Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Air quality modeling for Warsaw agglomeration

Holnicki P., Kałuszko A., Nahorski Z., Stankiewicz K., Trapp W.

Archives of Environmental Protection

|

2017

|

Vol. 43, no. 1

48--64

EN

The paper investigates the air quality in the urban area of Warsaw, Poland. Calculations are carried out using the emissions and meteorological data from the year 2012. The modeling tool is the regional CALMET/CALPUFF system, which is used to link the emission sources with the distributions of the annual mean concentrations. Several types of polluting species that characterize the urban atmospheric environment, like PM10, PM2.5, NOx, SO2, Pb, B(a)P, are included in the analysis. The goal of the analysis is to identify the most polluted districts and polluting compounds there, to check where the concentration limits of particular pollutants are exceeded. Then, emission sources (or emission categories) which are mainly responsible for violation of air quality standards and increase the adverse health effects, are identified. The modeling results show how the major emission sources – the energy sector, industry, traffic and the municipal sector – relate to the concentrations calculated in receptor points, including the contribution of the transboundary inflow. The results allow to identify districts where the concentration limits are exceeded and action plans are needed. A quantitative source apportionment shows the emission sources which are mainly responsible for the violation of air quality standards. It is shown that the road transport and the municipal sector are the emission classes which substantially affect air quality in Warsaw. Also transboundary inflow contributes highly to concentrations of some pollutants. The results presented can be of use in analyzing emission reduction policies for the city, as a part of an integrated modeling system.

PL

W pracy przedstawiono wyniki analizy jakości powietrza w Warszawie. Obliczenia przeprowadzono dla danych emisyjnych i meteorologicznych z roku 2012. Jako narzędzie modelowania wykorzystano regionalny system CALMET/CALPUFF, którego zadaniem było powiązanie danych emisyjnych z rozkładami stężeń średniorocznych. Analiza dotyczy podstawowych zanieczyszczeń atmosferycznych, charakteryzujących aglomeracje miejskie, jak np.: PM10, PM2.5, NOx, SO2, Pb, B(a)P, metale ciężkie. Celem analizy było zidentyfikowanie najbardziej zanieczyszczonych obszarów miasta oraz zanieczyszczeń, których stężenia przekraczają poziomy dopuszczalne. Ponadto, wskazanie źródeł emisji (lub kategorii emisyjnych), które głównie odpowiadają za te przekroczenia, powodując negatywne skutki zdrowotne. Wyniki modelowania pokazują, w jakim stopniu główne źródła emisyjne – związane z sektorami energii, przemysłu, transportu lub komunalno-bytowym – odpowiadają za wartości stężeń w receptorach. Uwzględniono przy tym udział transgranicznego napływu zanieczyszczeń. Wyniki pozwalają wskazać dzielnice, w których zostały przekroczone poziomy dopuszczalne stężeń i konieczne są odpowiednie działania naprawcze. Dokonano ilościowej oceny udziału źródeł emisji głównie odpowiedzialnych za przekroczenia standardów. Ruch uliczny oraz sektor komunalno-bytowy wskazano jako kategorie emisyjne, które mają decydujący wpływ na pogarszanie jakości powietrza w Warszawie. W przypadku niektórych zanieczyszczeń (np. PM) bardzo istotny jest również udział napływu zewnętrznego. Wyniki mogą być przydatne przy wyborze strategii ograniczania emisji oraz jako część zintegrowanego systemu modelowania.

2

Projekcje aktywności źródeł emisji : jak zacząć?

Zasina D., Dębski B., Zawadzki J., Zimakowska-Laskowska M.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 3

599--603

PL

Przedstawiono propozycję metodyki wyznaczania projekcji aktywności źródeł emisji na potrzeby Konwencji w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości (Konwencja LRTAP). Wykorzystano regresję metodą częściowych najmniejszych kwadratów oraz metodę SSA (singular spectrum analysis) w odniesieniu do produkcji kwasu siarkowego oraz używania farb na bazie rozpuszczalników.

