Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ecovoltaics - a truly ecological and green source of renewable goods

Nowak Arkadiusz, Świsłowski Paweł, Świerszcz Sebastian, Nowak Sylwia, Rajfur Małgorzata, Wacławek Maria

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2023

|

Vol. 30, nr 3

315--332

EN

The intensive exploitation of natural resources, expansion of human population and degradation of natural and semi-natural habitats, caused among others by agriculture, forestry and urbanisation, enforce special care for the natural resources, especially the disappearing types of vegetation that are refugees of biodiversity. One of the most threatened plant communities are grasslands (pastures and meadows), which has suffered the most in recent decades due to the intensification of agriculture and the transformation of land use. The purpose of this paper is to propose a hybrid approach to clean energy production on photovoltaic (PV) farms, taking into account the needs of grassland conservation and restoration. Nine sets of sciophilous species are proposed, including grasslands rich of pollinator benefits, grasslands with low pollen production to maintain high electrical efficiency of panels, and rich, standard meadows in wet (Molinion, Calthion, Alopecurion, Cnidion), fresh (Arrhenatherion) and dry (Cirsio-Brachypodion) types. The combination of clean energy and grassland conservation has been called ecovoltaics (EV) because it combines the production of renewable electricity with care for the diversity of valuable grassland ecosystems. The research will continue on an experimental ecovoltaic farm with innovative technical solutions to effectively maintain the desired meadow species composition. The purpose of this study was to analyse and select plant species that could be introduced into areas where PV cells are installed under climatic conditions in southern Poland. Using databases, environmental and ecological factors were taken into account. As a result of the study, a list of 206 species was selected that could be introduced to areas where they will coexist with PV panels, taking into account the effect of shading. The developed selection of these plant species provides a starting point for future work by botanists and engineers seeking to increase the biodiversity of sites where PV panels will be placed.

2

Sojusznik w walce z suszą i zmianami klimatu

Nawrot Karolina

Zieleń Miejska

|

2022

|

Nr 11

66--69

PL

Ocieplenie klimatu, powtarzające się i nasilające susze, przeplatane mocno ulewnymi deszczami, stwarzają konieczność poszukiwania sposobów naturalnego kompensowania niekorzystnych zmian. Ważnym narzędziem przy realizacji tego rodzaju działań w przestrzeni miasta są łąki.

3

Kwietna rewolucja

Podyma K.

Zieleń Miejska

|

2018

|

Nr 4

24

PL

Zastępowanie uciążliwych trawników pożytecznymi i pięknymi łąkami kwietnymi staje się ogólnopolskim trendem w planowaniu zieleni miejskiej. Dlaczego łąki stają się tak popularne?

4

Walory przyrodnicze i estetyczne łąk w krajobrazie wiejskim na przykładzie Płaskowyżu Kolbuszowskiego

Wolański P., Rogut K.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2018

|

T. 18, z. 4

55--74

PL

Zbiorowiska łąkowe odznaczają się dużymi walorami estetycznymi i krajobrazowymi. Decyduje o tym ich różnorodność florystyczna, zmienność barw kwiatów i liści poszczególnych gatunków roślin podczas sezonu wegetacyjnego oraz strefowość wynikająca z położenia w zmiennych warunkach uwilgotnienia i zasobności w składniki pokarmowe. Celem badań była charakterystyka zbiorowisk łąkowych Płaskowyżu Kolbuszowskiego pod względem różnorodności florystycznej i walorów estetycznych w krajobrazie otwartym. Na podstawie badań fitosocjologicznych prowadzonych w latach 2012–2016 dokonano ich charakterystyki pod względem różnorodności florystycznej oraz walorów krajobrazowych. Wykonane zdjęcia fitosocjologiczne zakwalifikowano do zespołów i zbiorowisk roślinnych. Badając ich różnorodność florystyczną, określono liczbę gatunków ogółem, średnią ich liczbę w jednym zdjęciu oraz wskaźnik Shannona–Wienera H’. Metodą Kościka przeprowadzono waloryzację środowiskową. Wyróżniono 8 zespołów i 9 zbiorowisk, w tym 11 na siedliskach wilgotnych, a 6 na świeżych. W większości badanych zbiorowisk licznie występowały rośliny motylkowe i zioła, które decydowały o walorach estetycznych krajobrazu tego regionu. Do najbogatszych florystycznie zaliczono: Arrhenatheretum elatioris, Cirsietum rivularis oraz zbiorowisko Agrostis capillaris. Wskaźnik Shannona–Wienera dla tych zbiorowisk wynosił około 3. Fitocenozy badanych zbiorowisk wyróżniały się kolorystycznie, szczególnie latem, na tle monotonnych upraw rolniczych i roślinności leśnej. Uwilgotnienie, sposób użytkowania lub jego brak wpływały na skład gatunkowy i walory estetyczne tych fitocenoz.

EN

Meadow communities are known for their high aesthetic and landscape values, due to their floristic diversity, colour variability of species’ flowers and leaves depending on seasons as well as on soil humidity and edaphic conditions. The research objective was to characterize the meadow communities of the Kolbuszowski Plateau with respect of their floristic diversity and aesthetic values in the context of open landscape. The study was performed in 2012–2016. The phytosociological refeleves have been assigned to either associations or to plant communities. As the parameters of the floristic diversity, the total number of species, the average species number per releve as well as Shannon–Wiener H’ index. Also the environment’s evaluation was performed with the Kościk method. As a result, 8 associations and 9 plant communities have been distinguished, 11 on wet and 6 on slightly wet sites. In most of the studied assemblages abundant legume plants and herbs was a chief aesthetic landscape’s asset in the region. Among the most floristically richest were Arrhenatheretum elatioris, Cirsietum rivularis and the Agrostis capillaris community, with their Shannon–Wiener index around 3. Such colourful phytocenoses, in particular in summer time, stand out from the monotonous backdrop of agricultural crops and forests. The meadows use or abandonment as well as moisture conditions influence their species composition and the aesthetic values.

