Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ponowne wykorzystanie ścieków krokiem w przyszłość

Goderska Helena

Wodociągi - Kanalizacja

|

2023

|

nr 3

14--17

2

Epidemiologia oparta na ściekach

Łaskawiec Edyta

Forum Eksploatatora

|

2023

|

Nr 3 (124)

542-46

PL

Miejskie ścieki odzwierciedlają styl życia populacji, od której pochodzą. Zarówno patogeny, jak i związki chemiczne/metabolity mogą być wydalane z moczem i kałem, trafiając do kanalizacji, a następnie do oczyszczalni ścieków. Chociaż pierwotnie epidemiologia oparta na ściekach była wykorzystywana do szacowania spożycia narkotyków wśród miejskich populacji, obecnie coraz większą rolę odgrywa w śledzeniu rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych, a także chorób cywilizacyjnych, w tym w wykrywaniu obecności markerów chorób nowotworowych.

3

Przegląd metod identyfikacji mikroplastików w ściekach komunalnych

Ormaniec Paulina, Mikosz Jerzy

Instal

|

2022

|

nr 7/8

54--58

PL

Zanieczyszczenie środowiska tworzywami sztucznymi to obecnie jeden z czołowych problemów ochrony środowiska na całym świecie. Ogromnym problemem, do tej pory nie uregulowanym prawnie, jest obecność mikroplastików w ściekach miejskich. Mikroplastiki to drobiny tworzyw sztucznych, które swoją wielkością nie przekraczają 5 mm. W artykule omówiono ogólnie dostępne metody identyfikacji mikroplastików wyizolowanych z próbek pochodzących z oczyszczalni ścieków, uwzględniając podział na metody chemiczne i metody fizyczne. Charakterystykę przedstawionych metod opracowano na podstawie przeglądu źródeł literaturowych. Analiza fizyczna w dużej mierze opiera się na określeniu rozmiaru i liczby oraz na określeniu innych właściwości fizycznych, tj. kolor lub kształt. W tym celu stosuje się mikroskopy, w szczególności mikroskopy optyczne. Ponadto, żeby ocenić, czy obserwowane cząstki są wykonane z tworzywa sztucznego, przeprowadza się test topnienia i test gorącej igły. Chemiczna analiza mikroplastików opiera się na określeniu polimeru z jakiego składa się badany mikroplastik. Wśród powszechnie stosowanych analiz największą popularnością wyróżnia się spektroskopia w podczerwieni z transformacją fourierowską (FTIR), która wykorzystuje trzy metody optymalizujące: spektroskopia osłabionego całkowitego odbicia wewnętrznego (ATR), detektor płaszczyzny ogniskowej (FPA) oraz mikro-FTIR. Niniejsza praca skupia się na przeglądzie aktualnych badań dotyczących identyfikacji i charakteryzacji mikroplastików w oczyszczalniach ścieków. Pomimo, że dotychczasowe badania skupiające się na mikroplastikach niewątpliwie podniosły poziom zrozumienia tego tematu, jasne jest, że nadal wiele pytań pozostaje bez odpowiedzi, a tym samym kluczowa staje się standaryzacja metod identyfikacji mikroplastików.

EN

Pollution of the environment with plastic waste is currently one of the leading global environmental problems. A huge concern, not yet legally regulated, is the presence of microplastic in municipal wastewater treatment plants. Microplastic is plastic particles that do not exceed 5 mm in size. The article discusses generally available identification methods of microplastic isolated from wastewater treatment plants samples, taking into account the division into chemical and physical methods. The characteristics of the presented methods have been developed based on a review of literature sources. A physical analysis involves the evaluation of size and number or other physical properties such as color and shape. For this purpose, microscopes are used, in particular optical microscopes. In addition, a melt test and a hot needle test are performed to confirm that the observed particles are made of plastic. Chemical analysis of microplastics is based on the determination of polymer composition. Among the commonly used analyzes, the most popular is Fourier Transform Infrared (FTIR) spectroscopy, which uses three optimization methods: Attenuated Total Reflectance (ATR), Focal Plane Array (FPA) and micro-FTIR. This work focuses on a review of current research on the identification and characterization of microplastics in wastewater treatment plants. Although the research focused on microplastics to date has undoubtedly raised the level of understanding of the topic, but it is clear that many questions remain unanswered and thus the standardization of methods for identifying microplastics becomes crucial.

