W pracy zilustrowano sezonowe zmiany rzeczywistych właściwości optycznych wody w wybranych odcinkach estuarium Odry. Rozległe estuarium Odry jest akwenem o zróżnicowanych właściwościach optycznych, uzależnionych, z jednej strony od zanieczyszczeń spływających z górnego biegu rzeki oraz aglomeracji szczecińskiej, z drugiej zaś strony - od wlewów słonawych wód morskich, W części teoretycznej pracy skoncentrowano się na procesach osłabiania i absorpcji światła w wodzie, ze wskazaniem głównych optycznie aktywnych składników wody ( rozpuszczona materia organiczna, zawiesiny różnego typy), mających wpływ na te procesy. Badania prowadzono na podstawie próbek wody pobieranych na 4 stanowiskach rozmieszczonych wzdłuż Odry w rejonie szczecina oraz 4 stanowiskach w przybrzeżnej strefie Zatoki Pomorskiej, rozmieszczonych wzdłuż polsko-niemieckiej granicy państwowej. Badaniami objęto widma współczynnika osłabiania światła w wodach Odry w okresie od października 1998 r. do kwietnia 1999 r. Zilustrowano wpływ zawiesin transportowanych przez Odrę na wartość tego współczynnika w badanych okresie. Ponadto pokazano symulację sezonowych zmian widma współczynnika absorpcji światła w przybrzeżnych wodach Zatoki Pomorskiej. Zróżnicowanie spektralnych rozkładów współczynnika absorpcji światła oszacowano na podstawie zmian koncentracji chlorofilu a i feofityny oraz substancji żółtych, w okresie wegetacyjnym kwiecień-listopad w latach 1998-1999. Przeprowadzone badania wykazały, iż rzeczywiste właściwości optyczne decydują o skuteczności przenoszenia radiacji w wodzie, określając jej warunki widzialności, a także służą jako indykatory zanieczyszczeń w akwenach.
W pracy badano widma współczynnika osłabiania światła i rozkłady temperatury w górnej warstwie morza zanieczyszczonego ropą naftową. Badania dotyczyły wód w rejonie Świnoujścia oraz południowego Bałtyku. Wyznaczone eksperymentalnie rozkłady spektralne współczynnika osłabiania światła w wodach naturalnych przeanalizowano przy zastosowaniu wzorów przybliżonych opartych na teorii Mie. Dla dokonania analizy porównawczej, przeprowadzono dodatkowe badania eksperymentalnych rozkładów i ich przybliżeń teoretycznych, w sztucznych emulsjach ropy naftowej w syntetycznej wodzie morskiej o różnym poziomie zasolenia i temperaturze, po różnych czasach przechowywania prób. Początkowe stężenia ropy dobrano tak, aby wyjściowy współczynnik osłabiania emulsji był porównywalny ze współczynnikiem osłabiania wody w silnie zanieczyszczonych akwenach. Przed-stawione wyniki badań pozwalają stwierdzić, że przybliżenia oparte na teorii Mie mogą być stoso-wane do analizy rozkładu widmowego w akwenach naturalnych, o zasoleniu około 5. W pracy przeanalizowano również wpływ zanieczyszczeń ropopochodnych na ewolucje warunków termicznych górnej warstwy morza Bałtyckiego w sezonie wiosenno-letnim. Analizę przeprowadzono przy zastosowaniu całkowitego, jednowymiarowego modelu DKTz-2 warstwy wymieszanej morza zanieczyszczonego substancjami ropopochodnymi. Model jest kontynuacją modelu DKT podanego w pracy Thompsona (1976). Występowanie zanieczyszczeń ropą naftowa uwzględniono poprzez modyfikację zmiennego w czasie współczynnika adsorpcji układu "woda morska-ropa naftowa". Obliczenia przeprowadzono dla wieloletnich średnich miesięcznych wartości parametrów określających stan środowiska południowego Bałtyku. Symulacje numeryczne wykonano dla morza zanieczyszczonego dwoma różnymi gatunkami ropy: Bałtycką i Gulffax. Wykorzystano wyznaczone eksperymentalnie optyczne parametry obu gatunków ropy (współczynnik załamania i adsorpcji), jak również zmiany tych parametrów oraz zmiany grubości warstewki ropy w czasie sezonu wiosenno-letniego (Mrozek-Lejman, Karbowniczek-Gratkowska, 1996). Obliczenia mają charakter prognostyczny. Rezultaty wskazują, że wzrost stężenia ropy w górnej warstwie morza powoduje wykształcenie się termokliny na mniejszej głębokości, tj. bliżej po-wierzchni morza. Jednocześnie następuje zmniejszenie się grubości i wzrost temperatury warstwy wymieszanej. W przypadku występowania błonki ropy na powierzchni wody kierunek zmian jest taki sam.
Results of examination of the influence of the evaporation process on some chosen physical parameters of crude oil extracted from Baltic Sea are given. Variation of mass of the crude oil and of some basic physical magnitudes such as density and viscosity is also presented. The results of measurements show that the largest variation of the examined parameters appear during the first day, mainly in the first six hours from the begining of the experiment. On the subsequent days the values of different parameters are remarkably smaller. The knowledge of the from of the variation is important because fraction which remained after evaportaion can appear in water as volume contaminatin, in diluted form, in form of aggregates, conglomerates, emulsions and sediments.
This paper describes influence of crude oil pollution on values of the absorption coefficient of the natural seawater in the period from April 15th to November 15th. The variability in the absorption spectra of natural seawater is estimated on the basis of investigations of seasonal changes in the chlorophyll concentration in the Pomeranian Bay during the period 1994-1996. The occurrence of crude oil pollution is taken into account by modifying the time-variable absorption coefficient of the seawater - crude oil system. Numerical simulations have been carried out for seawater polluted with two types of crude oil: Baltic and Gulffax. Experimentally obtained, optical parameters of both types of crude oil as well as changes of these parameters in the spring-summer season have been used for calculations.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.