Została opisana prosta metoda określania przepustowości rynny okapowej z danych dotyczących rynny o tym samym kształcie przekroju, lecz o innej średnicy nominalnej. Metodę zilustrowano w obliczeniach jednego z popularnie stosowanych systemów rynnowych. Metoda pozwala znacznie przyspieszyć opracowanie odpowiednich wykresów do celów projektowych gdy znane są dane jednego rozmiaru rynny z typoszeregu.
EN
A simple method of predicting a gutter capacity from the data referring to the same shape of a cross–section but for a different nominal diameter has been described and illustrated in calculations of a commonly used gutter system. The method has been proved to speed up creating the data required for designing purposes when similar data for another gutter of the same shape are known.
Opisano w jaki sposób poprzez brak ustanowienia przepisów dotyczących tak monitoringu jak i zbierania danych o zrzutach z przelewów awaryjnych kanalizacji bytowo-gospodarczej oraz sposobu przetwarzania tych informacji, doprowadzono do sytuacji w której nie jest nawet znana skala wpływu takich zrzutów na Jednolite Części Wód w Polsce. Taka sytuacja nie sprzyja planowaniu i realizowaniu inwestycji w celu zmniejszenia oddziaływania zrzutów awaryjnych na wody powierzchniowe.
EN
It has been pointed out that the Polish law does not consider any rules of monitoring collecting and processing data on discharges from Sanitary Sewer Overflows (SSO) and on their impact on recreational waters. As the result of this gap in regulations even the scale of such accidental discharges impact on surface water quality is not known. This does not support, actions on planning; investments oriented on decreasing the total load of pollution being discharged to surface waters.
Zaproponowano nowe równanie aproksymujące wartości współczynnika FL dla nominalnie poziomych rynien okapowych. Zilustrowano zastosowanie tej aproksymacji do obliczania jednego z popularnych systemów rynnowych. Zwrócono uwagę, że pomiędzy trzema promilami spadku dla rynien nominalnie poziomych i czterema promilami dla rynien pochyłych sposób obliczania współczynnika FL nie został w normie sprecyzowany. Stosowanie wzorów dla rynien długich poziomych i długich ukośnych daje w tym obszarze rozbieżne rezultaty. Niestety ten zakres spadków jest często stosowany przez dekarzy konstruujących odwodnienia dachów rynnami okapowymi.
EN
A new approximation for predicting the capacity factors for nominally level gutters has been suggested and applied in calculations of a commonly used gutter system serving as an example. It has been pointed out that between the slopes lower or equal to 3 promiles and 4 promiles the standard PN-EN 12056-3 does not specify how to calculate the capacity factor. Significally different results are obtained when applying the formulas applicable for level and sloping gutters. Unfortunately this zone of slopes is quite commonly used in constructions of roof drainages.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Opisano problem pogarszania jakości wód powierzchniowych przez zrzuty nieoczyszczonych ścieków z przelewów awaryjnych kanalizacji sanitarnej. Zrzuty te są uznawane za nielegalne i nie ma żadnego systemu ich ewidencjonowania. Tymczasem ich występowanie jest nieuchronne i Agencja Ochrony Środowiska USA ocenia ich liczbę w tamtym kraju na przekraczającą 40.000 zrzutów rocznie.
EN
A problem of surface waters degradation due to untreated sewage discharges through Sanitary Sewer Overflows (SSO) has been described. These discharges are illegal so there is none system of reporting them. However, it is not possible to omitt all such discharges and the US Environmental Protection Agency (EPA) estimates their number in the U.S.A. not lower than 40,000 cases per year.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Opisano problem marży za odbiór ścieków z gminy sąsiedniej. Chociaż nazwa ta nie pojawia się w umowach cywilnoprawnych pomiędzy gminami to jednak naturalne jest, że gmina odbierająca ścieki z terenu leżącego poza jej ustawową działalnością chce uzyskać z tego powodu określone korzyści. Ponieważ w większości przypadków określenie kosztów nie jest możliwe, a więc i wysokość marży nie jest znana i nie wiadomo co to jest marża wygórowana. Opisano opinie różnych biegłych w tej sprawie. Wykazano na podstawie szacunkowego kosztorysu, że określenie kosztów związanych z transportem ścieków z różnych gmin tym samym kolektorem wymagałoby nieakceptowalnie wysokich kosztów, a więc wymagania wynikające z artykułu 735 pkt 2 Kodeksu Cywilnego są pod względem ekonomicznym nierealne.
