Frakcja podsitowa odpadów komunalnych (< 80 mm) jest prawie nieograniczonym i łatwo dostępnym źródłem biomasy, niestety duża zawartość osłon ligninowych i hemicelulozowych ogranicza jej wykorzystanie w produkcji biogazu. W zastosowaniu przemysłowym nie istnieją tanie i skuteczne metody hydrolizy materiałów zawierających ligniny oraz hemicelulozę. Jedną z potencjalnych metod jest hydroliza amoniakalna, jednak hydrolizaty amoniakalne nie mogą być poddane bezpośrednio fermentacji metanowej ze względu na zbyt duże stężenie amoniaku, letalne dla bakterii metanowych. Zaproponowano chemisorpcję transmembranową jako łatwą i skuteczną metodę usuwania amoniaku w sposób ciągły. Uzyskane wyniki potwierdziły słuszność założenia, gdyż efektywność produkcji biogazu z hydrolizatów amoniakalnych, z których usunięto amoniak za pomocą chemisorpcji transmembranowej była ok. 5-krotnie wyższa niż dla hydrolizatów wodnych.
EN
A municipal biomass waste based on rye straw or cardboard was sep. subjected to hydrolysis (temp. 60°C, time up to 8 hrs), by using a 2% aq. NH3 or H2O. The NH3 hydrolyzates (previously purified from NH3 by using a polypropylene membrane and H2SO4) as well as aq. hydrolyzates were used to assess the efficiency of biogas production. The efficiency of CH4 prodn. from NH3 hydrolyzates was 5 times higher than from aq. hydrolyzates.
Filtration of liquid aerosol (mist) is one of the most important challenges in many branches of chemical industry. One of the possible ways of filtering materials improvement is modification with aerogels. In this study aerogels based on methytrimethoxysilane (MTMS) which exhibit superhydrophobic, superoleophilic and sorptive (thanks to high porosity) properties were used. Modified filtering materials improve the general retention and fractional efficiency o f oil mist separation in micro- and nanoscale. Although the pressure drop during the filtration on modified filters has been higher, the presented results seem to be promising.
PL
Filtracja aerozoli olejowych (mgły) jest jednym z wyzwań spotykanych w wielu gałęziach przemysłu chemicznego. Jedną z możliwych dróg poprawy właściwości włóknin filtracyjnych jest modyfikacja aerożelem. W niniejszej pracy został wykorzystany aerożel oparty na metyl-trimetoksysilanie (MTMS), który posiada właściwości hydrofobowe, olejofilowe i sorpcyjne względem olei (dzięki dużej porowatości). Modyfikacja włókniny dała poprawę wyników retencji oraz efektywności separacji mgły olejowej w skali mikro i nano. Pomimo wzrostu spadku ciśnienia na filtrach modyfikowanych, uzyskane rezultaty są obiecujące.
The effect of anionic surfactant on the surface structure of nanofiltration membranesAbstract: The effect of cleaning bath – sodium dodecyl sulphate solution on the surface structure of the polymer membrane used during nanofiltration of concentrated salt solutions have been presented in this paper. It was found that the use of the cleaning bath with sodium dodecyl sulphate caused a significant reduction in the separation and permeability possibilities of tested membrane.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono porównanie wyników estymacji wybranych parametrów (w osi d) następujących modeli generatorów synchronicznych: GENROU (model typu XT) oraz (3,3) i (2,2) (modele typu RL) wykorzystując przebiegi zakłóceniowe, uzyskane przy skokowej zmianie napięcia zadanego regulatora napięcia generatora synchronicznego pracującego na biegu jałowym w Elektrowni Rybnik. Estymację parametrów generatora przeprowadzono w procesie iteracyjnym w taki sposób, aby obliczone na podstawie tych parametrów przebiegi dynamiczne aproksymowały przebiegi zmierzone z określoną dokładnością.
EN
The paper presents comparison of estimation results of chosen parameters (in d axis) of the following synchronous generator models: GENROU (model of type XT) as well as (3.3) and (2.2) (models of type RL) using the disturbance waveforms obtained at a step change of the reference voltage of the synchronous generator voltage regulator working under no-load conditions in Power Plant Rybnik. The generator parameter estimation was performed in an iteration process in such a way that the dynamic waveforms calculated on a basis of those parameters approximated the measured waveforms with a given accuracy.
