Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ paneli fotowoltaicznych na bezkręgowce

Tryjanowski Piotr, Łuczak Andrzej

Przegląd Komunalny

|

2020

|

nr 1

48--49

PL

Z łatwością można znaleźć w Internecie dziesiątki zaskakujących przykładów tego, jakoby farmy fotowoltaiczne miały znacząco negatywnie wpływać na świat zwierząt: bezkręgowców (głównie owadów) i kręgowców (głównie ptaków). Próżno poszukiwać jednak odwołań do prac naukowych czy choćby solidnych opracowań o charakterze eksperckim.

2

Odnawialne źródła energii w badaniach ankietowych mieszkańców województwa podkarpackiego

Woźniak M., Saj B.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 107

61--79

PL

Polski sektor energetyczny w dużej mierze oparty jest na paliwach kopalnych wykorzystywanych w energetyce konwencjonalnej, co nie do końca jest zgodne z obecną polityką energetyczną Unii Europejskiej. Dlatego konieczne staje się większe wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, gwarantujących zachowanie wartości środowiska przyrodniczego obszarów wiejskich. Należy podkreślić, że oprócz efektu ekonomicznego bardzo ważny jest efekt środowiskowy, rozumiany jako wpływ OZE na środowisko przyrodnicze i jakość życia mieszkańców obszarów wiejskich. Intensywny rozwój OZE wywołuje wiele kontrowersji wśród polityków, a także wśród mieszkańców obszarów wiejskich, które są związane także z mitami dotyczącymi energii odnawialnej jako szkodliwej dla środowiska przyrodniczego. Rozwój obszarów wiejskich powinien być połączony z sytuacją społeczno-gospodarczą, a tym bardziej z sytuacją społeczno-kulturową jej mieszkańców, gdyż zakłada on, że rozwój obszarów wiejskich w Polsce jest związany nie tylko z rolnictwem, ale także z wartościami historycznymi i przyrodniczymi oraz ich trwałością. W pracy założono, że trwałość obszarów wiejskich w dużym stopniu łączy się ze zdolnością zachowania ich wartości przyrodniczych, a także zapewnieniem satysfakcjonującej jakości życia mieszkańcom. Celem niniejszej pracy jest określenie postaw mieszkańców obszarów wiejskich województwa podkarpackiego na temat oddziaływania odnawialnych źródeł energii na środowisko przyrodnicze. Podstawowym źródłem danych były badania ankietowe zrealizowane w 2017 r. wśród 282 mieszkańców województwa podkarpackiego.

EN

The Polish energy sector is, to a large extent, based on fossil fuels used in conventional energy, which is not entirely consistent with the current energy policy of the European Union. Therefore, it is necessary to increase the use of renewable energy sources that guarantee the preservation of the value of the natural environment in rural areas. It should be emphasized that in addition to the economic effect, the environmental effect is very important, understood as the impact of renewable energy on the natural environment and the quality of life of rural residents. The intensive development of RES raises a lot of controversy among politicians, as well as among rural residents, who are also associated with the myths regarding renewable energy as harmful to the natural environment. Rural development should be connected with the socio-economic situation, and even more so with the socio-cultural situation of its inhabitants, because it assumes that the development of rural areas in Poland is associated not only with agriculture, but also with historical and natural values and their durability. The aim of this work is to determine the attitudes of the inhabitants of rural areas of the Podkarpackie Province on the impact of renewable energy sources on the natural environment. The work assumes that the durability of rural areas is largely connected with the ability to preserve their natural values, as well as ensuring a satisfactory quality of life for residents. The basic source of data was surveys carried out in 2017 among 282 inhabitants of the Podkarpackie Province.

3

Problems of environmental protection in small towns. Legislature and practice

Wycichowska B.

Przestrzeń i Forma

|

2018

|

nr 34

37--54

EN

A significant area of study concerning the natural environment of small towns is the area of legislative and social problems. The article analyses and evaluates legislative solutions which have a direct effect on environmental protection (nature preservation and shaping), as well as presents the diagnosis of environmental degradation by people (consumer behaviors). Currently, the primary challenge as regards environmental protection is to change faulty acts of law and implement wise ecological education, promoting social responsibility for the environment (abandoning the consumption paradigm, destructive to natural environment).