EN
A problem of setting a proper price for wastewater collection from a neighbor municipality has been discussed. In spite of the fact that a profit margin is not specified in civil law agreements between municipalities it is normal that the municipality collecting wastewater from the area outside of its territory expects some profit from this commercial activity. However, in most cases the exact expenses connected with collecting wastewater from a particular municipality are unknown so the same refers to the profit margin. Different opinions of experts appointed by the court have been discussed. On the base of counting expenses it has been proved that making measurements necessary for predicting expenses related to transportation through the town and treatment of wastewater exclusively from one municipality only are unacceptable high from the point of view of economy. Concluding the requirements of the article 735 point 2 of the Civil Code are unrealistic economically.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono trudny do rozwiązania problem ustalenia spornej zapłaty za hurtowy odbiór ścieków, szczególnie w sytuacji gdy doszło do zawarcia umowy dorozumianej. Zaobserwowano, że monopol przedsiębiorstwa odbierającego ścieki jest wyraźnie ograniczony przez społeczne i polityczne uwarunkowania sprzyjające gminie przekazującej ścieki. Przyjęcie ścieków z gminy ościennej nie powoduje zwiększenia wód infiltracyjnych i przypadkowych do wspólnego kanału, ale nie oznacza to, że koszty pracy związane z transportowaniem jednostki objętości tych ścieków przez całe miasto do oczyszczalni są mniejsze od przeciętnych kosztów transportu jednostki objętości ścieków pochodzących od mieszkańców gminy, która je przyjmuje.
EN
A challenging problem of fixing a price of wholesale wastewater disposal by another municipality has been discussed, especially in the case of an implied agreement. It has been observed that because of political and social reasons the company delivering the wastewater has some advantages over the company collecting it. Taking wastewater from a neighbor municipality does not enlarge the amount of water infiltrating to the sewer transporting both wastewaters which is profitable for all users of the disposal system. However, in the case when the wastewater delivered by another municipality is to be transported through the whole town, not necessarily the fee should be lower for the municipality delivering wastewater than the average fee for 1m3 of sewage collected from local system users.
W artykule przedstawiono dotychczasowe doświadczenia z zastosowania mikroskopii elektronowej oraz fluorescencji rentgenowskiej do badania struktury żeliwa sferoidalnego, z którego wykonano rury, oraz wewnętrznej i zewnętrznych warstw ochronnych przed korozją. Badania wykazały, że powszechne niesprawdzanie jakości przewodów rurowych dostarczonych na budowę powoduje stosowanie rur, które nie spełniają wymogów określonych normami. Zwiększa to awaryjność, skraca czas eksploatacji i prowadzi do strat wody.
EN
Three years’ experience of using scanning electron microscopy and roentgen fluorescence to investigate structure of ductile iron probes collected from drinking water pipes has been briefly summarized. Inside and outside protective layers have been also investigated. According to the bank of data collected during this three years period the total lack of testing the quality of pipes in Poland results in using often products not fulfilling requirements of international standards. This may cause higher frequency of failures and shorten the life time of being in service.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Opisano sposób regulacji stacji filtrów pospiesznych wody w systemie skokowo zmiennej wydajności ze szczególnym zwróceniem uwagi na jakość wody. Przedstawiono pozytywne efekty wynikające z zastosowania tego systemu regulacji.
EN
Variable Declining Rate Filter plant operation has been described focused on filtrate quality. Some advantages of this system have been listed.
Dokonano przeglądu alternatywnych możliwości zaopatrzenia w wodę, jak: jej odnowa, odsalanie wody morskiej, używanie wody butelkowej i zmiany rodzaju produkcji. Opisano też wpływ zmian klimatu i wojen na zaopatrzenie w wodę.
