Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zastosowanie chromatografii gazowej do oznaczania 1,4-dioksanu w powietrzu na stanowiskach pracy

Kondej Dorota, Woźnica Agnieszka

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2024

|

Nr 1 (119)

111-125

PL

1,4-Dioksan to lotna ciecz o słabym zapachu, która dobrze rozpuszcza się w wodzie i większości rozpuszczalników organicznych. Jako łatwopalna ciecz stwarza zagrożenie pożarowe. 1,4-Dioksan jest niestabilny w podwyższonej temperaturze i ciśnieniu i może tworzyć mieszaniny wybuchowe. Substancja jest stosowana głównie jako rozpuszczalnik w produkcji innych substancji chemicznych, jako rozpuszczalnik do farb drukarskich, powłok i klejów oraz jako odczynnik laboratoryjny. Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE 1272/2008) 1,4-dioksan został sklasyfikowany jako substancja rakotwórcza, łatwopalna, drażniąca na oczy oraz drażniąca na układ oddechowy. W artykule przedstawiono metodę oznaczania 1,4-dioksanu w powietrzu na stanowiskach pracy, znowelizowaną ze względu na proponowaną zmianę wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla tej substancji. Metoda polega na adsorpcji 1,4-dioksanu na węglu aktywnym, desorpcji mieszaniną propan-2-olu i disiarczku węgla oraz analizie chromatograficznej (GC-FID) otrzymanego roztworu. Metoda umożliwia oznaczanie 1,4-dioksanu w zakresie stężeń 2,2 ÷ 44 mg/m3 (gdy NDS 22 mg/m3) lub 0,73 ÷ 14,6 mg/m3 (gdy NDS 7,3 mg/m3), tj. 1/10 ÷ 2 proponowanych wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia. Metoda została poddana walidacji zgodnie z normą PN-EN 482. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.

EN

1,4-Dioxane is a volatile liquid with a weak odor that dissolves well in water and most organic solvents. As a flammable liquid it poses a fire hazard. 1,4-Dioxane is unstable at increased temperature and pressure and can form explosive mixtures. It is mainly used as a solvent in the production of other chemicals, as a solvent for printing inks, coatings and adhesives, and as a laboratory reagent. According to the Regulation of the European Parliament and the Council (WE 1272/2008), 1,4-dioxane is classified as a carcinogen, flammable, eye and respiratory irritant. This article presents a method for the determination of 1,4-dioxane in workplace air, revised due to a proposed change in the maximum allowable concentration (MAC) value for this substance. The method involves adsorption of 1,4-dioxane on activated carbon, desorption with a mixture of propan-2-ol and carbon disulfide, and chromatographic analysis (GC-FID) of the resulting solution. The method allows for the determination of 1,4-dioxane in the concentration range of 2.2 to 44 mg/m3 (MAC 22 mg/m3 ) or 0.73 to 14.6 mg/m3 (MAC 7.3 mg/m3 ), i.e. 1/10 to 2 of the proposed value of the maximum allowable concentration. The method has been validated in accordance with PN-EN 482. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.

2

Projektowanie układu kometabolicznego dla procesu transformacji 1,4-dioksanu: studia literaturowe i eksperymenty

Szczyrba Elżbieta, Kolarczyk Hanna, Janus Bożena, Gąszczak Agnieszka

Prace Naukowe Instytutu Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk

|

2019

|

nr 23

69--92

PL

W pracy przeprowadzono analizę danych literaturowych dotyczących biodegradacji 1,4-dioksanu. Wykonane zostały testy wzrostu mikroorganizmów, dla których 1,4-dioksan był jedynym źródłem węgla i energii, oraz w układzie kometabolicznym z fenolem jako substratem wzrostowym. Przeprowadzono również eksperymenty mające na celu wyindukowanie głównego enzymu szlaku rozkładu 1,4-dioksanu.