EN

Preliminary forecasting metodol. of prodn. of H2SO4 and solvent-based paints in 2015–2030 by extrapolation, partial least squared regression and singular spectrum anal. was presented. A slight decrease in the prodn. of H2SO4 and a mild increase in the prodn. of paints in Poland were predicted. The forecast were made in order to est. atm. pollutant emissions in the context of the Convention on long-range transboundary air pollution.

3

Spatial analysis of air masses backward trajectories in order to identify distant sources of fine particulate matter emission

Godłowska J., Hajto M. J., Tomaszewska A. M.

Archives of Environmental Protection

|

2015

|

Vol. 41, no. 2

28--35

EN

The paper presents a method of identifying distant emission sources of fine particulate matter PM2.5 affecting significantly PM2.5 concentrations at a given location. The method involves spatial analysis of aggregate information about PM2.5 concentrations measured at the location and air masses backward trajectories calculated by HYSPLIT model. The method was examined for three locations of PM2.5 measurement stations (Diabla Góra, Gdańsk, and Katowice) which represented different environmental conditions. The backward trajectories were calculated starting from different heights (30, 50, 100 and 150 m a. g. l.). All points of a single backward trajectory were assigned to the PM2.5 concentration corresponding to the date and the site of the beginning of trajectory calculation. Daily average concentrations of PM2.5 were used, and in the case of Gdańsk also hourly ones. It enabled to assess the effectiveness of the presented method using daily averages if hourly ones were not available. Locations of distant sources of fine particulate matter emission were determined by assigning to each grid node a mean value of PM2.5 concentrations associated with the trajectories points located within the so-called search ellipse. Nearby sources of fine particulate matter emission were eliminated by filtering the trajectories points located close to each other (so-called duplicates). The analyses covered the period of January-March 2010. The results indicated the different origin of air masses in the northern and southern Poland. In Diabla Góra and Gdańsk the distant sources of fine particulate matter emission are identified in Belarus and Russia. In Katowice the impact of the Belarusian PM2.5 emission sources was also noted but as the most important fine particulate matter emission sources were considered those located in the area of Romania, Hungary, Slovakia and Ukraine.

PL

W pracy zaprezentowano metodę rozpoznawania odległych źródeł emisji pyłu drobnego PM2.5, polegającą na przestrzennej analizie łącznej informacji o imisji PM2.5 oraz o wstecznych trajektoriach mas powietrza, obliczonych za pomocą modelu HYSPLIT. Trajektorie wsteczne obliczono startując z wysokości 30, 50, 100 i 150 m n.p.g., dla trzech lokalizacji stacji pomiarowych stężeń PM2.5 (Diabla Góra, Gdańsk, Katowice), reprezentujących różne warunki środowiskowe. Wszystkim punktom pojedynczej trajektorii wstecznej przyporządkowano stężenie PM2.5 odpowiadające dacie startu obliczeń tej trajektorii. Użyto dobowych średnich stężeń PM2.5, a w przypadku Gdańska dodatkowo także godzinnych średnich, co umożliwiło ocenę skuteczności przedstawionej metody. Położenie odległych źródeł emisji pyłu drobnego zostało określone poprzez interpolację danych punktowych trajektorii do regularnej siatki przy zastosowaniu metody metryki danych. Każdemu węzłowi siatki przypisano wartość średnią obliczoną ze stężeń PM2.5 przyporządkowanych punktom trajektorii znajdujących się w obrębie tzw. elipsy wyszukiwania. Przed obliczeniem wartości średniej ukryto część danych, eliminując w ten sposób bliskie źródła emisji pyłu drobnego. Analizy objęły okres styczeń-marzec 2010 roku. Wyniki wskazały na odmienne pochodzenie mas powietrza w północnej i południowej Polsce. W Diablej Górze i Gdańsku odległe źródła emisji pyłu drobnego rozpoznano głównie w Białorusi i Rosji. W Katowicach również zaznaczył się wpływ źródeł białoruskich, ale jako najbardziej istotne odległe źródła emisji PM2.5 uznano te zlokalizowane na obszarze Rumunii, Węgier, Słowacji i Ukrainy.