4

Badanie SARS-CoV-2 w ściekach - system wczesnego ostrzegania w Lublinie

Wójcik Jakub, Słowik Alicja, Żytyński Tomasz

Forum Eksploatatora

|

2021

|

Nr 5 (116)

16-17

PL

Gmina Lublin, Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Lublinie, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz spółka Nexbio podjęły współpracę badawczo-rozwojową, która obejmuje monitoring biologiczno-chemiczny lubelskich ścieków pod kątem obecności w nich wirusa SARS-CoV-2.

5

Rozkład związków organicznych pochodzenia antropogenicznego w retentatach po ultrafiltracji i odwróconej osmozie w dwustopniowym procesie ozonolizy i fotolitycznego utleniania

Kowalska Katarzyna, Felis Ewa, Dudziak Mariusz, Garbaczewski Leon

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 10

1495--1500

PL

Badano podatność na rozkład związków organicznych (w tym związków fenolowych) obecnych w retentatach uzyskanych po ultrafiltracji i odwróconej osmozie oczyszczonych ścieków miejskich, stosując dwustopniowy proces ozonolizy i fotolitycznego utleniania. Wykazano, że podczas ozonolizy i fotolizy związki te zostają usunięte, przy czym stopień usunięcia zależał od czasu ekspozycji matrycy na czynnik utleniający. Skojarzenie ozonolizy i fotolizy umożliwiło zwiększenie efektywności usuwania badanych zanieczyszczeń, przy czym niektóre z nich (np. związki fenolowe) były usuwane w zadowalającym stopniu już w procesie jednostopniowym, po ozonolizie.

EN

Real retentates from the treated wastewater were studied for content of total, org. and inorg. C, total N, PhOH index and absorbance at 254 nm. Samples were taken after 30 min exposure to O₃ and after 15, 30, 60, and 120 min long irrdn. with UV. A decrease in total C content, PhOH index and absorbance was obsd. The combination of ozonolysis and photolysis resulted in increasing the effectiveness of wastewater treatment.

6

Ocena zależności korelacyjnych między wskaźnikami jakości ścieków

Malindzakova Marcela, Malindzak Dusan, Garaj Patrik, Bindzar Peter

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 12

1743--1748

PL

W latach 2013–2018 zgromadzono dane dotyczące jakości ścieków w regionie Koszyc (Słowacja, 240 tys. mieszkańców), które obejmowały m.in. biologiczne zapotrzebowanie na tlen (BOD5), chemiczne zapotrzebowanie na tlen (CODCr), całkowitą zawartość azotu, zawartość substancji nierozpuszczalnych (IS) oraz całkowitą zawartość fosforu (P). Uzyskane dane przeanalizowano w celu określenia korelacji między poszczególnymi wskaźnikami. Próbki pobierano dwa razy w miesiącu z punktu dopływu do oczyszczalni ścieków. Wyniki przedstawiono w formie graficznej i jako równania regresji.

EN

The data on wastewater quality in Košice region (Slovakia, 240 000 inhabitants) including the biol. O demand (BOD5), the chem. O demand (CODCr), the content of total N, the content of insol. substances (IS), and the content of total P were collected in 2013–2018 and analyzed to det. correlations between the particular indicators. The samples were taken twice a month intervals from the input point of the wastewater treatment facility. The results were presented both graphically and as regression equations.

7

Preliminary removal of phosphorus from municipal wastewater

Kosobucka M., Smoczyński L., Ratnaweera H., Wardzyńska R., Załęska-Chróst B.

