Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Powiadomienia systemowe

Sesja wygasła!

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: 4-hydroksy-4-metylopentan-2-on

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

4-Hydroksy-4- -metylopentan-2-on. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

Piotrowski J. K.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

2003

Nr 2 (36)

189--206

4-Hydroksy-4-metylopentan-2-on (alkohol diacetonowy - DAA) jest bezbarwną, palną cieczą o przyjemnym, słabym zapachu (CHEMINFO 1999; HSDB 1999). W warunkach przemysłowych otrzymywany jest zwykle w reakcji tlenku potasu i acetonu (The Merck... 1989). Stosowany jest w syntezie organicznej jako rozpuszczalnik dla wielu związków, jako dodatek do płynów hydraulicznych i paliw, przy produkcji filmów fotograficznych i sztucznego jedwabiu, w syntezie farb, farmaceutyków, insektycydów, a także podczas flotacji rud miedzi (.Browning 1965; Hawley 1981; Lande i in. 1976; Papa 1981; The Merck... 1983). Narażenie zawodowe na DAA może być związane z jego produkcją i wykorzystaniem. Ostrych zatruć z silnymi objawami toksycznymi u ludzi nie stwierdzono. Kontakt z DAA może mieć działanie drażniące na błony śluzowe oczu, nosa i gardła oraz wywoływać zawroty i ból głowy. Podrażnienie skóry manifestuje się wysypką i uczuciem poparzenia. Długotrwałe narażenie przewlekle na DAA może wywołać uszkodzenie wątroby i nerek (Diacetone... 1996). Ostra toksyczność DAA dla zwierząt jest mała. Głównymi objawami toksycznego działania po podaniu dużych dawek są: narkoza, spadek ciśnienia krwi oraz uszkodzenie układu oddechowego. DAA wykazuje również umiarkowane drażniące działanie na skórę oraz błony śluzowe oczu, nosa i gardła. Medialne dawki letalne DAA po podaniu dożołądkowym wynoszą dla różnych gatunków 3950 -s- 4700 mg/kg, co sugerowałoby, że związek ten należy do substancji o małej toksyczności. Jednorazowe, inhalacyjne narażenie zwierząt na DAA o stężeniach 7125 -s- 9975 mg/m3 powodowało: niepokój, podrażnienie, katar, pobudzenie, a później senność. U królików obserwowano uszkodzenie nerek (Browning 1965; Keith 1931; von Oettingen 1943; Rowe, McCollister 1981-1982; Smyth, Carpenter 1948). Podanie DAA szczurom w jednorazowej, dożołądkowej dawce 1880 mg/kg powodowało przejściowe uszkodzenie wątroby i niekorzystny wpływ na obraz krwi (uszkodzenie erytrocytów, obniżenie poziomu Hb). Dawka 3760 mg/kg wywoływała śmierć szczurów. U królików, którym podano dożołądkowo DAA w dawkach 2256 -s- 3760 mg/kg, zanotowano objawy depresyjnego działania na ośrodkowy układ nerwowy (narkoza, zaburzenie oddechowe, spadek ciśnienia krwi), zaś po dawce 4700 mg/kg zaobserwowano śmierć zwierząt w wyniku uszkodzenia układu oddechowego. W podprzewlekłych eksperymentach (dożołądkowych), w których przez 30 dni podawano szczurom dawki DAA 10 i 40 mg/kg/dobę, tylko po większej z nich stwierdzono niewielkie zmiany histopatologiczne w nerkach. Oceniając działanie DAA po inhalacyjnym, 6-tygodniowym narażeniu szczurów, autorzy publikacji podali wartość NOAEL - 232 mg/m3. W związku z niewielkim zwiększeniem się masy wątroby wartość LOAEL DAA określono na poziomie 1035 mg/mJ. Największe zmiany, przejawiające się m.in.: przemijającą sennością, niewielkim zmniejszeniem się masy ciała i nieznacznym zwiększeniem masy wątroby oraz nerek, a także zmianami histopatologicznymi w nerkach, stwierdzono u szczurów po narażeniu ich na DAA o stężeniu 4494 mg/m3. DAA nie wykazywał działania mutagennego i klastogennego. W dostępnym piśmiennictwie brakuje danych na temat działania kancerogennego, embriotoksycznego, teratogennego oraz wpływu na rozrodczość. Jeśli chodzi o narażenie przemysłowe, największe znaczenie mają wchłanianie inhalacyjne i kontakt ze skórą (.Krasavage i in. 1981-1982). DAA może również być wchłaniane przez układ pokarmowy (Fielding i in. 1981; Lucas 1984). W dostępnej literaturze nie znaleziono informacji na temat metabolizmu i wydalania DAA. W połączeniu z alkoholem etylowym DAA nasila u myszy objawy depresyjnego działania na oun i wydłuża czas działania etanolu (Sharkawi i in. 1994). DAA wykazywał działanie przeciwdrgawkowe po podaniu tujonu (Keith 1932b). U jednego mężczyzny, narażonego inhalacyjnie na DAA i etanol, stwierdzono zespół nerczycowy (von Scheele i in. 1976). Ponadto zanotowano zmiany skórne na twarzy i ramionach u robotników, narażonych równocześnie na DAA i wiele innych substancji (Pryor 1981). Przyjęte przez ACGIH (1999) największe dopuszczalne stężenie alkoholu diacetonowego w powietrzu określono na podstawie doświadczenia przeprowadzonego na ludziach (narażano ich na DAA o różnym stężeniu w powietrzu). Silverman i in. (1946) zaobserwowali, że po 15-minutowym narażeniu na DAA o stężeniu 475 mg/m3 (100 ppm) odbierany zapach stawał się nieprzyjemny, lecz nie uciążliwy. Stężenie to autorzy opracowania zaproponowali przyjąć za wartość NOAEL działania drażniącego. Wartość NDS obliczono, ustalając wielkość współczynnika związanego z wrażliwością osobniczą człowieka równą 2. Zespół Ekspertów ds. Czynników Chemicznych Międzyresortowej Komisji ds. NDS i NDN proponuje przyjąć wartość NDS równą 240 mg/m3. Takie stężenie uznano za wartość NDS w większości państw. Po narażeniu na związek o mniejszym stężeniu nie stwierdzono efektów toksycznych u robotników w przemyśle amerykańskim (Marceleno 1974). Zaproponowano nie ustalać wartości NDSCh ze względu na działanie układowe DAA (uszkodzenia wątroby i nerek) podczas długotrwałego narażenia zwierząt doświadczalnych.

