Praca stanowi podsumowanie działalności Instytutu Lotnictwa w dziedzinie technologii kosmicznych. Artykuł zawiera przegląd osiągnięć historycznych, natomiast nacisk położono na najnowsze osiągnięcia. Opisano kluczowe projekty i przedstawiono zakres prac realizowanych przez Centrum Technologii Kosmicznych. Omówiono technologie rakietowe oraz satelitarne, w tym związane z teledetekcją satelitarną. Rozwój technologii kosmicznych ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa i funkcjonowania państwa, stąd strategia rozwoju Instytutu Lotnictwa kładzie na nie szczególny nacisk. W pracy opisano perspektywy dalszego wykorzystywania opracowanych technologii i możliwości z tym związane.
EN
This paper gives a brief summary of the Institute of Aviation's activities in space technology. Review of historical achievements and latest developments are described. Scope of present work of Space Technology Center and key projects are discussed, that include rocket and satellite technologies. Importance of space technologies in lnstitute of Aviation's development strategy and their crucial role for safety and independence of the state is underlined. Possibilities and future use of the developed technologies are pointed out.
We study dynamics of two coupled periodically driven oscillators in a general case and compare it with two simplified models. Periodic steady-state solutions to these system equations are determined within the Krylov-Bogoliubov-Mitropolsky approach. Amplitude profiles are computed. These two equations, each describing a surface, define a 3D curve – intersection of these surfaces. In the present paper, we analyse metamorphoses of amplitude profiles induced by changes of control parameters in three dynamical systems studied. It is shown that changes of the dynamics occur in the vicinity of singular points of these 3D curves.
Praca zwiera przegląd niewielkich rakiet sondujących rozwijanych na Politechnice Warszawskiej przy współpracy z Instytutem Lotnictwa. Omówiony jest rys historyczny oraz główny cel programu. Wszystkie prezentowane rakiety napędzane są silnikami na stały materiał pędny. Jednostki napędowe są wytwarzane wykorzystując innowacyjną technologię nawijania kompozytowych komór spalania, co pozwala na uzyskiwanie bardzo dobrych parametrów masowych konstrukcji. Część z nich jest wielokrotnego użytku. Zaprezentowano dwa główne elementy programu rakietowego – konstrukcje z rodziny lotnych platform badawczych „Amelia” oraz rodziny „H” (profesjonalnego zastosowania). W pracy wspomniana jest także rozwojowa wersja rakiety, umożliwiająca wynoszenie eksperymentów na wysokości około 100 kilometrów. Głównym celem programu jest budowa mobilnego systemu umożliwiającego wynoszenie eksperymentów naukowych w niskie partie atmosfery przy relatywnie niskich kosztach operacyjnych i prostocie eksploatacji. Szczególny nacisk położono w pracy na ukazanie możliwego wykorzystania nabytej wiedzy oraz wybranych rozwiązań w ramach kolejnych projektów. Budowane rakiety mają umożliwić wykonanie kolejnego kroku w kierunku rozwoju niewielkich rakiet nośnych w Polsce.
EN
This paper presents an overview of small sounding rockets developed at Warsaw University of Technology with support from the Institute of Aviation. The history of Polish rocketry is discussed and the resulting Small Sounding Rocket Program ultimate goals are presented. All of the rockets are propelled using solid rocket motors. They are built using an innovative technology of composite combustion chamber manufacturing, what allows achieving very high propellant mass fractions of the developed motors. Some of them are reusable. Two main program elements are presented – the simple in-flight-experimentation platforms named “Amelia” and the „H” family of rockets dedicated to professional use. A sounding rocket capable of flying to altitudes of about 100 kilometres is also mentioned. The ultimate aim of the program is to develop a mobile system enabling launches of small experimentation modules, while maintaining relatively low costs and easy system utilization. In this paper, the possibility of using the knowledge gained and selected technical solutions is emphasized. The program is to enable future development of small satellite launchers in Poland.
Praca przedstawia projekt rozwoju ekologicznego silnika rakietowego wykorzystującego wysoko stężony nadtlenek wodoru jako utleniacz i węglowodory jako paliwo. Projekt realizowany w ramach prac statutowych Instytutu Lotnictwa ma na celu budowę i przetestowanie jednostki napędowej umożliwiającej transfer satelitów telekomunikacyjnych z niskiej na geostacjonarną orbitę ziemską. Przedstawiono układ konstrukcyjny silnika wraz z opisem jego kluczowych elementów. W pracy zawarto również uproszczoną metodologię rozwoju projektu wraz z przykładowymi wynikami obliczeń. Projekt pozwolił na budowę i wstępne przetestowanie zaproponowanego silnika rakietowego, pozytywnie weryfikując postawione założenia. Obecnie trwają prace nad kolejną wersją tego typu jednostki napędowej, przystosowanej do realizacji badań laboratoryjnych.
Zastosowano zmodyfikowaną metodę wyważania danych (DEA) do wyznaczenia, które z województw najefektywniej realizowały regionalne programy operacyjne w drugiej połowie 2008 roku. Określono również dynamikę tego procesu w ujęciu miesięcznym i zbadano stabilność wyłonionych liderów.