5

Sielsko i anielsko

Więcławska J.

Zieleń Miejska

|

2017

|

Nr 6

25--26

PL

Łąki kwietne coraz częściej pojawiają się w przestrzeni miejskiej. Nie tylko dobrze się prezentują i przełamują monotonność trawników, ale przede wszystkim stanowią dom dla wielu żywych organizmów.

6

Wymywanie makroskładników z górnych warstw profilu glebowego łąki górskiej w warunkach zróżnicowanego nawożenia

Kacorzyk P.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2017

|

T. 17, z. 1

53--61

PL

Celem pracy było określenie wpływu zróżnicowanego nawożenia łąki górskiej na ilość wymytych makroskładników z dwóch poziomów glebowych (15 i 40 cm). Doświadczenie obejmowało sześć wariantów w trzech powtórzeniach; badania prowadzono w latach 2012–2014. Wodę do analiz laboratoryjnych pobierano w trzech różnych okresach: intensywnej wegetacji roślin, spowolnionej wegetacji roślin i pozawegetacyjnym. Ilość wyniesionych składników nawozowych z wodami odciekowymi była uzależniona od głębokości profilu glebowego. Na ilość wymytego z gleby azotu i potasu wpływały również nawożenie i sposób aplikacji dawki azotu. Duże ilości azotu i fosforu wynoszone z gleby w okresie pozawegetacyjnym wynikały z mineralizacji materii organicznej, braku pobierania tych składników z roztworu glebowego przez system korzeniowy oraz zwiększonej objętości odcieków w tym okresie.

EN

The aim of the study was to determine an effect of differentiated of the fertilization mountain meadow on the amount of macroelements leaching from the two soil profiles (15 and 40 cm). The experiment included six variants in triplicate, the study was conducted in the years 2012–2014. Water for laboratory analysis was collected at three different periods: intense vegetation of the plants, slow vegetation and off-season period. The amount of fertilizer compounds eluted with leachate waters depended on the depth of the soil profile. The amount of nitrogen and potassium eluted from the soil was also affected by fertilization, and the way of nitrogen dose distribution. Large amounts of nitrogen and phosphorus eluted from the soil during the off-season from resulted mineralization of organic matter and lack of these ingredients uptake from the soil solution by the root system and increase of eluate volume in this period.

7

Vegetation and Birds Species Changes in Meadow Habitats in Polesie National Park, Eastern Poland

Kulik M., Baryła R., Urban D., Grzywaczewski G., Bochniak A., Różycki A., Tokarz E.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2017

|

Tom 19

211--229

EN

The aim of the study was to estimate the vegetation and bird species and compare it with the data collected 17 years ago, analyse the changes in plant communities and bird species depending on grassland management and habitat as well as analyse the climate and habitat changes based on Ellenberg’s indicators. Studies were carried out in 1996 and 2013 on Zienki Meadows in Polesie National Park, Eastern Poland. The meadow complex discussed (51˚27-29’ N; 23˚6-9’ E), covering approx. 650 ha, has natural borders: in the north, it adjoins a natural mineral soil elevation, the so-called Włodawa Ridge; a forest complex in the west; a peat bog with Lake Moszne in the south; and a watershed on mineral soils in the east. The plant communities were classified using the Braun-Blanquet method. Investigations concerning birds were conducted in the breeding period from mid-April to mid-July in the same periods as the vegetation cover. The study area is characterized by the great diversity of habitats and plant communities. The most stable were tall oat-grass meadows, which are one of the habitat types protected within the framework of the Nature 2000 network (6510). That fresh meadows were characterized by the greatest floristic diversity, but Ellenberg’s indicators showed a significant reduction of soil acidity and trophism of that habitat during 17 years. These changes could have been caused by extensification of meadow use (reduction or lack of mineral fertilisation). The biggest changes in Alopecurus and Poa pratensis-Festuca rubra meadows were observed. Most of them were transformed into meadows with the predominance of Deschampsia caespitosa. The appearance of large areas of such humid meadows was probably one of the reasons for the withdrawal of two endangered bird species in Europe: the black-tailed godwit Limosa limosa and the common redshank Tringa tetanus. The most significant factors differentiating the data set were soil humidity and trophism. On the other hand, a mosaic character of different habitats, diversity of plant communities and extensive utilisation ensured the stable number of bird species in both study periods. The active protection of wet habitats conducted by the Polesie National Park in recent years led even to the appearance of the greater spotted eagle Clanga clanga, a species that is vulnerable to extinction in Europe. Moreover, isolated low shrubs that appeared in these meadows and shrubs growing along drainage ditches became a favourable habitat for the common grasshopper warbler Locustella naevia which had not occurred in this area before.