Proceedings of ECOpole

|

2014

|

Vol. 8, No. 2

393--399

EN

The results of municipal wastewater treatment by chemical coagulation with PIX and electrocoagulation in a recirculation system with aluminum electrodes were discussed and interpreted. Those processes were analyzed as: a) preliminary processing before biological treatment, or b) the only treatment procedure. The results of chemical coagulation and electrocoagulation indicate that both methods guarantee the required level of phosphorus and suspended solids removal from wastewater. Despite the above, the COD of treated wastewater decreased to only 200 mg×dm–3 which exceeds the norm for effluents discharged from treatment plants (125 mg×dm–3). Our results indicate that municipal wastewater treatment cannot rely solely on chemical coagulation and/or electrocoagulation. In successive parts of the study, wastewater was treated with significantly smaller doses of a ferric coagulant (PIX) and an aluminum electrocoagulant (Al electrodes). The above treatments lowered the phosphorus load of wastewater to a level ensuring its nearly complete removal in successive stages of biological treatment. The practical application of the resulting database was evaluated in view of the existing regulations as well as more stringent requirements which could be introduced in the future, in particular with regard to total phosphorus loads.

PL

W pracy opisano i zinterpretowano rezultaty procesów oczyszczania ścieków miejskich koagulowanych chemicznie PIX-em oraz elektrokoagulowanych recyrkulacyjnie na elektrodach glinowych. Procesy te potraktowano jako: a) etap wstępny, przed biologicznym oczyszczaniem badanych ścieków oraz b) jedyne i ostateczne oczyszczanie ścieków. Wyniki badań procesu koagulacji chemicznej oraz elektrokoagulacji badanych ścieków pokazały, że metody te zapewniają wymagany poziom usunięcia zawiesin i fosforu z oczyszczanych ścieków. Jednakże ChZT tak oczyszczonych ścieków obniżało się tylko do ok. 200 mg·dm–3 przy wymaganym poziomie 125 mg·dm–3 w odpływie z oczyszczalni. Fakt ten nie pozwala więc traktować koagulacji chemicznej lub/i elektrokoagulacji jako jedynego i ostatecznego etapu oczyszczania badanych ścieków miejskich. Stąd w dalszej części badań ścieki traktowano znacznie mniejszymi dawkami koagulantu żelazowego (PIX) i elektrokoagulantu glinowego (elektrody Al). Prowadziło to do częściowego usunięcia fosforu, zapewniając takie obniżenie poziomu P, aby kolejny etap biologicznego oczyszczania mógł zapewnić stężenie tego biogenu w odpływie bliskie zeru. Dokonano oceny wartości aplikacyjnej uzyskanej bazy danych w świetle aktualnych norm i uwarunkowań, jak również w szerszej perspektywie zaostrzenia wymagań w zakresie stopnia oczyszczenia ścieków, szczególnie w zakresie usuwania fosforu.

8

Occurence of Metals in Total Suspended Solids in Urban Waters Determined by Sequential Extraction

Drozdova J., Raclavska H., Skrobankova H.

Inżynieria Mineralna

|

2014

|

R. 15, nr 2

35--39

EN

The binding of metals to total suspended solids (TSS) and their speciation in urban wastewater drastically influences the efficiency of capturing metals in sewage sludge in the framework of wastewater treatment plant technology. In this article, a modified sequential extraction procedure of the Bureau Communautaire de reference (BCR) was applied to TSS from urban wastewater and digested sludge samples. Samples were collected from combined sewer system and the Central Wastewater Treatment Plant in Ostrava, Czech Republic. The collection of wastewater samples and digested sludge was performed April to June 2013. Altogether, 42 samples of urban wastewater and 3 samples of digested sludge were obtained. The sequential extraction of TSS has proven that the highest proportions of As, Cr, Cu, Ni and Fe are associated with the residual fraction (61-75%). Zn and Mn are bound to the reducible fraction (64-65%). Finally, Pb and Cd are bound predominantly to the oxidizable fraction (56%). The results show that general trend proportions of metals from TSS in the oxidizable fraction is Cd ~ Pb > Cu > Zn > Fe > Ni > Cr > As > Mn. The distribution of metals between fractions was highly variable in digested sludge. The smallest amounts of all metals in digested sludge are associated with the exchangeable fraction (Ni 5.8%; other metals < 3.7%). Cadmium, Zn and Mn are predominantly bound within the reducible fraction (68%, 37% and 35%). In the case of the oxidizable fraction, the contents of all metals are relatively low (max 20.3% of Fe). Except Cd, the predominant portions of all metals in digested sludge are bound to residual fraction (45.8-99.7%). The comparison of distribution metals in the individual fractions from TSS and digested sludge shows that the portions of Cd, Cu, Cr, Mn, Pb, Zn and Fe are significantly different. The results indicated that Cu, Cd, Pb, Zn and Mn in digested sludge are bound in silicates well as to the phosphates.

