Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Bioaccumulation of Macro- and Microelements in Herbaceous Plants in the River Valley

Parzych A., Jonczak J.

Journal of Ecological Engineering

|

2018

|

Vol. 19, nr 3

170--177

EN

The research was done in the upper course of the Kamienna Creek which is the left-bank tributary of River Słupia situated in the northern part of Poland within Leśny Dwór Forest Inspectorate area. The aim of the study was the comparison of accumulation properties of herbaceous plants in spring niches in relation to macro- and microelements. The shoots of research plant species showed a good supply of macro- and micronutrients. The highest contents of nutrients were found in the shoots of Athyrium filix-femina (Ni), Caltha palustris (Mg, Ca, Sr), Cardamine amara (K, Zn, Fe, Al), Carex rostrata (Mn) and Solanum dulcamara (N, P, Cu), and the lowest in shoots of Ajuga reptans (P, Zn, Mn), Cardamine amara (N, Cu) and Carex rostrata (K, Mg, Ca, Sr, Ni, Fe, Al). Herbaceous plants accumulated from 1767.23 mmol c99%), and microelements ranged from 0.33% in Solanum dulcamara to 0.67% in shoots Cardamine amara. The share of nitrogen was from 38.8% to 56.8% of this amount, phosphorus from 2.9% to 3.9%, potassium from 28.5% to 40.6%, magnesium from 4.8% to 7.6%, and calcium from 4.6% to 16.4%. A large share of iron (from 33.7% Athyrium filix-femina to 39.5% Caltha palustris), manganese (from 9.2% Cardamine amara to 28.8% Carex rostrata) and aluminum (from 16.7% Carex rostrata to 40.8% Cardamine amara) in total measured components indicates excessive downloading them through plants. During the three years of research done in spring niches, it was found that some plant species take up nutrients in the quantities exceeding their physiological demand, which enables to use some of them for forming e.g. artificial wetlands, stopping many impurities and forming protective barriers.

2

Fitoremediacja metodą obniżania toksyczności gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi

Astel A., Czyżyk A, Parzych A.

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2014

|

R. 19, nr 4

6--12

3

The content of macro and microelements in the shoots of Glyceria maxima of the Słupia River

Parzych A., Cymer M

Journal of Ecological Engineering

|

2014

|

Vol. 15, nr 4

29--36

EN

The study shows the content of macro- and microelements in the leaves and rhizomes of Glyceria maxima of the Słupia River in Słupsk. The content of macro and micro-elements in G. maxima was analyzed for each component separately and in an integrated way, and comparing the demand for nutritions. The largest quantity of nitrogen, phosphorus, potassium, magnesium and calcium were found in the leaves, meanwhile zinc, iron, manganese, nickel and copper in the G. maxima rhizomes. The amount of Zn and Cu, in all of the tested positions, within the range of the limit for the plants, and the concentrations of Ni and Mn exceed physiological needs. The U Mann Whitney test showed a number of statistically significant differences in the concentration of the analyzed elements in leaves – rhizomes, leaves – bottom sediment and rhizome bottom sediment relation. The relations between designated heavy metals formed a following series: Mn>Fe>Zn>Ni>Cu in leaves and Fe>Mn>Zn>Ni>Cu in rhizomes. The G. maxima shoots accumulated 985.8 do 1441.4 mmolc∙kg-1 in all the analyzed components, and the lower value of the sum of the accumulated macro and microelements were found in rhizomes. The sum of ion comospition of the macronutrients in the leaves and rhizomes was similar. The content of nitrogen was 51.7–53.7% of this amount, 5.8–8.6% phosphorus, potassium 22.8 – 26.6%, 4.9-5.8% of magnesium, calcium, 8.2–11.9%, and trace elements were 0.58% in total, in the case of leaves and 8.70% in the rhizomes.

4

Pine needles (Pinus sylvestris L.) as bioindicators in the assessment of urban environmental contamination with heavy metals

Parzych A., Jonczak J.