PL

Celem badań była ocena szaty roślinnej i gatunków ptaków oraz porównanie wyników z danymi zebranymi 17 lat wcześniej, analiza zmian zbiorowisk roślinnych i gatunków ptaków w zależności od siedliska i gospodarki na użytkach zielonych, a także analiza zmian klimatycznych i siedliskowych na podstawie obliczonych ekologicznych liczb wskaźnikowych Ellenberga. Badania zostały przeprowadzone w latach 1996 i 2013 na Łąkach Zienkowskich w Poleskim Parku Narodowym, we wschodniej Polsce. Analizowany kompleks łąkowy (51˚27-29 'N; 23˚6-9' E), obejmuje powierzchnię ok. 650 ha i oddzielony jest naturalnymi granicami: od północy przylega on do naturalnego wyniesienia mineralnego, tzw. Garbu Włodawskiego, od zachodu otacza go kompleks leśny, od południa torfowisko z Jeziorem Moszne, a od wschodu mineralne wyniesienie wododziałowe. Zbiorowiska roślinne zostały zaklasyfikowane według metody Braun-Blanqueta. Badania dotyczące ptaków prowadzono w okresie lęgowym od połowy kwietnia do połowy lipca w okresach analogicznych do badań szaty roślinnej. Obszar badań charakteryzował się dużą różnorodnością siedlisk i zbiorowisk roślinnych. Największą stabilnością odznaczały się łąki rajgrasowe, które należą do jednego z typów cennych siedlisk przyrodniczych chronionych w ramach sieci Natura 2000 (6510). Te łąki świeże charakteryzowały się największą różnorodnością florystyczną, ale wskaźniki Ellenberga pokazały istotne zmniejszenie kwasowości gleby i trofizmu tych siedlisk w ciągu 17 lat. Zmiany te mogły być spowodowane ekstensywnym użytkowaniem łąk (zmniejszenie lub brak nawożenia mineralnego). Z kolei największe zmiany zaobserwowano na łąkach z Alopecurus pratensis i Poa pratensis-Festuca rubra. Większość z nich przekształciła się w łąki z dominacją Deschampsia caespitosa. Pojawienie się dużych powierzchni łąk bardziej wilgotnych mogło być prawdopodobnie jedną z przyczyn wycofania się dwóch zagrożonych wyginięciem w Europie ptaków: rycyka Limosa limosa i krwawodzioba Tringa tetanus. Wilgotność gleby i trofizm były bowiem czynnikami, które w największym stopniu wpływały na uzyskane dane. Z drugiej strony mozaikowaty charakter różnych siedlisk, zróżnicowanie zbiorowisk roślinnych i ekstensywne użytkowanie wpływało na stabilną liczbę gatunków ptaków w obydwu okresach badawczych. Czynna ochrona siedlisk podmokłych, która jest prowadzona w ostatnich latach przez Poleski Park Narodowy, przyczyniła się do pojawienia się orlika grubodziobego Clanga clanga, ptaka, który jest zagrożony wyginięciem w Europie. Ponadto pojedyncze, niskie krzewy, pojawiające się na tych łąkach oraz krzewy, rosnące wzdłuż rowów melioracyjnych stały się korzystnym siedliskiem dla świerszczaka Locustella naevia, ptaka, który wcześniej nie występował na tym terenie.

8

Dynamika stężenia składników biogennych w wodach gruntowych na terenach z różnymi uprawami

Smoroń S., Pietrzak S.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2016

|

T. 16, z. 2

99--112

PL

W ramach programu wieloletniego realizowanego w Instytucie Technologiczno-Przyrodniczym (PW działanie 1.3) prowadzono monitoring jakości wód gruntowych pod różnymi uprawami polowymi na obszarach lessowych Małopolski, począwszy od 04.2012 r. Analizowano wody gruntowe na terenach objętych intensywną uprawą warzyw, umiarkowanie nawożonymi zbożami oraz słabo nawożonymi i nienawożonymi łąkami trwałymi. Celem pracy było określenie dynamiki stężenia składników biogennych (N-NO3 , N-NH4 i P-PO4) w poszczególnych porach roku w latach 2012–2014. Uwzględniono również potas jako składnik podstawowego nawożenia mineralnego. W uprawie warzyw stosowano wysoki poziom nawożenia NPK (4 obiekty): 110–160 kg N; 70– 90 kg P2O5 oraz 80–100 kg K2O∙ha-1 . Uprawy zbożowe nawożono mniejszą ilością składników, odpowiednio: 60–80; 30–40 i 60–80 kg∙ha-1 . Z dwóch obiektów łąkowych na jednym stosowano tylko obornik w dawce 10 Mg∙ha-1 co trzy lata. Na podstawie wyników analiz chemicznych stwierdzono, że w wodach gruntowych pod uprawami warzyw stężenie N-NO3 było największe. Zwiększone stężenie tej formy azotu obserwowano najczęściej w okresie wiosennym, a najmniejsze w letnim. Wody te odpowiadały najczęściej V klasie jakości i były zagrożone lub zanieczyszczone azotanami ze źródeł rolniczych. Pod uprawami zbożowymi i łąkami jakość wód gruntowych była zdecydowanie lepsza i stężenie N-NO3 odpowiadało I–III klasie. Jedną z przyczyn dużego zróżnicowania stężenia tego składnika w wodach na terenach pod uprawą warzyw może być brak okrywy roślinnej w okresie jesiennozimowym, co sprzyja wymywaniu go z gleby. Stężenie pozostałych składników w wodzie z poszczególnych punktów pobierania odpowiadało I–III klasie jakości wód wgłębnych.

