W pracy przedstawiono eksperymentalne wyniki pomiarów siły tarcia w adhezyjnym złączu próbek stalowych. Obciążanie złącza płaskich próbek momentem skręcającym powodowało zazwyczaj skokowe zrywanie połączeń adhezyjnych natychmiastowe tworzenie nowych. W niektórych pomiarach obserwowano odmienne charakterystyki tych złącz, polegające na trwającej dłuższy czas relaksacji siły tarcia, wynikającej z pełzania, odpowiadającej zachowaniu lepkosprężystemu ciała. Postawiono hipotezę, że przyczyną tego zjawiska może być przypadkowe nagromadzenie wad powierzchni, głównie wakansów.
EN
In the paper, the results of measurements of the friction force in an adhesion joint of steel specimens are presented. The loading of flat specimens with a torsion moment usually resulted with a sudden interruption of the adhesion joint and the intermediate creation of a new joint. In some of the measurements, different characteristics of force vs. time are observed. The relaxation had occurred that consisted in a gradual decrease of the friction force to zero according to an exponential function. This characteristic of an adhesive frictional joint of metal elements corresponds to the viscous-elastic proprieties of the specimen material. A hypothesis was put forward that contributes this behaviour to an accidental accumulation of surface faults, mostly vacancies.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pierwszej części artykułu omówiono zjawisko adhezji, jej wpływ na współczynnik tarcia oraz problemy i trudności pomiaru siły adhezji w procesach tarcia ślizgowego. Przedstawiono nową zasadę eksperymentalnego wyznaczania zarówno siły (współczynnika) tarcia oraz siły adhezji, przydatną szczególnie w badaniach tribologicznych. Zasada ta polega na wykonywaniu obydwu tych pomiarów podczas jednego, tego samego połączenia próbek. Omówiono budowę i działanie urządzenia do tych pomiarów oraz przedstawiono przykładowe wyniki badań. W drugiej części artykułu przedstawiono wyniki badań tarcia i adhezji próbek stalowych z warstwą oleju na powierzchni. Otrzymane rezultaty obrazują jakościowe oraz liczbowe związki między siłą tarcia i siłą adhezji.
EN
In the first part of this paper, a phenomenon of adhesion and its influence on the coefficient of friction together with problems and difficulties in the measurement of adhesion forces in the process of sliding friction were discussed. A new method of experimental determination of both the force of friction (the coefficient of friction) and the force of adhesion was presented. The method, which is especially useful in tribological investigations, consists in a simultaneous measurement of the two values of forces in a one coupling of specimens. The design and operations rule of an apparatus for these measurements was discussed. Exemplary results of testing were also included. In the second part of the paper, the results of investigations of friction and adhesion in steel specimens were presented. The testing was carried out in agreement with the presented method for the following operational conditions: with a layer of liquid on the surface and on a dry surface. The results obtained illustrate, in a quantitative and qualitative way, a mutual relation between forces of friction and adhesion.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Tematem referatu jest zależność między adhezją a tarciem ślizgowym ciał metalicznych. Adhezję powodują siły oddziaływania między powierzchniami, zagadnienie tych sił było analizowane we wcześniejszych publikacjach autora. Dla weryfikacji uzyskanych wówczas wyników za planowano eksperyment, polegający na zmierzeniu sił, działających między czołowymi powierzchniami próbek cylindrycznych, wykonanych ze stali, polerowanych dla uzyskania adhezji. W tym celu zaprojektowano i wykonano stanowisko badawcze omówione w referacie. Badając zależność między tarciem a adhezją wykonano pomiary momentu skręcającego, powodującego zerwanie połączenia adhezyjnego, oraz pomiary siły oderwania próbek. Na podstawie uzyskanych danych wyliczono, stosując odpowiednie procedury, umowną wartość siły oraz współczynnika tarcia. Rejestrowane podczas eksperymentu wykresy momentu skręcającego oraz siły adhezji dostarczają informacji o zmianie tych parametrów w funkcji czasu. Uzyskane wyniki potwierdziły, zdaniem autora, przydatność urządzenia i zastosowanej metody pomiaru oraz rejestracji wyników do badań związków między tarciem a adhezją.
EN
In the paper the role of adhesion in the process of friction has been discussed. It was noted that adhesion may constitute an important source of the resistance to motion, especially under dry friction condition. It was confirmed that for the benefit of the process uniformity it would be good to control friction and adhesion forces using the same friction pair. The layout of a test stand for a simultaneous measurement of these two values together with some preliminary results was presented.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.