Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Long-term fire effects of the drained open fen on organic soils

Sulwiński M., Mętrak M., Suska-Malawska M.

Archives of Environmental Protection

|

2017

|

Vol. 43, no. 1

11--19

EN

Fire has considerable impact on vegetation and organic soils properties. As we observed that the differences between vegetation of burnt and unburnt areas on the rich fen are visible 11 years after the fire, we assumed that the post-fire changes are long lasting, yet limited exclusively to the burnt areas. In order to check this hypothesis we studied spatial differentiation of physical and chemical properties of soils, and productivity capacities of burnt and unburnt areas in the fen in Biebrza National Park. We took soil samples from the neighboring burnt and unburnt areas, from the depth of 0–30 cm and 30–50 cm. We analyzed 21 parameters of the soils including: pH, ash content, moisture, bulk density, exchangeable K, Na, Ca, available P, N-NH4+, N-NO3−, total N, C, K, Na, Ca, Mg, Fe, P; and calculated C:N, C:P ratios. Surface layer of the burnt soils differed significantly from the unburnt soils in respect of 17 out of 21 parameters. The most pronounced difference was observed for available phosphorous (on average 6 times higher for the burnt soils). The differences in the deeper layer were mostly insignificant. The burnt areas were also characterized by twofold higher plant productivity than recorded for the unburnt areas. The influence of fire on peaty soils was long lasting but mostly limited to the surface layer of the soils. In the case of particular soil features, the post-fire differences were modified by advanced muck formation (moorshing) processes in the unburnt areas. Since the fire led to long lasting increase of fertility, the recovery of fen vegetation is unlikely.

PL

Pożary wpływają istotnie na roślinność oraz właściwości gleb organicznych. Zaobserwowano, że nawet po 11 latach od wystąpienia podpowierzchniowego pożaru torfowiska niskiego wciąż istnieją wyraźne różnice pokrywy roślinnej obszarów wypalonych i niewypalonych. Na tej podstawie założono, że wpływ pożaru na ekosystem torfowiskowy jest długotrwały, jednak nie jest widoczny na sąsiednich obszarach niewypalonych. W celu weryfikacji tej hipotezy zbadano właściwości fizyczne i chemiczne gleby, a także produktywność biomasy roślinnej na torfowisku niskim zlokalizowanym w Biebrzańskim Parku Narodowym. Z sąsiadujących obszarów wypalonych oraz niewypalonych, z głębokości 0–30 cm oraz 30–50 cm pobrano próby gleby torfowej. Przeanalizowano 21 cech gleby: pH, popielność, wilgotność, gęstość, wymiennie związane K, Na, Ca, dostępne dla roślin P, N-NH4+, N-NO3-, całkowite N, C, K, Na, Ca, Mg, Fe, P; oraz obliczono stosunki C:N, C:P, Fe:P. W 17 na 21 przebadanych cech stwierdzono istotne różnice w chemizmie wierzchniej warstwy gleby pobranej z miejsc wypalonych i niewypalonych. Najbardziej wyraźną różnicą było zwiększenie (średnio sześciokrotnie) zawartości dostępnego P w glebach z obszarów wypalonych. W większości badanych cech warstwy głębszej nie stwierdzono istotnych różnic. Obszary wypalone charakteryzowały się dwukrotnie wyższą produktywnością biomasy roślinnej. Stwierdzono, że wpływ pożaru na glebę torfową jest długotrwały i ograniczony głównie do jej wierzchniej warstwy. Część zaobserwowanych różnic może jednak wynikać z postępującego procesu murszenia torfu, zachodzącego na obszarach niewypalonych. Z powodu zwiększenia dostępności pierwiastków biogennych scenariusz powrotu typowych zbiorowisk torfowisk niskich na obszary wypalone nie wydaje się prawdopodobny.

2

Paleoclimatological and geoarchaeological significance of the Holocene loess – soil successions of the Tien Shan foothills of Uzbekistan

Welc F., Toychiew K., Suska-Malawska M., Marks L., Mętrak M.

