PL
 |
EN
Ograniczanie wyników
Czasopisma help
  1. 10 Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture
  2. 8 Chemik
  3. 8 Czasopismo Techniczne. Budownictwo
  4. 8 Logistyka
  5. 8 Technical Transactions. Civil Engineering
Więcej...
Autorzy help
  1. 167 Nowak K.
  2. 14 Rabczak S.
  3. 12 Proszak-Miąsik D.
  4. 10 Martyka J.
  5. 9 Tausz K.
Więcej...
Lata help
  1. 5 2018
  2. 12 2017
  3. 8 2016
  4. 12 2015
  5. 21 2014
Więcej...
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 167

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 9 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 9 next fast forward last
1
Content available remote Analiza wpływu prądu elektrycznego na organizmy żywe
Paduszyński K., Nowak K.
Przegląd Elektrotechniczny
|
2018
|
R. 94, nr 6
149--151
PL
W artykule przedstawiono podstawowe definicje związane z wpływem prądu elektrycznego na organizmy żywe oraz skutki przepływu prądu elektrycznego. Uwzględniono również graniczne dopuszczalne napięcia i prądy rażeniowe dla ludzi i zwierząt hodowlanych.
EN
The article presents basic definitions related to the influence of electric current on living organisms and the effects of electric current flow. There are also included the permissible voltage limits and currents for humans and farm animals. Title: Analysis of the influence of an electrical current on a living organisms.
2
Content available Analysis of factors and hazards associated with electric shock
Nowak K., Paduszyński K.
Prace Naukowe Politechniki Śląskiej. Elektryka
|
2018
|
z. 1
39--42
PL
W artykule przedstawione usystematyzowane informacje dotyczące niebezpiecznych konsekwencji związanych z porażeniami prądem elektrycznym żywych organizmów. Podano wyniki, progi i dopuszczalne wartości dla przypadków różnych narażeń.
EN
The paper presents systematized information concerning hazards related to electric shock sustained by living organisms. It includes the effects, thresholds and admissible values of individual hazards.
3
Content available Mikroprocesorowy sterownik tyrystorowy
Nowak K.
Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering
|
2018
|
No. 95
77--86
PL
W artykule opisano zasadę działania mikroprocesorowego sterownika tyrystorów. Urządzenie umożliwia sterowanie fazowe, grupowe, a także detekcję zaniku napięcia zasilania. Układ oparty jest na mikroprocesorze Atmega8 wraz z detekcją zera PC814 i układem wykonawczym MOC3021. Opis zawiera praktyczne wykorzystanie urządzenia.
EN
The article describes the principle of operation of the thyristor microprocessor controller. The device enables phase and group control, as well as detection of power supply decay. The system is based on the Atmega8 microprocessor with the PC814 and the MOC3021. The description includes the practical use of the device.
4
Content available remote Badanie rzeczywistej wymiany powietrza w budynku metodą gazu śladowego
Nowak-Dzieszko K., Nowak K.
Izolacje
|
2018
|
R. 23, nr 11/12
66--69
PL
W artykule omówiono metodę pomiaru infiltracji oraz sprawności wentylacji przy wykorzystaniu metody gazu śladowego. Przedstawiono problemy, jakie można napotkać w trakcie przeprowadzania badań w oparciu o testy wykonane z użyciem dwutlenku węgla.
EN
The article discusses the mode of measurement of infiltration and efficiency of ventilation using the trace gas method. Discussed are the problems that might be encountered during the execution of inspections based on tests conducted with the use of carbon dioxide.
5
Content available Mózg po godzinach: wpływ pracy zmianowej na funkcjonowanie poznawcze pracowników
Nowak K.