EN

The long-term programme implemented by the Institute of Technology and Life Sciences (P.W. activity 1.3) began in April 2012. Monitoring of groundwater quality was carried out in the Malopolska loess areas for different field crops. The groundwater was analysed in the areas covered by the intensive cultivation of vegetables, moderately fertilized cereals and poorly fertilized and nonfertilized permanent meadows. The objective of the study was to determine concentration dynamics of the nutrients (NO3-N, NH4-N and PO4-P) at various times of the year for the period of 2012–2014. Also potassium was included, as a component of basic fertilization. In the vegetable cultivation, high NPK fertilization level was applied in the 4 sites, and doses per hectare were: 110–160 kg N, 70–90 kg P2O5 and 80–100 kg K2O. Fertilization of cereal crops was smaller and amounted respectively: 60–80; 30–40; 60–80 kg per hectare. With two meadow sites, only in the one site, manure was applied every three years at the rate of 10 Mg∙ha-1 . Based on the results of the chemical analyzes, it was found that NO3-N concentration was greatest in groundwater under vegetable crops. Increased concentration of this nitrogen form was observed most frequently in the spring and the smaller in the summer. These waters are the most frequently corresponded to V-class quality and have been threatened or polluted by nitrates from the agricultural sources. In the case of cereal crops and grasslands, water quality was much better and the concentration of NO3-N corresponds to I–III class. One of the reasons of very different concentration of this compound in the vegetable cultivation, may be the lack of plant cover in the autumn and winter, which favours the leaching the chemicals from the soil. The concentration of the remaining components from particular sampling points, corresponds to I–III class of the groundwater quality.

9

The need of protecting permanent grasslands as a premise for the development of organic meadow farms

Jankowska-Huflejt H.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 3

186--192

EN

The area and productive use of permanent grasslands decrease in Poland. The main reason is a small stock of ruminants - the main biomass consumers. Meadow sward and soil become degraded, which results in economic losses and in the worsening of protective functions of grasslands with respect to natural environment of rural areas. There is an urgent need of grassland protection and of maintaining their both functions: economic and biological. A chance might be sought in meadow organic farms based on sustainable plant and animal production that does not disturb biological equilibrium. The precondition of rational and profitable grassland management is the improvement of technology and its implementation by farmers. Profitability of meadow organic farms should be guaranteed by subsidies as a compensation for services for the common good i.e. management under limitations arising from environmental protection.

PL

Powierzchnia i wykorzystanie produkcyjne trwałych użytków zielonych w Polsce zmniejsza się. Główną przyczyną jest mała obsada przeżuwaczy, głównego odbiorcy biomasy. Następuje degradacja runi i gleby, zachodzą straty ekonomiczne i pogarszają się funkcje ochronne w stosunku do środowiska przyrodniczego obszarów wiejskich. Zachodzi potrzeba ich ochrony i utrzymania ich obu funkcji: gospodarczej i przyrodniczej. Szansą mogą być łąkarskie gospodarstwa ekologiczne, których podstawą jest zrównoważona w obrębie gospodarstwa produkcja roślinna i zwierzęca, nienaruszająca równowagi przyrodniczej. Warunkiem racjonalnej i opłacalnej gospodarki na TUZ jest doskonalenie technologii produkcji i wdrażanie ich wśród rolników. Gwarantem opłacalności łąkarskich gospodarstw ekologicznych powinny być dopłaty, jako rekompensata za świadczenie usług na rzecz dobra publicznego, czyli gospodarowania w warunkach ograniczeń wynikających z ochrony środowiska przyrodniczego.

10

The effect of mineral fertilisation on economic and biological value of permanent meadow on peat-muck soil

Kamiński J., Barszczewski J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 3

211--217

EN

The aim of this study was to analyse the effect of different ways of mineral fertilisation (0, K, PK, NPK) on yielding, botanical composition and utility value of sward and biological values of twice mown meadows on peat-muck soil. The paper contains final results of 50-year-long cycle of studies in experiment established in 1957 in Experimental Station in Biebrza. Water conditions of soil underwent marked changes during the experiment, periods with deep soil drainage prevailed. In the years 1997-2001 capillary irrigation was applied and in the years 2001-2010 drainage was moderate. A lack of fertilisation in many years caused very strong meadow degradation leading to the disappearance of the turf. Hay yields were only about 1.0 t·ha-1. Fertilisation with potassium only slightly increased yields to 3.0 t·ha-1 at poor quality of the sward, facilitating the development of floristically rich communities with biologically valuable species characteristic for semi-natural wet, fresh and some bog meadows. Fertilisation with phosphorus and potassium (PK) increased the productive potential and good utility value of the sward. At deep soil drainage Bromus inermis Leyss was the dominant. Capillary irrigation increased the share of Poa pratensis L. s. str., Phalaris arundinacea L., Phleum pratense L. and Alopecurus pratensis L. NPK fertilisation did not significantly increase yields compared with PK fertilisation that enhanced mineralisation of organic matter.