PL

Istotnym obszarem badań dotyczących środowiska przyrodniczego małych miast pozostają problemy prawne i społeczne. Artykuł analizuje i ocenia rozwiązania legislacyjne, które mają bezpośrednie przełożenie na ochronę środowiska przyrodniczego (ochrona i kształtowanie) oraz przedstawia diagnozę degradacji środowiska przez człowieka (zachowania konsumenckie). Aktualnie najważniejszym wyzwaniem dla ochrony środowiska jest zmiana wadliwych, odnośnych aktów prawnych oraz mądra edukacja ekologiczna, stawiająca jako wzór postępowania odpowiedzialność społeczną za środowisko (zerwanie z paradygmatem konsumpcji niszczącym środowisko przyrodnicze).

4

Rola zjawiska wtórnego pylenia na terenie semirekreacyjnym w narażeniu ludności związkami Ni, Fe, Cu i Zn

Musielińska R., Kwapuliński J., Kowol J., Asman M., Nogaj E., Szady A.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa

|

2018

|

T. 6

101--111

PL

Zawartość Ni, Fe, Cu, Zn w powietrzu, glebie i opadach w centrum Zawoi oznaczono metodą ICP-AES. Pobór imisji tych metali wykonano za pomocą pyłomierza stałego kierunkowego i ruchomego w sąsiedztwie ulicy i odległości 200m od ulicy. Zjawisko wtórnego pylenia opisano za pomocą współczynników kontaminacji Endler’a, współczynnika wtórnej emisji Steward’a, współczynnika wzbogacenia Endler’a. Dodatkowy udział tego zjawiska i ogólną zawartość metali w przyziemnej warstwie powietrza określono według Szymczykiewicza. Stanowisko Markowe Szczawiny (Babia Góra) może być wykorzystane w badaniach prospektywnych jako układ odniesienia jakości powietrza. Na terenach semirekreacyjnych znaczący okresowy dodatkowy udział ma wtórna emisja pyłów. Współczynniki kontaminacji Endler’a (dwie wersje) oraz Szymczykiewicza i Steward’a dobrze charakteryzują względną zmianę jakości powietrza w sąsiedztwie powierzchni utwardzonych i w funkcji odległości od ruchliwej ulicy.

EN

The content of Ni, Fe, Cu, Zn in the air, soil and rainfall was determined by ICP-AES. The consumption of the imissions of these metals was performed using the fixed and moving direction dust meter in the vicinity of the street and at the distance 200m from the street. The phenomenon of the secondary dust emission was described using Endler’s coefficients contamination, the Steward's coefficient of secondary emission and the Endler’s enrichment factor. The additional part of this phenomenon and the overall content of metals in the ground layer of air was determined by Szymczykiewicz. The position Markowe Szczawiny (Babia Mountain) can be used in prospective studies as a reference air quality. In semirecreational areas the secondary dust emission has influence on the additional significant periodic. The coefficients of contamination of Endler’s (two versions), Szymczykiewicz and Steward’s feature relative change in the air quality in the vicinity of the surface hardened and in the distance function from the busy street.

5

Kontaminacja w przyziemnej warstwie powietrza w Zawoi w aspekcie poszukiwania obszarów odniesienia

Musielińska R., Kwapuliński J., Kowol J., Asman M.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa

|

2018

|

T. 6

113--123

PL

Badania przeprowadzono w obszarze administracyjnym Nadleśnictwa Zawoja. Jako układ odniesienia wytypowano schronisko na Babiej Górze (Markowe Szczawiny). Zawartość Ni, Fe, Cu, Zn oznaczono metodą ICP-AES. Pobór imisji tych metali wykonano za pomocą pyłomierza stałego kierunkowego i ruchomego w sąsiedztwie ulicy i odległości 200m od ulicy. Zjawisko wtórnego pylenia opisano za pomocą współczynników kontaminacji Endler’a, współczynnika wtórnej emisji Steward’a, współczynnika wzbogacenia Endler’a. Dodatkowy udział tego zjawiska i ogólną zawartość metali w przyziemnej warstwie powietrza określono według Szymczykiewicza. Stanowisko Markowe Szczawiny (Babia Góra) może być wykorzystane w badaniach prospektywnych jako układ odniesienia jakości powietrza. Na terenach semirekreacyjnych znaczący okresowy dodatkowy udział ma wtórna emisja pyłów. Współczynniki kontaminacji Endler’a (dwie wersje) oraz Szymczykiewicza i Steward’a dobrze charakteryzują względną zmianę jakości powietrza w sąsiedztwie powierzchni utwardzonych i w funkcji odległości od ruchliwej ulicy.