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
|
2018
|
nr 8
16-20
PL
Liczne doniesienia naukowe wskazują na negatywny wpływ pracy w niestandardowych (zwłaszcza nocnych) godzinach na ogólne funkcjonowanie i zdrowie człowieka. Prezentowany artykuł stanowi próbę podsumowania dotychczasowej wiedzy, dotyczącej wpływu pracy na funkcjonowanie poznawcze pracowników, a uzyskanej na podstawie badań z zastosowaniem obiektywnych metod diagnostycznych. Poruszona została także problematyka różnic indywidualnych w tolerancji na tę formę aktywności, czynników chroniących przed skutkami pracy zmianowej oraz profilaktyki zaburzeń poznawczych
EN
Various sources point out that shift work (especially night shifts) has a negative influence on peoples' health and their everyday functioning. This article strives to start a discussion about the current state of knowledge on the impact of shift work on workers' cognitive functioning, on the basis of studies, which used objective diagnostic methods. It also covers individual differences in tolerance to shift work and prevention of cognitive impairments due to shift work.
6
Content available Dylematy polskiego modernizmu na Pomorzu Zachodnim w II połowie XX wieku
Szymski A.M., Nowak K.
Wiadomości Konserwatorskie
|
2017
|
Nr 51
95--103
PL
Okres powojenny oznaczał dla architektury polskich ziem, a szczególnie dla terenu Pomorza Zachodniego „nowe otwarcie” pozbawione ‘naturalnej’ ciągłości tradycji i sentymentów. Przed pierwszymi, wykształconymi już w utworzonej w Szczecinie w 1947 roku Wyższej Szkole Inżynierskiej absolwentami skupionymi w oddziale szczecińskiego „Miastoprojektu” otwarły się praktycznie nieograniczone wprost możliwości. Wprowadzenie w życie wyniesionych z ukończonych trzyletnich studiów idei, głównie zdefiniowanych w abstrakcyjnym haśle „odbudowy przez przebudowę”, zaczęły powstawać z końcem lat 50. „nowe-stare miasta” w Szczecinie, Koszalinie, Stargardzie Szczecińskim, Słupsku, Kamieniu Pomorskim i w wielu innych mniejszych miejscowościach Pomorza Zachodniego, w powiązaniu z eksperymentami urbanistycznymi całkowicie zmieniając krajobraz Ziemi Pomorskiej.
EN
The post-war period had become for the architecture of Poland, in particular the West Pomerania, a “new opening” divested of a ‘natural’ continuity of tradition and sentiments. The first graduates, educated at the Higher School of Engineering established in Szczecin in 1947, grouped in the Szczecin-based branch of “Miastoprojekt”, encountered almost unlimited possibilities. By implementing the ideas and concepts learnt during the 3-year studies and defined in the abstract slogan “restoration through reconstruction”, by the end of the 1950s “new-old towns” began to emerge in Szczecin, Koszalin, Stargard Szczeciński, Słupsk, Kamień Pomorski and in many other townships across West Pomerania, followed by urbanistic experiments, thus altering the landscape of Pomerania entirely.
7
Emisja zanieczyszczeń powietrza w procesie produkcji ciepłej wody
Bukowska M., Nowak K., Rabczak S.
Technologia Wody
|
2017
|
Nr 1 (51)
38--44
PL
Efektywne wytwarzanie energii cieplnej uzyskuje się podczas optymalnych obciążeń kotła. Podczas pracy w takich warunkach kocioł typu WR uzyskuje najwyższą sprawność rzędu 80-85%, ponadto wskaźnik zużycie paliwa jest najniższy i następuje proces zbliżony do całkowitego spalania. W takich warunkach do atmosfery emitowane są przede wszystkim: S02, C02 i NOx. Zanieczyszczenia, takie jak: CO, CH4, HF, HC1, NH3 i inne są efektem niezupełnego i niecałkowitego spalania, czyli nieefektywnej pracy kotła [4, 20, 23]. W publikacji przedstawiono przegląd literaturowy dotyczący wykorzystania ciepła do produkcji ciepłej wody użytkowej w lecie i pokrycia zapotrzebowania na ciepło w zimie. Opisano charakterystykę kotłów wodnych rusztowych typu WR stosowanych w ciepłownictwie. Zaprezentowano wyniki badań emisji zanieczyszczeń w procesie produkcji cieplej wody dla sezonu letniego i zimowego.