PL

Wiązanie metali we frakcji ciał stałych zawieszonych w wodzie (TSS – Total Suspended Solids) oraz ich specjacji w miejskich ściekach drastycznie wpływa na efektywność wychwytywania metali w osadach ściekowych w ramach technologii oczyszczalni ścieków. W tym artykule, zmodyfikowana procedura ekstrakcji sekwencyjnej biura Bureau Communautaire de Reference (BCR) została zastosowana do zawiesiny ciał stałych ze ścieków komunalnych i przefermentowanych próbek osadu. Próbki pobrano z połączonego systemu kanalizacji i Centralnej Oczyszczalni Ścieków w Ostrawie, Czechy. Pobieranie próbek ścieków i przefermentowanego osadu przeprowadzano od kwietnia do czerwca 2013 roku. Łącznie uzyskano 42 próbki ścieków komunalnych oraz 3 próbki przefermentowanego osadu. Sekwencyjna ekstrakcja TSS dowiodła, że największy odsetek As, Cr, Cu, Ni i Fe jest związany we frakcji pozostałości (61-75%). Zn i Mn są związane we frakcji redukowalnej (64-65%). Wreszcie, Pb i Cd są związane głównie we frakcji utlenialnej (56%). Wyniki pokazują, że ogólny trendu proporcji metali pochodzących z TSS we frakcji utlenialnej przedstawia się następująco: Cd ~ Pb> Cu> Zn> Fe> Ni> Cr> W> Mn. Rozkład metali między frakcjami różnił się znacząco w przefermentowanym osadzie. Najmniejsze ilości wszystkich metali w przefermentowanym osadzie związane są z frakcją wymienną (Ni 5,8%; inne metale <3,7%). Kadm, Zn i Mn są głównie związane we frakcji redukowalnej (68%, 37% i 35%). W przypadku frakcji utlenialnej, zawartość wszystkich metali jest stosunkowo niska (maksymalnie 20,3% Fe). Z wyjątkiem Cd, dominujące porcje wszystkich metali w przefermentowanego osadu są związane z frakcji pozostałości (45.8-99.7%). Porównanie dystrybucji metali w poszczególnych frakcjach z TSS i przefermentowanego osadu wskazuje, że części Cd, Cu, Cr, Mn, Pb, Zn i Fe są znacząco różne. Wyniki wskazują, że Cu, Cd, Pb, Zn i Mn z przefermentowanego osadu związane są z krzemianami a także fosforanami.

9

Zastosowanie fotokatalizy TiO2/UV do dezynfekcji ścieków miejskich

Solecka M.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2014

|

Nr 10

403--406

PL

Przedstawiono charakterystykę TiO2/UV. Szczególną uwagę zwrócono na mechanizm działania układu TiO2/UV na mikroorganizmy oraz wrażliwość organizmów na pośrednie produkty fotokatalizy. Podano przykłady instalacji do dezynfekcji ścieków miejskich za pomocą TiO2/UV działających w skali pilotowej.

EN

The characteristics of a TiO2/UV represented. Special attention is given to the reaction of microorganisms to particular disinfection method and sensibility of the organisms to intermediate products of photocatalysis. Examples of pilot-plant systems for municipal wastewater disinfection by TiO2/UV method are given.