4

Ships mooring in the port as a threat to our natural environment

Borkowski T., Tarnapowicz D., Nicewicz G.

Management Systems in Production Engineering

|

2012

|

nr 2 (6)

22-27

EN

An increase in the marine transportation with growing requirement for electricity by the ships both result in is the increased pollution of the air generated by the ships. This is important for the ports. A comparison among different sources of air pollution produced by the ships in the ports is presented in this article. The estimation of the magnitude of air pollutants emitted by the ships in ports is necessary for the proper economic activity of the port. It also creates the basis to determine the impact of the port work on the environment. The authors present a methodology of calculating emissions from ships at berth in ports.

PL

Rosnący transport morski, nowe statki i nowe technologie zwiększają zapotrzebowanie na energię elektryczną. W tej sytuacji zwiększa się wielkość emisji zanieczyszczeń generowanych przez statki do atmosfery. Ma to olbrzymie znaczenie dla miast portowych i ludzi tam zamieszkałych. W artykule przedstawione jest porównanie różnych źródeł emisji zanieczyszczeń powietrza w portach w odniesieniu do statków morskich. Określenie wielkości emitowanych zanieczyszczeń powietrza przez statki w portach jest niezbędne dla prowadzenia prawidłowej działalności gospodarczej portu. Stanowi to podstawę do określenia wpływu pracy portu na środowisko naturalne. Autorzy przedstawili metodologię obliczania emisji zanieczyszczeń przez statki cumujące w portach.

5

O promieniowaniu rentgenowskim raz jeszcze

Jezierski G.

Postępy Techniki Jądrowej

|

2008

|

z. 2

37-46

6

Lokalizacja akustycznych źródeł emisji

Pieniężny A.

Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej

|

2006

|

R. 47 nr 166K/1

331-339

PL

Praca dotyczy estymacji opóźnień w problemie lokalizacji obiektów akustycznych.Przedstawiono wybrane metody estymacji opóźnień sygnałów mających potencjalne możliwości zastosowania.

EN

The paper presents some issues of acoustic sources localization. Localization process is based on time delay estimation. Correlation and adaptive method of time delay estimation are presented. Some problems of their practical implementation are discussed. Adaptive method of time delay estimation offers a relative simplicity in practical application.

7

Zastosowanie regularyzowanej metody najmniejszych kwadratów w algorytmach lokalizacji źródeł emisji

Kawalec A., Wajszczyk B.

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2006

|

Vol. 55, nr 1

25-39

PL

Stosowane dotychczas algorytmy estymacji położenia obiektu w systemach rozpoznania radioelektronicznego wymagają wprowadzania określonych ograniczeń, które wynikają z tzw. zagadnień niepoprawnie postawionych. Prowadzi to do powstawania znacznych błędów w określaniu pozycji emitera lub wręcz uniemożliwia jego wyznaczenie. Metody rozwiązywania zagadnień niepoprawnie postawionych w fizyce matematycznej polegają na stosowaniu regularyzacji, z których najbardziej znana jest regularyzacja Tichonova. W tym zakresie bardzo aktualne są poszukiwania algorytmów w rozwiązywaniu istniejących problemów związanych z obliczeniami numerycznymi określania pozycji emitera na podstawie danych pomiarowych. W artykule przedstawiono zmodyfikowaną wersję algorytmu lokalizacji źródeł emisji dla metody wcięcia w przód, zbudowanego w oparciu o metodę najmniejszych kwadratów otrzymywania estymatorów. Modyfikacja algorytmu polegała na rozwiązaniu zadania przy wykorzystaniu rozkładu macierzy według wartości szczególnych (ang. Singular Value Decomposition) oraz zastosowaniu regularyzacji Tichonowa. Dla tego algorytmu przedstawiono wyniki przeprowadzonych badań.

EN

The basic method of passive radar reconnaissance of microwave emitter position is intersection triangulation method. In this paper, a modified version of iterative matrix estimator algorithm for localising emitter by intersection method is presented. The problem of emitter localisation should be regularised. The variant of the iterative algorithm for localising emitter, modified by exploiting Tikhonov regularisation with constant parameter is stable. The value of parameter was chosen on the base of results of numerical experiments. Such regularisation makes possible to obtain estimates of emitter position in the case of their inconsistency or singularity. Better, finite (i.e. non-iterative) method together with regularising algorithm by the authors is presented in this paper.