EN
When the optimal load of the boiler is obtained Efficient production of heat. The boiler type WR operates with the highest efficiency of 80-85%, the rate of fuel consumption is the lowest, and the process is close to complete combustion. In such conditions to the atmosphere are emitted mainly: SO2, CO2 and NOx Pollutants such a: CO, CH4, HF, HC1, NH3, etc., are the result of incomplete and imperfect combustion, that is, when the boiler ii working inefficiently. In this publication provides an overview of the literature the use of heat for domestic ho water production in summer and heating demand in winter. Describes the characteristics of the water boiler; type WR used for heating. Presents the results of the study emissions in the production of hot water for the summer and winter seasons.
8
Analiza pełzania betonu na przykładzie wybranego modelu reologicznego dostępnego w programie SIMULIA Abaqus
Nowak K., Sidorov V.
Przegląd Mechaniczny
|
2017
|
nr 2
39--44
PL
W artykule przedstawiono wyniki uzyskane z analizy uwzględniającej własności materiału w warunkach pełzania. Rozważania przeprowadzono na przykładzie betonowego elementu ściskanego zaimplementowanego w środowisku programu SIMULIA Abaqus. Symulację komputerową wykonano, wykorzystując wybrany model reologiczny o optymalnie dobranych parametrach. Podstawę porównawczą stanowiły doświadczalne pomiary odkształceń pełzania uzyskane dla elementu betonowego poddanego działaniu stałego naprężenia. Dodatkowo, w pracy przedstawiono zarys badań teoretycznych dotyczących zachowania się wybranego komputerowego modelu reologicznego przy obciążeniu skokowo zmiennym. Porównanie otrzymanych rezultatów pozwoliło na sformułowanie wniosków, które mogą stanowić wskazówki dla projektantów przeprowadzających numeryczne analizy uwzględniające pełzanie betonu w konstrukcjach betonowych i żelbetowych.
EN
The paper presents the results obtained from the analysis which takes in-to account the properties of the material in the creep conditions. The analysis was performed for the concrete sample under compression. The computer simulation of creep in the concrete in program SIMULIA Abaqus was carried out using the selected rheological models with the choice of optimal parameters. The results obtained were compared with experimental measurement of the creep deformation. Conclusions can provide decisions for designers carrying out numerical analysis taking into account creep in concrete structures.
9
Content available Zastosowanie przekaźników programowalnych w automatyce budynkowej
Nowak K.
Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering
|
2017
|
No. 92
427--438
PL
Programowalne sterowniki logiczne PLC to uniwersalne urządzenia mikroprocesorowe przeznaczone do sterowania urządzeń elektrycznych. Automatyka budynkowa to część instalacji zarządzana przez system przy minimalnym udziale człowieka. Połączenie sterownika PLC i instalacji budynkowej może zaowocować stworzeniem inteligentnego domu. Niniejsza praca zawiera gotowe przykłady w oparciu o programowalny sterownik PLC firmy Lovato. Zaprojektowany systemu automatyki budynkowej zawiera sterowanie oświetleniem i roletami wewnątrz budynku. Przedstawione rozwiązania praktyczne zawierają gotowe schematy instalacyjne wraz z programem sterującym.
EN
Programmable logic controllers PLC are universal microprocessor devices used for controlling machines or devices. Building automation is part of the installation managed by the system with minimal human participation. The combination of PLC and building installation may result in the creation of intelligent home. This paper contains examples prepared on the basis of PLC devices offered by Lovato. Designed building automation system includes lighting and blind control. The practical solutions contain complete installation drawings together with the control programs.
10
Content available Zastosowanie przekaźników PLC do realizacji algorytmów sterowania ogrzewaniem
Nowak K., Dombek G., Książkiewicz A., Bochenek B., Nowaczyk P., Pluta P.
Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering
|
2017
|
No. 92
415--425
PL
W artykule przedstawiono techniczne kryteria doboru przekaźników programowalnych PLC wykorzystywanych w automatyce budynkowej. Zaprezentowane zostały również przykłady realizacji sterownia ogrzewaniem w oparciu o przekaźniki PLC firmy Lovato Electric. Przedstawiono rozwiązania umożliwiające dwustanowe sterowanie ogrzewaniem oraz sterowanie typu PID. W sposób szczegółowy omówiono realizację regulacji dwustanowej przy wykorzystaniu przedstawionego przekaźnika, sterowania dwustanowego z regulacją wartości zadanej i wizualizacją odczytu, a także realizację inteligentnego sterownika temperatury. Przedstawione zostały schematy blokowe umożliwiające realizację przedstawionych algorytmów sterownia ogrzewaniem oraz sposoby połączeń.
EN
The technical criteria for selection of programmable PLC relays used in building automation are presented in the article. Examples of implementation of heating control based on PLC relays from LOVATO Electric are presented. Solutions for digital heating and PID control are also presented. Implementation of the controller using the relay is discussed in detail. Digital control with adjustable setpoint and visualization of reading,as well as the implementation of intelligent temperature controller is described. Block diagrams and wiring methods are presented for implementation of heating control algorithms.
11
Content available Procesy cieplne w zestykach łączników próżniowych podczas przewodzenia prądów zwarciowych
Janiszewski J., Nowak K.
Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering
|
2017
|
No. 90
125--136
PL
Stan cieplny zestyków łączników zdeterminowany jest zarówno przez wartość płynącego prądu jak i warunki pracy łącznika. Warunki najłagodniejsze dotyczą styków zamkniętych, przewodzących prądy robocze. Sytuacja ulega znacznemu pogorszeniu w przypadku przewodzenia prądów zwarciowych, a największe skutki destrukcyjne towarzyszą w tym zakresie prądowym procesom komutacyjnym. Przekroczenie określonego poziomu destrukcji powoduje w zasadzie utratę zdolności łączeniowej łącznika. Siedzenie stanu cieplnego zestyków jest szczególnie trudne w łącznikach próżniowych, z uwagi na brak dostępu przetworników lub czujników pomiarowych do strefy stykowej. W takim przypadku istotne są badania symulacyjne (modelowe), zweryfikowane wynikami badań eksperymentalnych. W pracy przedstawiono wyniki takich badań, nakierowane na ich praktyczne wykorzystanie w projektowaniu i eksploatacji łączników próżniowych.
EN
The thermal state of the contacts switches is determined both by the value of the electric current and the working conditions of the switch. The mildest conditions apply to the closed contacts which conduct operating currents. The situation deteriorates greatly in the case of short-circuit current conduction, and the most destructive effects occur at such current range in commutation processes. Exceeding of a specified level of destruction will, in principle, lead to loss of the switching ability of a switch. Tracking the thermal state of the contacts is particularly difficult in the vacuum switches, due to the impossibility of mounting of transducers or measuring sensors in the contact zone. In this case simulation-based research verified by experimental results are important. The paper presents results of such studies focused on their practical use in the design and exploitation of vacuum switches.
12
Content available Wpływ badań wibrodiagnostycznych wentylatorów słodowni na poprawę wskaźników kompleksowego utrzymania maszyn
Borkowski S., Nowak K.
Postępy w Inżynierii Mechanicznej
|
2017
|
nr 9(5)
5--14
PL
W pracy przedstawiono rolę, jaką spełniają wentylatory w procesie produkcji słodu, będącego istotnym surowcem do produkcji piwa. Zaprezentowano zakres badań wibrodiagnostycznych wentylatorów, które zrealizowano w słodowni. Stwierdzono, że odnotowany wzrost wartości wskaźników kompleksowego utrzymania maszyn słodowni nastąpił dzięki systematycznie wykonywanym badaniom wibrodiagnostycznym wentylatorów. Badania te były podstawą do zaplanowania i wykonania działań eksploatacyjnych. Służby techniczne słodowni w ten sposób zagwarantowały zdatność techniczną wentylatorom, realizującym proces produkcji słodu.