Journal of Ecological Engineering

|

2014

|

Vol. 15, nr 3

29--38

EN

The studies on Zn, Pb and Mn content in the needles of Pinus silvestris and the surface layers of soil (0.0–0.2 m and 0.4–0.6 m) were conducted in 2010. The research stations covered residential areas, municipal parks, neighborhoods of busy streets, industrial establishments, waste dump sites and sewage treatment plants. The tests showed variability of the analyzed elements in the needles of P.silvestris and in municipal soils, depending on concentration of urban and industrial activity, road traffic and the depth of the examined layer of soil. The content of heavy metals in soil varied. Zn was character-ized by the highest variability, depending on the depth (50.3–52.4%), Mn slightly lower (38.5–42.2%), and Pb, the lowest (29.1–33.2%). It was evidenced that the values of the heavy metals enrichment factors of the needles are closely connected with concentration of the examined metals in the soil. Along with the rise of Zn, Mn and Pb content in the soil, the values of enrichment factors decreased. The strongest negative correlations were found in the case of Zn, both in 1-year old needles (r = -0.82, p<0.05), as well as in 2-years’ old ones (r = -0.83, p<0.05), slightly weaker in the cases of lead and manganese.

5

The Content of Heavy Metals in the Soil and Litterfall an a Beech-Pine-Spruce Stand in Northern Poland

Jonczak J., Parzych A.

Archives of Environmental Protection

|

2014

|

Vol. 40, no. 4

67--77

EN

The concentrations of Cu, Mn, Ni and Zn in the soil and litterfall, as well as influx of the elements to the soils with litterfall were studied in a mixed beech-pine-spruce stand in northern Poland during the years 2007–2009. Annual influx of litterfall to the soil amounted from 3.234 to 4.871 t/ha. Beech, pine and spruce litterfall contributed in total litterfall in 50.8−70.1%, 11.4−11.9% and 1.6−24.0% respectively. The following average annual concentrations of heavy metals in total litterfall during the 3-year study period were noticed: 2469.3–3469.2 mg Mn/kg, 153.6–160.8 mg/kg Zn, 8.0–14.3 mg Ni/kg and 5.0–6.8 mg Cu/kg. In general, the concentrations of Mn and Cu were higher in beech litterfall in comparison to pine and spruce. The contents of Zn and Ni in beech, pine and spruce litterfall were comparable. Annual influx of metals to the soil with litterfall was: 10341.6–14422.4 g/ha Mn, 460.3–748.1 g/ha Zn, 37.4–66.6 g/ha Ni and 20.2–31.8 g/ha Cu. The fluxes were higher for Mn, Zn and Ni, and comparable for Cu in relation to those observed in other beech, pine, spruce and mixed stands in northern Europe.

PL

W latach 2007–2009, w drzewostanie bukowo-sosnowo-świerkowym zlokalizowanym na obszarze Polski Północnej, prowadzono badania zawartości Cu, Mn, Ni i Zn w glebie i opadzie roślinnym oraz dopływu tych składników do gleby z opadem. Roczna produkcja opadu roślinnego w okresie badań wynosiła od 3.234 do 4.871 t/ha. W całkowitej jego masie udział opadu buka wynosił 50.8−70.1%, sosny 11.4−11.9%, a świerka 1.6−24.0%. Średnie ważone roczne stężenia badanych metali w opadzie roślinnym mieściły się w przedziale: 2469.3–3469.2 mg Mn/kg, 153.6–160.8 mg Zn/kg, 8.0–14.3 mg Ni/kg i 5.0–6.8 mg Cu/kg. Na ogół wyższe stężenia Mn i Cu obserwowano w opadzie buka w porównaniu z opadem sosny i świerka, a zawartość Zn i Ni była porównywalna. Roczny dopływ metali do gleby z opadem roślinnym wynosił: 10341.6–14422.4 g Mn/ha, 460.3–748.1 g Zn/ha, 37.4–66.6 g Ni/ha i 20.2–31.8 g Cu/ha. Na tle danych uzyskanych przez innych autorów w drzewostanach bukowych, sosnowych, świerkowych i mieszanych występujących w Europie Północnej, odnotowany w badanym drzewostanie dopływ Mn, Zn i Ni był większy, a Cu porównywalny.

6

Content of Heavy Metals in Needles of Scots Pine (Pinus Sylvestris L.) in Selected Pine Forests in Słowiński National Park

Parzych A., Jonczak J.