EN

The studies were conducted in the area of the Zawoja Forest District. As a frame of reference the hostel in Babia Mountain (Markowe Szczawiny) was chosen. The content of Ni, Fe, Cu, Zn was determined by ICP-AES. The consumption of the imissions of these metals was performed using the fixed and moving direction dust meter in the vicinity of the street and at the distance 200m from the street. The phenomenon of the secondary dust emission was described using Endler’s coefficients contamination, the Steward's coefficient of secondary emission and the Endler’s enrichment factor. The additional part of this phenomenon and the overall content of metals in the ground layer of air was determined by Szymczykiewicz. The position Markowe Szczawiny (Babia Mountain) can be used in prospective studies as a reference air quality. In semirecreational areas the secondary dust emission has influence on the additional significant periodic. The coefficients of contamination of Endler’s (two versions), Szymczykiewicz and Steward’s feature relative change in the air quality in the vicinity of the surface hardened and in the distance function from the busy street.

6

Polichlorowane naftaleny - separacja i identyfikacja izomerów i kongenerów chloronaftalenu w mieszaninie

Falandysz J.

Analityka : nauka i praktyka

|

2017

|

nr 4

4--9

PL

W roku 2015 polichlorowane naftaleny wpisano do protokołu Konwencji Sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych - substancji, których produkcja i stosowanie oraz eksport i import są zakazane (załącznik A) oraz zanieczyszczeń, których wielkość emisji do środowiska przyrodniczego w wyniku samorzutnej syntezy winna być ograniczona (załącznik B).

7

Rekreacja w małych zespołach mieszkaniowych

Seruga W., Barnaś K., Celewicz P.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2016

|

nr 16

132--155

PL

Artykuł dotyczy zagadnień związanych z kształtowaniem miejskich przestrzeni rekreacyjnych małych zespołów mieszkaniowych. Rekreację nal eży zaliczyć do ważniejszych funkcji obok mieszkania siedlisk ludzkich, ponieważ w znaczący sposób wpływa na utrzymanie optymalnej kondycji fizycznej i psychicznej człowieka oraz jego zdrowia. Artykuł prezentuje trzynaście nagrodzonych projektów architektoniczno-urbanistycznych studentów drugiego roku wykonanych w roku akademickim 2015/2016 w Katedrze Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej. Pokazują one zdaniem autora różnorodność poszukiwań i eksperymentów w kształtowaniu funkcjonalno- przestrzennym zdrowego środowiska mieszkaniowego. Cechą oryginalnych kreacji i wizji jest dążenie do uzyskania wzajemnych powiązań funkcjonalnych i przestrzennych mieszkania, domu oraz zespołu mieszkaniowego ze środowiskiem przyrodniczym stwarzającym optymalne warunki do rekreacji.

EN

The paper discusses the problems tied to the shaping of urban recreational spaces of small residential complexes. Recreation needs to be acknowledged as belonging to a set of important functions of human settlements, apart from that of providing housing, as it considerably influences the maintaining of the optimal physical and mental condition of man, as well as his health. The paper is a presentation of thirteen award winning architectural and urban designs that were developed by students within the academic year 2015/2016 at the Chair of the Housing Environment of the Faculty of Architecture at the Cracow University of Technology. In the opinion of the author, they illustrate the diversity of pursuits and experiments in the shaping of a healthy housing environment in terms of function and space. One quality of these original creations and visions is the pursuit of achieving the mutual interconnectedness of the functional and spatial relationships of apartments, homes and housing complexes with the natural environment that creates optimal conditions for recreation.

8

Ocena stanu technicznego i funkcji środowiskowych urządzeń melioracyjnych na obiekcie Supraśl Dolna

Kiryluk A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 46

38--46

PL

W pracy oceniono urządzenia melioracyjne występujące na użytkach rolnych w woj. podlaskim i na obiekcie melioracyjnym Supraśl Dolna. Wskazano na ich funkcję w produkcji biomasy roślinnej i w ochronie środowiska przyrodniczego. Ważną rolę w bilansie wodnym na obszarach rolniczych pełnią rowy melioracyjne szczegółowe i zastawki regulujące odwodnienie i nawodnienie. Opisano i oceniono urządzenia melioracyjne na dużym (1153 ha) obiekcie Supraśl Dolna. Obiekt spełnia ważną funkcję gospodarczą ( nawodnienie łąk i pastwisk) oraz funkcje przyrodnicze ( utrzymaniu różnorodności gatunkowej flory łąk pobagiennych). Rowy na tym obiekcie występujące na długości 125,6 km nie zapewniają właściwego uwilgotnienia , gdyż są wypłycone, zamulone i nie posiadają właściwych spadków dna. 75% zastawek piętrzących wodę jest sprawnych, a pozostałe nie spełniają funkcji. Przepusty melioracyjne umożliwiające komunikację na obiekcie są sprawne w 80%. Przyczyną niskiej sprawności urządzeń melioracyjnych szczegółowych jest brak systematycznej ich konserwacji, wynikającej z braku uregulowań prawnych w tym zakresie.