EN
The text presents the role of fans in the process of malt production, which is an essential raw material used in beer production. It presents the scope of vibrodiagnostics of fans in the subject malthouse. Is has been stated that significant increase of the indicators for Total Productive Maintenance was reached due to regular vibrodiagnostics of fans. The diagnostics gave the basis for planning and performing maintenance actions of the malthouse technical support service which guaranteed technical capability of the fans which perform the process of malt production.
13
Content available The Microwave Sources for EPR Spectroscopy
Hruszowiec M., Nowak K., Szlachetko B., Grzelczak M., Czarczyński W., Pliński E. F., Więckowski T.
Journal of Telecommunications and Information Technology
|
2017
|
nr 2
18--25
EN
Rapid development of many scientific and technical disciplines, especially in material science and material engineering increases a demand for quick, accurate and cheap techniques of materials investigations. The EPR spectroscopy meets these requirements and it is used in many fields of science including biology, chemistry and physics. For proper work, the EPR spectrometer needs a microwave source, which are reviewed in this paper. Vacuum tubes as well as semiconductor generators are presented such as magnetron, klystron, traveling wave tube, backward wave oscillator, orotron, gyrotron, Gunn and IMPATT diodes. In this paper main advantages of gyrotron usage, such as stability and an increased spectral resolution in application to EPR spectroscopy is discussed. The most promising and reliable microwave source is suggested.
14
Content available Reconstruction of the Casting Technology in the Bronze Age on the Basis of Investigations and Visualisation of Casting Moulds
Garbacz-Klempka A., Kwak Z., Żak P. L., Szucki M., Ścibior D., Stolarczyk T., Nowak K.
Archives of Foundry Engineering
|
2017
|
Vol. 17, iss. 3
184--190
EN
During excavation of the cremation cemetery of urnfield culture in Legnica at Spokojna Street (Lower Silesia, Poland), dated to 1100-700 BC, the largest - so far in Poland – a collection of casting moulds from the Bronze Age was discovered: three moulds for axes casting made out of stone and five moulds for casting sickles, razors, spearhead and chisels, made out of clay. This archaeological find constituted fittings of foundrymen’s graves. In order to perform the complete analysis of moulds in respect of their application in the Bronze Age casting technology analytical methods, as well as, computer aided methods of technological processes were used. Macroscopic investigations were performed and the X-ray fluorescence spectrometry method was used to analyse the chemical composition and metal elements content in mould cavities. Moulds were subjected to three-dimensional scanning and due to the reverse engineering the geometry of castings produced in these moulds were obtained. The gathered data was used to perform design and research works by means of the MAGMA5 software. Various variants of the pouring process and alloys solidification in these archaeological moulds were simulated. The obtained results were utilised in the interpretation of the Bronze Age casting production in stone and clay moulds, with regard to their quality and possibility of casting defects occurrence being the result of these moulds construction. The reverse engineering, modelling and computer simulation allowed the analysis of moulds and castings. Investigations of casting moulds together with their digitalisation and reconstruction of casting technology, confirm the high advancement degree of production processes in the Bronze Age.
15
Content available Badania in situ jakości cieplnej obudowy budynków – czy mogą być pomocne dla dewelopera
Nowak K., Nowak-Dzieszko K.