Studia Quaternaria

|

2016

|

Vol. 33, Nr 1

57--68

EN

Scenario of climate changes in the Late Pleistocene and Holocene in Central Asia is very fragmentary and inconsistent. Therefore, interaction between the development and decline of ancient cultures and the climate fluctuations are difficult to be traced. To resolve this problem, the key role can be played by multidisciplinary studies of unique Late Pleistocene and especially Holocene loess – soil succession of the Tien Shan foothills in Uzbekistan. This area yields unique successions of paleosols interbedded with loesses that are particularly useful for paleoclimate analysis. They are represented by continuous and uninterrupted sedimentary sequences with a highly varied record of magnetic susceptibility. As such, they contain a full sequence of short-term climatic oscillations of the Holocene in high resolution and therefore, in this case, they are exceptional on global scale. The correlation of Late Pleistocene and Holocene climate changes scenario with stages of development and collapse of the past human settlement in Central Asia seems at present one of the most promising research directions, in line with the substantial course of interdisciplinary research on the interaction between humans and the natural environment.

3

Age and land use as factors differentiating hydrochemistry and plant cover of astatic ponds in post-agricultural landscape

Mętrak M., Pawlikowski P., Suska-Malawska M.

Journal of Water and Land Development

|

2014

|

no. 21

29--37

EN

Small, astatic ponds are important features of post-glacial landscape, which support heterogeneity and biodiversity of agricultural areas. In the presented research we explored differences in hydrochemistry and plant cover of 20 small ponds located in Northeastern Poland, characterized by diverse age and developed in differently managed areas. According to our research, though changes in water level are under direct influence of water balance in the catchment, to which belonged the ponds, their hydrochemistry seemed to be shaped by processes at the level lower than the catchment scale. Age of the ponds appeared to be an important factor influencing density and species composition of vegetation developed on the studied ponds.

PL

Badania prowadzono przez dwa lata na małych zbiornikach wodnych w krajobrazie porolnym w Mazurskim Parku Krajobrazowym. Wybrano 20 zbiorników podzielonych na trzy grupy różniące się wiekiem, stopniem odizolowania i sposobem zagospodarowania otaczających je terenów. Regularnie monitorowano właściwości chemiczne wody w zbiornikach. W celu oszacowania różnic w pokrywie roślinnej zbiorników wykonano zdjęcia fitosocjologiczne metodą Brauna-Blanqueta. Wykazano, że nowopowstałe zbiorniki istotnie statystycznie różnią się od starych poziomem wody, jej odczynem i zawartością jonów wapnia. Najwyższy poziom wody zarejestrowano w starych zbiornikach położonych w otoczeniu półnaturalnych wilgotnych łąk, największą wartość pH i największe stężenie jonów wapnia – w nowopowstałych zbiornikach. We wszystkich badanych grupach zbiorników poziom wody i wartości badanych parametrów chemicznych podlegały zmienności sezonowej. Roczna dynamika właściwości chemicznych wody nie wykazywała związku z fluktuacjami poziomu wody. Parametry chemiczne wody w starych zbiornikach położonych wśród pól uprawnych nie różniły się od notowanych w starych zbiornikach położonych na obszarze łąk półnaturalnych. Na nowopowstałych zbiornikach dominowały zbiorowiska charakterystyczne dla otwartej toni wodnej. Brzegi młodych zbiorników charakteryzowały się znacznym udziałem błotnistych, luźno pokrytych roślinnością powierzchni. Różnorodność flory młodych zbiorników, wyrażona liczbą gatunków oraz współczynnikiem Shannona- Weavera, była istotnie mniejsza niż w starych zbiornikach. Zbiorniki stare na półnaturalnych łąkach cechował duży udział gatunków charakterystycznych dla rzędu Molinietalia caeruleae W. Koch 1926 oraz dla związku Magnocaricion Koch 1926. W grupie tych zbiorników zarejestrowano największe wartości wskaźników różnorodności biologicznej. Na starych zbiornikach otoczonych polami uprawnymi dominowały pałkowiska Typha latifolia. Zaobserwowano także liczne gatunki charakterystyczne dla siedlisk przekształconych przez człowieka (gatunki ruderalne, chwasty).