Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 30

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  ASA
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
EN
In this paper, the performance of Low-Density Parity-Check (LDPC) codes is improved, which leads to reduce the complexity of hard-decision Bit-Flipping (BF) decoding by utilizing the Artificial Spider Algorithm (ASA). The ASA is used to solve the optimization problem of decoding thresholds. Two decoding thresholds are used to flip multiple bits in each round of iteration to reduce the probability of errors and accelerate decoding convergence speed while improving decoding performance. These errors occur every time the bits are flipped. Then, the BF algorithm with a low-complexity optimizer only requires real number operations before iteration and logical operations in each iteration. The ASA is better than the optimized decoding scheme that uses the Particle Swarm Optimization (PSO) algorithm. The proposed scheme can improve the performance of wireless network applications with good proficiency and results. Simulation results show that the ASA-based algorithm for solving highly nonlinear unconstrained problems exhibits fast decoding convergence speed and excellent decoding performance. Thus, it is suitable for applications in broadband wireless networks.
EN
The aim of this study was passive biomonitoring of the mountains of southern Poland. Lichens Hypogymnia physodes were used for the study. Concentrations of the heavy metals Ni, Cu, Zn, Cd and Pb were determined in these lichens. The concentrations were measured by atomic absorption spectrometry (AAS). The analysis of the concentrations of the determined heavy metals in the lichen thallus allowed to determine the places with the highest and the lowest contamination with a given heavy metal in the study area. It was shown that the area of Great Czantoria and Big Soszow is the most contaminated with heavy metals among the investigated areas. The study shows that the transport of analytes with the wind from distant emission sources, low-level emission (coal burning), and traffic have the greatest influence on the level of atmospheric aerosol pollution in the study area.
PL
W publikacji opisano zawartość pierwiastków Na, Mg, Fe, Cr, Mn, Zn w próbce wody i mułu pobranego z jeziora utworzonego na hałdzie w zakładzie odzysku surowców w Krakowie. Skupiono się na porównaniu obu próbek pod względem stężenia badanych pierwiastków. Użyto w tym celu metody analizy śladów - atomowej spektroskopii absorpcyjnej, która jest jedną z najczęściej stosowanych metod oznaczania stężenia pierwiastków w próbkach. Wysoka szkodliwość dla środowiska była kryterium wyborów tych pierwiastków do analizy.
EN
The publication determines the concentration of the elements Na, Mg, Fe, Cr, Mn, Zn in the samples of water and silt collected from the lake formed in the heap at the raw material recovery plant in Kraków. The focus was put on comparing the two samples in terms of the concentrations of the examined elements. For this purpose, the method of trace analysis was used - Atomic Absorption Spectroscopy, which is one of the most frequently used methods for metals’ determining I various samples. The elements for the determination were selected because of their high toxicity in the environment.
PL
W niniejszej pracy wykorzystano technikę woltamperometrii stripingowej oraz atomowej spektrometrii absorpcyjnej (ASA) do analizy próbek pobranych na terenie przedsiębiorstwa składującego odpady poodlewnicze. Próbki stałe pobrano w trzech różnych miejscach pryzmy składającej się z piasków formierskich i piasków odlewniczych. Kolejną próbkę stanowił osad denny z odcieku pryzmy. Jako ostatnią próbkę pobrano wodę z odcieku pryzmy. W pracy opisano proces przygotowania próbek oraz przebieg prowadzonych badań.
EN
In this study, the technique of striping voltammetry and atomic absorption spectrometry (ASA) was used to analyze samples collected at the plant storing post-casting waste. The solid samples were taken at three different locations on the pile consisting of foundry sands. The next sample was collected as bottom sediment from the drainage of the heap. Water from the drainage of the pile was taken as the last sample. The paper describes the sample preparation process and the course of the research.
