Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ocena bezpieczeństwa fotobiologicznego miejskiego oświetlenia energooszczędnego

Pierzchała Ł., Fisior M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 1

71--77

PL

Przekroczenia bezpiecznego progu ekspozycji na promieniowanie o wysokiej energii (niebieskiego i UV) może powodować powstawanie szeregu zjawisk chorobowych. Szczególnie wrażliwym na nadmierne dawki tego typu promieniowania jest aparat wzroku. W ramach niniejszej pracy na podstawie badań laboratoryjnych oceniono ryzyko fotobiologiczne generowane przez zastosowanie oświetlenie energooszczędne do oświetlania przestrzeni miejskich. Uzyskane wyniki wskazują, że systemy oprawy oświetleniowe typu LED, mogą być źródłem promieniowania, które znacząco negatywnie oddziałuje na wzrok, a także wpływać na zaburzenie cyklu dobowego.

EN

Exceeding the safe threshold for exposure on high energy radiation (UV and blue light) could cause the emergence of a number of diseases. Eyesight is particularly sensitive to excessive lighting. This paper presents the laboratory research on the assessment of the photobiological risk generated by the energy-efficiency urban lighting. The results show that LED lighting systems can be a source of radiation that significantly negatively affects the eyesight and could contribute to circadian rhythm disorders.

2

Ocena ryzyka środowiskowego powodowanego przez wybrane substancje zanieczyszczające ekosystemy wodne na przykładzie rzeki Kłodnicy

Wiesner-Sękala M., Hamerla A., Pierzchała Ł.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 6

69--80

PL

Analizie poddana została Jednolita Część Wód Powierzchniowych (JCWP) Kłodnica do Promnej (bez) będąca przykładem cieku przepływającego przez gęsto zaludniony i silnie zurbanizowany obszar Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Celem przeprowadzonego badania była ocena ryzyka stwarzanego dla ekosystemu wodnego przez wybrane substancje priorytetowe (Ni, Pb, Cd, Hg) oraz specyficzne zanieczyszczenia niesyntetyczne (Cu, Zn), uwalniane do wód powierzchniowych rzeki Kłodnicy. Analiza oceny ryzyka została przeprowadzona poprzez porównanie stężenia metali w środowisku wodnym do środowiskowych norm jakości, a także poprzez zastosowanie narzędzia M-BAT oraz Pb Screening Tool stanowiących uproszczone modele BLM (Biotic Ligand Model). Narzędzia te pozwoliły na ocenę potencjalnego zagrożenia stwarzanego przez metale takie jak Cu, Ni, Zn oraz Pb dla ekosystemu wodnego, przy uwzględnieniu parametrów fizyko-chemicznych wody, które warunkują biodostępność metali w środowisku wodnym (rozpuszczony węgiel organiczny, Ca, pH). Wyniki badania z wykorzystaniem tych narzędzi wykazały, że ryzyko powodowane toksycznością Cu, Ni oraz Pb nie wystąpiło w żadnej z analizowanych próbek. Natomiast wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia ryzyka spowodowanego obecnością Zn w wodach powierzchniowych zostało zidentyfikowane we wszystkich analizowanych punktach badawczych. Wyniki przeprowadzonej analizy potwierdziły, że uwarunkowania lokalne w zakresie parametrów fizyko-chemicznych wód mają istotny wpływ na ocenę ryzyka ze strony stężeń substancji zanieczyszczających ekosystemy rzeczne. Narzędzia w postaci uproszczonych modeli BLM mogą stanowić zatem istotny element wspierający proces monitorowania zurbanizowanej zlewni miejskiej w kontekście zapisów Ramowej Dyrektywy Wodnej.

EN

The waterbody Kłodnica to Promna as was analysed an example of watercourse located in the densely populated and highly urbanized area of the Upper Silesian Industrial Region. The aim of the study was to assess the risk posed to the aquatic ecosystem by priority substances (Ni, Pb, Cd, Hg) and specific non-synthetic pollutants (Cu, Zn), which are released to Kłodnica river. The analysis of the risk assessment was carried out by comparing the concentration of metals in the aquatic environment to the environmental quality standards and by using M-BAT and Pb Screening Tool which are user-friendly simplified BLM models (Biotic Ligand Model). These tools allowed to assess the potential risks posed by metals such as Cu, Ni, Zn, and Pb for the aquatic environment, taking into account the physicochemical parameters of water that affect the bioavailability of metals in the aquatic environment (DOC, Ca, pH). The results obtained by means of these tools showed that the risk caused by the toxicity of Cu, Ni and Pb has not occurred in any of the analyzed samples. On the other hand, high probability of risk due to the presence of Zn in surface water has been identified in all sampling points. The results of the analysis confirmed that the local conditions in terms of physicochemical water parameters have a significant impact on the risk assessment. The results of this study confirmed that the tools which are simplified version of complex BLM are an important element supporting the monitoring process in urbanized river catchment in the context of the Water Framework Directive requirements.