EN

It this paper the evaluation of drainage devices which are working at agricultural land of Podlaskie province and at drainage object of Lower Supraśl Valley was made. Their functions in production of vegetable biomass and in natural environmental protection was indicated. Detailed ditches drainage fulfill an important role in water balance in agricultural areas and result adjusting drainage weir in dehydration and irrigation. Meliorative devices were described and evaluated on a large (1153 ha) object of Supraśl Valley. The object has an important economic function (irrigation meadow and pasture) and natural functions (maintaining the diversity of typical flora) of post-bog meadow. Ditches do not assure proper (suitable) moistening on this object of the length of 125,6 km, because they are shallow, silted with slime and they lack proper bottom decreases. 75% of water damming up were working correctly, but the remaining did not grant their function. Drainage culvert enabling communication were proficient in 80%. Lack of their systematic conservation is the reason of low proficiency of detailed drainage devices, it result from lack of regulations in this range.

9

Istota i zadania inżynierii ekologicznej (ekoinżynierii)

Siuta J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 46

1--15

PL

Inżynieria Ekologiczna zdecydowano wznowić treść tematu „Istota i zadania inżynierii ekologicznej” zamieszczonego w materiałach seminarium naukowego „Inżynieria środowiska rolniczego” (Lublin 1996), a także przedstawić najważniejsze dokonania PTIE oraz wynikające z nich wnioski. Inżynieria ekologiczna to teoretyczna i stosowana wiedza z wielu dziedzin nauki i techniki, stanowiąca podstawę racjonalnego użytkowania i ochrony środowiska przyrodniczego oraz naturalnych i antropogenicznych zasobów. Służy ona ekologicznemu rozwojowi cywilizacji. Zręby inżynierii ekologicznej są najstarszymi (obok medycyny) dziedzinami nauki i techniki. Po wznowionym tekście omówiono wiodące działania i dokonania Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej w latach 1990–2014.

EN

To mark the 25th Anniversary of the Polish Society of Ecological Engineering (PTIE) and the 15th Anniversary of the journal “Inżynieria Ekologiczna - Ecological Engineering” it was decided to come back with the contribution on „Essence and tasks of ecological engineering” first published in the proceedings of scientific seminar on „Engineering of agricultural environment” held in Lublin 1996, as well as to report on the most significant achievements of the PTIE and the conclusions resulting therefrom. Ecological engineering encompasses both theoretical and applied knowledge covering many fields of science and technology which provide fundamentals for a wise use and protection of the natural environment and anthropogenic resources. Ecological engineering supports environmental aspects of civilization development. The basics of ecological engineering are the oldest (next to medicine) fields of science and technology.

10

Wpływ zbiornika Jeziorsko na obszary prawem chronionej przyrody

Winiecki A.

Gospodarka Wodna

|

2016

|

Nr 9

331--336

PL

Wybudowanie zbiornika Jeziorsko zaburzyło kontinuum ekosystemu doliny Warty na znacznej długości, przerywając drożność korytarza ekologicznego. W miejscu dawnej terasy zalewowej powstał duży zbiornik wodny o odmiennych warunkach hydrologicznych, a poniżej zapory uległa zmianie dynamika I przepływów Warty i stany wód. Te ostatnie modyfikuje dodatkowo systemem wybudowanych wraz z Jeziorskiem obwałowań. W dolinie Warty poniżej Jeziorska oraz na samym zbiorniku już w latach 80. odnotowano wyjątkowo cenne walory przyrodnicze. Był to powód utworzenia na Jeziorsku i na osi Warty poniżej zbiornika licznych obszarów chronionych (parki narodowe, parki krajobrazowe, rezerwaty przyrody). Wstąpienie do Unii Europejskiej zobligowało utworzenie na omawianym terenie obszarów chronionych prawem wspólnotowym (ostoje ptasie, ostoje siedliskowe - sieć Natura 2000). Monitoring przyrodniczy (dla ptaków w okresie ponad 40 lat) wskazuje na coraz szybszą, postępującą degradację wymienionych obszarów. Do najważniejszych przyczyn tego zjawiska i zalicza się wybudowanie zbiornika Jeziorsko, zabudowę hydrotechniczną doliny poniżej zapory, oczekiwaną wielofunkcyjność zbiornika oraz być może obserwowane ostatnimi laty zmiany klimatyczne.