8

Nowy algorytm estymacji pozycji źródła emisji elektromagnetycznej

Kawalec A., Wajszczyk B.

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2006

|

Vol. 55, nr 1

5-23

PL

Lokalizacja, czyli określenie miejsca położenia źródła emisji, jest istotnym, a często najważniejszym, elementem łańcucha czynności (zadań) systemu rozpoznania radioelektronicznego, takich jak: wykrywanie (przechwyt) emisji sygnałów elektromagnetycznych, namierzanie, czyli określanie kierunku na źródło emisji, analiza sygnałów w celu klasyfikacji różnych typów (ocena zagrożenia) i identyfikacji egzemplarzy źródeł emisji tego samego typu. W złożonych sytuacjach pomiarowych estymacja miejsca położenia źródła emisji, wykorzystująca dotychczasowe klasyczne metody rozwiązywania równań liniowych, oparte na metodzie najmniejszej sumy kwadratów, często prowadzi do powstania bardzo dużych błędów w ocenie pozycji źródła emisji. W artykule omówiono nowy beziteracyjny algorytm lokalizacji źródeł emisji, będący szczególną implementacją metody najmniejszej sumy kwadratów. Algorytm ten umożliwia estymację pozycji źródeł emisji w przestrzeni. W pracy przedstawiono wyniki przeprowadzonych badań dla nowego algorytmu oraz porównano uzyskane rezultaty z rozwiązaniami obecnie wykorzystywanymi w urządzeniach rozpoznania radioelektronicznego. W przypadkach złego uwarunkowania zagadnienia, regularyzacja Tichonova umożliwia osiągnięcie poprawnego wyniku estymacji oraz zapewnia stabilność numeryczną algorytmu. Dla nowego algorytmu stosowanie regularyzacji Tichonowa nie jest wymagane. Poprawia to jego efektywność.

EN

A problem of localising position of point emitter in Cartesian co-ordinates from passive radar bearings can be formulated as a linear least squares problem. A non-iterative algorithm of triangulation method, being an implementation of linear least squares method, is presented. The algorithm enables us fast and reliable spatial localisation of electromagnetic emitter. The characteristic features of the new algorithm follow from the results of numerical experiments. The results of its testing on simulated data are given. The new algorithm enables us reliable determination of all three co-ordinates of emitter position, especially when the signal receiving points are in array of angle forwards or backwards. The errors in estimated emitter position are for most cases of bearings much smaller then those produced by the matrix estimation algorithm frequently commented and referred to in literature.

9

Materiały wewnętrzne jako źródło lotnych związków organicznych w powietrzu wewnętrznym

Zabiegała B., Gawrońska A., Partyka M., Namieśnik J.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr s2

191-207

PL

: Od dłuższego już czasu obserwuje się postęp chemizacji niemal wszystkich dziedzin życia człowieka. Proces ten nie ominął również środowiska zamieszkania i miejsca pracy. W dużym stopniu prawidłowy rozwój człowieka, jego zdrowie fizyczne i psychiczne oraz samopoczucie zależą od ukształtowania środowiska, w którym przebywa, dlatego tak istotna jest dbałość o tę część środowiska. W pracy omówiono źródła lotnych związków organicznych w powietrzu wewnętrznym ze szczególnym uwzględnieniem materiałów budowlanych i materiałów wykorzystywanych jako elementy wyposażenia pomieszczeń. Omówiono sposób prowadzenia badań przesiewowych oraz badań z zastosowaniem komory testowej, które pozwoliły na ocenę natężenia strumienia emisji lotnych związków organicznych z materiałów wewnętrznych.