Archives of Environmental Protection

|

2013

|

Vol. 39, no. 1

41-51

EN

The paper presents the results of study on heavy metals in needles of Pinus sylvestris in selected pine forests in Słowiński National Park. It was evidenced that heavy metal contents (Zn, Cu, Mn and Fe) in needles of Pinus sylvestris varied depending on the metal, the age of the needles and the humidity of a forest complex. Variation coeffi cients of such metals remained at the level of: 13–30% (Zn), 3–6% (Cu), 13–34% (Mn) and 12–30% (Fe) depending on the age of the needles. In the case of Zn, Mn and Fe higher concentrations of researched metal were found in the 2-year-old needles than in 1 year old needles, and in the case of Cu in 1 year old needles than in 2-year-old needles. The increase of zinc concentration found in 1-year-old needles after rainfall sums was (Bw, r = 0.67, p < 0.05, n = 24) and (Bśw, r = 0.39, p < 0.05, n = 24) in 2-year-old needles. The content of the above mentioned metals in needles of dry coniferous forests (Bs), fresh coniferous forests (Bśw) and humid coniferous forests (Bw) of the ground cover constitute the following decreasing series: Mn(323.8) > Fe(103.4) > Zn(65.5) > Cu(5.9).

PL

Praca przedstawia wyniki badań nad zawartością metali ciężkich w szpilkach Pinus sylvestris wybranych borów sosnowych Słowińskiego Parku Narodowego. Wykazano, iż zawartości metali ciężkich (Zn, Cu, Mn i Fe) w igliwiu były zróżnicowane w zależności od metalu, wieku igliwia oraz wilgotności ekosystemu leśnego. Współczynniki zmienności tych metali utrzymywały się na poziomie: 13–30% (Zn), 3–6% (Cu), 13–34% (Mn) oraz od 12–30% (Fe) w zależności od wieku igliwia. W przypadku Zn, Mn i Fe stwierdzono większe stężenia badanego metalu w igliwiu 2-letnim, niż 1-rocznym, a w przypadku Cu w igliwiu 1-rocznym niż 2-letnim. Wykazano między innymi wzrost koncentracji cynku w igliwiu 1-rocznym (Bw, r = 0,67, p < 0,05, n = 24) oraz igliwiu 2-letnim (Bśw, r = 0,39, p < 0,05, n = 24) wraz ze wzrostem sumy opadów deszczu. Zawartości powyższych metali w igliwiu boru suchego (Bs), boru świeżego (Bśw) i boru wilgotnego (Bw) tworzą następujący szereg malejący: Mn(323,8) > Fe(103,4) > Zn(65,5) > Cu(5,9).

7

Prognosis Content of Heavy Metals in Soil and Herbaceous Plants in Selected Pine Forests in the Słowiński National Park

Parzych A., Sobisz Z., Trojanowski J.

Archives of Environmental Protection

|

2012

|

Vol. 38, no. 4

35-47

EN

This paper presents the results of study on heavy metals in soil and in herbaceous plants in selected pine forests in Słowiński National Park. The heavy metals, such as Zn, Cu, Mn and Fe were studied. Concentrations of zinc in tested soil are strongly and very strongly related to manganese and copper content (r = 0.57 do r = 0.98, p < 0.05). Moreover, the soil moistening has vital impact on copper content in the plants of the ground cover. It was also found that moss in comparison to other forest plants captures higher volume of zinc and copper. The content of the above mentioned metals in the plants of dry coniferous forests (Bs), fresh coniferous forests (Bśw) and humid coniferous forests (Bw) of the ground cover constitute the following decreasing series: Mn(438.1) > Fe(98.6) > Zn(35.2) > Cu(3.5).

8

Contents of nitrogen and phosphorus compounds in groundwaters of selected forest associations in Słowiński National Park

Parzych A.

Archives of Environmental Protection

|

2011

|

Vol. 37, no. 4

95-105

EN

The study of groundwaters was carried out in two different forest ecosystems of Słowiński National Park: Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis and Empetro nigri-Pinetum in the period of 2002-2005. Differences were found in the position of the groundwater table and in the concentrations of nitrogen and phosphorus compounds in the investigated forest associations. In the Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis association the groundwater table was found on average at a depth of -73.3 cm, while in Empetro nigri-Pinetum at -90.2 cm. No statistically significant effect of precipitation on the position of the groundwater table was found in this study. Statistical calculations (U Mann-Whitney test) for groundwaters in the analyzed forest associations showed statistically significant differences in the dynamics of concentrations of total nitrogen (T-N), organic nitrogen (Norg.), nitrate nitrogen (N-NO3), total phosphorus (T-P), organic phosphorus (Porg.) and the level of groundwaters.