EN
In the present work the modified method of Data Envelopment Analysis (DEA) is applied to determine which provinces have carried out regional operational programmes in the second half year of 2008 the most effectively. Dynamics of this process on a monthly basis is also established and stability of the determined leaders is investigated.
W pracy przedstawiono metodę oceny danych opracowaną na podstawie Data Envelopment Analysis, nazywaną metodą wyważania wartości. Pozwala ona oceniać efektywność badanych obiektów (działań lub procesów) względem obiektów najlepszych, co stanowi pewną formę benchmarkingu. Wyniki przedstawiane są w postaci liczbowej i mogą być pomocne w zadaniach związanych z ewaluacją i monitoringiem.
EN
The paper presents data evaluation method prepared on the basis of the data envelopment analysis. This method helps to evaluate the effectiveness of examined objects (activities or processes) in relation to the best objects, which is some kind of benchmarking. The results are presented as numbers and can be helpful in exercises related to evaluation and monitoring.
W pracy przedstawiono przykład zastosowania metody wyważania wartości (Data Envelopment Analysis) do realizacji zadania ewaluacji. Jako miarę oceny przyjęto efektywność rozumianą jako stosunek skutków do przyczyn (wyjść do wejść). Przeprowadzono analizę jednowymiarową oraz wielowymiarową w wyniku czego otrzymano wskaźniki liczbowe ułatwiające ewaluację. Dane dla analizy zaczerpnięto z publikacji GUS, a studium przypadku dotyczy przedsiębiorstw z podziałem na województwa.
EN
The paper presents the example of data envelopment analysis in evaluation exercise. Effectiveness understood as the relation between results and causes (exit to entrance) was taken as an evaluation indicator. The single and multidimensional analyses, which have been carried out resulted in numerical indicators facilitating the evaluation. Data for the analysis were extracted from statistical office publication and the case study concerns enterprises classified by voivodships.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Dynamics of a ball moving in gravitational field and colliding with a moving table is considered. The motion of the limiter is assumed as periodic with piecewise constant velocity. It is assumed that the table moves up with a constant velocity and then goes down with another constant velocity. The Poincaré map describing evolution from an impact to the next impact, is derived. Several classes of solutions were computed in analytical form.
W pracy zbadano zachowanie się modelu rynku w przypadku, gdy popyt zależy od aktualnej ceny w sposób nieliniowy, a podaż jest liniową funkcją cen z poprzednich okresów. Pokazano, że nawet wtedy, gdy liniowy model rynku jest niestabilny w przypadku zależności aktualnej podaży tylko od ceny w poprzednim okresie, to uwzględnienie przy planowaniu podaży cen z większej liczby poprzednich okresów może stabilizować cenę równowagi.
EN
The paper examines the reaction of market model in the situation when demand depends, in non-linear manner, on the price and supply is a linear function of the prices in previous periods. It has been shown that even if the linear market model is not stable when current supply depends only on the price of previous period, including in planning of supply the greater number of previous periods can stabilise the equilibrium price.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Dynamics of two coupled periodically driven oscillators is analysed. The internal motion is separated off exactly and approximate effective equation of motion is derived. The effective equation of motion is used to study dynamics of the initial dynamical system.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy rozważa się tradycyjny model ustalania się na rynku ceny równowagi w przypadku, gdy producenci przy prognozowaniu ceny uwzględniają nie tylko aktualny poziom cen i zapasów, ale i ich poziom z okresu wcześniejszego. Przeanalizowano procesy dojścia rynku do równowagi, wyznaczono obszar stabilności oraz zbadano charakter bifurkacji na jego brzegu.
EN
This study is an analysis of traditional market model in case when current price depends not only on a price in earlier period of time, but also on inventory level in two previous periods. Achieving equilibrium (balance) of such market, region of stability and bifurcation parameters are analysed.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
We treat toothed gear as a deterministic dynamical system in which a chaotic dynamics can appear. We study action of symmetric operators, acting in the space of periodic functions, on fractal signals. Eigenvalue problems for symmetric operators are considered. Applications of symmetric operators to energy dissipation in gears via the Dirichlet problem and to analysis of fractal signals are discussed.
PL
Rozpatrujemy układy mechaniczne takie jak np. przekładnie zębate, generujące potencjalnie chaotyczny sygnał wibroakustyczny będący sumą przesuniętych w fazie sygnałów tego samego typu. Przy pomocy tak zwanych operatorów symetrycznych działających w przestrzeni funkcji okresowych badamy stacjonarny rozkład gęstości energii emitowanej przez układ w otoczenie. Rozwiązujemy problem Dirichleta opisujący tę gęstość przy założeniu znajomości warunków na fragmencie brzegu odpowiadającemu części przekładni znajdującej się w przyporze.
Scenarios of transitions to chaos in dissipative dynamical systems are investigated. Three fundamental transitions to chaotic dynamics: period doubling, intermittency, and quasperiodic transition to chaos, were observed in many theoretical and experimental systems. There are several experimental systems in whichh all three fundamental transitions to chaos are present while most theoretical models are capable to exhibit one or two transitions to chaos only. A model system in which all three fundamental transitions to chaos are present is constructed and investigated. Theoretical predictions of the model are formulated and also new scenarios of transitions to chaotic dynamics are described.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.