10

Non-steroid anti-infflamatory drugs in municipal wastewater and surface waters

Płuciennik-Koropczuk E.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2014

|

No. 14

63--74

EN

Increased production and consumption of drugs influences the pollution pharmaceuticals. Recent years have seen a significant increase in the consumption of non-prescription medicines, among which, are a large group of non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs). Research conducted in Poland and abroad showed the presence of NSAIDs, both in treated wastewater in surface waters and drinking waters. One of the most frequently detected drugs in the environment is diclofenac, belongs to NSAID. Its concentration in surface waters range from 9 to 3363 mg/L. Traditional wastewater treatment plants are not specialized enough in removing the pharmaceuticals and their metabolites, and with purified wastewater are introduced into surface waters. Diclofenac concentrations in treated wastewater range from 0.29 to 2.5 μg/L, the average removal efficiency is about 40%.

PL

Wzrost produkcji i spożycia leków wpływa na zanieczyszczenie środowiska farmaceutykami. W ostatnich latach zaobserwowano zdecydowany wzrost spożycia leków dostępnych bez recepty, wśród których znaczną grupę stanowią niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Badania prowadzone na świecie i w Polsce wykazały obecność niesteroidowych leków przeciwzapalnych zarówno w ściekach oczyszczonych, w wodach powierzchniowych oraz w wodach pitnych. Jednym z najczęściej wykrywanych leków w środowisku jest diklofenak należący NLPZ. Jego stężenia w wodach powierzchniowych wynoszą od 9 do 3363 mg/dm3. Tradycyjne układy technologiczne oczyszczania nie eliminują zupełnie farmaceutyków i ich metabolitów i wraz ze ściekami oczyszczonymi są one wprowadzane do wód powierzchniowych. Stężenia diklofenaku w ściekach oczyszczonych wynoszą od 0,29 do 2,5 μg/dm3, a średnia skuteczność usuwania jest na poziomie ok 40%. Należy zaznaczyć, że dane te nie odzwierciedlają stanu rzeczywistego, gdyż badania są prowadzone wyrywkowo. W 2013 r. Komisja Europejska w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (2013/39/EU) w zakresie substancji priorytetowych w dziedzinie polityki wodnej, umieściła na liście obserwacyjnej trzy substancje farmaceutyczne, wśród których wymieniany jest diklofenak. Ciągle jednak nie ustalono limitów dotyczących wprowadzania substancji farmaceutycznych do środowiska.

11

Kwas nadoctowy - budowa, właściwości i zastosowanie do dezynfekcji ścieków miejskich

Solecka M.

Ekologia i Technika

|

2013

|

R. 21, nr 1

40-46

PL

Przedstawiono charakterystykę kwasu nadoctowego. Szczególną uwagę zwrócono na mechanizm działania kwasu nadoctowego na mikroorganizmy oraz wrażliwość organizmów na pośrednie produkty utleniania. Podano przykłady instalacji do dezynfekcji ścieków miejskich za pomocą kwasu nadoctowego działających w skali pilotowej i technicznej.

EN

The characteristics of peracetic acid (PAA) are presented. Special attention is given to the reaction of microorganisms to particular disinfection method and sensibility of the organisms to intermediate products of oxidation. Examples of pilot-plant and commercial systems for municipal wastewater disinfection by PAA oxidation method are given.

12

History, structure and deterioration of sewerage system in Wroclaw

Kutyłowska M., Hotloś H.

Environment Protection Engineering

|

2012

|

Vol. 38, nr 3

145--157

EN

The sewerage system is a vital component of all wastewater disposal structures. The architecture of buried municipal networks differs significantly depending on the considered city, local subsurface conditions and terrain configuration. History and characterization of sewerage system in Wroclaw which is gravitational with pressure elements (pumping stations, pressure sewers) has been presented. The total length of gravitational sewers equals to ca. 1700 km, including 1300 km combined and separate sanitary sewers as well as 400 km storm water sewers under administration of Wroclaw Municipal Water and Sewerage Systems Company only since 2010. The data about amount of wastewater and recorded failures of gravitational sewers in 2006-2008 have been collated and analyzed. The amount of wastes gathering by combined and separate sanitary sewers was equal to 43-47 million m3per year, and the average indicator of sewage effluent recalculated per one citizen of Wroclaw agglomeration equaled ca. 0.178 m3 per one day. On average per one month, the number of sewers' damages was in the range 7.3-8.3, and the average failure rate per one year and one kilometer of network length (without storm water sewers) equaled 0.07.

