Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Determinants of COVID-19 Death Rate in Europe: Empirical Analysis

Kozlovskyi Serhii, Bilenko Daria, Dluhopolskyi Oleksandr, Vitvitskyi Serhii, Bondarenko Olha, Korniichuk Oleksandr

Problemy Ekorozwoju

|

2021

|

Vol. 16, nr 1

17--28

EN

At the end of 2019, the new virus called Coronavirus disease (COVID-19) spread widely from China all over the world (including Europe). Most countries in Europe at the beginning of 2020 have been quarantined. The aim of the work is to develop the system dynamics model for assessing the impact of the different factors on the COVID-19 death rate in Europe. There were tested three hypotheses about factors of reducing the COVID-19 death rate with the help of linear regression analysis. The density of the population of European countries doesn’t affect the COVID-19 death rate. Also, COVID-19 death rate does not drastically affect mortality statistics. But the level of country’s economic development is a factor of COVID-19 death rate because in high developed countries the pandemic death rate is lower, regardless of the mechanisms of the spread of the disease and its impact on human health.

PL

Z końcem 2019 r. nowy wirus COVID-19 rozprzestrzenił się z Chin po całym świecie (w tym po Europie). Większość krajów europejskich wiosną 2020 r. wprowadziła powszechną kwarantannę. Celem tej pracy jest opra-cowanie modelu dynamiki systemu pozwalającego określić wpływ różnych czynników na śmiertelność z powodu koronawirusa w Europie. Za pomocą analizy regresji liniowej sprawdzono trzy hipotezy dotyczące czynników zmniejszających śmiertelność COVID-19. Jak się okazuje, gęstość zaludnienia w różnych krajach europejskich nie wpływa na śmiertelność z powodu COVID-19. Ponadto śmiertelność z powodu koronawirusa nie zwiększa w znaczący sposób ogólnych statystyk śmiertelności. Natomiast poziom rozwoju gospodarczego kraju jest już czynnikiem wpływającym na śmiertelności z powodu COVID-19, ponieważ w krajach wysoko rozwiniętych śmiertelność w wyniku pandemii jest niższa, niezależnie od mechanizmów rozprzestrzeniania się choroby i jej wpływu na zdrowie ludzi.

2

Application of the logistic regression model to assess the risk of death in road traffic accidents in the Mazowieckie voivodeship

Borucka Anna, Grzelak Małgorzata, Świderski Andrzej

Transport Problems

|

2020

|

T. 15, z. 4, cz. 1

125--136

EN

Mortality caused by road accidents is a significant problem for most countries, including Poland, where approximately 2,900 people die each year, and another 37,359 are injured. Research in this area has been conducted on a large scale. One of the most important elements is the evaluation of factors leading to fatalities in road accidents, which is also the goal of this article. The analysis was based on data on road accidents from the Mazowieckie Voivodeship, which is characterized by one of the highest mortality rates gathered for the period 2016-2018. Owing to the dichotomous form of the studied variable, logistic regression was used. Estimated model parameters and calculated odds ratios allowed to assess the effect of selected factors on road traffic mortality rate. As significant, the type of the perpetrator and the traffic participant, sex and age of the victim, road lighting, and the driver’s experience were selected. It was assessed that pedestrians are the group most exposed to death in a road accident, both as perpetrators and victims. It was also pointed out that the risk of death for women is 1.8 times higher than men. In addition, the effect of driving experience is also important, and the risk of death is 0.64 times lower for drivers with longer practice. It was also assessed that with each subsequent year of life, the risk of death in a road accident increased by 2%. Furthermore, according to incident site lighting, the study demonstrated that the risk of death was greatest when driving at night on an unlit road. The results obtained may support public safety and law enforcement authorities in carrying out preventive actions and also can be helpful in shaping the overall strategy on road safety.

3

Assessment of the antibacterial activity of chestnut (Castanea sativa) and cloves (Syzygium aromaticum) herbal extracts as an alternative to antibiotics use during post-hatching period of chicks

Kędzia Rafał, Lis Marcin W.