EN

These days, care of indoor air quality in so-called non-industrial areas becomes increasingly common. The reason of such position can be people consciousness of hazards related to the presence of different substances in indoor air as well as the fact that manufacturers of indoor materials (building, finishing and furnishing) care for quality of products. This care manifest itself in applying modem technologies which reduce consumption of organic solvents in the production processes; this results in reduced emission of organic compounds to indoor air during usage of the products. However, the complete elimination of organic compounds is not possible. Therefore, it is necessary to monitor the concentration of organic compounds in indoor environment in which men spend more than 16 hours a day. A presented paper describes problems concerning the presence of organic compounds in non-industrial indoor environment, including sources of organic compounds in indoor environment and also describes methods of measuring emission rate of volatile organic compounds from indoor materials.

10

Możliwości redukcji emisji CO2 z procesów przemysłowych w Polsce poprzez podziemne składowanie

Tarkowski R.

Polityka Energetyczna

|

2004

|

T. 7, spec.

531-540

PL

W oparciu o oficjalne dane statystyczne oraz z zakładów przemysłowych scharakteryzowano: wielkość emisji CO2 z kategorii, subkategorii i działów przemysłu oraz podano informacje o koncentracji CO2 w strumieniu gazów spalinowych z energetyki oraz przemysłu. Przedstawiono sektory przemysłowe w Polsce, które są źródłem emisji dużych ilości CO2. Zwrócono uwagę na procesy przemysłowe (produkcja nawozów azotowych, gazu syntezowego, tlenku etylenu, cementu i inne), w których powstaje skoncentrowany strumień dwutlenku węgla. Zaproponowano rozpatrzenie podziemnego składowania CO2 dla dwóch przypadków: strumienia gazów spalinowych/przemysłowych o małej zawartości CO2 (emisja z energetyki i procesów przemysłowych) oraz czystego strumienia tego gazu (wybrane procesy przemysłowe). Czysty strumień CO2, w pierwszej kolejności może znaleźć zastosowanie w celu podziemnego składowania i/lub intensyfikacji wydobycia węglowodorów (wtórne metody wydobycia), w szczególności w instalacjach pilotażowych.

EN

The size of CO2 emission in categories, sub - categories, industry departments and data concerning concentration of CO2 in combustion gas stream from power plants and industry was characterized on basis of official statistics, data from local administration and industrial institutions. Polish industrial sectors which are the source of large CO2 emission were introduced. Special attention was paid to industrial processes (nitric fertilizers production, synthesized gases production, ethyl oxide production, cement), which produce concentrated carbon dioxide stream. Two cases were proposed to examine in order to store CO2 underground: stream of combustion gas with low CO2 content (power energy emission and industrial processes) and pure stream of this gas (chosen industrial processes). The second case could be put into use in the first place in underground storage and/or in oil recovery intensification (enhanced methods of recovery) especially in pilot systems.

11

Emisja CO2 ze spalania paliw oraz procesów przemysłowych w Polsce

Tarkowski R., Uliasz-Misiak B.

Polityka Energetyczna

|

2004

|

T. 7, z. 1

203-216

PL

Scharakteryzowano sektory przemysłowe w Polsce emitujące znaczne ilooeci CO2. Woparciu o oficjalne opracowania statystyczne, dane z jednostek administracji samorządowej oraz zakładów przemysłowych, przedstawiono: wielkość emisji z wybranych kategorii, subkategorii i sektorów przemysłu (w metodologii IPCC) oraz zawartooeć CO2 w gazach spalinowych i przemysłowych. Zwrócono uwagę na sektory przemysłowe, które w najbliższej przyszłości, w pierwszej kolejności, mogą stanowić w Polsce źródło dwutlenku węgla dla celów podziemnego magazynowania.

EN

Industrial sectors responsible for large amount of CO2 emissions in Poland are characterized. On the basis of official statistics, figures from local administration and industrial institutions the authors presents: magnitude of emissions from selected categories, sub-categories and sectors of industry (in accordance with methodology of IPCC), concentration of CO2 in combustion gases and those emitted by industry. A special attention was paid to those sectors of industry which may be the first to act as a source of carbon dioxide for underground storage in the nearest future.

