodują zwiększenie efektu cieplarnianego. Nawet jeśli wzrost emisji zostanie zatrzymany, stężenia gazów cieplarnianych w atmosferze będą nadal rosnąć i pozostaną na wysokim poziomie przez setki lat, a to doprowadzi do ocieplenia klimatu na Ziemi. Wzrost temperatury przyczyni się do aprecjacji poziomu wód morskich. Będzie to spowodowane topnieniem lodowców górskich i czap lodowych. Utrata lodu Grenlandii i lądolodów Antarktydy, w zależności od tego, w jaki sposób zareagują na ocieplenie, może przyczynić się do wzrostu poziomu mórz i oceanów nawet o dodatkowych 19-58 centymetrów. Biorąc pod uwagę wyżej wymienione przykłady i wiele innych ważnych, wciąż wzrastających, śladów działalności człowieka na Ziemi bądź w atmosferze, bez żadnych wątpliwości można stwierdzić, że żyjemy w nowej epoce geologicznej nazwanej przez P. Crutzena i E. Stoermera w 2000 roku Antropocenem. Dla dobra naszych dzieci i ich przyszłości musimy intensywniej walczyć ze zmianami klimatycznymi, które miały miejsce w ciągu ostatniego stulecia.
The Anthropocene is a new epoch proposed by Crutzen and Stoermer (2000), with a base at 1950 AD or 1800 AD. The present author doubts its value while studying Quaternary stratigraphic columns, as its base signal (Holocene/Anthropocene) might be unrecognizable in field sections. The usage of the Anthropocene epoch would probably be restricted to areas of massive direct negative human impact on Nature, predominantly in the Northern Hemisphere. In much less affected Southern Hemisphere deserts (Australia), mountain chains (the Andes), the near-pristine glaciated Antarctic continent and Subantarctic islands, separation of the Anthropocene time-unit (as a formal epoch) from the Holocene epoch would be artificial, even useless. On the other hand, the informal term might be useful for economic geographers, planners, sociologists, and Nature- protectionists.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.