PL

Badania wód gruntowych prowadzono w dwóch różnych ekosystemach leśnych Słowińskiego Parku Narodowego: Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis i Empetro nigri-Pinetum w latach 2002-2005. Stwierdzono różnice w położeniu lustra wód gruntowych oraz w koncentracji związków azotu i fosforu w badanych zespołach leśnych. W Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis lustro wód gruntowych występowało średnio na głębokości -73,3 cm, a w Empetro nigri-Pinetum -90,2 cm. Nie stwierdzono istotnego statystycznie wpływu opadów atmosferycznych na położenie lustra wód gruntowych. Obliczenia statystyczne (test U Manna-Whitneya) dla wód gruntowych badanych zespołów leśnych wykazały istotne statystycznie różnice w dynamice koncentracji azotu ogólnego (T-N), azotu organicznego (Norg.), azotanowego (N-NO3), fosforu ogólnego (T-P), fosforu organicznego (Porg.) oraz poziomu wód gruntowych.

9

Variability of nitrogen and phosphorus concentration and the net primary production of Vaccinium vitis-idaea L. and Vaccinium myrtillus L. in chosen woodland ecosystems of the Słowiński National Park [commun.]

Parzych A., Sobisz Z., Trojanowski J.

Archives of Environmental Protection

|

2010

|

Vol. 36, no. 2

91-104

EN

Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis and Empetro nigri-Pinetum are characteristic of their diverse frequency and density Vaccinium vitis-idaea L. and Vaccinium myrtillus L. on the forest floor. The examined berry under-shrubs show differences in content of nitrogen and phosphorous compounds and the volume of the over-ground net primary production. An average content of the examined biogenes in leaves of the bilberry (Vaccinium myrtillus) within the area of the Słowiński National Park was 1.311% N, 0.102% P and 40.8% C in Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis and 1.159% N, 0.095% P and 38.7% C in Empetro nigri-Pinetum. Red bilberry leaves are thought to contain nitrogen, phosphorus and carbon in such propotions: 1.083% N, 0.097% P and 44.70% C in Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis and 0.868% N, 0.085% P and 44.70% C in Empetro nigri-Pinetum. The variable concentration of nitrogen and phosphorus in sprouts of the examined species of berries shows a positive correlation of those elements. The over-ground net primary production of Vaccinium myrtillus is 534.905 kg/ha in Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis and 216.594 kg/ha within the coastal crowberry coniferous forest. Vaccinium vitis-idaea in Empetro nigri-Pinetum reaches 155.283 kg/ha of over-ground net primary production and only 113.220 kg/ha in Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis.

PL

Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis i Empetro nigri-Pinetum charakteryzują się zróżnicowaną frekwencja i zagęszczeniem Vaccinium vitis-idaea L. i Vaccinium myrtillus L. na dnie lasu. Badane krzewinki borówek wykazują różnice w zawartości związków azotowych i fosforowych oraz wielkości nadziemnej produkcji pierwotnej netto. Średnia zawartość badanych biogenów w liściach borówki czarnej (Vaccinium myrtillus) na terenie Słowińskiego Parku Narodowego wynosiła 1,311% N, 0,102% P i 40,8% C w Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis oraz 1,159% N, 0,095% P i 38,7% C w Empetro nigri-Pinetum. Zawartość azotu, fosforu i węgla w liściach borówki brusznicy (Vaccinium vitis-idaea) wynosiła: 1,083% N, 0,097% P i 44,70% C w Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis oraz 0,868% N, 0,085% P i 44,70% C w Empetro nigri-Pinetum. Zmienna koncentracja azotu i fosforu w pędach badanych gatunków borówek wykazuje dodatnią korelację tych pierwiastków. Nadziemna produkcja pierwotna netto Vaccinium myrtillus wynosi 534,905 kg/ha w Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis oraz 216,594 kg/ha w nadmorskim borze bażynowym. Vaccinium vitis-idaea w Empetro nigri-Pinetum osiąga 155,283 kg/ha produkcji pierwotnej netto oraz jedynie 113,220 kg/ha w Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis.

10

Fluxes of biogenic substances in precipitation and throughfall in woodland ecosystems of Słowiński National Park

Parzych A., Astel A., Trojanowski J.