PL

Badano wpływ różnych sposobów nawożenia mineralnego (0, K, PK, NPK) na plonowanie, skład botaniczny i wartość użytkową runi oraz walory przyrodnicze łąk 2-kośnych na glebie torfowe-murszowej. Praca zawiera wyniki kończące 50-letni cykl badań na doświadczeniu agrotechnicznym, założonym w 1957 roku w Zakładzie Doświadczalnym w Biebrzy. Warunki wodne gleb w trakcie realizacji doświadczenia ulegały znacznym zmianom, przeważały okresy z głębokim odwodnieniem gleb, w latach 1997-2001 stosowano nawodnienia podsiąkowe poprzez piętrzenie wody w pobliskim kanale, a w latach 2002-2010 odwodnienie było umiarkowane. Brak nawożenia w ciągu wielu lat powodował bardzo silną degradację łąki, prowadzącą aż do zanikania darni. Plony siana wynosiły zaledwie około 1,0 t·ha-1. Nawożenie potasem (K) w niewielkim stopniu zwiększało wydajność użytku (3,0 t·ha-1) przy miernej wartości użytkowej runi. Sprzyjało natomiast kształtowaniu bogatych florystycznie zbiorowisk, z udziałem cenniejszych przyrodniczo gatunków, charakterystycznych dla półnaturalnych łąk zmienno wilgotnych i świeżych oraz niektórych bagiennych. Natomiast fosforem i potasem (PK) decydowało o dużym potencjale produkcyjnym łąk (plony siana wynosiły 6-9 t·ha-1) oraz dobrej wartości użytkowej runi. Nawożenie to sprzyjało też bogactwu gatunkowemu i dominacji w runi wartościowych gospodarczo traw. Przy głębokim odwodnieniu gleb dominowała stokłosa bezostna (Bromus inermis Leyss.), a w latach po wprowadzeniu nawodnień podsiąkowych zwiększył się udział wiechliny łąkowej (Poa pratensis L.), mozgi trzcinowatej (Phalaris arundinacea L.), tymotki łąkowej (Phleum pratense L.) i wyczyńca łąkowego (Alopecurus pratensis L.). Dodatek azotu nawozowego (NPK) nie powodował istotnych zwyżek plonów w porównaniu do obiektu PK w większości sezonów, ze względu na wzmożoną mineralizację substancji organicznej gleb. Nawożenie azotem sprzyjało jednak zachwaszczaniu runi nitrofilnymi gatunkami zielnymi, co nieznacznie zmniejszało walory przyrodnicze takich łąk.

11

Występowanie oraz wartość paszowa ziół i runi łąkowej z ich udziałem na Pogórzu Dynowskim

Wolański P., Trąba C., Rogut K.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2015

|

T. 15, z. 3

127--144

PL

Celem badań była analiza występowania ziół w zbiorowiskach łąkowych Pogórza Dynowskiego na tle niektórych czynników siedliskowych i określenie walorów jakościowych paszy z tych łąk. Na podstawie zdjęć fitosocjologicznych, wykonanych metodą Brauna-Blanqueta, wyróżniono zbiorowiska roślinne, w których porównano występowanie wybranych gatunków ziół. Pobrano także próbki gleby i runi do analiz chemicznych. Określono plon suchej masy z 1 ha oraz liczbę wartości użytkowej (Lwu) metodą Filipka. W 12 zbiorowiskach wyróżniono 27 gatunków ziół. Zdecydowanie więcej ziół było w zespołach z rzędu Arrhenatheretalia, a najczęściej i najliczniej: krwawnik pospolity (Achillea millefolium), brodawnik zwyczajny (Leontodon hispidus), babka zwyczajna (Plantago lanceolata), szczaw łąkowy (Rumex acetosa) i mniszek lekarski (Taraxacum officinale). Z kolei w zbiorowiskach z rzędu Molinietalia, występujących na siedliskach silniej uwilgotnionych, udział ziół o właściwościach paszowych i terapeutycznych był mniejszy, a częściej i liczniej rosły gatunki małowartościowe i trujące: jaskier rozłogowy (Ranunculus repens), jaskier ostry (Ranunculus acris), tojeść pospolita (Lysimachia vulgaris), ostrożeń łąkowy (Cirsium rivulare), sitowie leśne (Scirpus sylvaticus), skrzyp błotny (Equisetum palustre), sity (Juncus sp.) i turzyce (Carex sp.). Mineralne gleby tych łąk charakteryzowały się odczynem kwaśnym. Były na ogół ubogie w przyswajalny fosfor i bogate w magnez, a zawartość potasu była zróżnicowana. Plon s.m. runi wyróżnionych zbiorowisk był zróżnicowany i zawierał się w przedziale od 1,9 do 4,7 t•ha-1 . Z kolei wartość użytkowa Lwu zależała głównie od wartościowych traw pastewnych i roślin z rodziny bobowatych. Stwierdzono, że udział ziół w wielogatunkowej runi zwiększał zawartość makroelementów: P, K i Mg oraz mikroelementów: Cu, Zn i Fe w uzyskiwanej paszy.

EN

The study aimed at determining the occurrence of herbs in meadow communities of Dynowskie Foothills in relation to certain habitat factors and quality of fodder obtained from the meadows. Based on phytosociological relevés taken in compliance with the Braun-Blanquet method, plant communities were distinguished and further compared for the occurrence of selected herbs. Samples of soil and sward for chemical analysis were also collected. Dry matter obtained from 1 ha and fodder value of sward were determined with the method elaborated by Filipek. Twelve distinguished communities included 27 herb species. Definitely more herb species were found in associations belonging to the order Arrhenatheretalia, but most common and most frequent were: Achillea millefolium, Leontodon hispidus, Plantago lanceolata, Rumex acetosa and Taraxacum officinale. By contrast, the share of herbs of fodder and therapeutic properties was smaller in communities of the order Molinietalia from moist habitats. The following less valuable and poisonous species occurred frequently: Ranunculus repens, Ranunculus acris, Lysimachia vulgaris, Cirsium rivulare, Scirpus sylvaticus, Equisetum palustre, Juncus sp. and Carex sp. Mineral soils of these grasslands were generally acid, poor in easily available phosphorus, rich in magnesium and of diverse K content. The yield obtained from the first regrowth was variable ranging from 1.9 to 4.7 t from 1 ha. Fodder value of sward depended mainly on the valuable forage grasses and legumes. Excessive contribution of herbs (above 10%) reduced the efficiency of meadows and the fodder value. However, herbs favorably affected the chemical composition of the sward, increasing the content of macronutrients P, K and Mg and micronutrients Cu, Zn and Fe.