EN

Major methods of 1,4-dioxane degradation were described and different bacterial strains using that xenobiotic as a source of carbon and energy were presented. Microbial growth tests during 1,4-dioxane degradation in metabolic and cometabolic processes were conducted. The tests of the inducibility of monooxygenase, the main enzyme of 1,4-dioxane biodegradation pathway, were also provided.

3

1,4-Dioksan – metoda oznaczania

Jeżewska A.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2009

|

Nr 1 (59)

141--146

PL

Metoda polega na adsorpcji par 1,4-dioksanu na węglu aktywnym, desorpcji roztworem propan-2-olu w disiarczku węgla i analizie chromatograficznej (GC-FID) otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 5 mg/m3.

EN

A worker’s exposure to airborne 1,4-dioxane is determined by using an active charcoal tube (100/50 mg sections). Samples are collected at a maximum flow rate of 12 L/h until a maximum collection volume of 12 L is reached. After sampling the active charcoal tube is desorbed in carbon disulfide/propan-2-ol (98:2). Analysis is conducted with gas chromatography using a flame ionisation detector (GC-FID). The working range is 5 to 100 mg/m3 for a 12-L air sample.

4

1,4-Dioksan

Starek A.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2006

|

Nr 2 (48)

81--99

PL

1,4-Dioksan jest łatwo palną cieczą, stosowaną w przemyśle głównie jako rozpuszczalnik farb, lakierów, tworzyw sztucznych i pochodnych celulozy. Obecnie narażenie na ten związek jest raczej niewielkie. Ostra toksyczność 1,4-dioksanu jest mała. W warunkach narażenia powtarzanego, zwłaszcza przewlekłego, 1,4-dioksan wywiera toksyczne działanie układowe, uszkadzając wątrobę i nerki. Działanie takie wywołuje 1,4-dioksan o dużych stężeniach lub dawkach. Stwierdzono, że związek ten działa drażniąco na błony śluzowe oczu, nosa i gardła. 1,4-Dioksan nie działa mutagennie i genotoksycznie. U gryzoni wywiera działanie kancerogenne, indukując głównie raka błony śluzowej nosa i wątroby. Dane na temat wpływu tego związku na ontogenetyczny rozwój organizmu są nieliczne. Za podstawę wartości NDS 1,4-dioksanu przyjęto jego działanie drażniące u ludzi oraz toksyczne działanie układowe u szczurów w 2-letnim doświadczeniu inhalacyjnym. Z wartości LOAEL (180 mg/m3), uzyskanej na podstawie wyników badań na ochotnikach, a także dwóch współczynników niepewności, obliczono wartość NDS wynoszącą 45 mg/m3, a wychodząc z wartości NOAEL dla efektów układowych (400 mg/m3) i dwóch współczynników niepewności, obliczono wartość NDS równą 100 mg/m3. Zaproponowano wartość NDS 1,4-dioksanu na poziomie 50 mg/m3, która będzie chroniła pracowników zarówno przed działaniem drażniącym, jak i przed działaniem układowym związku. Nie znaleziono podstaw merytorycznych do zaproponowania wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) i dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) 1,4-dioksanu.

EN

1,4-Dioxane is a highly flammable liquid with etheric odour. This compound is used, among other, as a solvent in the production of lacquers, varnishes, cleaning and detergent preparations, adhesives, cosmetics, extraction media for animal and vegetable oil. At present exposure to this chemical is rather low. Acute toxicity of 1,4-dioxane for laboratory animals is low. The liver, kidneys, mucous membrane of respiratory tract and eyes are critical organs in animals repeatedly exposed to 1,4-dioxane. No mutagenic, genotoxic, and teratogenic effects have been found in relevant experimental studies. Liver and nasal adenomas and carcinomas were seen in rats and mice after oral administration of 1,4- dioxane. The MAC (TWA) value was calculated on the basis of the LOAEL value (180 mg/m3) for irritation of the eye in volunteers and of the NOAEL value (400 mg/m3) for systemic toxic effects in rats.The MAC (TWA) value at the level of 50 mg/m3 was proposed. There is no evidence justifying a proposal of a MAC-STEL value.