Archives of Environmental Protection

|

2008

|

Vol. 34, no. 2

13-24

EN

In the study the dynamics of concentration level changes was analyzed in the period between 2002 and 2005 concerning N-NH_4, N-NO_3, P-PO_4 and pH in bulk precipitation and throughfall in two different woodland ecosystems of Słowiński National Park. Both woodland ecosystems were influenced by the same weather conditions. On the basis of obtained results it was found that chemical variability of throughfall waters is mainly determined by both species composition and the kind of forest stand, as well as its trophic conditions Comparing to bulk precipitation (collected at an open area) throughfall samples collected at the Vaccinio uligi-nosi -Beluletumpubescenlis ecosystem were poor in N-NH_4 and P-PO_4 enriched in N-NO_3, and slightly more acidic (by 3.9%), while at the Empelro nigri - Pinetum ecosystem were poor in N-NH_4 enriched in P-PO_4 and N-NO_3 and more acidic (by 4.4%).

PL

W pracy przeanalizowano dynamikę zmian poziomów stężeń N-NH_4, N-NO_3, P-PO_4 oraz pH w opadach na otwartej przestrzeni i opadach podkoronowyeh w dwóch różnych ekosystemach leśnych Słowińskiego Parku Narodowego w okresie 2002-2005. Badane ekosystemy leśne znajdowały się pod wpływem takich samych warunków meteorologicznych. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że o zmianie jakości wód podkoronowyeh decydują przede wszystkim rodzaj i gatunek drzewostanu, a także stan troficzny ekosystemu leśnego. Opady podkoronowe w porównaniu do opadów na otwartej przestrzeni w zespole Vaccinio uliginosi - Betuletum pubescentis były uboższe w N-NH_4 i P-PO_4 wzbogacone w N-NO_3,oraz nieco bardziej kwaśne (o 3,9%), a w zespole Empetro nigri - Pine tum uboższe w N-NH_4 wzbogacone w P-PO_4, i N-NO_3 oraz bardziej kwaśne (o 4,4%).

11

Seasonal changes of nitrogen and phosphorus content in soil organic horizons in chosen forest sites of the Słowiński National Park [commun.]

Trojanowski J., Parzych A.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2007

|

Vol. 33, no. 3

97-106

EN

In this paper there has been presented a part of complex examinations results referring to seasonal changes of the amounts of nitrogen and phosphorus in the upper organic levels of the two chosen forest ecosystems. The dynamics of nitrogen and phosphorus compounds were to a great extent affected by the humidity of genetic levels. Content changes of nitrogen and phosphorus compounds in the examined organic levels show cyclic seasonal variability. Average contents of nitrogen compounds (T-N) in the examined organic levels remained respectively at the level ofl040.7 mg/100gd.m. (I) and 1074.8 mg/100gd.m. (II) in the course of four years. On research plots the content of phosphates was small and remained on average at the similar level. The ratio N: P assumed average values of 9.3 in the case of research plot 1 and 7.6 in the case of research plot II. In the organic levels of the examined soils there dominate quantitatively ammonia ions over nitrate ions, which is connected with the dominance of ammonization processes over nitrification processes. The biggest amounts of the examined biogenes appear in the organic levels in the periods of autumn and spring as it is connected with the processes of mineralization and poor intake of mineral compounds of nitrogen and phosphorus by plants. The minima of nitrogen and phosphorus compounds arc the result of their intensive intake by growing vegetation.

PL

Prezentowana praca obejmuje część wyników kompleksowych badań dotyczących sezonowych zmian koncentracji związków azotu i fosforu w powierzchniowej organicznej warstwie gleby w dwóch odmiennych ekosystemach leśnych. Dynamika związków azotu i fosforu była w znacznym stopniu kształtowana przez wilgotność poziomów genetycznych. Zmiany zawartości związków azotu i fosforu w badanych poziomach organicznych wykazują cykliczną zmienność sezonową. Średnia zawartość azotu ogólnego w badanych warstwach organicznych występowała na poziomic 1040,7 mg/100 g s.m. (I) i 1074,8 mg/100 g s.m. (II) w przeciągu czterech badanych lat. Na obydwu powierzchniach badawczych zawartość fosforu ogólnego była znacznie mniejsza. Stosunek N:P przyjmował przeciętną wartość 9,3 w przypadku powierzchni badawczej I i 7,6 w przypadku powierzchni badawczej II. W poziomach organicznych badanych gleb przeważają ilościowo jony amonowe nad azotanowymi, co wiąże się z przewagą procesów amonifikacji nad procesami nitryfikacji. Największe ilości badanych biogenów występuje w poziomach organicznych w okresach jesienno-wiosennym, gdyż wiąże się to z procesami mineralizacji i słabym pobieraniem mineralnych związków azotu i fosforu przez roślinność. Minima związków azotu i fosforu są wynikiem intensywnego pobierania ich przez wzrastającą szatę roślinną.