W pracy zaproponowano wytworzenie membrany mikrofiltracyjnej zmodyfikowanej nanopręcikami tlenku cynku, co zapobiega niekorzystnemu zjawisku biofoulingu. Wykorzystano kapilarne membrany polipropylenowe Połymemtech o średniej średnicy porów ok. 0,3 um, najczęściej stosowane w procesie mikrofiltracji. Wzrost nanopręcików tlenku cynku prowadzono dwiema metodami: metodo hydrotermiczną i poprzez depozycję chemiczną. Druga metoda wydaje się najbardziej obiecującą. Zgodnie z nią zaszczepiono centra nukleacji na powierzchni membrany, a wzrost nanopręcików tlenku cynku odbywał się w temperaturze 85°C przez 40 min w roztworze zawierającym amoniak, octan cynku oraz 2-etanoloaminę. Uzyskano równomierne i gęste upakowanie nanopręcików tlenku cynku na powierzchni membrany, a ich długość była nieco mniejsza niż 100 nm.
EN
The preparation of modified microfiltration membrane with zinc oxide nanowires which prevents the adverse phenomena of biofouling is proposed in the paper. The Polymemtech polypropylene capillary membrane having an average pore diameter of about 0.3 цт, most often applied in microfiltration, was used. Growth of zinc oxide nanowires were carried out by hydro- thermal and chemical deposition methods. The second method seems to be the most promising. According to it, nucleation centers were seeded on the membrane surface and zinc oxide nanowires grow at temperature of 85°C for 40 min in a solution containing ammonia, zinc acetate and 2-ethanol- amine. Even and dense packing of zinc oxide nanowires with length slightly less than 100 nm was obtained on membrane surface.
Procesy przygotowania gazu do transportu w kopalniach gazu ziemnego wymagają szeregu instalacji, które dostosowują skład gazu do wymagań norm transportowych. Obecnie z surowego gazu ziemnego usuwana jest część jego składników przy pomocy klasycznych, energochłonnych procesów separacji. Metody membranowe mogą w niektórych przypadkach być alternatywnym lub uzupełniającym procesem wzbogacania gazu ziemnego. W niniejszej pracy przedstawiono możliwe zastosowania rozdzielania gazów na membranach oraz wyniki przeprowadzonych badań laboratoryjnych na wybranym module membranowym.
EN
The processes of preparing the gas for transportation in natural gas mines require a series of installations that adjust gas composition to the requirements of the gas transportation standards. Currently, some components of the raw natural gas are removed by the classical energy-intensive separation processes. In some cases, membrane techniques may be an alternative or complementary natural gas enrichment process. This paper presents some possible applications of membrane gas separation and the results of laboratory tests on the selected membrane module.
W artykule przedstawiono porównanie wyników estymacji wybranych parametrów (w osi d) następujących modeli generatorów synchronicznych: GENROU (model typu XT) oraz (3,3) i (2,2) (modele typu RL) wykorzystując przebiegi zakłóceniowe, uzyskane przy skokowej zmianie napięcia zadanego regulatora napięcia generatora synchronicznego pracującego na biegu jałowym w Elektrowni Rybnik. Estymację parametrów generatora przeprowadzono w procesie iteracyjnym w taki sposób, aby obliczone na podstawie tych parametrów przebiegi dynamiczne aproksymowały przebiegi zmierzone z określoną dokładnością. Proces estymacji można sprowadzić do minimalizacji funkcji celu, na którą wpływają różnice przebiegów pomiarowych i aproksymujących w poszczególnych chwilach czasu.
EN
The paper presents comparison of estimation results of chosen parameters (in d axis) of the following synchronous generator models: GENROU (model of type XT) as well as (3.3) and (2.2) (models of type RL) using the disturbance waveforms obtained at a step change of the reference voltage of the synchronous generator voltage regulator working under no-load conditions in Power Plant Rybnik. The generator parameter estimation was performed in an iteration process in such a way that the dynamic waveforms calculated on a basis of those parameters approximated the measured waveforms with a given accuracy. The estimation process can be brought to minimisation of the objective function which is influenced by the differences between the measured and approximated waveforms at particular time instants.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The paper presents a computer program for determining parameters of generating unit element models (synchronous generators and their excitation systems, turbines with governors) based on transient waveforms recorded in the generating unit after introducing disturbances of the steady working point.