EN
The analysis of underground (spring) waters concerned 6 springs located in the eastern part of the Sanok District on the border of the Eastern and Western Carpathians (analysis of bioelements). There have been detected „natural mineral waters with sodium chloride content” with chemical admixtures such as: boron (HBO2 >10 mg·dm-3) strontium (Sr > 10 mg·dm-3), barium (Ba > 3 mg·dm-3), Lithium (Li > 1 mg·dm-3), in a potential perspective of economic importance. The above-mentioned water from Tyrawa Solna, has a historical aspect, connected with salt-works, as signified by the name of the village. The publicly availablespring of Chopin from the Sanok park is characterized by „natural mineral water with calcium content” at the same time it is „low-sodium water” with a sodium content (< 3 mg·dm-3). The spring from Bykowce near Sanok, has "specific healing iron water" with iron (II) content above 10 mg·dm-3, while the spring on the Olchowce-Liszna route called „Nad Wodospadem” („At the Waterfall”) (Nature Monument) is rich in "specific healing sulphide water" with a divalent sulphur content of 3.8 mg·dm-3 (characteristic odour). The criterion of „specific boric therapeutic water” with HBO2 metaboric acid concentration higher than 5 mg·dm-3 (pharmacodynamic factors) (Regulation of the Minister of Health) meets the already mentioned water from Tyrawa Solna. This water also contains large amounts of sodium potassium, calcium and magnesium, and its mineralization exceeded 3500 mg·dm-3 (highly mineralized brine). On the border of the Eastern and Western Carpathians, moving south towards Slovakia, two sources were found in the Bieszczady Mountains (Mików, Radoszyce). Water from „Cudowne Źródełko” („The Miraculous Spring”) in Radoszyce (surroundings) belongs to soft waters (hardness = 10 German degrees) and to low mineralized ones (mineralization < 500 mg·dm-3). Bioelements that are found in trace amounts in spring waters i.e. iodine < 0.3 and fluorine < 0.1 [mg·dm-3] and selenium and vanadium < 20, zinc and copper < 10, chromium and nickel < 5, molybdenum < 1 [μg·dm-3] were also determined. Chemical analyses were performed using the following methods: AAS, ICP-OES, ICP-MS, IC, potentiometry (pH), conductometry (EC), ORP potential, turbidimetry, argentometry and acid-base titration. The influence on the functioning of the human body and some bioelements is described.
PL
Analiza wód podziemnych (źródlanych) dotyczyła 6 źródeł zlokalizowanych we wschodniej części Powiatu Sanok na granicy Karpat Wschodnich i Zachodnich (analiza biopierwiastków). Wykryto „naturalne wody mineralne z zawartością chlorku sodu” z chemicznymi domieszkami: boru (HBO2 > 10 mg · dm-3) strontu (Sr > 10 mg · dm-3), baru (Ba > 3 mg · dm-3), litu (Li > 1 mg·dm-3), w ewentualnej perspektywie o znaczeniu gospodarczym. Wymieniona woda z Tyrawy Solnej, posiada aspekt historyczny, związany z warzelnictwem soli, o czym świadczy również nazwa miejscowości. Ogólnodostępne źródło Chopina z parku sanockiego cechuje „naturalna woda mineralna z zawartością wapnia” jednocześnie jest to „woda niskosodowa” o zawartości sodu (< 3 mg · dm-3). Źródło z Bykowiec niedaleko Sanoka, posiada „wodę swoistą leczniczą żelazistą” o zawartości żelaza (II) powyżej 10 mg · dm-3, natomiast źródło na drodze Olchowce-Liszna „Nad Wodospadem” (Pomnik Przyrody) jest bogate w „wodę swoistą leczniczą siarczkową” o zawartości siarki dwuwartościowej 3,8 mg · dm-3 (charakterystyczny zapach). Kryterium „wody swoistej leczniczej borowej” o stężeniu kwasu metaborowego HBO2 wyższym od 5 mg · dm-3 (współczynniki farmakodynamiczne) (Rozporządzenie Ministra Zdrowia) spełnia już wspomniana woda z Tyrawy Solnej. Woda ta zawiera również duże ilości sodu potasu, wapnia i magnezu, a jej mineralizacja przekroczyła 3500 mg · dm-3 (wysokozmineralizowana solanka). Na granicy Karpat Wschodnich i Zachodnich przemieszczając się na południe w kierunku Słowacji znaleziono w Bieszczadach dwa źródła (Mików, Radoszyce). Woda z „Cudownego Źródełka” w Radoszycach (okolice) należy do wód miękkich (twardość = 10 stopni niemieckich) oraz niskozmineralizowanych (mineralizacja < 500 mg · dm-3). Oznaczono również biopierwiastki, które występują w wodach źródlanych w ilościach śladowych tj. jod < 0,3 i fluor < 0,1 [mg · dm-3] oraz selen i wanad < 20, cynk i miedź < 10, chrom i nikiel < 5, molibden < 1 [μg · dm-3]. Analizy chemiczne wykonano następującymi metodami: ASA, ICP-OES, ICP-MS, IC, potencjometria (pH), konduktometria (EC), potencjał ORP, turbidymetria, argentometria, alkacymetria. Opisano wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka, niektórych biopierwiastków.