12

"Hydrochemik" - Naukowe Koło Studenckie

Antonowicz J., Astel A., Parzych A., Trojanowski J.

Analityka : nauka i praktyka

|

2006

|

nr 2

48-49

13

Copper, zinc, manganese, lead and cadmium in plants of Gardno Lake

Trojanowski P., Trojanowski J., Parzych A.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2005

|

Vol. 31, no. 4

45-58

EN

In the present paper there have been shown the results of research on the content of zinc, cadmium, copper, manganese and lead in chosen plants (Myriophyllum spicatun, Potamogeton natans, Acorus calamus, Nuphar lutea, Elodea canadensis, Phragmites australis, Typha latifolia, Sparganium ramosum hudds, Veronica anagallis) of Lake Gardno in the years 2000-2001. The first data concerning the accumulation of those metals in the maerophytes of Lake Gardno has been provided. The biggest concentration of examined metals has been observed in Potamogeton natans and Elodea canadensis, on average Zn -34.9 ug g-1, Pb - 2.77 ug g-1, Cd - 0.62 ug g-1, Cu - 3.24 ug g-1 and Mn - 257.4 ug g-1. They are also characterized by the biggest coefficients of concentration of those metals, and therefore they have the biggest abilities to cumulate in them. It has been found that the over-ground parts of the plants under analysis cumulate several times less of heavy metals than their roots. The determined enrichment factors enabled the researchers to state that copper in the examined plants is of natural origin while manganese, cadmium and zinc - of anthropogenic origin. The highest level of phytosorption of the metals under analysis in Lake Gardno was shown by Phragmites australis: Zn - 13.22 mg m2, Pb - 2.16 mg m2, Cd - 0.15 mg m2, Cu - 0.95 mg m2, Mn - 130.53 mg m2.

PL

W prezentowanej pracy przedstawiono wyniki badań zawartości cynku, kadmu, miedzi, manganu i ołowiu w wybranych roślinach (Myriophyllum spicatun, Polamogeton natans, Acorus calamus, Nuphar lulea, Elodea canadensis. Phragmites australis, Typha latifolia, Sparganium ramosum hudds, Veronica anagallis) jeziora Gardno w latach 2000-2001. Są to pierwsze doniesienia o akumulacji metali w makrofitach tego jeziora. Największą koncentrację badanych metali obserwowano w Potamogeton natans i Elodea canadensis, średnio: Zn - 34,9 ug gg-1, Pb - 2,77 fig %\ Cd - 0,62 ug g-1, Cu - 3,24 ug g-1 i Mn - 257,4 ug g-1. Rośliny te charakteryzowały się największymi współczynnikami koncentracji tych metali, a metale wykazywały największą zdolność kumulacji w tych roślinach. Stwierdzono, że części nadziemne badanych roślin kumulowały kilkakrotnie mniej metali niż ich korzenie. Wyznaczone współczynniki wzbogacenia wykazały, że miedź w badanych roślinach jest pochodzenia naturalnego, a mangan, kadm i cynk - pochodzenia antropogenicznego. Najwyższy poziom fitosorpcji metali w jeziorze Gardno wykazywał Phragmites australis: Zn - 13,22 mg m2, Pb - 2,16 mg m2, Cd - 0,15 mg m2, Cu - 0,95 mg m2, Mn - 130,53 mg m2.