4-Hydroxy-4-methyl-2-pentanone (diacetone alcohol, DAA) is a colourless, flammable liquid with a slight scent. Exposure to DAA can take place during its production and use. Acute intoxication in humans has not been reported. DAA can have an irritating effect. Longterm exposure can evoke damage of the liver and kidneys. Medial lethal doses of DAA after intragastric administration were found in various animal species within the limits of 3950 H- 4700 mg/kg suggesting low toxicity. A single exposure by inhalation in concentrations of 7125 to 9975 mg/m3 caused anxiety, irritation, catarrh, incitement, and sleepiness. Following exposure by inhalation for 6 weeks the value of NOAEL was set at 232 mg/m'1. LOAEL was established at 1035 mg/m3, on the basis of a slight increase in the weight of the liver. Maximum effects exemplified by transient sleepiness, a slight decrease in body weight and a slight increase in the weight of the liver and kidneys were found following exposure to DAA of 4494 mg/m3. DAA did not show mutagenic or clastogenic effects, or cancerogenic, embriotoxic, and teratogenic effects. Ethyl alcohol intensified the depressive action on the central nervous system. This interaction also prolonged the action of ethanol. The Threshold Limit Value (TLV) for DAA accepted by ACGIH was based on experiments on volunteers exposed to a range of DAA concentrations in the air. Following a 15-minute exposure to DAA in a concentration of 475 mg/m3 (100 ppm) the scent of DAA became unpleasant, and this concentration was accepted as LOAEL for the irritating effect. The value of TLV is proposed accepting the uncertainly factor of 2. A MAC equal to 240 mg/m3 was also accepted in other countries. In concentrations lower than 240 mg/m3 no toxic effects were apparent in workers of in the American industry.

4-Hydroksy- 4-metylopentan-2-on : metoda oznaczania

Kucharska M., Wesołowski W.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

2001

Nr 4 (30)

55--61

Metodę stosuje się do oznaczania 4-hydroksy-4-metylopentan-2-onu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na adsorpcji par 4-hydroksy-4-metylopentan-2-onu na węglu aktywnym, desorpcji 5-procen- towym roztworem izopropanolu w disiarczku węgla i analizie chromatograficznej otrzymanego roztw'oru. Oznaczalność metody wynosi 24 mg/m3 powietrza.

The method is based on the adsorption of 4-hydroksy-4-methylpentan-2-one vapours on ac- tivated charcoal, desorption with 1% methanol in carbon disulfide and gas chromatographic I (GC-FID) analysis of the resulting solution. The determination limit of the method is 24 mg/m3.