PL
W artykule przedstawiono program komputerowy przeznaczony do wyznaczania parametrów modeli elementów zespołów wytwórczych (generatorów synchronicznych i ich układów wzbudzenia, turbin z układami regulacji prędkości) na podstawie przebiegów nieustalonych zarejestrowanych w zespole wytwórczym po wprowadzeniu zakłóceń ustalonego punktu pracy.
Najczęściej wykorzystywane do separacji gazów są membrany kompozytowe, składające się z warstwy nośnej i selektywnej. Zasadnicza separacja odbywa się w warstwie selektywnej, dlatego właśnie skupiono się na doborze odpowiednich warunków jej wytwarzania. Analiza wyników pozwala stwierdzić, iż niskie stężenia należy wykorzystywać do wykonywania warstwy uszczelniającej. Natomiast do warstwy selektywnej należy wybierać wyższe stężenia, co w efekcie daje jednolitą i o średniej grubości warstwę. Słowa kluczowe: separacja gazów, membrana kompozytowa, PDMS
EN
Composite membranes are frequently used for gas separation. They ar made of a support and selective layer. Separation takes place in the sclectiv layer. Our attention was focuscd on the selection of appropriate modificatio conditions. It was found that low concentrations should be used to perfon the sealing layer. However, the selective layer should be made from highc concentrations. Which results in an average thickness and uniform layer.
Biogas can be used as an alternative energy source. Unfortunately presence of carbon dioxide in a composition of biogas makes compression and transportation difficult. In addition CO2 makes biogas lower calorific. That is why new methods for carbon dioxide separation from biogas are to be explored. Obtained results for polypropylene membranes modifications by polydimethylosiloxanes are presented in this paper.
Przedstawiono sposób obiektywnych i ilościowych ocen zapachowej uciążliwości istniejącego zakładu przemysłowego oraz metodę ilościowego prognozowania uciążliwości nowych zakładów tego samego rodzaju. Wykonano - zgodnie z PN-EN 13725 - olfaktometryczne pomiary emisji z dominujących emitorów Zakładu Olejów Roślinnych KOMAGRA S.A. w Tychach i symulacje dyspersji odorantów w otoczeniu zakładu. Obliczono, że wskaźnik emisji zapachowej, odniesiony do tony przetwarzanego rzepaku, wynosi około 1,8x108 ouE/Mg. Wskaźnik wykorzystano przeprowadzając symulacje dotyczące województwa zachodniopomorskiego. Określono minimalne odległości analogicznych nowych zakładów (o różnej wielkości produkcji) od osiedli mieszkaniowych. Zaproponowana procedura może być wykorzystywana przy ustalaniu środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację różnych przedsięwzięć, które wiążą się z ryzykiem pogorszenia zapachowej jakości powietrza na terenach zamieszkałych.
EN
An objective and quantitative assessment of the odour annoyance of an operating industrial company as well as a quantitative forecasting method for odour annoyance of new companies of similar type are presented. An olfactometric measurement of emission in accordance with the norm PN-EN 13725 has been made for the dominating emissions of KOMAGRA Vegetable Oil Company Limited in Tychy together with a simulation of the odour dispersion in the vicinity of the company. It was calculated that the fragrance emission index corresponding to one tone of processed rape amounted up to ca. 1,8*108 ouE/Mg. The index was used for making simulations concerning the West Pomeranian Province. The minimal distance between similar new industrial companies (of a different production scale) and the housing estates was determined. The proposed procedure may find application for determining the environmental conditionings necessary to obtain a permit for the realisation of different investments which may affect the odour quality of air in inhabited areas.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono ocenę możliwości zastosowania funkcji autokorelacji do komparacji amplitud sygnałów sinusoidalnych o krotnych częstotliwościach. Przeanalizowano wpływ wybranych parametrów związanych z torem wielkości mierzonej i z zastosowanym algorytmem numerycznego całkowania na błąd komparacji.
