bleaching of waste paper mass is economically important and technically quite complicated since mechanical pulp of varying compositions are processed. The results presented of trials performed show how the effect of hydrogen peroxide can be enhanced by employing proper activators and other peroxy compounds like peracetic acid in the bleaching of deinked pulp (DIP) from mixed office waste (MOW). The bleaching action of the hydrogen peroxide and other peroxy compounds was intensified under the shield of stabilisers and adequate process conditions preventing excessive decomposition of the peroxide and deterioration of useful properties of the bleached waste paper pulp. The use of hydrogen peroxide and peroxide derivatives in the bleaching of MOW resulted in an effective brightness increase by several percent.

Bielenie mas makulaturowych jest procesem ważnym z punktu widzenia handlowego ale skomplikowanym, ze względu na zawawartość włóknien mas mechanicznych o zmiennej ilości i składzie chemicznym. Wyniki prób pokazały sposoby zwiększenia efektywności działania nadtlenku wodoru poprzez zastosowanie odpowiednich jego aktywatorów, związków nadtlenowych, jak np. kwas nadoctowy Pa, w bieleniu odbarwionych mas z makulatury typu „Mixed Office Waste”. Działanie bielące nadtlenku wodoru oraz innych środków nadtlenowych intensyfikowano pod osłoną odpowiednich stabilizatorów oraz warunków prowadzenia procesu, zapobiegających nadmiernemu rozkładowi nadtlenku i obniżeniu właściwości użytkowych bielonej masy. Zastosowanie nadtlenku wodoru i jego pochodnych w bieleniu masy makulaturowej pozwoliło w efektywny sposób podnieść jej białość o kilka punktów procentowych.

prior to enzymatic hydrolysis. The cellulose pulp and the MCC made of it were estimated with the following quality indices: polymerisation degree, content of crystalline fraction (KWr), water retention value (WRV), specific volume, whiteness and grain coarseness. The characteristic of the molecular and crystalline structure of MCC as done by gel chromatography (GPC), the microscopic inspection of images and by the wide angle X-ray scattering (WAXS) method. It was documented that the results of preparing MCC by means of two-step depolymerisation depend primarily upon the average cellulose pulp polymerisation degree after enzymatic treatment. MCC preparation conditions recognised as optimal, may be specified as: irradiation of cellulose pulp with a 50 kGy dose followed by enzymatic hydrolysis during 0.5% at 50 °C and module E/S 46 UCMC/g. The depolymerised cellulose pulp is further processed in laboratory scale to form MCC by milling and drying. The MCC obtained is characterised by: DPv 150, a content of crystalline fraction (KWr) of about 64%, specific volume of 38 g/100 cm3and whiteness of 75%. Mass loss was 4.4% and the content of reducing sugars in the solution was 1.4 mg/cm3. The two-step depolymerisation route makes it possible to prepare MCC with quality indices close to materials used in the pharmaceutical industry, paving the way toward an ecological method of manufacturing microcrystalline cellulose for special uses.

elektronów przed hydrolizą enzymatyczną. Oceniono masę celulozową i otrzymaną z niej MKC poprzez oznaczenie stopienia polimeryzacji, zawartości frakcji krystalicznej (KWr), wskaźnika wtórnego pęcznienia (WRV), ciężaru nasypowego, białości i granulację. Charakterystykę molekularnej i krystalicznej struktury otrzymanej MKC zbadano za pomocą chromatografii żelowej (GPC), mikroskopowej analizy obrazu i szerokokątnego rozpraszania promieni rentgenowskich (WAXS). Wykazano, że jakość otrzymywanej MKC przy zastosowaniem dwustopniowej depolimeryzacji zależy od średniego stopnia polimeryzacji masy celulozowej po obróbce enzymatycznej. Za optymalne warunki otrzymywania MKC z zastosowaniem depolimeryzacji radiacyjnej i enzymatycznej uznano: napromienianie masy celulozowej Alicell Super dawką 50 kGy, hydrolizę enzymatyczną przy module E/S 46 JCMC/g, w temperaturze 50 °C, w czasie 0,5 h. Z tak depolimeryzowanej masy celulozowej otrzymano MKC , która charakteryzowała się DPV = 150, zawartością frakcji krystalicznej (KWr) ok. 64%, ciężarem nasypowym 38 g/100 cm3 i białością 75%. Opracowana metoda pozwala otrzymać MKC o parametrach zbliżonych do MKC stosowanych w przemyśle farmaceutycznym, co otwiera drogę do ekologicznej technologii wytwarzania celulozy mikrokrystalicznej do celów specjalnych.