Science, Technology and Innovation

|

2020

|

Vol. 11, no. 4

48--54

EN

Bacterial infections of newly hatched chicks are the most common cause of their death in the initial period of rearing. These infections are always treated with antibiotics. The aim of the study was to investigate the antimicrobial activity of herbal extracts of chestnut (Castanea sativa) and clove (Syzygium aromaticum) against bacterial infections i.e. Escherichia coli, Enterococcus faecalis, Staphylococcus aureus, Klebsiella pneumonice in comparison to antibiotics. The results of the microbiological analyses showed that the Castanea sativa and Syzygium aromaticum extracts had a slighter antibacterial activity in comparison to antibiotics. The diameter of zone inhibition of the culture’s growth of gram-negative bacteria (i.e. Escherichia coli and Klebsiella pneumoniae) and gram-positive bacteria (i.e. Staphylococcus aureus and Enterococcus faecalis) was 6–13 mm for these extracts in comparison to 15–30 mm for antibiotics. However, some bacterial strains presented full resistance to the selected antibiotics, e.g., wild strains of Enterobacteriaceae to amoxicillin or Staphylococcus aureus and Enterococcus faecalis to florfenicol, colistin, and doxycycline. In the second experiment, the effect of the herbal extract mixture added into drinking water on the growth and mortality of chicken broiler during the first rearing week was investigated. There was found that the use of herbal extracts improved the chickens’ body weight (157.4 g; P ≤ 0.008) and decreased mortality rate (2.4%) compared to the control group (144.1 g and 3.9%, respectively) but not to the group treated with antibiotic (161.5 and 0.6% respectively; P ≤ 0.009). In summary, the use of herbal extracts as a nutritional supplement for poultry seems to have a positive effect on weight gain of young birds, and to some extent reduce mortality in the first week of rearing.

4

Dlaczego energetyka jądrowa w Polsce?

Janczyszyn Jerzy

Postępy Techniki Jądrowej

|

2019

|

z. 1

7--10

PL

Omówiono sytuację energetyczną Polski z punktu widzenia stopniowego zaprzestania wykorzystywania paliw kopalnych. Przedstawiono niezbędność energetyki jądrowej wobec niewystarczającego potencjału energetyki odnawialnej, zarówno do pokrycia zapotrzebowania na energię elektryczną jak i ciepło, szczególnie w dużych miastach. Z punktu widzenia długiego czasu wdrażania nowych technologii, postuluje się natychmiastowe rozpoczęcie szkolenia kadr nauczycielskich, a w efekcie uświadamiania społeczeństwa, w zakresie wiedzy o korzyściach i zagrożeniach płynących z energetyki jądrowej, która jest nieunikniona.

EN

The Polish energy situation was discussed from the point of view of a gradual cessation of the use of fossil fuels. Presented is the necessity of nuclear energy in the face of the insufficient potential of renewable energy, both to meet the demand for electricity and heat, especially in large cities. From the point of view of a long time of implementation of new technologies, it is postulated to immediately start training teachers’ staff and, as a result, raise public awareness of the benefits and threats of inevitable nuclear energy.

5

Problemy budowania wykwalifikowanego potencjału ludzkiego

Čerep A. V.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2017

|

z. 108

75--84

PL

W artykule podjęto próbę określenia czynników, które wpływają na budowanie wykwalifikowanego potencjału ludzkiego Ukrainy w kontekście dostosowania go do warunków gospodarki konkurencyjnej. Najważniejszy składnik budowy zasobów kapitału ludzkiego stanowi wielkość populacji, która zarówno pozytywnie jak i negatywnie wpływa na rozwój potencjału społecznego. Wielkość populacji kształtują zmiany demograficzne takie jak: zmiany w rozmnażaniu się populacji, urodzenia, zgony, ich korelacje, jak również częściowo problemy migracyjne. Na budowanie wykwalifikowanego potencjału ludzkiego państwa wpływają także przedsięwzięcia mające na celu jego rozwój.

EN

Factors influencing on skilled potential of Ukraine in the cut of of competition ability of economy are investigational. The major constituent of skilled potential is considered - resource through the prism of population. Factors are certain, positively and negatively influencing on development of labour potential of Ukraine. Demographic changes, changes, are studied in character of reproduction of population, birth - rate, death rate, their correlation, and also partly migration. Measures are offered influencing on development of skilled potential of Ukraine.