EN
The paper presents the possibility of using autocorrelation function for comparison of multiple frequencies amplitudes of sinusoidal signals. The influence of the selected parameters connected with the measuring quantity channel and the applied numerical integration algorithm on the comparison error is analysed.
W artykule przeprowadzono ocenę wartości stosunku sygnał-szum SNR (ang. Signal-to-Noise Ratio) w wybranych punktach schematu aktywnego równonapięciowego komparatora admitancji dielektryków. Przeanalizowano wpływ wybranych parametrów związanych z układami konwerterów prąd - napięcie o transmitancjach HX i HN ogólnego schematu ideowego komparatora na wartość stosunku sygnał - szum oraz wskazano sposoby jego maksymalizacji.
EN
The paper presents evaluation of the value of the signal-to-noise ratio (SNR) for the input circuit of a null indicator of an active, equivoltage comparator of dielectric admittance. The influence of selected parameters of the converter current-voltage circuits (i/u) with transmittancesHX and HN as well as of the null indicator WZ of the comparator general schematic diagram on the SNR value is analyzed. The ways of maximization of the SNR value are shown as well.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Metrological analysis of a sampling converter in which the measuring processing is realised both by analog elements and programs requires the coherent description of their errors. One of them is the dynamic error. Basing on the model of conversion in the form a differential equation the paper presents the way of defining such a kind of the error as well as static and dynamic models of the analog transducer and the processing algorithm. The considerations are illustrated by an example. It concerns the analysis of the resultant dynamic error of the sampling converter composed of an analog transducer described by the linear ordinary differential eqiation and a reconstruction algorithm performing correction of the transducer dynamic error.
PL
Przetwornik próbkujący (rys. 1) jest przyrządem dostarczającym ciągów wyników pomiaru wartości chwilowych wielkości zmiennej w czasie. realizuje on swoje działania wykorzystując przetwarzanie analogowe i programowe. Ocena dokladności wyników na wyjściu przetwornika wymaga zatem wyznaczenia błędów w sposób spójny dla obu rodzajów przetwarzania. W artykule opisano metodę, która może być stosowana do opisu błędu dynamicznego zarówno przetwornika analogowego, jak i algorytmu przetwarzania ciągów danych. Bazuje ona na modelu przetwornika w postaci zwyczajnego równania różniczkowego (1). Istotnym elementem metody jest procedura rozdzielania statycznych i dynamicznych właściwości przetwornika, która również może byc stosowana w przypadku przetworników nieliniowych.Wykorzystano w niej model przetwornika idealnego (10), którego postac jest wynikiem przyjęcia koncepcji działania przetwornika próbkującego na zasadzie odtwarzania (rys. 2). Jedną z istotnych cech tego rodzaju koncepcji jest budowanie algorytmów korekcji błędów systematycznych na tej zasadzie. W artykule scharakteryzowano algorytm korekcji błędów dynamicznych, który posłużył do ilustracji właściwości opisywanej metody modelowania w zastosowaniu do liniowego algorytmu przetwarzania o ogólnej postaci (27). Wyznaczono w dziedzinie częstotliwości modele błędu dynamicznego przetwornika, algorytmu oraz modelu wypadkowego. Ich właściwości przedstawiono na rys. 3 oraz zilustrowano przykładem obliczeniowym, który pokazuje sposób wykorzystania metody do analitycznego wyznaczenia wypadkowego błędu dynamicznego przetwornika 1 rzędu (35) oraz odpowiedniego algorytmu korekcji (48). Działanie algorytmu pokazano na rys. 4, zależność błędu dynamicznego przed i po korekcji w funkcji częstotliwości przedstawia rys. 5. Przyjęcie modelu przetwornika idealnego w postaci równania (10) pozwala na stosowanie opisanej metody do modelowania błędu dynamicznego przetworników (algorytmów) o charakterystyce filtru dolnoprzepustowego. W przypadku innego rodzaju charakterystyk (np. przetwornika różniczkującego) należy użyć właściwego modelu przetwornika idealnego.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.