Architectus
|
2017
|
Nr 1 (49)
131--140
PL
W artykule opisane zostały bezinwazyjne metody badań budynków in situ: badania termowizyjne, testy szczelności budynków oraz badania komfortu cieplnego wewnątrz pomieszczeń. Przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych przez autorów, jak również metodykę i problematykę wykonywania niektórych badań pozwalających na ocenę obiektów i lokali pod względem ochrony cieplnej. Pomiary termowizyjne najczęściej stosowane są do oceny jakościowej wykonania przegród budowlanych. Pozwalają one na weryfikację prac budowlanych, jak i identyfikację miejsc o zbyt intensywnej wymianie ciepła. Mogą służyć do diagnozowania przyczyn wad oraz usterek konstrukcyjnych lub instalacyjnych budynku. Najbardziej powszechnym zastosowaniem metody jest ocena stanu obudowy budynku oraz detekcji mostków termicznych, będących efektem niewłaściwego wykonania połączeń, nieszczelnego ułożenia izolacji lub nieprawidłowego montażu stolarki. Badania szczelności obudowy budynku przy jednoczesnej detekcji miejsc przecieku powietrza przez obudowę umożliwiają poprawę jakości wykończeniowych prac budowlanych. W trakcie przeprowadzania badań szczelności w okresie zimowym można dokonać jednoczesnej analizy termowizyjnej obudowy budynku. Przeprowadzanie badań daje możliwość szybkiej reakcji na pojawiające się niedociągnięcia i błędy wykonawcze. Wyniki badań mogłyby posłużyć do stworzenia katalogów błędów, których należałoby unikać na etapie wykonawczym, a jednocześnie wskazówek dla projektantów.
EN
The article describes the noninvasive test methods of buildings in situ: thermal imaging, airtightness tests of buildings and internal thermal comfort analysis. The results of researches conducted by the authors were presented as well as the methodology and the problems in conducting some tests allowing for the thermal assessment of buildings. Infrared measurements are commonly used to assess the qualitative performance of building partitions. They allow for the verification of the quality of construction work, as well as the identification of too intense heat exchange. They can be used to diagnose the causes of defects and faults in design or installation of the building. The most common method is to assess the condition of the building envelope and the detection of thermal bridges, which are the result of improper performance of connections, leaky insulation or incorrect installation of windows. Airtightness tests connected with the simultaneous detection of leaks allow for improvement of construction works. During the winter season the infrared analysis of the building envelope can be conducted. The results of the researches could be used to create a catalog of errors that should be avoided at the execution stage, and also tips for designers.
16
Content available User interface in interactive virtual environment based on real location
Smagur A., Nowak K.
Acta Innovations
|
2017
|
no. 25
29--37
EN
Nowadays we see an increase of interest in immersive technologies connected with new modes of communication. With novel devices possibilities open for research in the field of Human-Computer Interfaces (HCI) and Virtual Reality (VR). This project is focused on the creation of interactive virtual reality scenery and on the verification of usefulness of different interfaces in such contexts. We designed a virtual urban space that is accessible to users through VR goggles: Oculus Rift paired with Leap Motion. We prepared an experiment to test how well users can interact in proposed virtual environment through this setup. Results show that in simple tasks users can quickly learn on their own how to use given interface without tutoring.
17
Content available Hand gestures provided by leap motion for user interface of interactive gallery
Nowak K., Smagur A.
Acta Innovations
|
2017
|
no. 23
35--42
EN
In the digital age, more and more artists are starting to present their works in an interactive way. Due to the rapid progression of the virtual environment and its attractiveness, it appears that new explorations of intuitive and user-friendly galleries are required. We created a draft of a computer application interface and then prepared a special gallery driven by different hand motions performed in mid-air. We conducted research of our proposed solution to compare these gestures and to find out how it is being perceived by people from outside the IT industry.
18
Content available Ekoefektywne zarządzanie ryzykiem
Wyciślik-Kupicha A., Lebecki K., Nowak K.
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
|
2016
|
z. 87
471--479
PL
W artykule przedstawiono metodę wspierającą zarządzanie ryzykiem, w której istotnym aspektem jest uwzględnianie zasad zrównoważonego rozwoju. Przedstawione podejście łączy dwa wskaźniki: ekoefektywność i wskaźnik poziomu ryzyka. Autorzy dokonali dekompozycji wskaźnika ekoefektywności na składowe (środowiskową i ekonomiczną) i zestawili je z poziomem ryzyka. W efekcie taki zabieg uniezależnił otrzymane rezultaty od metod, jakimi wyznaczono poszczególne wskaźniki.