EN

Construction of the Jeziorsko Reservoir disturbed the continuum of the Warta River valley ecosystem over a substantial length, disrupting the perviousness of the ecological corridor. In place of the former inundation terrace a large water reservoir characterized with different hydrological conditions was created, which changed the Warta River flows dynamics and water stages downstream of the dam. Water stages are additionally modified by a system of embankments, built together with the Jeziorsko Reservoir. In the Warta River valley downstream of the reservoir, some exceptionally precious natural values were reported already in the eighties. For this reason, numerous protected areas were created in the reservoir and along the Warta River (national parks, landscape parks, nature reserves). Accession to the European Union imposed creation of the areas protected with the EU law (bird mainstays and habitats - Natura 2000 sites). Nature monitoring (for birds, carried out for the period of over 40 years) indicates an accelerating, progressing degradation of the listed areas. Among the reasons for this phenomenon is the construction of the Jeziorsko Reservoir, hydraulic development of the valley downstream of the dam, the expected multi-functionality of the reservoir and, possibly, climate change observed in recent years.

11

Warszawa : przestrzeń miasta a zdrowie

Goch K., Kunert Z.

Geodeta : magazyn geoinformacyjny

|

2016

|

nr 6

36--39

12

Funkcje gospodarcze i znaczenie przyrodnicze rzeki Supraśl i jej obszarów dolinowych

Kiryluk A.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2015

|

Vol. 24, No. 4

361--371

PL

Doliny rzeczne wraz z występującymi na nich rzekami i ciekami spełniają różnorodne funkcje w krajobrazie i w środowisku przyrodniczym. Położona na północ od Puszczy Knyszyńskiej, rozległa dolina rzeki Supraśli, ze względu na położenie pełni ważne funkcje przyrodnicze jest siedliskiem wielu gatunków flory. Bliska odległość od aglomeracji białostockiej stanowi także o jej walorach rekreacyjno-wypoczynkowych. Waloryzacja przyrodnicza wykazała występowanie procesu synantropizacji w zbiorowiskach roślinnych w dolinie i zmniejszenie walorów przyrodniczych tego ekosystemu. Przepływy bieżące rzeki Supraśli, a także wody podziemne doliny stanowią główne źródło zaopatrzenia w wodę mieszkańców aglomeracji białostockiej. Z tego też względu rolnicze użytkowanie i ochrona środowiska w tej dolinie powinny być zrównoważone.

EN

River valleys along with occurring rivers and watercourses fulfill a variety of functions in the landscape and natural environment. Located north of Knyszyńska Forest, a vast valley of Supraśl river, due to its location has significance role in nature, as habitat for many flora species. It closes proximity to Białystok agglomeration is also its recreational values resorts. The environmental valorization demonstrated appearing of the process synanthropization in plant communities in the valley and reducing natural advantages of this ecosystem. Supraśl current flows and groundwater of this valley are the main source of water supply for Białystok agglomeration. For this reason, agricultural land usage and environment protection in this valley should be balanced.

13

Comparison of selected fire simulation programs for Polish conditions

Szajewska A., Jaguszewski M.

Logistyka

|

2015

|

nr 5

1513--1518, CD1

EN

The study compares two programs Behave Plus 5.0.5. and Forest Fire Model used to conduct computer simulation of forest fire. Simulations using historical data were conducted in both programs. The results were compared with the real fire that occurred on Polish territory. In Behave Plus 5.0.5 . program, the fuel model was fitted to the conditions recorded during the fire. The results of both simulations do not match the values obtained during the actual fire, but the amount of error in the Behave Plus 5.0.5. speaks for its favour.

PL

W pracy porównano dwa programy Behave Plus 5.0.5. oraz Model pożaru lasu służące do przeprowadzania symulacji komputerowej pożaru lasu. Posługując się danymi archiwalnymi wykonano symulacje w obu programach. Wyniki porównano z rzeczywistym pożarem, który miał miejsce na terenie Polski. W programie Behave Plus 5.0.5. dopasowano model paliwowy do warunków panujących podczas pożaru. Wyniki obydwu symulacji nie pokrywają się zwartościami otrzymanymi podczas rzeczywistego pożaru, jednak wielkość błędu w programie Behave Plus 5.0.5. przemawia na jego korzyść.