14

Warunki termiczno-tlenowe jeziora Ińsko [komunikat]

Trojanowski J., Parzych A.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2004

|

Vol. 30, no. 3

147--160

PL

Warunki termiczno-tlenowe badano w jeziorze Ińsko w latach 1999-2000. Jest to jezioro dimiktyczne, w którym wody ulegają wymieszaniu dwa razy w roku Charakteryzuje się silną stratyfikacją termiczną i tlenową. Warunki tlenowe w jeziorze Ińsko są bardzo dobre, gdyż całkowity brak tlenu występuje tylko latem dopiero poniżej 30 m głębokości i tylko w rejonach najsilniej narażonych na wpływ aglomeracji miejskiej. Natomiast podczas cyrkulacji jesiennej i wiosennej koncentracja tlenu przy dnie osiąga 5 mg O2 dm3. Koncentracja tlenu w wodzie wskazuje na sprzyjające warunki produkcji biomasy, w tym produkcji pierwotnej (fitoplanktonu) w epilimnionie jeziora Ińsko. Intensywny rozwój glonów wpływał w istotny sposób na przezroczystość wody. Na tle pionowych różnic termicznych i tlenowych w jeziorze latem występowały także pewne różnice w odczynie wody.

EN

The oxygen and thermal conditions in Lake Ińsko were examined in years 1999-2000. Lake Ińsko is one of a dynamictic type and its waters are mixed twice a year. This lake has a strong thermal and oxygen stratification. The oxygen conditions in the lake are very good because the total deficiency of oxygen appears only in summer, on the depth below 30 m, and only in the areas where the influence of town of Ińsko is the strongest. During autumn and winter circulation the concentration of oxygen near the bottom reaches 5 mg O2 dm3. The concentration of oxygen in the water reflects favorable conditions of biomass production, including primary production of phytoplankton in epilimnion of Lake Ińsko. The intensive development of algas has considerably influenced the transparency of water. On the background of vertical thermal and oxygen differences during the summer there were also differences in the reactions of water.

15

Stan troficzny jeziora Ińsko

Trojanowski J., Parzych A., Trojanowska Cz., Bruski J.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2004

|

Vol. 30, no. 4

85--100

PL

Badania wody jeziora Ińsko prowadzono w trzech charakterystycznych okresach limnologicznych w latach 1999-2000. Obejmowały one azot (średnia zawartość - 1,54 mg N dm-3), fosfor (0,077 mg P dm-3), BZT,(3,08 mg O2 dm-3), wapń (36 mg dm-3), magnez (3,9 mg dm-3), chlorki (12 mg dm-3), siarczany (39 mgm-3) i chlorofil (3,60 mg m-3). Jezioro posiada cztery istotne dopływy i jeden odpływ. Około 70% substancji biogenicznych wprowadzanych przez dopływy pozostaje w jeziorze, kumulując się w osadach dennych. Natomiast do jeziora spływa stosunkowo duża ilość związków organicznych. Najwięcej materii organicznej dopływa ciekami z torfowiska i z jeziora Zamczysko. Są to najprawdopodobniej substancje organiczne typu humusowego. Rocznie dopływy dostarczają do jeziora 14,9 kg P r-1, 698,7 kg N r-1i ładunek zanieczyszczeń w postaci BZT. - 577 kg O2 r-1. Negatywny wpływ miasta Ińsko odzwierciedla się wyższą koncentracją związków azotowych i fosforowych oraz siarczanów. Jezioro Ińsko charakteryzuje się II klasą czystości wody i umiarkowaną skłonnością do degradacji.

EN

Researches of the water of Lake Ińsko were made in three characteristic limological periods in years 1999-2000 and comprised research of nitrogen (average content - 1.54 mg N dm-3), phosphorus (0.077 mg P dm-3), BOD5(3.08 mg O2 dm-3), calcium (36 mg dm-3), magnesium (3.9 mg dm-3), chlorides (12 mg dm-3), chlorophyll (3.60 mg -3) and sulphates (39 mg dm-3). Lake Ińsko has four important tributaries and one ebb. About 70% of biogenic substances which are drifted by flows stay in the lake and cumulate in the bottom sediments. A lot of chemical compounds flow to the lake's water. The most of organic matter flows down from peat bog and from Lake Zamczysko. These are the most probably organic substances of humus origin. Tributaries supply 14.9 kg r-1, 698.7 kg N r-1and the amount of pollution in form of BOD5577 kg O2 r-1. The negative influence of town of Ińsko is reflected in higher concentration of nitrogen and phosphorus compounds and sulphates. This lake showed a moderate susceptibility to deterioration and a second class of water purity.