Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The application of Box–Cox transformation to determine the Standardised Precipitation Index (SPI), the Standardised Discharge Index (SDI) and to identify drought events: Case study in Eastern Kujawy (Central Poland)

Bartczak A., Glazik R., Tyszkowski S.

Journal of Water and Land Development

|

2014

|

no. 22

3--15

EN

The article presents the results of research into the transformation of series of hydro-meteorological data for determining dry periods with the Standardised Precipitation Index (SPI) and the Standardised Discharge Index (SDI). Time series from eight precipitation stations and five series of river discharge data in Eastern Kujawy (central Poland) were analysed for 1951–2010. The frequency distribution of the series for their convergence with the normal distribution was tested with the Shapiro–Wilk test and homogeneity with the Bartlett’s test. The transformation of the series was done with the Box–Cox technique, which made it possible to homogenise the series in terms of variance. In Poland, the technique has never been used to determine the SPI. After the transformation the distributions of virtually all series complied with the normal distribution and were homogeneous. Moreover, a statistically significant correlation between the λ transformation parameter and the skewness of the series of monthly precipitation was observed. It was similar for the series of mean monthly discharges in the winter half-year and the hydrological year. The analysis indicates an alternate occurrence of dry and wet periods both in case of precipitation and run-offs. Drought periods coincided with low flow periods. Thus, the fluctuations tend to affect the development of agriculture more than long-term ones.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących transformacji szeregów danych hydrometeorologicznych w celu zidentyfikowania okresów suchych za pomocą wskaźnika standaryzowanego opadu (SPI) oraz wskaźnika standaryzowanego przepływu (SDI). Analizie poddano szeregi z ośmiu posterunków opadowych oraz pięciu szeregów przepływów rzecznych z obszaru wschodniej części Kujaw (centralna Polska). Zakres analiz obejmował lata 1951–2010. Sprawdzenie rozkładu częstości szeregów pod kątem ich zgodności z rozkładem normalnym wykonano za pomocą testu Shapiro–Wilka, a homogeniczność szeregów zbadano testem Bartletta. Do przekształceń szeregów wybrano metodę Boxa–Coxa, której do tej pory nie stosowano do wyznaczania wskaźnika SPI. Praktycznie rozkłady wszystkich szeregów po przekształceniu wykazywały rozkład zgodny z rozkładem normalnym i były homogeniczne. Stwierdzono statystycznie istotny związek korelacyjny między parametrem transformacji λ a skośnością szeregów miesięcznych sum opadów. Podobny związek stwierdzono w odniesieniu do szeregów średnich miesięcznych przepływów w półroczu zimowym i roku hydrologicznym. W efekcie obliczono wskaźniki SPI oraz SDI, a następnie zidentyfikowano okresy suche w okresach wegetacyjnych w badanym wieloleciu. Terminy występowania susz atmosferycznych były analogiczne z okresami występowania susz hydrologicznych. Prawdopodobnie fluktuacje, a także krótkookresowe tendencje opadów mają większe znaczenie dla rozwoju rolnictwa na tym obszarze niż ich tendencje wieloletnie.

2

Zapis procesów sedymentacji fluwialnej i biogenicznej w osadach dna Doliny Dolnej Wisły

Kordowski J., Gamrat W., Gierszewski P., Kubiak-Wójcicka K., Szmańda J. B., Tyszkowski S., Solarczyk A.

Landform Analysis

|

2013

|

Vol. 25

77--93

PL

W artykule przedstawiono przegląd osadów powodziowych i biogenicznych zdeponowanych w dnie Doliny Dolnej Wisły od okolic Górska, w środkowej części Kotliny Toruńskiej, po okolice Grudziądza. Omówiono piaszczyste osady powodziowe, osady basenów popowodziowych i mineralne osady jeziorzysk dolinnych. Dokonano analizy podstawowych własności utworów biogenicznych i ich interpretacji genetycznej. Omówiono też wyniki badań nad rekonstrukcją układu koryta Wisły w ciągu ostatnich 200 lat w Kotlinie Grudziądzkiej i Basenie Unisławskim oraz problem powolnego zamulania starorzeczy powstałych przed regulacją i po regulacji hydrotechnicznej w końcu XIX w. Wyjaśniono kwestię gradientu zawartości węglanowej materii rozpuszczonej w dnie doliny i jego wpływ na sedymentację osadów. Zwrócono uwagę na podobieństwa i różnice w transporcie materii rozpuszczonej i zawieszonej między korytem Wisły i starorzeczami na przykładzie starorzecza Starej Wisły i koryta Wisły w Bratwinie.