12

Vegetation Landscape Analysis Due to Land Use Changes on Arid Lands

Manjarrez-Dominguez M., Pinedo-Alvarez A., Pinedo-Alvarez C., Villarreal-Guerrero F., Cortes-Palacios L.

Polish Journal of Ecology

|

2015

|

Vol. 63, nr 2

167--174

EN

Fast land use changes have strongly affected arid and semi-arid regions at a global scale, affecting food security of the inhabitants of these regions. This study evaluated the fragmentation degree in the Chihuahua´s desert region of Mexico by using data from the Landsat TM sensor. Nine scenes, taken with Landsat TM5 sensor from the years 1990, 2000, and 2012, were used for the analysis. The coverage of seven land uses (grasslands, shrubland, croplands, sandy desert vegetation, forest, water bodies, and urban areas) was obtained under supervised classification techniques and the accuracy level was evaluated through the Kappa multi-varied discrete index. The classification showed a good reliance level having global accuracies of 93, 93.2 and 90.3% for the years 1990, 2000 and 2012, respectively. The fragmentation analysis showed an increase in the number of patches, an indicator of the ecosystem degradation process. The patches number increased from 8,354.23 in 1990 to 9,658.36 in 2000 and to 11,469 in 2012. Simpson and Shannon diversity indexes proved a clear fragmentation process. During the period of 1990−2012, grasslands were the most affected vegetation type with a reduction of 30.7% in its area. Such reduction was mainly attributed to invasions of shrubland communities and to an increase in cropland areas.

13

Habitat Preferences of Plant Communities: New Approach Based on the GGE Biplot Analysis

Sienkiewicz-Paderewska D., Paderewski J.

Polish Journal of Ecology

|

2015

|

Vol. 63, nr 3

387--399

EN

In this paper we introduce a new way of analysing habitat preferences of plant communities using the genotype and genotype-by-environment interaction effects (GGE) biplot method. We took into consideration real data on six plant associations belonging to the Molinio-Arrhenatheretea class. A total of 241 phytosociological relevès collected with the Braun-Blanquet method were described by the Ellenberg indicators. The two-way classification relevès-by-indicators was analysed with GGE. As a result it is proposed the modified biplot that contains ellipses for making the plot clearer. Next, we present the equations that described both axes and allow adding into the biplot any other relevès or a mean of set of relevès. Based on the generated biplot it is possible to present an ecological characteristics of any type of plant community including its acceptable and typical habitat requirements. The ellipse ranges provide important information about the homogeneity and ecological spectrum of the analysed syntaxon. The constructed equations allow comparing new data with data analysed previously. Summing up, the GGE biplot method is useful for analysing and graphically presenting ecological preferences of plant communities in a simple and comprehensive way.

14

Cultivation technology and grass and legume plants yield in various conditions of soil moisture

Šeljuto B. V., Zajceva M. M., Puczel J.

Agricultural Engineering

|

2015

|

Vol. 19, No. 3

119--130

EN

The paper provides for results of the three-year research of the impact of soil and climatic conditions on the yield of meadow grass and its mixtures. The objective of the research was to determine the impact of meadows’ sprinkling on the botanical composition of meadow green plants, structure and yield of white and pink clover and grass mixtures with its participation in conditions of north and east region of Belorussia. It was found out that sprinkling is favourable for preservation of valuable grass cultivars in mixtures, in particular legume plants. The composition of mixtures and irrigation considerably influence the yield. Average yield of grass mixtures on the non-irrigated field for the period of three years was 7.68-11.58 t·ha-1. Whereas, sprinkling influenced the growth of the meadow yield by 0.67-2.60 t·ha-1 in relation to the investigated variant. The highest yield was reported in variants of grass mixtures of white and pink clover with tall fescue and reed canary grass.

PL

W pracy zamieszczono wyniki trzyletnich badań wpływu warunków glebowo-klimatycznych na plonowanie traw łąkowych i ich mieszanek. Celem badań było określenie wpływu deszczowania łąk na skład botaniczny runi łąkowej, strukturę i plonowanie koniczyny białoróżowej i mieszanek trawiastych z jej udziałem w warunkach północno-wschodniego rejonu Białorusi. Stwierdzono, że deszczowanie sprzyja zachowaniu w mieszankach cennych odmian traw, szczególnie roślin motylkowych. Skład mieszanek i nawadnianie wpływają istotnie na plonowanie. Średnie plonowanie mieszanek trawiastych na polu nie nawadnianym za okres trzech lat wynosiło 7,68-11,58 t·ha-1. Natomiast deszczowanie wpłynęło na wzrost plonowania łąki o 0,67-2,60 t·ha-1 w zależności od badanego wariantu. Najwyższe plonowanie stwierdzono w wariantach mieszanek trawiastych koniczyny białoróżowej z kostrzewą trzcinową i mozgą trzcinowatą.

15

Impacts of moving, grazing and edge effect on Orthoptera of submontane grasslands: perspectives for biodiversity protection

Rada S., Mazalová M., Šipoš J., Kuras T.

Polish Journal of Ecology

|

2014

|

Vol. 62, nr 1

123--138

EN

Semi-natural grasslands managed by mowing and grazing are an important part of European landscape. Orthopterans are considered to be an appropriate indicator to assess the impact of agricultural management on grassland ecosystems. We studied effects of mowing, grazing and two kinds of edges on Orthoptera of submontane hay meadows and pastures in the Hrubý Jeseník Mts. (Czech Republic). Using sweep netting and pan trapping, we sampled orthopteran assemblages associated with the farmland managed for at least five years under Czech agri-environmental schemes. In total we collected 2253 individuals of orthopterans representing 14 species. The short-term impacts of mowing and grazing were tested by multivariate ordination analyses. The results indicate that mowing significantly decreased Orthoptera species abundance. Conversely, the response of orthopterans to grazing was not statistically significant and appeared to be species-specific. The abundance of acridid Gomphocerippus rufus increased substantially with grazing, which is in contrast with its negative response to mowing. The negative influence of mowing on grassland inhabitants can be mitigated by lower mowing frequency and by providing temporary uncut refuges. The results of generalized linear models showed significant increase of both species richness and total abundance of Orthoptera towards the baulks. Therefore, the refuges should be established primarily along grass baulks or similar types of permanent grassy edges. As a general rule an effort should be made when managing grasslands to ensure the highest habitat heterogeneity.