celulozy (MKC) w celu zastąpienia konwencjonalnej hydrolizy katalizowanej kwasami generującej toksyczne ścieki. Pierwsza część dotyczy metody radiacyjnej, w której badano wpływ dawki napromieniania wiązką elektronów w przedziale 60-200 kGy oraz wilgotności masy celulozowej 6% i 57% na właściwości MKC. Po napromienianiu dawką 200 kGy uzyskano mikrokrystaliczną celulozę, którą charakteryzuje: zawartość celulozy krystalicznej 65,2%, ciężar nasypowy 32,9 g/100 cm³, średni stopień polimeryzacji 51.

manufacturing process of microcrystalline cellulose (MCC) in order to replace the conventional hydrolysis catalyzed with acids generating toxic wastes. Part 1 investigates the radiation method and focuses on the effect of the radiation dose with the electron beam in the range 60-200 kGy and cellulose moisture content of 6% and 57% on MCC properties. After the radiation with dose of 200 kGy the microcrystalline cellulose was obtained with the following properties: content of crystalline cellulose 65,2%; bulk density 32,9 g/ 100 cm³, average degree of polymerization 51.

mikrokrystalicznej celulozy. Wytypowane warunki hydrolizy masy celulozowej do przerobu chemicznego Alicell-Super za pomocą celulazy Econase CE to: temperatura 55°C, czas 6 godzin, moduł E/S 184 JCMC/g. Mikrokrystaliczną celulozę otrzymaną z zastosowaniem enzymatycznej hydrolizy w wymienionych warunkach charakteryzuje DPV 230-250, zawartość frakcji krystalicznej celulozy 60-61%, ciężar nasypowy 53 g/100 cm³.

microcrystalline cellulose was analyzed. The following conditions of cellulose pulp hydrolysis for Alicell-Super chemical treatment with Econase CE cellulase were selected: temperature of 55°C, duration - 6 hours, E/E 184 JCMC/g combination. Microcrystalline cellulose obtained with the enzymatic hydrolysis in the above mentioned conditions is characterized by DPV 230-250, crystalline fraction of 60-61% and bulk density 53g/cm³.

energii w przedziale 0-15 kGy. Napromieniowanie strumieniem elektronów masy celulozowej Alicell wpłynęło pozytywnie na zawartość azotu i rozpuszczalność karbaminianu celulozy, a także na stopień acetylacji octanu celulozy. W przypadku otrzymywania KCM stwierdzono wpływ wstępnej obróbki radiacyjnej na spadek lepkości tej pochodnej, nie uzyskano jednak wzrostu stopnia podstawienia grup hydroksylowych ani wydajności produktu. Uzyskano natomiast interesujące wyniki otrzymywania karboksymetylocelulozy z masy celulozowej papierniczej, szczególnie w przypadku stosowania wysokostężeniowej merceryzacji.

beam with dose 10 and 15 kGy have been used. The electron beam treatment positively Influanced on physico-chemical properties of those pulps. Prepared the CC from electron beam modified of Alicell pulps possessed a high contens of nitrogen and characterized by exellent solubility. In the case of preparation the CMC it was found that the preliminary irradation of pulps effected on the reduction of the viscosity in this derivative but did not observe any increase in the degree of substitution of the hydroxyl groups as well as the product yield. Quite interesting results were obtained for preparation of the carboxyme- thylcellulose from the paper grade pulp, especially when high consistency mercerization had been applied.