PL
Celem pracy było zbadanie całkowitej zawartości cynku przy użyciu atomowej spektrometrii absorpcyjnej i jonów ołowiu przy użyciu anodowej woltamperometrii stripingowej w igłach sosny. Próbki pobrano z trzech różnych obszarów województwa małopolskiego: Krakowa, Ptaszkowej i Olkusza. W niniejszej pracy sprawdzono jak przemysł i zanieczyszczenia danego obszaru wpływają na akumulację metali ciężkich w szpilkach sosny zwyczajnej. Zawartość cynku we wszystkich próbkach była powyżej wartości minimalnej 20 ppm i jednocześnie nie przekroczyła ona wartości krytycznej 300 ppm. W przypadku ołowiu uzyskane wartości nie przekroczyły 30 ppm. Zarówno dla cynku, jak i ołowiu, najwyższe stężenie osiągnięto w próbkach pochodzących z obszaru Olkusza, a najniższe z obszaru Ptaszkowej. Zgodnie z przewidywaniami zawartość tych pierwiastków wzrastała wraz z poziomem uprzemysłowienia obszaru, z którego próbka została pobrana.
EN
The purpose of this paper was to determine concentrations of zinc by the use of atomic absorption spectrometry and lead ions by anodic stripping voltammetry in Scots pine's needles. The samples were collected from three different areas placed in Lesser Poland: Kraków, Ptaszkowa and Olkusz. The influence of industry and pollution of the area on the accumulation of heavy metals in Scots pine's needles was tested in this paper. Concentration of zinc was above the minimum value of 20 ppm and below the critical value of 300 ppm in all the samples. Concentration of lead was below 30 ppm. For both, zinc and lead, the highest concentration was determined in the samples collected from Olkusz and the lowest was from Ptaszkowa. As expected, the concentration of both elements increased with the increase of the industrialization level of the area from which the sample was collected.
7
Content available remote Rozkład powierzchniowy metali w wierzchniej warstwie gleb okolic Olkusza
PL
W niniejszej pracy przeprowadzono badanie rozkładu metali w wierzchniej warstwie gleby pobranej z terenów Olkusza. Do tej analizy wykorzystano absorpcyjną spektrometrię atomową, za pomocą której wyznaczono stężenie żelaza i cynku w pobranych próbkach. Stosując technikę woltamperometrii różnicowej określono stężenie ołowiu i kadmu. Głównym celem pracy była analiza stężenia wyżej wspomnianych metali w powierzchniowej warstwie gleby i porównanie uzyskanych wartości z normami zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Środowiska.
EN
In the present study, research on metals distribution in the top layer of soil taken from the Olkusz area was performed. Atomic absorption spectrometry was used for quantitative analyses of iron and zinc. Lead and cadmium concentrations were determined using the differential voltammetry technique. The main purpose of the work was to analyze the level of the above mentioned metals in the surface layer of the soil and to compare the obtained values with the standards contained in the norm set by the Ministry of the Environment in Poland.
PL
Postępująca urbanizacja i rozwój przemysłu niosą za sobą ryzyko skażenia środowiska metalami ciężkimi. Metale te mogą być akumulowane w roślinności i przenikać do łańcucha pokarmowego, co stwarza zagrożenie zarówno dla zwierząt, jak i ludzi. Celem pracy było zbadanie zawartości wybranych metali (Fe, Zn, Pb) w roślinach występujących na terenach poprzemysłowych w okolicach Olkusza. Analizie poddano próbki mchu pochodzącego z czterech lokalizacji, Krwawnika pospolitego z trzech lokalizacji oraz Babki lancetowatej z dwóch lokalizacji. Zawartość cynku i żelaza oznaczono za pomocą atomowej spektrometrii absorpcyjnej, natomiast zawartość ołowiu oznaczono metodą woltamperometrii stripingowej. Stwierdzono, że największe zawartości żelaza (12760 ppm) oraz ołowiu (422 ppm) występują w miejscu dawnej kopalni żelaza, natomiast znaczne stężenie cynku (881 ppm) odnotowano w Płuczce Józef. W przypadku roślin jadalnych, tak wysokie zawartości metali ciężkich eliminowałyby je ze spożycia przez zwierzęta i ludzi. Tereny te nie powinny być przeznaczane pod uprawę.
EN
Progressing urbanization and industrial development carry the risk of contamination of the environment with heavy metals. These metals can be accumulated in the vegetation and penetrate the food chain, which is dangerous for both animals and humans. The aim of the study was to examine the content of selected metals (Fe, Zn, and Pb) in plants occurring in post-industrial areas in the vicinity of Olkusz. Moss samples from 4 locations, Yarrow - 3 locations and Plantain from 2 locations were analysed. The concentrations of zinc and iron were determined by means of atomic absorption spectrometry, while the concentration of lead was determined by stripping voltammetry. It was found that the highest levels of iron (12760 ppm) and lead (422 ppm) were found in the place of the former iron mine, while a significant concentration of zinc (881 ppm) was recorded in Płuczka Józef. In the case of edible plants, such high levels of heavy metals would eliminate them from animals and human consumption. These areas should not be used for cultivation.