14

Dwadzieścia pięć lat Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej

Kiryluk A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 44

1--11

PL

Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej (PTIE) powstało w 1990 roku i uzyskało w tym samym roku osobowość prawną. Jest ono kontynuatorem Polskiego Komitetu Kształtowania i Ochrony Środowiska (powołanego w 1972 r.) w ramach struktur Naczelnej Organizacji Technicznej (aktualnie Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych). Głównym celem powołania PTIE było podejmowanie działań w zakresie dostosowywania rozwoju gospodarczego do wymogów kształtowania i ochrony środowiska przyrodniczego. Statutowe cele PTIE realizuje poprzez działalność ekspercką i publikacyjną. Merytorycznie działalność PTIE skupia się na popularyzowaniu racjonalnego użytkowania i ochrony środowiska przyrodniczego oraz naturalnych zasobów Ziemi. Przy aktualnie szybkim postępie naukowo-technicznym i dynamicznym rozwoju gospodarczym, nadmiernej eksploatacji zasobów naturalnych, inżynieria ekologiczna swoją działalnością wpisuje się w politykę ekologiczną państwa i przyczynia się do tzw. zrównoważonego rozwoju, chroni, dostosowuje i tworzy warunki niezbędne do życia człowieka, roślin i zwierząt. Towarzystwo aktualnie ma dobrze ugruntowana pozycję w świecie nauki poprzez wydawanie dwóch naukowych czasopism w wersji polskiej i anglojęzycznej. Współpracuje z różnymi ośrodkami naukowo-badawczymi i edukacyjnymi oraz przedsiębiorstwami, jak też z administracją samorządową i państwową w rozwiązywaniu lokalnych problemów gospodarczych ekologicznych. W artykule przedstawiono historię powstania i działalności PTIE oraz główne zakresy działań i najważniejsze osiągniecia Towarzystwa w latach 1990–2015.

EN

Polish Society of Ecological Engineering (PTIE) was founded in 1990 and received its legal personality in the same year. It is a continuation of the Polish Committee for Development and Environment Protection (established in 1972) within the framework of the Chief Technical Organization (now Federation of Engineering Associations). The main objective of the PTIE establishment was taking action to adapt to the requirements of economic development environmental protection development. The statutory objectives of PTIE are realized through experts activity and paper publication. In terms of content PTIE activity focuses on popularizing rational use and conservation of natural environment and earth’s natural resources. With the current rapid advances in science, technique, dynamic economic development and overexploitation of natural resources, environmental engineering and its activities in line with the state of environmental policy it contributes to the so-called sustainable development, protection, adapts and creates the conditions necessary for human life, plants and animals. The Society currently has a well-established position in the world of science by issuing two scientific magazines in Polish and English. It cooperates with various research and educational centers, industries and as well as with local government, administration and state in solving local environmental economic problems. This paper presents the rise and activity of PTIE and major Society achievements in the years 1990–2015.

15

Charakterystyka regionalna Pienin na potrzeby terenowej edukacji przyrodniczej

Jaguś A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 41

46--60

PL

Artykuł zawiera charakterystykę geograficzną regionu Pienin, będącą materiałem wprowadzającym do zajęć tere-nowych o profilu przyrodniczym na poziomie akademickim. W pierwszej kolejności przedstawiono lokalizację regionu i jego podział na mikroregiony. Następnie scharakteryzowano poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego, czyli budowę geologiczną, rzeźbę terenu, warunki klimatyczne, stosunki wodne, pokrywę glebową, szatę roślinną i faunę. W dalszej części, na tle środowiska naturalnego przeanalizowano działalność człowieka, skutkującą rozwojem krajobrazów kulturowych. Zaprezentowany w artykule opis regionu Pienin może być materiałem przykładowym i pomocniczym w konstrukcji charakterystyk innych regionów.

EN

The paper comprises geographic characteristics of Pieniny region which is introductory material for field classes at university level. First, localization of the region was depicted and its division into microregions. Next, particular components of natural environment i.e. geological structure, land relief, climatic conditions, water relations, soils, vegetation and fauna were characterized. In the next part, human activity was discussed, against the background of natural environment, which results in development of cultural landscapes. The presented description of Pieniny, in the paper, may be exemplary and auxiliary material for the construction of characteristics of other regions.

16

Działalność górnictwa w środowisku przyrodniczym - potrzeba nowego spojrzenia

Nieć M.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2015

|

R. 56, nr 5

36--39

PL

Górnictwo postrzegane jest jako działalność szkodliwa dla środowiska. Nie zwraca się uwagi, że tereny pogórnicze mogą być nowymi wartościowymi elementami środowiska przyrodniczego: krajobrazowymi, siedliskami dzikiej przyrody i obszarami bioróżnorodności. Eksploatacja złóż kopalin może być postrzegana nie tylko jako sposób pozyskiwania dóbr materialnych kosztem środowiska, ale także jako świadoma działalność zmierzająca do tworzenia nowych jego wartości, spełniając tym samym wymagania zrównoważonego rozwoju. Górnictwo można określić jako „chirurgię plastyczną środowiska”, która jest zabiegiem bolesnym, ale zmierzającym do tworzeni nowych atrakcyjnych fizjonomii. Takie spojrzenie na górnictwo powinno być wyraźnie uwzględnione w przepisach prawnych dotyczących planowania zagospodarowania przestrzennego i postępowania z terenami pogórniczymi.