EN

The paper is a review of flood and biogenic sediments which have been deposited on the Lower Vistula Valley floor from the vicinity of Górsk to Grudziądz town. Sandy flood sediments, flood basin sediments and mineral infillings of former back swamps are described. Biogenic sediments are also discussed and genetically interpreted. The results of the Vistula channel reconstruction in Grudziądz Basin and Unisław Basin in the last 200 years are also presented. The reconstruction is strongly linked with the problem of relatively slow siltation of oxbows after the hydrotechnical regulation at the end of XIX-th century. The question of the carbonates gradient in floodplain sediments is also explained. The differences and similarities of the dissolved and suspended matter transport between the main channel and fluvial lake is shown on the example of the oxbow lake and Vistula river channel in Bratwin.

3

Rozmieszczenie i geneza współczesnych osuwisk nizinnych w strefie bezpośredniego oddziaływania rzeki na przykładzie zbocza Doliny Dolnej Wisły między Morskiem a Wiągiem

Tyszkowski S.

Landform Analysis

|

2013

|

Vol. 25

159--167

PL

W artykule poruszono problematykę rozwoju współczesnych ruchów masowych w strefie krawędziowej doliny rzecznej. Obszar badań zlokalizowany jest w obrębie Doliny Dolnej Wisły, w okolicach Świecia, i wyróżnia się spośród terenów sąsiednich bezpośrednim oddziaływaniem rzeki na zbocze doliny. Osuwiska stanowią istotny proces kształtowania stoku, zajmując 30% jego powierzchni. Przeanalizowano czynniki bierne i aktywne wpływające na rozwój osuwisk. Pod uwagę wzięto m.in. aktywność wód gruntowych oraz czynnik erozyjnego oddziaływania rzeki.

EN

The article raises the issue of development of current mass movements in the escarpment zone of river valley. The study area is located in Lower Vistula Valley near Świecie. The area is distinguished from its neighboring areas by the direct influence of the river on a slope, resulting inter alia to the development of landslides. They constitute an important process of shaping this slopes, occupying 30 percent of its surface. The paper presents an analysis of passive and active factors affecting the development of local landslides. The analysis has taken into consideration the factor of groundwater, geological settings and river erosion impacts.

4

Charakterystyka środowisk depozycyjnych Jeziora Czechowskiego i jego otoczenia

Kordowski J., Błaszkiewicz M., Kramkowski M., Słowiński M., Tyszkowski S., Brauer A., Brykała D., Gierszewski P., Lamparski P., Lutyńska M., Mirosław-Grabowska J., Noryśkiewicz A.M., Obremska M., Ott F., Wulff S., Zawiska I.

Landform Analysis

|

2013

|

Vol. 25

55--75

PL

W artykule przedstawiono przegląd badań nad morfogenezą misy jeziornej Jeziora Czechowskiego na Pojezierzu Starogardzkim. W dostępnych odsłonięciach, wkopach i wierceniach o nienaruszonej strukturze przeprowadzono analizę sedymentologiczną osadów glacjofluwialnych, glacjolimnicznych, limnicznych i stokowych. Wyniki tej analizy uzupełniono rezultatami kartowania geologicznego i geomorfologicznego. W efekcie przeprowadzonych prac stwierdzono, że misa jeziora założona jest w głębokiej rynnie subglacjalnej, która do początku allerødu zakonserwowana była bryłami martwego lodu. Ich wytopienie doprowadziło do powstania zróżnicowanej morfologii dna rynny. W najgłębszych miejscach, dzięki ograniczonej miksji, były warunki do zachowania rocznej laminacji osadów dennych. Sedymentacja osadów glacjofluwialnych w otoczeniu rynny była bardzo zróżnicowana i w wielu miejscach wskazuje na warunki przepływu nadkrytycznego. W przypowierzchniowej warstwie osadów sandrowych stwierdzono ślady zapisu procesów mrozowych (gleby mrozowe) oraz wytrącenia węglanowe wskazujące na występowanie warunków peryglacjalnych po zaprzestaniu przepływu proglacjalnego. Osady limniczne są również zróżnicowane w zależności od cech morfometrycznych basenu sedymentacyjnego, a przede wszystkim od głębokości ich depozycji. Osady stokowe pochodzą w większości z ostatnich dwustu lat, a ich depozycja nastąpiła wskutek działalności gospodarczej człowieka.

EN

The paper aims to review the investigations on the genesis of the Czechowskie Lake basin (Starogard Lakeland, north-central Poland). The sedimentological analysis of the glaciofluvial, glaciolimnic, limnic and colluvial deposits have been conducted in the outcrops, pits and boreholes with undisturbed cores. They were supplemented by the results of the geological and geomorphological mapping. Summing up the investigations it can be stated that the lake basin developed within a deep subglacial channel which was preserved by the dead ice blocks till the onset of the Allerød. Their melting led to the emergence of a morphologically diversified lake basin. The conditions in its deepest parts, due to hampered mixing and wave action, favoured the preservation of the annually laminated sediments. The glaciofluvial deposition in the vicinity of the lake was diverse and in many places it indicates the supercritical condition of the water flow. Within the near-surface layer of outwash deposits were recognized the traces of the periglacial processes and calcareous precipitates which indicate short glaciolimnic periods or breaks in sedimentation. The limnic sediments are also diversified and dependent on the morphometric features of the sedimentary basin, mostly the depth of the deposition. Colluvial deposits have originated mostly in the last 200 years as a consequence of the transient deforestation of the surrounding area.