13

Zastosowanie promieniowania ultrafioletowego do dezynfekcji ścieków miejskich

Sołecka M.

Ekologia i Technika

|

2011

|

R. 19, nr 3

115-121

PL

Przedstawiono charakterystykę promieniowania UV. Szczególną uwagę zwrócono na mechanizm działania promieniowania UV na mikroorganizmy oraz wrażliwość organizmów na pośrednie produkty naświetlania. Podano przykłady instalacji do dezynfekcji ścieków miejskich za pomocą promieniowania UV działających w skali pilotowej i technicznej.

EN

The characteristics of UV irradiation are presented. Special attention is given to the reaction of microorganisms to particular disinfection method and sensibility of the organisms to intermediate products of irradiation. Examples of pilot-plant and commercial systems for municipal wastewater disinfection by UV irradiation method are given.

14

Wpływ wieloletniego stosowania ścieków komunalnych na wybrane właściwości gleb pól irygacyjnych

Licznar M., Drozd J., Licznar S. E., Weber J., Bekier J., Walenczak K., Szadorski J., Pora E.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 3

129-137

PL

W pracy analizowano wpływ czasu i częstości nawadniania gleb ściekami miejskimi na ich wybrane właściwości fizyczne, fizykochemiczne i chemiczne, ze szczególnym uwzględnieniem ilościowych i jakościowych zmian związków próchnicznych. Obiektem badań były gleby pól irygacyjnych wielkiej aglomeracji miejskiej. Przeprowadzone badania wykazały, że irygacja gleb ściekami miejskimi przyczyniła się do zwiększenia zawartości materii organicznej oraz składników biogennych. Zaobserwowano także wyraźną kumulację związków lipidowych i zwiększenie udziału kwasów huminowych w glebach nawadnianych najczęściej. Stwierdzono również, że częsta irygacja ściekami miejskimi gleb lekkich może przyczynić się do degradacji środowiska.

EN

The aim of this study was to analyze how variations in time and frequency of soil irrigation with municipal sewage affect some physical, physicochemical and chemical properties of the irrigated soil, including quantitative and qualitative changes of humic substances. Soils from irrigation fields of a large city agglomeration were selected for this study. Results showed increased concentration of organic matter and nutrients in irrigated soils. The accumulation of lipid substances and humic acids were observed in most frequently irrigated soils. It was found that frequent irrigation of light soils with municipal sewage might lead to environmental degradation.

15

Zastosowanie promieniowania gamma do dezynfekcji ścieków miejskich

Sołecka M.

Ekologia i Technika

|

2010

|

R. 18, nr 2

72-77

PL

Przedstawiono charakterystykę promieniowania gamma. Szczególną uwagę zwrócono na mechanizm działania promieniowania gamma na mikroorganizmy oraz wrażliwość organizmów na pośrednie produkty naświetlania. Podano przykłady instalacji do dezynfekcji ścieków miejskich za pomocą promieniowania gamma działających w skali pilotowej i technicznej.

EN

The characteristics of gamma irradiation are presented. Special attention is given to the reaction of microorganisms to particular disinfection method and sensibility of the organisms to intermediate products of irradiation. Examples of pilot-plant and commercial systems for municipal wastewater disinfection by gamma irradiation method are given.

16

Jednostkowe ładunki zanieczyszczeń charakteryzujące ścieki miejskie

Heidrich Z., Kozak T.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2009

|

Nr 12

20-22

EN

Unitary pollution charge as basis for designing communal sewage treatment plants, number of inhabitants using the plant's service and possibility of defining pollution charge size in sewage reaching the plant. Verification made on the basis of data obtained from 147 sewage treatment plants.