PL
Ocenie poddano zanieczyszczenie atmosferyczne miasta Rzeszowa pierwiastkami chemicznymi S, N, Cr, Ni, Cu, Zn, Cd i Pb, jako wypadkowej poziomu ich kumulacji w transplantowanych plechach porostu Hypogymnia physodes (L.) Nyl. (lichenizowane Ascomycota). Plechy eksponowano w 37 punktach na terenie miasta przez okres 6 miesięcy w sezonie zimowo/wiosennym 2014/2015. Stężenie ołowiu w plechach po okresie ekspozycji wynosiło średnio 3,159 mg/kg s.m. Tym samym przekraczało zawartość tego pierwiastka w próbie porównawczej średnio o 43,24%. Wartości kumulacji pozostałych 7 pierwiastków były porównywalne z danymi otrzymanymi dla próby kontrolnej. Otrzymane wyniki wskazują, że metoda bioindykacyjna z użyciem transplantowanych plech porostów, choć kontrowersyjna w przypadku wyższych stężeń pierwiastków w próbie kontrolnej niż w próbach eksponowanych w obszarach miejskich, może być z powodzeniem stosowana w analizie przestrzennego rozkładu wielomiesięcznych zanieczyszczeń powietrza w miastach.
EN
Evaluation was made of the air pollution level in Rzeszów city (SE Poland) caused by chemical elements: S, N, Cr, Ni, Cu, Zn, Cd and Pb based on their accumulation in the transplanted Hypogymnia physodes (L.) Nyl. (lichenized Ascomycota) thalli. Samples were distributed within the city area in 37 monitoring points in the winter/spring season of 2014/2015. The average concentration of lead in the city was 3.159 mg/kg DW, and it exceeded the content of the element in relation to the reference at the average amount of 43.24%. The accumulation values of other 7 elements were comparable with those in the control sample. The results show, that bioindication method using transplanted lichen thalli, although controversial when the level of elements in the control sample is higher than the contamination in samples exposed within investigated city, may be successfully used in analysis of several months spatial distribution of an air pollution in towns.
PL
Wapń jest jednym z niezbędnych pierwiastków w fizjologii roślin, którego niedobór może skutkować pojawieniem się wielu chorób fizjologicznych. Pierwiastek ten występuje w glebie w różnej formie, jednak postać przyswajalną dla roślin stanowią jony Ca2+. W zależności od rodzaju podłoża oraz od głębokości jego zawartośćw glebie może ulegać zmianie. Niniejsza praca podejmuje temat zawartości przyswajalnego dla roślin wapnia w glebie w Dolinie Kluczwody. W tym celu pobrano próbki gleby na trzech głębokościach w trzech różnych miejscach na terenie wspomnianej doliny. Następnie z odpowiednio przygotowanych próbek gleby wymyto wapń w formach możliwych do poboru przez rośliny i oznaczono jego zawartość przy pomocy atomowej spektrometrii absorpcyjnej.
EN
Calcium is one of the essential elements in plants’ natural development, which deficiency may give rise to many physiological diseases. This element is found in the soil in a variety of forms, one form that is assimilable for plants are Ca2+ calcium ions. Its amount may vary depending on the type and the depth of the soil. This work sets out to discover the content of calcium that is assimilable for plants in the soil of the Kluczwoda Valley. For this purpose, the soil samples have been collected at three depths in three different locations in the valley. The fraction of calcium in forms assimilable by plants been then extracted from the properly prepared soil samples and its amount was measured by means of the atomic absorption spectrometry method.
PL
Do środowiska codziennie uwalniane są związki, w tym metale, posiadające różny stopień rozpuszczalności i tym samym fitotoksyczności. Związki, które są łatwo rozpuszczalne w wodzie, przenikają w głąb gleby, co prowadzi do zanieczyszczenia wód gruntowych. Metale ciężkie obecne w środowisku mają negatywny wpływ na organizmy w nim żyjące, a także na organizm ludzki. W dzisiejszych czasach, zanieczyszczenie metalami ciężkimi stanowi poważny problem, a w szczególności w rejonach południowych Polski. Najbardziej niebezpieczne są ołów, kadm, miedź, rtęć i cynk. Do głównych źródeł zanieczyszczeń należy przemysł hutniczy, wydobywczy, energetyczny, a także transport. Coraz bardziej poważny staje się problem skażenia gleby, które spowodowane jest zjawiskiem migracji oraz kumulacji metali ciężkich m.in. w użytkach rolnych usytuowanych blisko źródła uwalniania zanieczyszczeń. Pierwiastki pobierane przez rośliny, a te zjadane przez zwierzęta oraz metale zawarte w organizmach wodnych przedostają się w konsekwencji do spożywczych produktów przeznaczonych dla ludzi. Oprócz metali ciężkich w wodzie występują też metale lekkie, mające pozytywny wpływ na środowisko i organizmy żywe. W dużym stopniu wpływają na żyzność gleb, na ich odczyn, a co za tym idzie na większą produktywność upraw.