EN
This paper presents a method that support risk management, in which theimportant aspect is the inclusion of sustainable development. The approach combines two eco-effectiveness indicator and indicator of the level of risk. The authors have made decomposition of eco-efficiency indicator components (economic and environmental), and grouped them with the level of risk. This manipulation became independent methods of determining the results of these indicators.
19
Content available Natural background gamma radiation in the urban space of Walbrzych
Nowak K.
Proceedings of ECOpole
|
2016
|
Vol. 10, No. 1
47--56
EN
Walbrzych is the second most populous city of dolnoslaskie voivodeship, with the population of over 117 000 inhabitants. It is one of the largest cities within the Sudety Mountains with the area of approximately 85 km2. From the geological point of view it is situated at the junction of three units: the Gory Sowie Massif, the Swiebodzice Basin and the Intra-Sudetic Basin. Each of this unit consists of various rocks which are characterised by various natural radionuclides content, resulting in various gamma dose rates in air within Walbrzych area. The landscape of the city largely is formed by an anthropogenic activity, mainly coal mining. Within the city there are thirty two heaps of wastes after the coal mining. The gamma spectrometric research of natural background gamma radiation in the urban space of Walbrzych was carried out. In situ measurements were performed by means of portable gamma spectrometer RS 230 with a BGO detector and dimensions of 259 mm × 81 mm × 96 mm. The device displays potassium K [%], equivalent uranium eU [ppm] and equivalent thorium eTh [ppm] contents, as well as absorbed gamma dose rate in air at the height of 1 meter generated by these radionuclides [in nGy/h]. The investigations were divided into two stages. In the first one, the content of K, eU and eTh in various types of rocks was examined. Measurements were performed on 14 outcrops of various aged rocks within all the three units (from Proterozoic gneisses of the Gory Sowie Massif to Pleistocene sands and gravels covering the Swiebodzice Basin) and on a heap. In the second stage the spatial distribution of natural radionuclides and gamma dose rate within the city was examined. Forty measurements were performed in the nodes of regular grid with the mesh size of 1.5 km. Taking into account that gamma dose rate in air mostly is formed by radionuclides present in the top 30-centimetres ground surface, the type of material covering the ground in measurement points was noted. Performed investigations showed that among rocks occurring within Walbrzych city, late Carboniferous trachyandesites, outcropping in the old quarry in Podgorze II district (the Intra-Sudetic Basin), were the most radioactive. The mean content of K, eU and eTh was 3.8%, 4.0 and 18.3 ppm, respectively which generated absorbed gamma dose rate equal to 121.2 nGy/h. Late Carboniferous conglomerates and sandstones of the Glinik Formation (the Intra-Sudetic Basin) are characterised by the lowest radioactivity. The mean content of K, eU and eTh was 0.6%, 1.5 and 5.1 ppm, respectively which generated absorbed gamma dose rate equal to 29.6 nGy/h. The analysis of spatial distribution of absorbed gamma dose rate showed that Srodmiescie district and the vicinity of Ksiaz Castle are characterised by the highest natural background gamma radiation. Absorbed dose rates with values of over 100 nGy/h were noted in places where the ground was covered by granite cobblestone. The lowest natural background gamma radiation was observed in points situated on the outskirts of the city, in places with relatively natural soils.