6

Effect of Winter Temperature and Maize Food Abundance on Long-Term Population Dynamics of the Wild Boar Sus scrofa

Kopij G., Panek M.

Polish Journal of Ecology

|

2016

|

Vol. 64, nr 3

436--441

EN

In a few recent decades, population increase of the wild boar has been evidenced in various European countries. As the result of this increase, the wild boar has expanded into farmlands, especially in some regions, where the cultivated maize constitutes the main source of its diet through the larger part of the year. The effect of winter weather and land use changes on the expansion of wild boar was analysed in a farmland in southern Poland. Over 21 years (1985–2005) in the study area of about 681 km2 a rapid increase in the number of harvested wild boars was recorded. While in the middle 1980′s, there were only about 40 animals harvested per hunting season, in 2005 the number increased to 180. The rapid increase was, in general, correlated positively to the increasing surface area of the maize crops — from 205 ha (0.9%) in 1985 to 3212 ha (14.9% of arable lands) in 2004. However the correlation between the increase of the average late winter (February/March) temperature and the number of wild boars seems to be negative and contrary to our expectations, the numbers of wild boars were found to be higher under the lower temperatures in that period of the year.

7

Trends in occupational injuries and fatality in Turkey

Turkkan A., Pala K.

International Journal of Occupational Safety and Ergonomics

|

2016

|

Vol. 22, No. 4

457--462

EN

Introduction. The aim of this study was to evaluate the trend of occupational injuries in Turkey using epidemiologic criteria such as incidence mortality and fatality/all injuries recorded – rates. Materials and methods. Safety and health data were obtained from the Annual Statistic Books of the Social Insurance Institution (1988–2006) and Social Security Institution (2007–2011) of Turkey. Results. The results from the official data showed that although total employment is increasing the number of occupational injuries and incidence and mortality rates are decreasing. The results also demonstrate that occupational fatality/all injuries recorded – rate is increasing. The fatality/all injuries recorded – rate per 1000 injuries increased to 25.5 in 2011 from 8.6 in 1988. Each work day an average of five people died because of occupational injuries. Discussion and conclusions. The fatality/all injuries recorded – rate (the number of fatal cases per 1000 occupational injuries) is an important indicator of the injury rate for a country. Systems of occupational injury and illness surveillance constitute a critical resource for the management and reduction of occupational injuries and illness.

8

The effect of hemp essential oil on mortality Aulacorthum solani Kalt. and Tetranychus urticae Koch

Górski R., Sobieralski K., Siwulski M.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2016

|

Vol. 23, nr 3

505--511

EN

Investigations concerning the effect of hemp oil on mortality of the foxglove aphid (Aulacorthum solani Kalt.) and the two spotted spider mite (Tetranychus urticae Koch) were conducted in the years 2014-2015. The tested essential oil was produced at the Institute of Natural Fibers and Medicinal Plants in Poznan. It was obtained by steam distillation of fresh panicles of Polish hemp cultivars, Beniko, Bialobrzeskie and Silesia, with low cannabinoid contents, including THC (max. 0.2% plant fresh matter). The effect of essential oil on the investigated pests was determined following the application of aqueous emulsion solution at 0.02, 0.05 and 0.1%. Mortality of agrophages was determined 24, 48 and 72 h after treatment. In this study a very high efficacy of the essential oil produced from hemp panicles was found in the reduction of population size of the foxglove aphid (A. solani). Already at 24 h after its application at a concentration of 0.1% pest mortality rate was 98.20%, while after 48 h it reached 100%. A significant, although much lesser effect of oil on the aphid population was recorded when applying it at 0.05%, with the mortality rate of the true bug after 72 h amounting to 57.33%. Essential oil also showed an effect on the two spotted spider mite (T. urticae). Following the oil application, irrespective of its concentration, a significant effect on mite mortality was observed. Its action was the strongest at its highest concentration, ie 0.1%, while mortality of the pest at 24, 48 and 72 h after treatment was 83.28, 95.83 and 98.72%, respectively.

9

Analysis of heart rate variability as a predictor of mortality in cardiovascular patients of intensive care unit

Moridani M. K., Setarehdan S. K., Nasrabadi A. M., Hajinasrollah E.