EN
Everyday, various chemical compounds including metals of different solubility and thus phytotoxicity are released to the environment,. The compounds that are readily soluble in water penetrate deep into the soil, which leads to surface and groundwater contamination. Heavy metals present in the environment have a negative impact on the living organisms as well as humans. Nowadays, heavy metal pollution is a serious problem, in particular, in the southern regions of Poland. The most dangerous are lead, cadmium, copper, mercury and zinc. The main sources of contamination are metallurgical industry, extraction processes, energy production and transport. The problem of soil contamination, which is caused by the phenomenon of migration and the accumulation of heavy metals, is becoming increasingly serious, among others in agricultural land located near the source of exhaust gases. Elements taken by plants, and those consumed by animals and metals contained in aquatic organisms, are consequently passed into food products intended for human consumption. In addition to heavy metals in water, there are other metals that have a positive effect on the environment and living organisms. They greatly affect fertility and productivity of soil.
PL
Skład chemiczny podłoża geologicznego ma wpływ na parametry chemiczne wód powierzchniowych. Skały Ojcowskiego Parku Narodowego bogate w wapienie wpływają na parametry chemiczne wód powierzchniowych, co powinno się objawić zwiększonym pH oraz zwiększoną zawartością wapnia i magnezu. W niniejszej publikacji starano się to wykazać przez odpowiednie badania. Próbki wody z rzek Prądnik i Sąspówka (Ojcowski Park Narodowy) oraz Dunajca (Bobrowniki Wielkie, w celach porównawczych) poddano analizie składu chemicznego i właściwości fizykochemicznych metodami analitycznymi. Konduktometrem oraz pehametrem zbadano odpowiednio przewodnictwo właściwe i pH. Skład chemiczny (Ca, Mg, Fe) poddano analizie metodą ASA (atomowa spektrometria absorpcyjna). Uzyskane wyniki jednoznacznie wskazują na zależność składu wód od budowy geologicznej podłoża.
PL
Intensywny rozwój przemysłu oraz komunikacji wpływa negatywnie na jakość środowiska przyrodniczego. Podwyższona zawartość metali ciężkich w ekosystemie stała się poważnym problemem ekologicznym ze względu na wywieranie szkodliwego wpływu na organizmy ludzkie i zwierzęce. Szczególnie przydatne w procesie oczyszczania środowiska są rośliny, które nie tylko produkują tlen, ale dodatkowo pobierają i akumulują zanieczyszczenia z gleby i powietrza przede wszystkim w liściach i korzeniach. Rośliny zatrzymują zanieczyszczenia w swoich tkankach, przez co środowisko staje się bardziej przyjazne innym organizmom. Celem przeprowadzonych badań była ocena akumulacji metali ciężkich oraz określenie ich zawartości w blaszce liściowej brzozy brodawkowej (Betula verrucosa) pobranej na terenie dwóch obszarów województw o skrajnym poziomie zanieczyszczenia - małopolskiego w okolicach Krakowa oraz warmińsko-mazurskiego w pobliżu Szczytna. Na podstawie pomiaru stężeń metali ciężkich w liściach dokonano oceny zanieczyszczenia metalami ciężkimi tych dwóch terenów odległych od siebie o niespełna 500 km. Poprzez zastosowanie absorpcyjnej spektrometrii atomowej (ASA) wyznaczono stężenia metali: Zn, Cr i Pb. Wyniki badań pozwoliły na wstępną ocenę zanieczyszczenia środowiska, i stwierdzenie że stężenie metali jest znacznie większe w próbkach pobranych z Ojcowskiego Parku Narodowego niż Pojezierza Mazurskiego.
PL
W artykule scharakteryzowano metodę absorpcyjnej spektrometrii atomowej wykorzystującą automatyczny analizator rtęci AMA 254 jako jedną z technik pomiarowych zawartości rtęci. Zwrócono szczególną uwagę na zasadę działania analizatora rtęci AMA 254, jego precyzję oraz granicę oznaczalności stosowanego urządzenia. Dokonano szereg pomiarów materiału odniesienia, zwalidowano metodę, a następnie oznaczono zawartość rtęci w wielu surowcach stosowanych w przemyśle budowlanym. Porównano otrzymane wyniki z obowiązującymi aktami prawnymi oraz z danymi dostępnymi w literaturze.