16

Flora łąk Zakładu Doświadczalnego Instytutu Zootechniki w Odrzechowej objętych programem rolnośrodowiskowym

Brągiel P., Trąba Cz.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2013

|

T. 13, z. 1

15--30

PL

Przedmiotem badań były łąki Zakładu Doświadczalnego Instytutu Zootechniki w Odrzechowej, objęte programem rolnośrodowiskowym, położone na górze Patria w gminie Zarszyn w województwie podkarpackim. Wykonano 46 zdjęć fitosocjologicznych na przełomie czerwca i lipca 2008 r. Na ich podstawie scharakteryzowano florę naczyniową pod względem systematyki botanicznej, obecności gatunków chronionych, frekwencji, podziału gospodarczego, czasu trwania cyklu rozwojowego, formy życiowej, przynależności do klasy fitosocjologicznej, pochodzenia, przydatności kulinarnej, miododajności i właściwości zdrowotnych. Badane łąki charakteryzowały się dużym bogactwem gatunkowym (118 taksonów z 28 rodzin botanicznych). Najliczniej były reprezentowane rodziny: Poaceae, Fabaceae i Asteraceae. Cztery taksony podlegają ochronie gatunkowej (podkolan biały (Platanthera bifolia (L.) Rich.), centuria pospolita (Centaurium erythraea Rafn), pierwiosnek lekarski (Primula veris L.) i wilżyna bezbronna (Ononis arvensis L.)). Uwzględniając podział gospodarczy, zioła i chwasty łącznie obejmowały prawie 62% stwierdzonych gatunków. Pod względem klasyfikacji fitosocjologicznej 50% stanowiły gatunki z klasy Molinio-Arrhenatheretea. Dominowały byliny, hemikryptofity oraz gatunki rodzime. Blisko 58% flory ogółem to rośliny jadalne lub o potencjalnym znaczeniu kulinarnym. Rośliny miododajne stanowiły prawie 31% flory ogółem, a gatunki o znaczeniu zdrowotnym dla zwierząt i ludzi - prawie 29%. Łąki badanego kompleksu cechowały się znacznymi walorami estetycznymi z uwagi na bogactwo gatunków o różnorodnych barwach i kształtach kwiatów, kwiatostanów i liści.

EN

The study objects were meadows that belong to the Institute’s Experimental Station in Odrzechowa involved in agri-environmental programme. The meadows are located on Patria Mountain in the commune of Zarszyn in Podkarpackie Province. At the end of June and in the beginning of July 2008, 46 phytosociological records were taken. On this basis, vascular flora of the studied locations was identified in terms of botanical taxonomy, occurrence of protected species, frequency, economic division, duration of the development cycle, life form, affiliation to phytosociological class, origin, culinary usefulness, melliferous and health properties. The studied meadows were characterised by the richness of their plant species (118 plant taxa from 28 botanical families). The families Poaceae, Fabaceae and Asteraceae occurred there in greatest numbers. Four taxa were under protection (Platanthera bifolia (L.) Rich, Centaurium erythraea Rafn, Primula veris L. and Ononis arvensis L.). In respect of economic division, herbs and Leeds constituted nearly 62% of the recorded taxa. In terms of phytosociological classification, the species from Molinio-Arrhenatheretea class made up 50% of the total flora. Most numerously represented species were those of native origin, perennial plants and hemicryptophytes. Approximately 58% of the species were edible plants or the plants of culinary values, followed by melliferous species – 31% and the species of healthful properties for people and animals alike - almost 29%. Meadows of the study area represent high aesthetic value due to the richness of plant species in a variety of colours and shapes of flowers, inflorescences and leaves.

17

Spatial heterogeneity of soil seed banks in sandy grasslands under fencing and grazing in Horqin sandland, Northern China

Zuo X., Zhao X., Zhao H., Zhang T., Wang S., Knops J., Kochsiek A.

Polish Journal of Ecology

|

2013

|

Vol. 61, nr 2

221--231

EN

Understanding composition, structure and spatial heterogeneity in soil seed banks is important for the management of grassland ecosystem. Although the effect of fencing and grazing on vegetation composition is widely known, information on species composition, seed density and spatial heterogeneity of soil seed banks in sandy grasslands under fencing and grazing is still lacking. We measured the species composition and seed density of soil seed banks in fenced grassland, grazed grassland and grazed shrubby grassland in Horqin Sand Land, Northern China. By applying the geostatistical methods, we assessed how fencing and grazing affected spatial heterogeneity of soil seed banks in sandy grasslands. Total seed density and species richness in soil seed banks were lower in fenced grassland than in either grazed grassland or grazed shrubby grassland. Seed density and species richness of annual species in soil seed banks were also lower in fenced grassland than in either grazed grassland or grazed shrubby grassland, while those of perennial species showed a reverse trend. The analysis of spatial autocorrelation ranges, fractal dimensions and distribution pattern maps from geostatistical methods showed that spatial heterogeneity of seed density and species richness in soil seed banks were also lower in fenced grassland than in either grazed grassland or grazed shrubby grassland. Continuous fencing increases the seed density and species richness of perennial species in soil seed banks, as well as results in a decrease in spatial heterogeneity of seed density and species richness in soil seed banks. So, continuous fencing should be considered to restore the degraded sandy grasslands in management of semiarid grassland ecosystems.