17

The application of PExSim in the optimisation of the multi-dimensional process models on the example of activated sludge wastewater treatment

Stachura M., Janiszowski K., Wnuk P.

Problemy Eksploatacji

|

2008

|

nr 4

157-174

EN

The application of mathematical models of industrial processes (derived from physical relations) implemented in relevant software, allows preparing simulations of such process models so as to explore industrial process behaviour in many situations, especially critical ones. The key issue of this type of approach is to prepare a model that would approximate a process dynamics with proper quality. In this paper the problem of fitting physical models, described by a set of ordinary differential equations, to a set of measured data is considered. This type of model has a set of unknown parameters that have to be estimated so the model could mimic and predict a process behaviour. In this paper, some procedures for the optimisation of modelling wastewater treatment plants, based on model called ASM 1 are described and discussed. In the performed studies, data recorded in a plant in Resovia (southeastern Poland) was used. The final result of the optimisation is the wastewater treatment process model. Results for selected concentrations of contamination in treated sludge are presented.

PL

Zastosowanie matematycznych modeli procesów przemysłowych (wyprowadzonych ze zjawisk fizycznych), zaimplementowanych w odpowiednich algorytmach komputerowych, umożliwia prowadzenie symulacji modeli procesów. Badania takie mogą dać wiele cennych informacji na temat zachowania procesu w różnych sytuacjach, w szczególności w stanach krytycznych i awaryjnych. Podstawowym zagadnieniem w tego typu podejściu jest oszacowanie współczynników modelu, który w sposób zadowalający odzwierciedla proces przemysłowy. W niniejszym artykule przedstawiono zagadnienie dopasowania modelu, opisanego układem równań różniczkowych zwyczajnych, do danych uzyskanych z procesu. Dopasowanie modelu przeprowadzone zostało z użyciem algorytmów optymalizacji statycznej na przykładzie procesów oczyszczania cieków miejskich. Wykonane badania oparte są na danych zebranych z miejskiej oczyszczalni ścieków w Rzeszowie.

18

Jednowymiarowe modele natężenia i jakości ścieków dopływających do oczyszczalni komunalnych

Sobota J., Szetela R.

Ochrona Środowiska

|

2005

|

R. 27, nr 1

15-22

PL

Zarówno natężenie przepływu, jak i główne wskaźniki jakości ścieków dopływających do oczyszczalni, wykazują dobową powtarzalność. Zjawisko to, nazywane sezonowością, powinno być uwzględniane podczas budowania modeli prognostycznych i symulacyjnych. W pracy przedstawiono wyniki badań nad wyborem najlepszego modelu, opisującego wskaźniki ścieków dopływających do oczyszczalni komunalnych. Na podstawie przeprowadzonych analiz oraz wyników wcześniejszych prac stwierdzono, że klasyczny sezonowy model autoregresji postaci (delta)24Zt=(fi)1(delta)24Zt-1+at opisuje zmienność zarówno natężenia dopływu ścieków jak i wartości wskaźników tlenowych (BZT5, ChZT) lepiej niż niesezonowe modele autoregresji. Wykazano, że modele nie zawierające parametru sezonowości były nieadekwatne. Przy praktycznym zastosowaniu tego modelu okazało się jednak, że nie daje on zadowalających prognoz dla wskaźników nie mających dokładnej dobowej powtarzalności. W wypadku występowania silnych zakłóceń (np. w wyniku intensywnych opadów deszczu następowało zawyżanie prognozowanych wartości w następnej dobie. W pracy zaproponowano zmodyfikowany model w postaci Zt=(fi)1Zt-1+(fi)2Zt-24+(fi)3Zt-25+at inaczej uwzględniający dobową sezonowość. Dzięki temu jakość prognoz uległa znacznej poprawie, nawet w wypadku doby o nietypowej charakterystyce. Ze względu na małe wartości współczynnika (fi)3 oraz stosunkowo duże błędy tego estymatora, w niektórych przypadkach model upraszcza się do postaci Zt=(fi)1Zt-1+(fi)2Zt-24+bo+at. Stwierdzono, że szeregi czasowe niektórych wskaźników jakości nie wykazywały wyraźnego charakteru okresowego. W tym kontekście wprowadzono kryterium operujące pojęciem "pamięci procesu", pozwalające na wstępną ocenę trafności wyboru modelu sezonowego. Wskazano na pewną graniczną wartość "pamięci procesu", poniżej której szeregu czasowego nie daje się adekwatnie opisać modelem sezonowym.