EN
The article describes the method of atomic absorption spectrometry using an automatic mercury analyzer AMA 254 as one of the techniques of measuring the mercury content. Special attention is paid to the mercury analyzer AMA 254 principle of operation, its precision, and the analyzer limits of quantification. There have been a series of the reference material measurements, Methods was validated. Then many raw materials and products used in the construction industry was analyzed for mercury content. We compared these results with the prevailing laws and the data available in the literature.
PL
W artykule przedstawiono wyniki analizy porównawczej 50 fragmentów naczyń pradziejowych, pozyskanych ze stanowiska 13 w Skrzypkowie (ziemia dobrzyńska). Materiały przyporządkowano do kilku jednostek kulturowych epoki neolitu i wczesnego okresu epoki brązu, których pozycja chronologiczna na ziemi dobrzyńskiej mieści się w okresie 4200-1500 kal. p.Ch. Fragmenty naczyń przeprowadzono do postaci proszku ceramicznego i poddano oznaczeniom składu chemicznego, faz mineralnych i detekcji promieniowania γ, posługując się metodami atomowej spektrometrii absorpcyjnej (ASA), rentgenowskiej analizy dyfraktograficznej (XRD) i spektroskopii promieniowania γ. Dane pomiarowe poddano wielowymiarowym analizom statystycznym, w tym metodzie głównych składowych (PCA) i analizie dyskryminacyjnej (DA). W ten sposób prześledzono reguły asocjowania poszczególnych zbiorów z uwzględnieniem ich zróżnicowania na kultury archeologiczne i grupy technologiczne. Ustalono, że grupowanie analizowanych fragmentów przebiegało w przestrzeni zmiennych, które można korelować z minerałami mikowymi lub skaleniami, marglami, endogenicznymi związkami żelaza oraz minerałami ciemnymi. Uzyskane wyniki pozwoliły na postawienie kilku hipotez na temat zachowań wytwórczych pradziejowych garncarzy, m.in. powielania kanonów produkcji naczyń, cyrkulacji tzw. ekskluzywnych typów naczyń społeczności we wczesnej epoce brązu czy epizodycznego charakteru osadncitwa pradziejowego na stanowisku w Skrzypkowie, najbardziej czytelnego w przypadku grup subneolitycznych.
EN
This article presents the results of a comparative study performed on 50 prehistoric potsherds from the Skrzypkowo 13 site (Dobrzyń Land). All the materials were classified to the Neolithic and the early Bronze Age, that are dated on Dobrzyń Land in a period 4200-1500 cal. B.C. The potsherds were grinded and the chemical and phase composition of the resultant powder was identified by atomic absorption spectrometry (AAS) and X-ray diffraction (XRD), respectively. Moreover, the γ-ray detection of the resultant powder was performed using γ-ray spectroscopy. The data set was statistically elaborated using multidimensional analyses such as principal component analysis (PCA) and discriminant analysis (DA). It permits to follow association rules within individual sets, such as cultural units and technological groups. It has been found that the grouping of the analyzed fragments proceeded in the space of variables that can be correlated with mica minerals or feldspars, marls, endogenous iron compounds and dark minerals. The obtained results have permitted to put some hypotheses on the manufacturing behaviour of prehistoric potters concerning vessel production patterns, circulating of so called exclusive vessels of the Early Bronze Age societies or episodic nature of the prehistoric settlement activity on the Skrzypkowo site that was the most readable in a case of Subneolithic groups.
PL
W pracy przedmiot badań zawartości pierwiastków metodą ASA stanowiły miody z Kaszub, małopolski oraz z zagranicy. Zawartość pierwiastków wynosiła odpowiednio: K (314,4–2045,0 [μg/g]), Ca (83,1–290,4 [μg/g]), Zn (6,3–70,8 [μg/g], Mn (0,4–18,2 [μg/g]); zagraniczny: K (436,0–4539,0 [μg/g]), Ca (72,7–448,8 [μg/g]), Zn (3,9 -5,3 [μg/g]), Mn (1,01–17,6 [μg/g]). Ponadto w przygotowanych próbkach oznaczono 524 Logistyka 4/2013 Logistyka - naukailościowo Cd, Ni, Pb. W oparciu o otrzymane wyniki podjęto próbę oceny stanu środowiska regionów, z których pochodził miód oraz zaproponowano właściwą metodykę umożliwiającą analizę pierwiastków w miodach z dużą precyzją i dokładnością.