18

Responses of soil ß-glucosidase activities to simulated increased precipitation in a semi-arid temperate grasslands

Rui X., Liang D.

Polish Journal of Ecology

|

2013

|

Vol. 61, nr 2

401--404

EN

In concurrent with global warming, precipitation regimes are predicted to change as well around the world. In this study, two experimental sites were selected with different nutrient availability along a slope to study the effects of simulated increased precipitation on soil β-glucosidase activities in an Inner Mongolian grassland. Soil samples were adjusted to 55% of water holding capacity and incubated at 22°C in the dark for 32 days. Soil β-glucosidase activities were measured prior to and after the incubation. Results showed that soil β-glucosidase activities had differential responses to increased precipitation with a significant increase in the downslope site, but not in the upslope site. Correlation analysis showed that the initial soil β-glucosidase activities exerted a significantly negative relationship with soluble organic nitrogen (N). Our results indicated that both water availability and soil soluble N availability played important roles in regulating β-glucosidase activities in this semiarid region.

19

Ocena efektywności stosowania dodatku bakteryjnego do zakiszania runi łąkowej nawożonej nawozami naturalnymi

Wróbel B., Zielińska K.J., Fabiszewska A. U.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2013

|

Vol. 58, nr 4

233--237

PL

Celem badań było określenie wpływu stosowania dodatku bakteryjnego zawierającego kultury bakterii kwasu mlekowego do zakiszanej runi łąkowej z łąki nawożonej nawozami naturalnymi na jakość, wartość pokarmową i obecność szkodliwych mikroorganizmów. Porównywano trzy formy nawożenia: nawozami mineralnymi NPK (kontrola), obornikiem (50 t ha-1) i gnojówką (30 m3 ha-1). Ruń łąkową z I pokosu po wstępnym podsuszeniu (40% sm) zakiszono w dużych belach cylindrycznych z dodatkiem i bez dodatku preparatu bakteryjnego zawierającego wyselekcjonowane szczepy bakterii fermentacji mlekowej. W próbach kiszonki podobnie jak w zielonce oceniano zawartości składników pokarmowych. W próbach kiszonek ponadto oceniano poziom suchej masy, wartość pH świeżej masy kiszonki, zawartość kwasu mlekowego, lotnych kwasów tłuszczowych i udział amoniaku, liczebność drożdży i grzybów pleśniowych i innych drobnoustrojów. Stwierdzono istotny wpływ nawożenia i stosowania dodatku bakteryjnego na jakość kiszonki. Kiszonki z runi nawożonej obornikiem charakteryzowały się istotnie wyższym stężeniem amoniaku, niższą zawartością kwasu mlekowego i kwasów tłuszczowych niż kiszonki z obiektów nawożonych NPK. Zastosowanie dodatku bakteryjnego do runi z obiektów nawożonych nawozami naturalnymi poprawiło jakość i wartość pokarmową kiszonek. Wartości TDN, DMI i RFQ w kiszonkach sporządzonych z dodatkiem bakteryjnym były wyższe niż w kiszonce kontrolnej.

EN

The aim of this study was to evaluate the effect of bacterial inoculate treatment of sward from grassland fertilized with solid manure and liquid manure on quality, nutritive value and microflora of grass silage. Three fertilizers were compared: mineral NPK (control), solid manure (50 t ha-1) and liquid manure (30 m3 ha-1). Pre-wilted herbage (40% DM) from the first cut of grassland was ensilaged in big cylindrical bales with and without addition of bacterial inoculate containing lactic acid bacteria. In herbage and silage samples the content of nutritive components was evaluated. In obtained silages the dry matter content, pH, fermentation products, yeasts, moulds and some bacteria count were evaluated. Significant influence of fertilization and inoculate treatment on silage quality was stated. Silages made from sward fertilized with manure had significantly higher ammonia concentration, lower content of lactic acid and fatty acids than silages from objects fertilized with NPK. The addition of bacterial inoculants to sward from objects fertilized with natural fertilizers improved quality and nutritive value of silages. TDN, DMI and RFQ values were higher in inoculated silages than in untreated silages.

20

Rola torfowisk w ochronie zasobów przyrodniczych i wodnych na obszarze powiatu białostockiego w województwie podlaskim

Kiryluk A.

Ekonomia i Środowisko

|

2013

|

nr 4

38--50

EN

In the paper, there was shown the natural and economical significance of lowmoors in Poland and especially in Białystok county. In the area of Poland there is about 49,6 thousands of lowmoors which cover 1,2 mln ha [4% of the country surface]. 90% of this surface are lowmoors, 6% – highmoors and 4% – transitial moors. The most substantial role in the environment play lowmoors, characterised by high ability of water retention. In Poland, peatmoors gather 34 mld m3 of water, which has essential significance in decreasing of water resources on the country surface. In the area of Białystok county, there are 147 peatmoors and cover the surface of 8181 ha, which amounts 2,7% of the district surface. These peatmoors can retain such water quantity which is close to the capacity of water reservoir of Siemianówka. There was shown the signifi cant role of lowmoors in the specimen diversity of hygrophilous fauna and fl ora. In Białystok county, lowmoors are mainly used as stable grassland, which provide to proper protection against progressive unfavourable changes.