Biocybernetics and Biomedical Engineering

|

2015

|

Vol. 35, no. 4

217--226

EN

Objective: Dynamic changes of heart rate variability (HRV) reflect autonomic dysfunction in cardiac disease. Some studies suggest the role of HRV in predicting intensive care unit (ICU) mortality. The main object of this study was analyzing the HRV to design an algorithm to predict mortality risk. Methods: We evaluated 80 cardiovascular ICU patients (45 males and 45 females), ranging from 45 to 70 years. Common time and frequency domain analysis, non-linear Poincaré plot and recurrence quantification analysis (RQA) were used to study the HRV in two episodes. The episodes include 8–4 h before death, and 4 h before death to death. Independent sample t-test was used as statistical analysis. Results: Statistical analysis indicates that frequency domain and Poincaré parameters such as LF/HF and SD2/SD1 show changes in transition to death episode (p < 0.05). Moreover, Lmean, vmax and RT measures showed meaningful changes (p < 0.01) in closer segments to the death. Conclusions: Analysis of physiological variables shows that there are significant differences in RQA measures in episodes close to death. These changes can be interpreted as more stability and determinism behavior of HRV in episodes close to death. RQA parameters can be used together with HRV parameters for description and prediction of mortality risk in ICU patients.

10

Importance of juvenile mortality in birds' population: early postfledging mortality and causes of death in White storks Ciconia ciconia

Tobolka M.

Polish Journal of Ecology

|

2014

|

Vol. 62, nr 4

807--813

EN

Early post-fledging mortality of White Stork during the period from the first flight to their autumn departure from natal area was described. Data from eight breeding seasons (2005−2012) about 56 cases of death of juvenile White Storks from a study area in Western Poland were collected. For a comparison the data of 55 cases of death from recoveries data deposited in Polish Bird Ringing Centre from entire Poland were included in analysis. Early post-fledgling mortality rate varied from 2 to 11% (mean 4.3%) of all fledglings per year. The main causes of death were collision with power lines and electrocution which in Western Poland constituted 60% and in entire Poland − 78% of death cases with known causes. Other anthropogenic causes constituted responsibly 25 and 13% and natural causes − 15 and 9%. Mean distance where dead storks were found was 183.3m from natal nests, while 73% were found closer than 100 m from their nests.

11

Aktualne zagrożenia związane ze stosowaniem chemicznych środków ochrony roślin w polskim rolnictwie

Matyjaszczyk E.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2013

|

Vol. 58, nr 4

71--74

PL

Zatrucia ostre środkami ochrony roślin w ostatnich latach są w Polsce stosunkowo rzadkie i z reguły stanowią rezultat rażącego naruszenia zasad bezpieczeństwa. Dokładna liczba zatruć przewlekłych środkami ochrony roślin w Polsce nie jest znana. Zmiany przepisów, które wyeliminowały część zagrożeń w chemicznej ochronie roślin, przyniosły nowe zagrożenia takie jak: stosowanie środków ochrony roślin niezgodnie z rejestracją, rosnąca sprzedaż preparatów fałszywych, zagrożenia związane ze stosowaniem mieszanin zbiornikowych i obniżonych dawek, zbędna chemizacja środowiska wskutek rejestrowania dawek wyższych niż to potrzebne i lekceważenie zasad BHP przez rolników. Coraz bardziej realne stają się także zagrożenie gromadzeniem składowisk środków przeterminowanych oraz możliwe problemy ze zbiorem opakowań po środkach ochrony roślin.

EN

The cases of acute poisoning with pesticides have been rare in last years in Poland and usually occurred as a consequence of gross violation of safety rules. The exact number of chronic poisoning cases with pesticides in Poland is unknown. The legal changes resulting in elimination of some hazards in chemical protection, resulted also in new risks: use of plant protection products contrary to the label, increase in sales of fake products, hazards related to use of tank mixtures and dose reduction, excessive environment chemicalisation due to registration of too high doses and negligence of safety rules by farmers. The more and more real risks become anew problems with accumulation of pesticides whose date expired and possible problems with package collection.