EN
The aim of this study was to measure the content of elements in honey by AAS from Kashubian, Lesser Poland and abroad. The content of elements was as follows: K (314.4–2045.0 [g / g]), Ca (83.1–290.4 [mg / g]), Zn (6.3–70.8 [mg / g ], Mn (0.4–18.2 [mg / g]), foreign: K (436.0–4539.0 [g / g]), Ca (72.7–448.8 [mg / g] ), Zn (3.9–5.3 [g / g]), Mn (1.01–17.6 [g / g]). Moreover, in the samples were quantified Cd, Ni, Pb. Based on the results attempt to assess the state of the environment from the regions where the honey came and offered a suitable methodology allowing analysis of elements in honeys with high precision and accuracy.
EN
Emissions from road traffic play a key role for the impact on entering several types of pollutants into the air, causing that the troposphere (not only in the vicinity of roads) depends on the intensity and type of the transport. Due to exploitation of vehicles and road surfaces, gaseous pollutants and particulates are released into the atmosphere. The paper presents results of research studies on the concentration of PM10 dust, and the concentration of heavy metals (Al, Cd, Cu, Cr, Ni, Pb and Zn), which it contains. The PM10 concentration measurements were performed using MicroPNS HVS16 sets of dust collectors with control modules. Qualitative and quantitative indications of heavy metals were performed using AAS. The presented approach differs from the previous ones with the method of obtaining results for the reference state, which previously were set out in the same sites, in which later were investigated the effect of motor traffic on the qualities of the air. Samples of the airborne particulate matter and surface dust were collected twice in the same area for a period of 28 days in April 2004 (an area without human intervention) and 2012 (an area of operation). The study was conducted on the area of the current section of the northern ring road of Opole (PL). It was shown that the land-use change, which is the exploitation of new road, causes PM10 concentration increase and raise of the designated heavy metals in the air. Based on the estimated EF and Wilcoxon test it was stated that transport significantly affects the level of Pb, Cd, Zn and Cu. It was indicated that the speed of vehicles is one of the key factors influencing the degree of air degradation. It was also concluded that the former approach applied in the assessment of the air quality being based on the comparison of its quality at source and the quality in areas away from human activity, is justified.
PL
Emisja z ruchu drogowego jest istotnym źródłem wprowadzania szeregu rodzajów zanieczyszczeń do powietrza, co powoduje, że jakość troposfery (nie tylko w sąsiedztwie dróg) uwarunkowana jest intensywnością i rodzajem transportu. W wyniku eksploatacji pojazdów i nawierzchni jezdnych do atmosfery uwalniane są zanieczyszczenia gazowe oraz pyłowe. Praca przedstawia wyniki badań dotyczących koncentracji pyłu PM10 i zawartych w nim metali ciężkich (Al, Cd, Cu, Cr, Ni, Pb i Zn). Pomiary stężenia PM10 wykonano przy użyciu zautomatyzowanych zestawów pobierania pyłów MicroPNS HVS16. Oznaczenia jakościowe i ilościowe metali ciężkich wykonano przy użyciu spektrometrii AAS. Zaprezentowane podejście różni się od dotychczasowych sposobem uzyskania wyników dla stanu odniesienia. Koncentracje analizowanych związków określono w tych samych miejscach, w których później badano wpływ ruchu pojazdów silnikowych na jakość powietrza. Próbki pyłu zawieszonego pobierano dwukrotnie na tym samym terenie przez okres 28 dni w miesiącu kwietniu, w 2004 (teren pozbawiony ingerencji ludzkiej) i 2012 r. (teren eksploatowany). Badania prowadzono na obszarze obecnego odcinka północnej obwodnicy Opola (PL). Wykazano, że zmiana sposobu użytkowania terenu, jakim jest eksploatacja nowej drogi, powoduje wzrost stężeń PM10 i oznaczanych metali ciężkich w powietrzu. Na podstawie wyznaczonej wartości współczynnika wzbogacania (EF) i analizy testem Wilcoxona stwierdzono, że transport wydatnie wpływa na poziom Pb, Cd, Zn i Cu. Wykazano, że prędkość pojazdów jest jednym z kluczowych czynników wpływających na stopień degradacji powietrza. Ponadto stwierdzono, że dotychczasowa metoda wykorzystywana przy ocenie jakości powietrza polegająca na porównaniu jego jakości u źródła z jego jakością na terenach oddalonych od działalności człowieka jest uzasadniona.
18
PL
Do oznaczenia zawartości cynku i wapnia w ekstraktach z korzeni i części naziemnych żyta ozimego odmiany Rostockie, wykorzystano Absorpcyjny Atomowy Spektrometr AAS 3300. Badane rośliny pochodziły z uprawy hydroponicznej. W fazie rozwoju strzelanie w źdźbło, do pożywki dodatkowo zaaplikowano fitotoksyczne ilości jonów Zn2+ (jako ZnC12) w stężeniach 20, 200, 400 mg • dm3 pożywki. Zaobserwowano istotny wzrost zawartości cynku w korzeniach i w częściach nadziemnych badanych roślin. Jednocześnie fitotoksyczne stężenia cynku w pożywce wpłynęły istotnie na obniżenie zawartości jonów wapnia w korzeniach i w częściach nadziemnych żyta.