5

Rozmieszczenie i skala aktywności współczesnych osuwisk w dolinie dolnej Wisły na odcinku między Fordonem a Kozielcem (Polska północna) : wstępne wyniki badań

Tyszkowski S.

Landform Analysis

|

2012

|

Vol. 20

95-101

PL

Artykuł obejmuje problematykę współczesnej aktywności osuwisk na terenie Polski nizinnej. Analizowany obszar stanowi fragment strefy krawędziowej doliny dolnej Wisły o długości 10 km. W ramach prac terenowych rozpoznano na nim 83 osuwiska o łącznej powierzchni 0,2 km2. Osuwiska te analizowano w aspekcie ich relacji do nadrzędnych form rzeźby, jakimi na tym obszarze są silnie zdenudowane stoki strefy krawędziowej doliny Wisły, powierzchnie dawnych osuwisk oraz zbocza dolinek erozyjnych. Określono morfometrię form, scharakteryzowano budowę geologiczną oraz aktywność wód gruntowych. Oceniono również aktywność osuwisk w powiązaniu z prawdopodobną przyczyną ich powstania. gruntowych. Oceniono również aktywność osuwisk w powiązaniu z prawdopodobną przyczyną ich powstania

EN

The article raises the issue of contemporary landslide activity in the Polish Lowlands. The study area is a part of the slope zone of the lower Vistula valley. During the fieldwork there were 83 landslides with a total area of 0.2 km2 identified and analyzed in respect of their relationship to the main morphological forms of terrain: denuded slopes, surface of old landslides, erosional valleys. The morphometry, geological structure and groundwater activity were determined. The assessment of the landslides activity in relation to the possible cause of their development has been presented. The results of the research and analyzes show that contemporary mass movements constitute important elements shaping the slopes within the sculpture of major river valleys in the lowlands.

6

Morphodynamic analysis of Lower Vistula Valley using GPS, sonar and aerial photography

Habel M.J., Tyszkowski S., Skowroński T.

Roczniki Geomatyki

|

2008

|

T. 6, z. 1

91-96

EN

The paper discusses modern research methods based on the GIS which were used to estimate the dynamics of geomorphological and fluvial processes of the Lower Vistula Valley. The study area included a 6-km stretch of the valley about 5 km to the east from the town of .wiecie. During the field studies sonar and the GPS were used to collect the data on the morphology of the channel, while the GPS and the DGPS were used to measure the parameters of the slope zone at the direct contact with the Vistula.s channel. Moreover, archival cartographic data were collected. The tool used to integrate the spatial data is the ArcGIS 9.0 by ESRI. All the data were transformed in accordance with the 1992 Coordinate System which is in force in Poland. As a result of the studies a detailed location of the active slopes of the valley was established. These are the places where the material is delivered to the channel. Moreover, the rate at which the bed material is transported was estimated on the basis of the sandbar dynamics. These researches are essential for both maintenance of the channel, including the hydrotechnical structures such as groynes, and safety navigation.

PL

W pracy omówiono nowoczesne metody badawcze oparte o systemy geoinformacyjne, które zastosowano w celu określenia dynamiki procesów geomorfologicznych i fluwialnych doliny dolnej Wisły. Obszar badań stanowił około 6 kilometrowy fragment doliny około 5 kilometrów na wschód od miejscowości Świecie. W terenie zebrano dane dotyczące morfologii koryta i parametrów strefy zboczy kontaktujących się bezpośrednio z korytem Wisły. Zebrano również archiwalne materiały kartograficzne. Narzędziem integrującym dane przestrzenne był program ArcGIS 9.0 firmy ESRI. Wszystkie dane zostały poddane transformacji do obowiązującego w Polsce układu współrzędnych 1992. Rezultatem badań były m.in. dokładna lokalizacja aktywnych stref zboczy, czyli miejsc dostawy materiału do koryta oraz określenie prędkość transportu rumowiska w postaci dynamiki łach. Prowadzone badania są istotne z punktu widzenia utrzymania koryta, w tym budowli regulacyjnych oraz prowadzenia bezpiecznej żeglugi.

7

Wstępne wyniki badań nad procesami osuwiskowymi w wąwozie Czerwonej Wody koło Świecia

Kordowski J., Tyszkowski S.

Landform Analysis

|

2008

|

Vol. 9

59--62

8

Badania rozwoju osuwisk w rejonie Świecia, na podstawie materiałów fotogrametrycznych

Tyszkowski S.

Landform Analysis

|

2008

|

Vol. 9

385--389