EN

Both the flow rate and the composition of the wastewater stream entering the plant follow a 24-hour diurnal pattern. This phenomenon (also refered to as seasonality) should be taken into account when constructing models for the needs of forecasting or simulation. Our investigations reported on in this paper concentrated on the choice of such a model that would best describe the influents to municipal wastewater treatment plants. Our analyses, as well as the results of our previous studies, have revealed that the classical seasonal autoregressive model (delta)24Zt=(fi)1(delta)24Zt-1+at describes the variability not only of the flow rate but also of the organic constituents (BOD5, COD) better than the nonseasonal autoregressive models. Models that did not include the seasonality parameter were found to be inadequate. It has been shown, however, that the classical seasonal model fails to yield reliable forecast, when applied to time series deviating from exact 24-hour repeatability. Whenever there were episodes of strong disturbance (e.g. due to heavy rainfall), they always produced overrated forecast values for the subsequent 24-hours. In our present paper, the classical model was modified to the form of Zt=(fi)1Zt-1+(fi)2Zt-24+(fi)3Zt-25+at. In this way it was possible to upgrade noticeably the quality of the forecasts, even if a 24-hour period displayed an atypical characteristic. In some cases, when the (fi)3 coefficient took low values, and its estimator error was big, the model was simplified to the form of Zt=(fi)1Zt-1+(fi)2Zt-24+bo+at. It was found that the time series for some wastewater constituents did not show a distinct seasonality. In this context, a criterion was introduced, which involved the notion "process memory", thus enabling the adequacy of the choice of the seasonal model to be preliminarily assessed. It was shown that there is a certain limit value of the "process memory" below which the time series can not be adequately described by the seasonal model.

19

Alternatywne technologie usuwania fosforu ze ścieków miejskich

Rybicki S. M.

Czasopismo Techniczne. Środowisko

|

2002

|

R. 99, z. 8-Ś

83--95

EN

Development of phosphorus removal technologies from municipal wastewater has been presented in this paper. This led to application of present methods such as: enhanced biological phosphorus removal and chemical precipitation. Trends and directions of scientific activities conducted by numerous research centres were presented. Selected proposal of non-conventional phosphorus removal technologies has been briefly described and their advantages together with disadvantages were listed. The psaper presents the evolution of the attitude towards phosphorus removal and its influence on wastewater treatment.

20

Oczyszczanie ścieków miejskich w Poznaniu

Dymaczewski Z., Gruszecka K., Jaroszyński T.

Przegląd Komunalny

|

1998

|

nr 5

36-39

PL

Początki gospodarki ściekowej w aktualnym znaczeniu, tzn. rozumianej jako zorganizowany system odprowadzania i oczyszczania ścieków, datują się w Poznaniu od końca XIX wieku, kiedy to w 1866 roku uruchomiono pierwszy wodociąg. Brak zorganizowanego systemu kanalizacyjnego w tych czasach był powodem częstych epidemii tyfusu i malarii. Dlatego też podjęto odpowiednie działania zmierzające do poprawy tego stanu w oparciu o znane wówczas rozwiązania. Prace rozpoczęto od układania granitowych rynsztoków w 1866 roku. Pierwszy projekt kanalizacji powstał w 1874 roku. Przewidywał on system kanalizacji ogólnospławnej. Do budowy sieci kanalizacyjnej przystąpiono jednak dopiero w roku 1888. Ścieki z nowowybudowanej sieci odprowadzano poprzez dwa tymczasowe wyloty (jeden do rzeki Bogdanki, drugi do rzeki Warty).