Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Warstwa czynna i występowanie wieloletniej zmarzliny w pobliżu Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie na Spitsbergenie w świetle badań geofizycznych

Dobiński W., Leszkiewicz J.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2010

|

nr 20

129-142

PL

Z dotychczasowych badań wynika, iż występowanie wieloletniej zmarzliny na Svalbardzie jest powszechne i ma ona charakter ciągły. Generalnie przyjmuje się, że grubość warstwy zmarzliny w większych niezlodowaconych dolinach sięgać może 100 m natomiast w wysokich górach znajdujących się w głębi wyspy miąższość ta sięgać może nawet 400-500 m (Humlum i in. 2003). Zmarzlina na Spitsbergenie, podobnie jak w wielu innych obszarach zimnych, ogrzewa się i podlega degradacji (Isaksen i Sollid 2002). W okresie ostatniego dwudziestolecia kilkukrotnie przeprowadzono badania warstwy czynnej i zmarzliny w bezpośrednim sąsiedztwie Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie. Pomierzono temperaturę gruntu do głębokości 2 m na dwóch stano-wiskach w pełnym sezonie rocznym. Zmarzlinomierze Danilina posłużyły do określenia głębokości warstwy czynnej na 13 stanowiskach w obrębie wyniesionych teras morskich. W lecie 2009 roku m. in. na podniesionej terasie morskiej przeprowadzono badania geofizyczne mające na celu pozyskanie informacji dotyczących wystę-powania wieloletniej zmarzliny w tej okolicy. W badaniach zastosowano metody geofizyczne: elektrooporową i sejsmiczną. Wyniki badań geofizycznych na terasie nadmorskiej nie potwierdzają występowania permafrostu. Być może ze względu na możliwy wpływ wody morskiej i aerozoli zawierających sól ma on tutaj postać tzw. kriotyczną, to jest pomimo ujemnej temperatury pozostaje niezamarznięty. Wyniki badań geofizycznych nie wykluczają obecności stale przemarzniętego gruntu poniżej głębokości, do których interpretowano wyniki badań geofizycznych. Oznacza to jednak, że występowanie zmarzliny w rejonie fiordu Hornsund jest o wiele bardziej zróżnicowane niż dotychczas sądzono. Może mieć też ona charakter nieciągły w tym rejonie, gdzie średnia roczna temperatura powietrza wzrosła w ostatnich latach do ok. -3°C.

EN

Permafrost research on the Svalbard Archipelago shows, that permafrost occurence has the continuous character on this area. Published data shows that in general permafrost extends to the depth of 100 meters in the large nonglaciated valleys, and in the interior mountains it can reach even 400-500 meters depth. Permafrost on the Spitsbergen is degrading similarly as in the other arctic areas. In the last 20 years several times research on the active-layer depth were conducted in the vicinity of the Polish Polar Station in Hornsund, Spitsbergen. Traditional ground thermometers as well as Pt-100 sensors were used for measurements. Ground temperature were measured to the 2 m depth on the two locations all-year round. Danilin’s permafrost meters were used for the determination of the active-layer depth at the 13 locations on the marine terraces. In 2009 on the near-shore marine terrace geophysical surveys were made. The aim of the surveys was to collect data concerning permafrost occurrence in this area. In the research electroresistivity soundings (VES) and refraction seismics methods were used. Results of the geophysical surveys not confirmed the existence of frozen material in the ground. Probably the influence of salt water from the fjord, or salt transported by the air aerosols caused that the temperature of freezing decreased below the 0°C and existence of the permafrost in this place has the cryotic form. It means that existence of permafrost in the Hornsund area has much more diverse character than believe so far. In the Hornsund area where mean annual air temperature reach ca. -4°C permafrost probably has probably the discontinuous character.

2

Geophysical methods in research of permafrost in the Tatra Mountains and northern Scandinavia

Dobiński W.

Landform Analysis

|

2009

|

Vol. 10

26-32

EN

A set of geophysical methods were implemented in the research conducted on permafrost of the Tatra Mountains and the Abisko area, Northern Sweden. Results of geophysical surveys show evidence of permafrost in both areas. Comparative studies on the occurrence of permafrost in the Tatras and in the Abisko area indicate that contemporary active as well as fossil permafrost might occur in both locations. Results of the electric resistivity, electromagnetic, shallow refraction seismic, and ground penetrating radar methods reveal similar results and might be successfully used in indirect research on permafrost in the mountainous regions.

3

Geofizyczne badania współczesnej i plejstoceńskiej zmarzliny na Kasprowym Wierchu

Dobiński W., Żogała B., Wziętek K., Litwin L.

Przegląd Geofizyczny

|

2006

|

Z. 1

71-82

PL

Analizy klimatyczne pokazują, że Szczyt Kasprowego Wierchu jest prawdopodobnie miejscem występowania granicy nieciąglej zmarzliny. W celu sprawdzenia tej hipotezy wykonano badania terenowe z wykorzystaniem następujących metod geofizycznych: punktowych sondowań elektrooporowych, płytkich sondowań elektromagnetycznych, pomiarów temperatury BTS oraz obrazowania elektrooporowego. Rezultaty badań potwierdzają tezę o występowaniu wieloletniej zmarzliny na Kasprowym Wierchu na wysokości od około 1850 m npm. Pozwalają podtrzymać także tezę o występowaniu na głębokości ok. 1-4 m współczesnego, związanego z obecnym klimatem permafrostu, oraz znacznie starszego, być może plejstoceńskiego permafrostu na głębokości ok. 20 metrów pod powierzchnią gruntu.

EN

Climatological analysis shows that Kasprowy Wierch summit is the place where lower limit of discountinuous permafrost probably occurs. DC resistivity tomography, BTS, VES, and shallow electromagnetic soundings were used in the fieldwork to examine the possibility of permafrost occurrence there. The data gathered indicates that permafrost is present from the peak of Kasprowy Wierch to the altitude of about 1850 m asl. The results support the thesis on the existence of two layers of permafrost in the Tatra Mountains: the active one, connected with the present climate, which occurs on Kasprowy Wierch at the depth of about 1.2-4.0 m and the one of pleistocene origin. The depth at which the latter occurs depends on altitude above sea level, and occur from about twenty meters below the ground surface.