EN

Mining is commonly considered as damaging environment. The often observed environmental value of post mining area: new attractive landscape features, new wild life habitats and biodiversity sites are not appreciated enough. Mining should be recognized not only as minerals extraction in expense of environment, but also as planned activity of formation new its value, according to sustainability demands. Mining may by compared to “plastic surgery” which is painful operation but leading to new attractive physiognomy. Such understanding of mining activity should be considered in mining and end land use planning law.

17

Wtórna emisja pyłów na terenie semirekreacyjnym

Kwapuliński J., Kowol J., Librowska G., Będkowska K., Kwiecień K., Oleśków U., Swoboda M., Brewczyński P. Z.

Ekologia i Technika

|

2015

|

R. 23, nr 3

116--121

PL

Na zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego w Szczyrku, jako obszaru turystycznego wpływa wielkość i rodzaj emisji pyłów z gospodarstw domowych, wtórna emisja pyłów znad powierzchni utwardzanych (parkingi, boiska) oraz gwałtowny wzrost natężenia ruchu samochodowego w okresach weekendowych oraz letniej turystyki. Dzięki badaniom wtórnej emisji pyłów na terenie Szczyrku wyznaczono ilość pyłu zawieszonego, współczynnik wtórnej emisji pyłów w okresie weekendowym, przy małym natężeniu ruchu samochodowego oraz po wietrznej pogodzie. Dla pełniejszego zobrazowania uciążliwej roli zjawiska wtórnego pylenia w odniesieniu do ludzi i środowiska przyrodniczego obliczono współczynnik kontaminacji powietrza określonymi pierwiastkami. Metodą AAS oznaczono w pyłach zawartość Fe, Mn, Pb, Zn, Cu, Ni, Cd, Cr, Co. Dodatko¬wy udział w zanieczyszczeniu powietrza był znaczący i wahał się w zależności od rodzaju pierwiastków od 6% dla Co do 82% dla Cd. Dodatkowe dawki związków badanych metali wynosiły: Pb - 389 µg, Cd - 192 µg, Ni - 396 µg, Mn - 76 µg, Co - 5 µg, Cr - 17 µg, Fe -418 µg, Zn - 6428 µg, Cu - 443 µg. Na podstawie uzyskanych wyników badań widać wyraźnie, że nie tylko ogólna ilość pyłu zawieszonego posiada znaczenie toksykologiczne, lecz również rodzaj pierwiastka. W rezultacie, wskutek obecności zjawiska wtórnego pylenia do przyziemnej warstwy powietrza, każdy jeden gram wyniesionego pyłu z powierzchni utwardzonej ulicy, powoduje wzrost ilości poszczególnych pierwiastków o określone dawki. Należy zatem podkreślić szkodliwy wpływ dodatkowych, dużych dawek pyłów pojawiających się wskutek zjawiska wtórnego pylenia na jakość środowiska przyrodniczego Szczyrku jako terenu semirekreacyjnego.

EN

The level of air pollution in the touristic area of Szczyrk is influenced by the volume and type of emission of household and road dust (including dust from parking lots and playground) as well as by the increase in traffic during weekends and summer tourism period. Thanks to the examination of secondary dust emission in Szczyrk it was possible to establish the level of particulate matter, the coefficient of secondary dust emission during weekends and the periods of Iow traffic and windy weather. In order to fully present the negative impact of secondary emission on humans and environment, the ratio of air pollution with various chemical elements was calculated. With the use of AAS method, the amount of Fe, Mn, Pb, Zn, Cu, Ni, Cd, Cr and Co in the dust was determined. The additional air contamination levels were significant and varied from 6% for Co up to 82% for Cd. The additional doses of metals that were subject to examination were found to be present in the following amounts: Pb - 389 µg, Cd - 192 µg, Ni - 396 µg, Mn - 76 µg. Co - 5 µg, Cr - 17µg, Fe - 418 µg, Zn - 6428 µg, Cu - 443 µg. As proved by the examination, not only general particulate matter level but also the types of chemical elements contained within it have toxicological significance. In result, due to secondary dust emission to the ground air layer, each gram of emitted road dust results in the increased amount of certain chemical elements by respective doses. It is, therefore, worth to emphasize the detrimental effect of additional high levels of secondary emitted dust on the quality of environment of Szczyrk as a semi-recreational area.