12

Age and seasonal peculiarities of premature death in men of the able-to-work age

Nahorna A., Slabkyi G.

Journal of Ecology and Health

|

2012

|

R. 16, nr 3

143-146

EN

The study concerns the mortality in men of the able-to-work age as regards the cause of death and the season of the year. Seasonal and age risks of premature death among this cohort have been established. The risks cover diseases of the circulatory system during the spring period in the age group of 40-49 and external factors in winter and in spring for the age group of 17-39. The results obtained enable one to predict mortality in men of the able-to-work age residing in the southern regions of Ukraine and to make recommendations in terms of undertaking preventive measures.

PL

Praca zajmuje się śmiertelnością mężczyzn w wieku produkcyjnym w odniesieniu do przyczyny i pory roku, w którym nastąpił zgon. W grupie tej ustalono, iż istnieją zagrożenia dla życia związane z wiekiem i porą roku. Częstszą przyczyną przedwczesnej śmierci wiosną u osób pomiędzy 40 a 49 rokiem życia jest choroba układu krążenia, zaś zimą i wiosną u osób w przedziale wieku pomiędzy 17-39 lat, wpływ czynników zewnętrznych. Wyniki umożliwiają przewidywanie śmiertelności mężczyzn w wieku produkcyjnym, zamieszkałym na południu Ukrainy, a także stworzenie zaleceń dotyczących profilaktyki.

13

How Capsaicin Changes the Toxicity of Pyrethroids in American Cockroach (Periplaneta americana)

Adamkiewicz B., Tęgowska E., Grajpel B., Olszewska J.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2012

|

Vol. 19, nr 10

1263--1270

EN

Intensive use of insecticides has led not only to enhanced environment pollution, but most of all, to an increase in insects’ resistance to the chemicals in use. That is why presently the scientists focus on searching for new, alternative means to aid crop protection. One of the ways to achieve it is finding a compound which, when added to an insecticide, magnifies significantly its toxicity against the pests and in the same time it is safe for people. In the presented study we have attempted to analyse whether the active compound of pepper, capsaicin, increases toxicity of a pyrethroid (Bulldock 025 EC) against American cockroach, a main insect factor causing allergies and asthma in people. The effect of the tested substances was measured by means of changes observed in hemolymph pH and acute toxicity test, performed in various ambient temperatures (15 oC, 25 oC and 35 oC). The results of the experiments suggest that the tested substances affect significantly acid-base homeostasis. Moreover, it was demonstrated that different concentrations of capsaicin have different influence on insecticidal properties of the tested pesticide in higher ambient temperatures. It was established that simultaneous application of capsaicin (in 10–8 M concentration) and pyrethroid (LD50) causes an increase in death rate among the intoxicated insects. These results give hopes as for applicability of capsaicin as a synergist of pyrethroid insecticides against Periplaneta americana, especially in conditions in which the toxicity of the pesticide itself is lower (ie in higher ambient temperatures).

PL

Intensywne stosowanie insektycydów doprowadziło nie tylko do wzrostu zanieczyszczenia środowiska, ale przede wszystkim do wzrostu oporności owadów na stosowane środki. Dlatego też uwaga badaczy koncentruje się obecnie na poszukiwaniu alternatywnych metod walki ze szkodnikami. Jedną z nich może być znalezienie substancji, która dodana do insektycydu, w sposób znaczący podniesie jego toksyczność dla owadów i zarazem będzie bezpieczna dla ludzi. W prezentowanej pracy podjęto próbę oceny czy aktywny składnik papryki – kapsaicyna, zwiększy toksyczność pyretroidu (Bulldock 025EC) w stosunku do karaczana amerykańskiego, będącego głównym czynnikiem wywołującym alergie i astmę u ludzi. Toksyczność badanych substancji określano na podstawie zmian odczynu hemolimfy oraz testów toksyczności ostrej, wykonanych w trzech różnych temperaturach otoczenia (15 oC, 25 oC i 35 oC). Z przeprowadzonych doświadczeń wynika, że badane substancje w sposób znaczny zmieniają równowagę kwasowo-zasadową. Wykazano także, że testowane stężenia kapsaicyny w różny sposób wpływają na aktywność owadobójczą zastosowanego insektycydu w wyższych temperaturach otoczenia. Stwierdzono, że jednoczesna aplikacja kapsaicyny (w stężeniu 10 -8 M) i pyretroidu (LD50) powoduje wzrost śmiertelności intoksykowanych owadów. Na podstawie otrzymanych wyników można przypuszczać, że kapsaicynę będzie można stosować jako synergetyk dla insektycydów z grupy pyretroidów w stosunku do Periplaneta americana, zwłaszcza w tych warunkach środowiska, w których toksyczność pyretroidu jest mniejsza (duże temperatury otoczenia).