PL
Wałbrzych jest drugim najludniejszym miastem województwa dolnośląskiego, liczącym ponad 117 tys. mieszkańców. Jest jednym z największych miast Sudetów, o powierzchni ok. 85 km2. Pod względem geologicznym leży na styku trzech jednostek geologiczno-strukturalnych: bloku sowiogórskiego, depresji Świebodzic oraz niecki śródsudeckiej. Każdą z tych jednostek budują różnorodne skały, charakteryzujące się zróżnicowaną zawartością naturalnych pierwiastków promieniotwórczych, co sprawia, że moc dawki promieniowania gamma w powietrzu pochodząca od naturalnych radionuklidów rozproszonych w skałach podłoża i glebie waha się w szerokich granicach na terenie Wałbrzycha. Krajobraz miasta w dużej mierze ukształtowany jest przez działalność człowieka. Pozostałością po eksploatacji węgla kamiennego są 32 hałdy. Przeprowadzono gamma spektrometryczne badania naturalnego tła promieniotwórczego w przestrzeni miejskiej Wałbrzycha. Pomiary in situ były wykonywane przy pomocy przenośnego spektrometru gamma RS 230 o wymiarach 259 mm × 81 mm × 96 mm, wyposażonego w detektor BGO. Urządzenie podaje zawartość potasu K [%] oraz równoważne zawartości uranu eU [ppm] i toru eTh [ppm], a także moc dawki pochłoniętej w powietrzu na wysokości 1 metra generowanej przez te radionuklidy [nGy/h]. Badania składały się z dwóch etapów. W pierwszym zbadano zawartość K, eU i eTh w różnych typach skał podłoża, wykonując pomiary na 14 wychodniach różnowiekowych skał w obrębie trzech jednostek geologiczno-strukturalnych (od proterozoicznych gnejsów bloku sowiogórskiego po plejstoceńskie piaski i żwiry pokrywające depresję Świebodzic) oraz na hałdzie odpadów powęglowych. W drugim etapie zbadano przestrzenny rozkład zawartości naturalnych radionuklidów oraz mocy dawki promieniowania gamma na terenie miasta, wykonując 40 pomiarów w węzłach regularnej siatki o wielkości oczek 1,5 km. Uwzględniając fakt, że moc dawki promieniowania gamma w powietrzu kształtują głównie radionuklidy znajdujące się w 30-centymetrowej wierzchniej warstwie podłoża, zanotowano rodzaj pokrycia gruntu w badanych punktach. Przeprowadzone badania wykazały, że wśród skał występujących na terenie Wałbrzycha najbardziej radioaktywne są późnokarbońskie trachyandezyty odsłaniające się w starym kamieniołomie w dzielnicy Podgórze II (niecka śródsudecka). Zawartość K, eU i eTh wynosi średnio 3,8%, 4,0 i 18,3 ppm, odpowiednio, generując moc dawki pochłoniętej w powietrzu równą 121,2 nGy/h. Najniższą radioaktywnością charakteryzują się późnokarbońskie zlepieńce i piaskowce formacji z Glinika (niecka śródsudecka). Zawartość K, eU i eTh wynosi średnio 0,6%, 1,5 i 5,1 ppm, odpowiednio, generując moc dawki pochłoniętej w powietrzu równą 29,6 nGy/h. Analiza przestrzennego rozkładu mocy dawki pochłoniętej wykazała, że najwyższym tłem promieniowania gamma charakteryzuje się dzielnica Śródmieście oraz rejon zamku Książ. Moc dawki pochłoniętej o wartości ponad 100 nGy/h odnotowano w miejscach, w których grunt pokryty został kostką granitową. Najniższe tło promieniowania gamma zaobserwowano natomiast w punktach znajdujących się na obrzeżach miasta, w miejscach występowania względnie naturalnej gleby.
20
Content available Ventilation system with ground heat exchanger
Pisarev V., Rabczak S., Nowak K.
Journal of Ecological Engineering
|
2016
|
Vol. 17, nr 5
163--172
EN
Ventilation systems consume more and more energy because of the often complex treatment of the air supplied to closed spaces. Looking for sources of energy allow for significant savings costs, which often translate into renewable energy sources. One of the more popular solutions is to use energy from the ground by various methods. Known and relatively common solutions are based on ground heat exchanger and ground collector cooperating with a heat pump. The paper presents the possibility of cooperation ventilation system with ground air heat exchanger and heat pump both in summer and winter period. A number solutions of this type of system, supported by calculation examples and moist air transformation in the Moliere chart have been presented. Support ventilation system with renewable energy sources allows significant savings in operating as shown in the article.
first rewind previous Strona / 9 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.