3

Ocena warunków hydromorfologicznych zurbanizowanych dolin rzecznych na przykładzie zlewni Kłodnicy

Hamerla A., Pierzchała Ł.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2016

|

Vol. 25, No. 1

83--99

PL

W artykule wskazano najważniejsze czynniki degradujące stan ekologiczny rzek na podstawie wyników oceny warunków hydromorfologicznych dla odcinków dolin rzecznych zlokalizowanych w górnej, zurbanizowanej i uprzemysłowionej części zlewni rzeki Kłodnicy. Ocenę uwarunkowań hydromorfologicznych przeprowadzono przeznaczoną dla terenów miejskich brytyjską metodą Urban River Survey. Na podstawie analizy wyników badania określone zostały najważniejsze kierunki działań oraz rekomendacje dla ochrony walorów ekologicznych i krajobrazowych miejskich przestrzeni nadrzecznych.

EN

This paper finds most important impacts for river valley ecosystem. Survey based on hydromorphological assessment for parts of river valley located in urbanized and industrialized part of Kłodnica catchment. The research was carried by British method destined for urban areas – Urban River Survey. As a result of the tests factors determining the value of assessing hydromorphological conditions and conditions affecting the catchments river valley were indicated. The effect of the analysis are recommendations for the protection of ecological values and landscape of riverside urban spaces.

4

Wpływ zagospodarowania doliny oraz warunków morfologicznych na roślinność w korycie rzecznym

Hamerla A. M., Pierzchała Ł.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 49

162--167

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań zależności warunków hydromorfologicznych rzek miejskich na udział grup roślinności w korycie rzecznym. Badanie przeprowadzone na przykładzie rzek w zurbanizowanej i przemysłowej części Górnego Śląska potwierdziło istotne związki pomiędzy zagospodarowaniem i użytkowaniem doliny rzecznej, a typem roślinności w korycie, jak również pozwoliło na określenie zależności poszczególnych czynników na wybrane grupy roślin wodnych.

EN

This paper is focused on the results of research about the relationship between hydromorphological condition and share of plants in river bed. Assessment, made in urbanized and heavy industry part of Upper Silesia, provide proof of strong relation between land use, land cover in river valley and type of river vegetation. Moreover, the relationship between hydromorphological indicators and groups of plants was defined.

5

Impact of the Salinity Gradient on the Mollusc Fauna in Flooded Mine Subsidences (Karvina, Czech Republic)

Kašovská K., Pierzchała Ł., Sierka E., Stalmachová B.

Archives of Environmental Protection

|

2014

|

Vol. 40, no. 1

87--99

EN

This paper presents the impact of salinisation on the aquatic mollusc fauna in flooded mine subsidences in the Karvina region (Czech Republic). The results of the previous research on salinity in flooded mine subsidences show that some of them contain a high content of dissolved inorganic substances (above 1000 mgl-1). These substances can affect the vegetation and animals occurring in the water and the surrounding area. The phylum of Mollusca was selected as a model group for the fieldwork as it includes species with the proven bioindication potential. The occurrence of aquatic mollusc species was studied at 10 sites. The sites were selected based on the content of dissolved substances (the salinity gradient from <500 to >1000 mgl-1).. A total of 12 aquatic mollusc species were found, including one species identified as a potential bioindicator of the negative effect of salinisation on aquatic biota. The analysis showed statistically significant positive correlations between the content of dissolved inorganic substances and the presence of alien species Potamopyrgus antipodarum (J.E. Gray, 1843). The gradient of salinity significantly affects the species composition of the mollusc fauna in flooded mine subsidences and may affect the biodiversity of this group.

PL

W artykule przedstawiono reakcję wodnych gatunków mięczaków (Mollusca), jako grupy modelowej, na zasolenie wód zbiorników powstałych w nieckach osiadania rejonu Karwiny (Czechy). Analizę występowania wodnych gatunków mięczaków przeprowadzono w obrębie 10 obiektów. Wody badanych zbiorników tworzyły gradient zasolenia w zakresie od <500 do >1000 mg·l-1. W ich obrębie stwierdzono występowanie łącznie 12 gatunków wodnych mięczaków, w tym jednego gatunku, który uznano za potencjalny indykator znacznego zasolenia zbiorników. Wyniki analizy statystycznej wykazały istotną pozytywną zależność między zawartością rozpuszczonych substancji nieorganicznych i występowaniem gatunku Potamopyrgus antipodarum (J.E. Gray, 1843). Wykazano, że gradient zasolenia w istotny sposób wpływa na skład gatunkowy fauny mięczaków, kształtujących się w zbiornikach w nieckach osiadania oraz mieć wpływa na bioróżnorodność tej grupy.