12

Przemysłowe źródła emisji CO2 na świecie w aspekcie podziemnego składowania

Tarkowski R., Uliasz-Misiak B.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2004

|

T. 20, z. 2

129-143

PL

W artykule scharakteryzowano główne sektory przemysłowe, które są źródłem emisji dużych ilości CO2 na świecie. Przedstawiono informacje o głównych działach przemysłu, emitujących największe ilości CO2, o rozmieszczeniu stacjonarnych źródeł emisji, udziale sektorów przemysłowych w emisji CO2, a także dane o koncentracji CO2 w strumieniu gazów spalinowych z różnych typów elektrowni oraz przemysłu. Na przykładzie Holandii omówiono możliwości i dokonano oceny kosztów zmniejszenia emisji CO2 z procesów przemysłowych. Autorzy zaproponowali, aby rozpatrywać podziemne składowanie CO2 dla dwóch przypadków: dla odseparowanego CO2 oraz strumienia czystego gazu. Pierwszy przypadek dotyczy emisji CO2 z energetyki i części procesów przemysłowych, drugi natomiast obejmuje emisje niektórych procesów przemysłowych. Możliwe, że w pierwszej kolejności instalacje podziemnego składowania dwutlenku węgla, w szczególności pilotażowe, powstaną w pobliżu źródeł emisji czystego strumienia tego gazu.

EN

The paper presents characteristics of major industrial sectors which are responsible for significant part of total CO2 emissions in the world. Information on these sectors is given along with that concerning distribution of major stationary sources of emissions, shares of individual sectors of industry in total emission of CO2 and data on concentration of CO2 in streams of combustion gases from individual types of power plants and industrial gases. Results of economic evaluations of possibilities of elimination of CO2 emissions originating in the course of industrial processes are discussed at the example of the Netherlands. The authors propose to analyse usability of sequestrationby the underground storage method for two cases, that is for CO2 separated from emissions and for streams of pure CO2 gas. The first case concerns CO2 emissions from power and power and heat plants and some industrial processes, and the second - emissions from some industrial processes only. It is fairly possible that the first installations of sequestration by underground storage, especially those of the pilot type, will be localized in proximity of centers emission of stream of pure CO2 gas.

13

Zastosowanie techniki dozymetrii pasywnej do oceny jakości powietrza wewnętrzego

Partyka M., Zabiegała B., Namieśnik J.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2003

|

Vol. 10, nr 6

521-551

PL

Jakość powietrza wewnętrzego jest istotnym parametrem wpływającym na dobre samopoczucie i zdrowie człowieka. Kluczowego znaczenia nabiera więc jego nieustanna kontrola i oznaczanie zawartości zanieczyszczeń, które występują w nim na bardzo niskich poziomach stężeń. Do pomiarów jakości powietrza wewnętrzego często wykorzystywana jest (znana od ponad pół wieku) technika dozymetrii pasywnej. W literaturze nadal pojawiają się doniesienia o nowych rozwiązaniach metodycznych i technicznych w tym zakresie. Niniejsza praca poświęcona jest klasyfikacji zanieczyszczeń powietrza wewnętrzego oraz klasyfikacji dozymetrów pasywnych oraz pasywnych metod wzbogacania. Na podstawie najnowszej literatury dokonano charakterystyki wybranych dozymetrów pasywnych pod kątem: obszaru praktycznego wykorzystania, budowy, rodzaju medium zatrzymującego anality oraz metody oznaczeń końcowych.

EN

Indoor air quality is a significant parameter, which has an effect on good comfort and human health. Continuous control and determination of pollutant contents at low concentrations is very important. Passive sampling technique often is used for assessment of indoor air quality - that technique is known for half-century. However papers still appear on new methodology and technical developments. This piece of work is focused on classification of indoor pollutants, classification of passive dosimeters and passive preconcentration techniques. Based on the most recent literature the characterisation of selected passive dosimeter has been done. Our particular attention has been concerned on area of application of dosimeters, the construction of dosimeters, type of sorption medium and methodology used for final analytes determination.