żelowej (GPC). Pomiary EPR prowadzono w temperaturze pokojowej za pomocą spektrometru Bruker ESP 300 10/12 pracującego w paśmie X. W badaniach fizykochemicznych określano takie parametry, jak: lepkość graniczną, średni stopień polimeryzacji, zawartość alpha-celulozy. Średnie ciężary cząsteczkowe i ich rozrzuty określano, wykorzystując chromatograf żelowy typu HP1050 firmy Hewlett-Packard, w którym jako rozpuszczalnik zastosowano 8% rozwtór dimetyloacetamidu z dodatkiem chlorku litu. W wybranych do badań masach wystąpiło obniżenie średniego stopnia polimeryzacji, lepkości granicznej i polidyspersji. Wraz ze wzrostem dawki promieniowania jonizującego w próbce następowało znaczne obniżenie średniego stopnia polimeryzacji. Obserwowano nieznaczne obniżenie zawartości alpha-celulozy. Na podstawie badań chromatografii żelowej i spektroskopii EPR stwierdzono korelacje między stężeniem generowanych radiacyjnie rodników a obniżeniem średniego stopnia polimeryzacji oraz korzystne zmiany w strukturze mas celulozowych, poddanych ekspozycji wiązką elektronów.

practical usability of the activated and degraded cellulose. Application of radiative degradation and activation of cellulose pulps can eliminate or reduce the lixiviation operation, which is technologically burdensome and also generates great amounts of waste water. This process also eliminates the long-lasting maturation stage, consisting in cellulose degradation by an atmosphere composed of air, which is applied with the target of achieving an appropriate value of the average molecular weight. The possibilities of improving cellulose pulp processing were the reason for the special attention given in this work to careful examination of the changes in the average molecular weight and the resulting changes of polydispersity. The polydispersity tests were carried out on the basis of the gel permeation chromatography method with cellulose samples irradiated at energy doses of 10 up to 50 kGy.

tworzywa. Stosując radiacyjną degradację i aktywację mas celulozowych można wyeliminować bądź ograniczyć uciążliwą technologicznie, powodującą powstanie dużych ilości ścieków, operację ługowania. Eliminuje się rónież długotrwały etap dojrzewania, czyli degradacji celulozy w atmosferze powietrza, w celu osiągnięcia odpowiedniej wielkości ciężaru cząsteczkowego. Stąd w niniejszym opracowaniu poddano szczegółowej analizie zmiany średniego ciężaru cząsteczkowego i związanych z tym zmian polidyspersji w oparciu o badania metodą chromatografii żelowej. Stosowano dawki energii od 10 do 50 kGy.

papierniczych na zmiany ich struktury i właściwości fizykochemicznych. Stwierdzono, że ze wzrostem dawki promieniowania jonizującego następował pożądany spadek średniego stopnia polimeryzacji i nieznaczne obniżenie zawartości a-celulozy. W badaniach metodami chromatografii żelowej i spektrometrii EPR uzyskano korelację między stężeniem generowanych radiacyjnie rodników, a obniżeniem średniego stopnia polimeryzacji celulozy. Przedstawione wyniki stanowią podsumowanie pierwszej fazy badań nad radiacyjną modyfikacją mas celulozowych prowadzonych w ramach projektu badawczego 7T08E03317 przez zespoły instytutu Celulozowo-Papierniczego, Instytutu Włókien Chemicznych i Instytutu Chemii i Techniki Jądrowej.

stock has been determined, especially the changes in their structure and in their physical and chemical properties. It was found that together with an increase in the ionizing radiation dose a desired drop in an average degree of polymerization an insignificant decrease in alpha-cellulose contents took place. In the performed tests using a gel permeation chromatography and EPR spectrometry methods a correlation between a concentration of the radiationally generated radicals and a decrease of an average degree of polymerization of the cellulose has been found. The presented results constitute a summary of the first stage of the research project on the radiational modification of the chemical pulps that have been carried out in a framework of the research project 7T08E03317 by the teams of The Pulp and Paper Research Institute, The Chemical Fibres Research Institute and the Institute of Chemistry and Nuclear Engineering.