14

Aproksymacja czasu trwania życia w populacjach niejednorodnych

Ostasiewicz S.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2011

|

Nr 4

342-358

PL

W demografii jak też naukach aktuarialnych od dawna trwa dyskusja na temat tego, czy istnieje uniwersalne prawo opisujące proces wymierania populacji. Od wielu lat czynione są próby znalezienia takiego prawa. Mimo że proponowano wiele funkcji żadna z nich nie opisuje wystarczająco dokładnie rozkładu empirycznego. Trudność tkwi w tym, że populacja ludzka jest niejednorodna i do opisu umieralności trzeba stosować mieszankę różnych rozkładów. W pracy przedstawiona jest próba opisania długości życia populacji mężczyzn polskich w roku 2009 za pomocą mieszanki rozkładów Gompertza, Weibula, gamma i lognormalnego. Parametry rozkładów oraz wagi mieszanki wyznaczone będą metodą minimum chi-kwadrat.

EN

For a long time demographers and actuaries have been deliberating the issue of the laws of life. A number of proposed survival functions turned out to be unsatisfactory when they were applied empirically. One of the ways to overcome the difficulties is to modify the general survival functions by introducing an additional formula characterizing the frailty of individuals. Another way is to use a mixture of appropriate distributions. In this contribution the latter approach to determine the survival time of men in the Polish population in 2009 is applied.

15

Effect of selected parameters on vehicle safety

Barta D., Tučník P., Saniga J.

Logistyka

|

2011

|

nr 3

EN

This article contains information about the accident frequency and the potential for the affecting of it by technical condition of the vehicle. It discusses the impact of the selected vehicle and surface parameters on the safety.

PL

Ten artykuł zawiera informacje o częstotliwości wypadków i możliwości jej wpływu przez stan techniczny pojazdu. Omawia wpływ wybranego pojazdu i parametrów powierzchni na bezpieczeństwo.

16

Psychoemotional strain and phenomenon of "men and women mortality ratio" in the age aspect

Kalnysh V., Nahorna A.

Journal of Ecology and Health

|

2011

|

R. 15, nr 5

230-236

EN

The analysis of the number of died men and women of different age per 100 000 persons of the corresponding sex from 1985 to 2002 in the city Kyiv was conducted. It is established that in the wide range of ages the phenomenon of the morbidity ratio of persons of different age is of a non-linear character. It is found the availability of the significant effect (19,6%; p<0,001) on the degree of this ratio. Four specific periods, associated with different possible mechanisms of the effect of the psychoemotional strain on the human body, have been specified in the dynamics of the sex ratio. It is established that the psychoemotional factor affects persons of different age groups specifically. In this, its effect on persons of able-to-work age, is the most threatening. A quantitative assessment of the population health of different age groups with due account of mortality ratio of persons of different sex has been proposed. The explanation of changes of sex ratio in populations, based on the theory of evolution in their development, is presented.

PL

Przeprowadzono analizę liczby zgonów kobiet i mężczyzn w różnym wieku na 100 000 mieszkańców miasta Kijów obu płci, obejmującą lata 1985-2002. Założono, że w szerokim przedziale wiekowym zjawisko wskaźnika umieralności kobiet i mężczyzn w różnym wieku ma charakter nieliniowy. Stwierdzono istotny wpływ napięcia psychoemocjonalnego (19,6%, p<0,001) na wysokość ww. wskaźnika. Cztery poszczególne okresy, związane z różnymi możliwymi mechanizmami wpływu napięcia psychoemocjonalnego na organizm człowieka, zostały określone w dynamice wskaźnika płci. Ustalono, że czynnik psychoemocjonalny wpływa w różny sposób na osoby w różnych grupach wiekowych. W szczególności, jego wpływ na osoby w wieku produkcyjnym jest najbardziej groźny. Zaproponowano ocenę ilościową stanu zdrowia ludności w różnych grupach wiekowych z należytym uwzględnieniem wskaźnika śmiertelności osób obu płci. Przedstawiono także wyjaśnienie zmian współczynnika płci w populacji, w oparciu o teorię ewolucji w ich rozwoju.