PL
W ramach niniejszej pracy przeprowadzono wnikliwą ocenę technik analitycznych, takich jak: ICP-MS, ASA oraz EDXRF, pod kątem ich przydatności do oznaczania metali ciężkich w próbkach o silnie obciążonej matrycy. Próbki silnie zanieczyszczonych gleb badano za pomocą trzech wyżej wymienionych technik. Pomiar próbek gleb z terenów otaczających byłą Hutę Bobrek za pomocą ICP-MS oraz ASA pozwolił na stworzenie 10 LRM (laboratory reference materials), które następnie zostały dołączone do pozostałych wzorców zastosowanych do klasycznej kalibracji spektrometru EDXRF. Zostało to podyktowane potrzebą rozwinięcia i uzupełnienia posiadanej kalibracji. Przeprowadzono optymalizację mineralizacji gleb, stosując różne mieszaniny roztwarzające oraz dwa różne mineralizatory. Techniki ICP-MS, ASA oraz EDXRF różnią się pod wieloma względami. ICP-MS oraz ASA należą do metod wymagających roztworzenia badanej próbki, natomiast EDXRF nie wymaga przeprowadzenia metali ciężkich do roztworu, tylko pozwala na analizę substancji w stanie stałym. Jedyne co łączy ww. techniki to fakt, że należą one do spektroskopowych metod atomowych (absorpcyjnych ASA, emisyjnych EDXRF czy też wykorzystujących wzbudzenie w plazmie ICP-MS).
EN
This study presents the results of a comparison of analytical techniques such as: ICP-MS, AAS and EDXRF in terms of their suitability for the determination of heavy metals in soil samples with complex matrix. Soil samples were tested using three techniques mentioned above. Measurement of soil samples from areas surrounding the former Steelworks "Bobrek" in Bytom, Poland, using ICP-MS and AAS allowed to acquire 10 laboratory reference materials. These LRM were then attached to the other standards used in classical calibration curves used in EDXRF spectrometer. This was dictated by the need to develop a calibration curve used for the analysis of soil samples. Digestion procedure was optimized by using different acid mixtures and two different microwave ovens. It was proved that in the case of soil samples both acidic mixtures, HF/HCl/HNO3 and H2O2/HF/HNO3, can be successfully used for the total digestion. However, when we deal with the extremely contaminated soil sample, then the best solution seems to be complete decomposition using a mixture of H2O2/HF/HNO3. ICPMS, AAS and EDXRF techniques differ in many ways. ICP-MS and AAS are among the methods that require digestion of the sample, while EDXRF allows analysis of the substance in the solid state. The only thing that connects the above techniques is the fact that they belong to atomic spectroscopic methods (absorption AAS, emissions EDXRF or excitation in plasma ICP MS). Comparing the digestion mixture used for the complete digestion, such as HF/HCl/HNO3 and H2O2/HF/HNO3, can be stated that often there is no decisive difference in the results obtained using ICP-MS or AAS analysis in the case of Co, Mn and Cu. There are also cases in which there are significant differences in the obtained results, depending on the digestion procedure, as in the case of As, Cd and Zn. For quantitative analysis of arsenic it should be noted that using ICP-MS technique the main interference in the determination of As is ArCl+ (isobaric interfence). For this reason the best results of the analysis of real samples were obtained during the total digestion using a mixture of H2O2/HF/HNO3. The quantitative analysis allowed to obtain results that are within the following ranges: Cr 60.8 6÷ 240.49 mg/kg; Ba 431.99 ÷ 683.22 mg/kg; Co 7.11 ÷ 23.94 mg/kg; Ni 16,02 ÷ 95.58 mg/kg; Cu 44.21 ÷ 162.00 mg/kg; Zn 764.93 ÷ 3123.13 mg/kg; As 10.17 ÷ 51.54 mg/kg; Cd 3.66 ÷ 9.11 mg/kg; Pb 378.47 ÷ 1165.73 mg/kg; Mn 1050.78 ÷ 6060.71 mg/kg; Fe 7.02 ÷ 32.99 dag/kg. Classification of those soils according to Regulation of the Minister of Environment (dated 9 September 2002) on standards for soil quality and earth quality standards (Journal of Laws No. 165, item. 1359) shows that they are heavily contaminated. In most cases you can qualify those soils for the soil purity class C, but in the case of zinc, lead, manganese and iron concentrations in soils repeatedly exceeded the limits of soils purity.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.