14

Powietrze wewnętrzne - wpływ na ludzkie zdrowie i samopoczucie

Partyka M, Zabiegała B., Namieśnik J.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2003

|

Vol. 10, nr 10

1101-1124

PL

Rozwój cywilizacji oraz dążenie do coraz wyższego poziomu komfortu życia powoduje zwiększone zainteresowanie jakością powietrza wewnętrznego, czyli każdego rodzaju powietrza w pomieszczeniach zamkniętych, które nie podlega uregulowaniom prawnym dotyczącym powietrza na stanowiskach pracy. Jakość powietrza w pomieszczeniach użytkowych jest istotną przyczyną złego samopoczucia użytkowników danych pomieszczeń. Praca ta zawiera zestawienie najważniejszych zanieczyszczeń powietrza wewnętrznego zarówno fizycznych, chemicznych, jak i mikrobiologicznych wraz z ich potencjalnym efektem zdrowotnym.

EN

Civilization development and pursuit of increasing comfort of life leads to increased interest in indoor air quality. Low quality of air in the rooms people stay can be a significant reason of bad feelings of users. This paper presents the most important indoor pollutants (chemical, physical and microbiological). Their possible health effects are also discussed.

15

Charakterystyka wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych i ich występowanie w środowisku

Bojakowska I.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2003

|

nr 405

5--27

PL

Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) występują jako mieszanina związków zawierających dwa lub więcej aromatycznych pierścieni połączonych ze sobą wspólną parą atomów węgla. Właściwości fizyczne i chemiczne (temperatura topnienia i wrzenia, ciśnienie par, rozpuszczalność w wodzie i rozpuszczalnikach organicznych) poszczególnych WWA są zróżnicowane w zależności od masy cząsteczkowej związku. Niektóre WWA wykazują właściwości toksyczne, wpływają na odporność i reprodukcję organizmów lub charakteryzują się właściwościami kancerogennymi. W warunkach naturalnych WWA powstają podczas pożarów naturalnych zbiorowisk roślinnych, diagenezy materiału osadowego, wybuchów wulkanów oraz syntezy przez rośliny lub mikroogranizmy rozkładające materiał organiczny. Obecnie największe ilości WWA uruchamiane są do środowiska podczas spalania paliw kopalnych i biomasy wykorzystywanych do ogrzewania domów, spalania paliw przez pojazdy, działalności przemysłu ciężkiego związanego z przetwarzaniem węgla i ropy naftowej (koksownie, rafinerie, huty żelaza, aluminium i miedzi), a także podczas produkcji i wykorzystania smoły i kreozotu, produkcji węgla drzewnego i spalania odpadów. Obecność WWA stwierdzono we wszystkich elementach środowiska - atmosferze, wodzie, osadach, glebie i biosferze.

EN

Polycyclic aromatic hydrocarbons occur as a mixture of various compounds, consisting of two or more aromatic rings, which are fused together pair carbon atoms. Physical and chemical characteristics (melting and boiling points, vapour pressure, solubility in water and organic solvents) of PAHs vary with molecular weight. Some of PAHs shows toxic properties, impact on immunity and reproduction and characterized carcinogenic properties. In natural conditions PAHs are formed during forest and mires fires, diagenesis deposited materials, volcanoes eruptions and can be synthesized by plants and by microorganisms during decomposition of organic remnants. Nowadays, the greatest amounts of PAH are released to environment during the combustion of fossil fuel and biomass used for house heating, burning of petrol by vehicles and coal and oil processing in heavy industry activity, mainly coke and gas plants, oil refineries, steel industry, aluminium and copper smelters as well as tars and creosote production and utilizing, charcoal production plant and incineration of waste. Their occurrences have been identified in all elements of the environment, i.e. atmosphere, water, sediments, soils and biosphere.

16

Lotne związki organiczne: źródła emisji, normatywy, metody ograniczania emisji

Zieliński S.

Ekologia i Technika

|

2001

|

R. 9, nr 5

140-146

EN

The problems concerning emission of volatile organic compounds and sources of their emission in process applied in chemical industry have been briefly described. Their hazardous action should be limited by identification of emission sources, their elimination from environment, minimalization of their influence of the environment or human health.