17

Effects of Lowered Temperatures on the Migration Activites of the Grain Weevil Sitophilus granarius L (Coleoptera, Curculionidae)

Kłyś M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 10

1349-1354

EN

The subject of our study was the grain weevil Sitophilus granarius L. In this work based on laboratory research, it has been presumed that lowering environment temperatures can have an effect on emigration and immigration processes, and thus on the spread of this pest. The control culture was conducted at a temperature of 28 oC. The environment temperature of the experimental cultures was changed weekly, and consecutively set at: 25 oC, 10 oC, 21 oC and 25 oC. In conditions facilitating the migration of adult S. granarius specimens, the lowered temperature of the surroundings reduced the population’s migration activity, and a particular drop in female migration activity was observed. Females are more sensitive to the effects of lower temperatures.

PL

Obiektem badań był wołek zbożowy Sitophilus granarius L. W badaniach laboratoryjnych przyjęto założenie, że obniżenie temperatury środowiska może wywierać wpływ na procesy emigracji i imigracji, a tym samym na rozprzestrzenianie się tego szkodnika. Hodowle kontrolne prowadzono w temperaturze 28 oC. W hodowlach eksperymentalnych co tydzień zmieniano temperaturę środowiska, stosując kolejno: 25 oC, 10 oC, 21 oC i 25 oC. W warunkach umożliwiających migracje osobnikom dorosłym S. granarius obniżenie temperatury otoczenia spowodowało zmniejszenie aktywności migracyjnej populacji, a szczególnie spadek aktywności migracyjnej samic. Samice są bardziej wrażliwe na oddziaływanie niskich temperatur.

18

Species composition and habitat correlates of amphibian roadkills in different landscapes of southwestern Poland

Orłowski G., Ciesiołkiewicz J., Kaczor M., Radwańska J., Żywicka A.

Polish Journal of Ecology

|

2008

|

Vol. 56, nr 4

659-671

EN

During four seasons (years 2000-2004) on 52.3 km of roads with traffic frequencies ranging from 350 to 10 500 vehicles day[^-1] and crossing diverse habitats in five regions of south-western Poland 3 742 roadkills from 10 amphibian species were recorded. The most frequent road killed species was common toad Bufo bufo (52% of all roadkills), followed by common frog Rana temporaria (12%), green toad Bufo viridis (11%) and moor frog Rana arvalis (3%). For all surveyed roads the roadkill density was positively correlated with the share of woods and the area of ponds. Actual traffic density was a poor predictor of the number of amphibian roadkills in large landscape scale (all surveyed roads). To assess the factors affecting the number of amphibian roadkills in the small landscape scale the Generalized Linear Models (GLZ) were performed between the number of casualties and five habitat variables (area and number of ponds, share of built-up area, open countryside and woodland) for four circular buffer zones (<200 m, <300 m, <400 m, <500 m) around each of the 100-meter sections within 1.8 km of road crossing an area rich in water bodies. The most important variables in GLZ models were the area and number of ponds. These predictors had statistically significant impact on number of roadkills within buffer zones <500 m (area of ponds) and <400 m (number of ponds).

19

Temperature influence at the feeding activity of lesser grain borer Rhyzoperlha dominica F. (Coleoptera, Bostrichidae)

Kłyś M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2008

|

Vol. 15, nr 4-5

355-360

EN

The aim of the research was the lesser grain borer Rhyzopertha dominica F., a dangerous pest of stored wheat grain and foodstuffs. As the first pest biting the grain, the lesser grain borer helps many other species to attack the grain. The aim of laboratory experiments was to study how various temperature affects feeding activity of this species and an investigation of birth rate dynamics and mortality of the population. Experiments were conducted in three temperature variants: 28, 22 and 31°C. Regular tests were done concerning the proportion of food (wheat grain) consumed, its contamination and the rates of consumption by experimental populations. It was concluded that temperature exerts an influence on the population development as well as on its feeding activity. The decrease in temperature to 22 °C is considered as a factor which inhibits the population development of R. dominica. On the other band, at 31°C, consumption is the highest. Besides that, during the whole experimental period, the degree of grain damage was higher than consumption in all of the studied temperatures, which provides evidence of a high feeding activity of this species.