18

System aspects research of ecosystem services in the economy for sustainable development

Michałowski Artur

Problemy Ekorozwoju

|

2014

|

Vol. 9, nr 1

71--80

EN

One of the strategies to develop a coherent and consistent approach to the economic category of ecosystem services in the economy for sustainable development is to adopt a systemic perspective. The aim of this paper is to present original system aspects in the research on ecosystem services in the emerging economy for sustainable development. The paper analyses the concept of a system, properties of dynamical systems, evolution of systems, systems approach in the perspective of the sustainable development paradigm, and assumptions of the systems research on ecosystem services in the economy for sustainable development.

PL

Jedną ze strategii umożliwiających wypracowanie spójnego i jednolitego podejścia do ekonomicznej kategorii usług środowiska w ekonomii zrównoważonego rozwoju jest przyjęcie w badaniach nad nią perspektywy systemowej. Celem opracowania jest autorskie przedstawienie systemowych aspektów badania usług środowiska w tworzącej się ekonomii zrównoważonego rozwoju. W opracowaniu przeanalizowano pojęcie systemu, właściwości systemów dynamicznych, ewolucję systemów, podejście systemowe w perspektywie paradygmatu zrównoważonego rozwoju i założenia systemowego badania usług środowiska w ekonomii zrównoważonego rozwoju.

19

Uwarunkowania środowiskowe funkcjonowania przedsiębiorstwa energetycznego w Polsce na przykładzie elektrociepłowni

Kamiński J., Stós K.

Polityka Energetyczna

|

2014

|

T. 17, z. 2

113--122

PL

Funkcjonowanie każdego przedsiębiorstwa w realiach rynkowych zdeterminowane jest różnorodnymi uwarunkowaniami mającymi istotny wpływ na funkcjonowanie tego podmiotu. Czynniki te mogą pochodzić zarówno z otoczenia wewnętrznego, jak i z otoczenia zewnętrznego. W zależności od charakteru i zakresu prowadzonej działalności gospodarczej czynników tych może być bardzo wiele. W artykule zaprezentowano przegląd obecnych uwarunkowań funkcjonowania przedsiębiorstwa energetycznego na przykładzie elektrociepłowni z rozwinięciem aspektów środowiskowych. Wśród uwarunkowań środowiskowych przybliżono zagadnienia związane z oddziaływaniem elektrociepłowni na środowisko przyrodnicze oraz czynniki ksztaątujące kwestie środowiskowe na poziomie Unii Europejskiej, jak i kraju. Omówiono stan obecny w zakresie ochrony środowiska przyrodniczego, zaostrzenie limitów emisyjnych w związku z wdrożeniem Dyrektywy IED, opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska oraz system handlu emisjami CO2.

EN

The functioning of every company in the electricity market is determined by a variety of circumstances which have a substantial impact on the organization. These factors can originate from both the internal environment and from the external environment. Depending on the nature and scope of a company’s business activities, these factors can vary in their level of significance. This paper presents a review of the current conditions of the functioning of an energy company based on an example of a combined heat and power plant, with a focus on the environmental factors. The key issues that are described in this paper are the impact of power plants on the environment and factors affecting environmental matters at the EU and national level. The article also reviews the current state of strict emission limits in relation to the implementation of the Industrial Emissions Directive, fees for the use of the environment, and the CO2 emissions trading system.

20

Factors modifying willingness to incur expenses for the benefit of the Wielkopolski National Park

Zydroń A., Kayzer D., Szoszkiewicz K., Górna M.

Ekonomia i Środowisko

|

2014

|

nr 4

240--247

PL

Celem niniejszej pracy było określenie inklinacji mieszkańców do ponoszenia opłat za możliwość korzystania z Wielkopolskiego Parku Narodowego. Materiały źródłowe do realizacji postawionego problemu pozyskano podczas badań w formie wywiadu standaryzowanego, przeprowadzonego w latach 2012-2013 wśród mieszkańców miejscowości położonych w obrębie gmin, w których zlokalizowany jest WPN oraz mieszkańców Poznania bezpośrednio sąsiadujących z tymi gminami. W pracy zastosowano model logitowy. Z otrzymanych rezultatów wynika, że na wielkość deklarowanej kwoty za możliwość korzystania z WPN mają wpływ następujące zmienne: wiek respondenta, poparcie wydatków ekologicznych oraz przynależność do organizacji ekologicznych.

EN

The aim of this study was to determine the willingness of inhabitants to pay fees for the use of the National Park of Wielkopolska (NPW).