PL

Obiektem badań był kapturnik zbożowiec Rhyzopertha dominica F. - groźny szkodnik magazynowanego ziarna zbóż i produktów spożywczych. Jako szkodnik pierwotny, nadgryzając ziarno, ułatwia jego atakowanie wielu innym gatunkom. Celem badań laboratoryjnych było zbadanie wpływu różnych temperatur na aktywność pokarmową tego gatunku oraz zbadanie dynamiki liczebności i śmiertelności populacji. Eksperymenty prowadzono w temperaturze 28, 22 i 31°C. Regularnej kontroli poddawano stopień zużycia pokarmu (pszenicy), jego zanieczyszczenie oraz konsumpcję populacji. Stwierdzono, że temperatura wywiera wpływ zarówno na rozwój populacji, jak i na jej aktywność pokarmową. Obniżona temperatura (22 °C) jest czynnikiem hamującym rozwój populacji R. dominica. Natomiast w temperaturze 31°C konsumpcja jest największa. Poza tym w ciągu całego okresu badawczego stopień uszkodzenia ziarna przewyższa konsumpcję we wszystkich badanych temperaturach, co świadczy o dużej aktywności pokarmowej tego gatunku.

20

Effect of increased temperatures on the population dynamics of saw-toothed grain beetles Oryzaephilus surinamensis L (Coleoptera, Cucujidae)

Kłyś M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2008

|

Vol. 15, nr 1-2

75-80

EN

The study included the saw-toothed grain beetles Oryzaephilus surinamensis L. kept in stores and granaries. The aim of the laboratory experiments was to analyse the effect of the short-termed and periodically increased temperatures on the population dynamics of this species. The control and experimenta1 cultures were kept in a thermostat at a temperature of 30°C and relative humidity (r.h.) of 70 %. Semolina was used as a substrate in all the cultures. In the first variant of the experiments, seven days before the assessment the cultures were exposed to a short-termed effect (0.5 h) of the temperature increased to 35°C. In the second variant, the cultures were exposed to the effect of the temperature increased to 35°C in the same way, but for 24 hours. It was found out that the increase in temperature, both short-term and periodical causes a decrease of a population size. The elevated temperature, especially lasting for 24 hours also causes an increase of the population morta1ity. Moreover, it was found out that the females are more sensitive to the effect of temperature rises.

PL

Badaniami objęto spichrzela surynamskiego Oryzaephilus surinamensis L. - owada żyjącego w produktach zbożowych przechowywanych w magazynach i spichlerzach. Celem badań laboratoryjnych była analiza wpływu krótkotrwałego i okresowego działania podwyższonych temperatur na przebieg procesów populacyjnych tego gatunku. Hodowle kontrolne i eksperymentalne prowadzono w termostacie w temperaturze 30°C i wilgotności względnej 70 %. Jako substrat we wszystkich hodowlach zastosowano kaszę mannę. W pierwszym wariancie eksperymentu hodowle co cztery tygodnie, siedem dni przed terminem kontroli, poddawano krótkotrwałemu (0,5 godz.) oddziaływaniu podwyższonej do 35°C temperatury. W drugim wariancie eksperymentu hodowle poddawano w taki sam sposób oddziaływaniu temperatury podwyższonej do 35°C, ale przez okres 24 godzin. Stwierdzono, że podwyższenie temperatury zarówno krótkotrwałe, jak i okresowe powoduje zmniejszenie liczebności populacji. Podwyższona temperatura, zwłaszcza działająca przez okresy 24-godzinne powoduje także wzrost śmiertelności populacji. Ponadto stwierdzono, że samice są bardziej wrażliwe na podwyższanie temperatury.