EN
The article contains a review of alternative water supply solutions - water reclamation, desalination, consumption of bottled water and changes in goods production. The authors also describe how the water supply is affected by the climate change and wars.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
1,3,7-trimethylxanthine (caffeine) is an ingredient of coffee, tea, energy drinks, drugs and cosmetics. Generally, it is the most consumed pharmaceutical substance all over the world. Although it is easily metabolized, caffeine is present in wastewaters generated by households. Therefore, its detection in streams and rivers shows that untreated wastewaters are discharged into environment. Determination of caffeine in waterways could be an indicator of their anthropogenic pollution. Rudawa is the river flowing through southern Poland, with the river basin area about 318 km2. It is a left tributary of the Vistula River, with the river mouth located in the Krakow city. Rudawa is one of the drinking water supplies for the city. It provides about 40000 m3 of water per year. Water used as a source of drinking water must be the highest quality. Therefore the river on which drinking water intakes are located is the subject of the special monitoring. Water quality monitoring has always been important on Rudawa river and it continues to be monitored today. The aim of this study has been to check whether the caffeine is present in Rudawa waters, to determine its concentration and localization of potential sources of pollution. Samples taken from the river in twelve selected locations along the Rudawa River and its tributaries have been analyzed. Solid phase extraction combined with gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS) has been used. Caffeine isotope 13-C3 in methanol, Sigma Aldrich, has been used as an internal standard. The concentration of caffeine in samples has ranged from 40 to 380 ng/dm3.
PL
1,3,7-trimetyloksantyna (kofeina) jest składnikiem kawy, herbaty, napoi energetyzujących, leków i kosmetyków. Jest najpowszechniej spożywanym farmaceutykiem na całym świecie. Chociaż jest łatwo metabolizowana, kofeina jest obecna w ściekach powstających w gospodarstwach domowych. Wykrycie kofeiny w wodach powierzchniowych dowodzi, że ścieki są bez oczyszczenia odprowadzane do środowiska. Oznaczenie zawartości kofeiny w ciekach może być uznane za wskaźnik ich antropogennego zanieczyszczenia. Rudawa to rzeka płynąca w południowej Polsce o powierzchni zlewni około 318 km2, jest lewostronnym dopływem Wisły, do której uchodzi na terenie miasta Krakowa. Rudawa jest jednym ze źródeł zaopatrzenia mieszkańców miasta w wodę. Dostarcza około 40 000 m3 wody rocznie. Woda wykorzystywana jako źródło wody pitnej powinna być najwyższej jakości. Dlatego jakość wody rzeki, na której zlokalizowane jest ujęcie wody pitnej, powinna być pod szczególnym nadzorem. Monitorowanie jakości wody z rzeki Rudawy zawsze było prowadzone i jest nadal. Celem badania było sprawdzenie, czy kofeina występuje w wodach Rudawy, określenie jej stężenia i lokalizacji potencjalnych źródeł zanieczyszczeń. Pobrano dwanaście próbek wody z Rudawy i jej dopływów oraz przeprowadzono ich analizy metodą ekstrakcji do fazy stałej połączonej z chromatografią gazową ze spektrometrią mas (GC-MS). Zastosowano izotop 13-C3 kofeiny w metanolu (Sigma Aldrich) jako wzorzec wewnętrzny. Stężenie kofeiny w próbkach wahało się od 40 do 380 ng/dm3.
Przedstawiono współczesne trendy w poborze i zużyciu wody na świecie, wymieniono pokrótce metody prognozowania ilości pobieranej wody oraz indeksy opisujące niedostateczność zasobów. Zwrócono uwagę na to, że często nie fizyczny brak wody, tylko brak środków finansowych jest powodem braku dostępu do wody o odpowiedniej jakości na potrzeby bytowo-gospodarcze.
EN
The article presents contemporary trends in global water collection and consumption, summarises the methods of water collection quantity forecasting and indexes of water resources scarcity. The authors point out that it is often not the physical lack of water, but the lack of financial means that lead to the inaccessibility of water of the adequate quality for domestic usage.
Opisano podstawowe zasady działania filtrów ze skokowo zmienną wydajnością. W podsumowaniu stwierdzono, że zastosowanie tego sposobu sterowania stacją filtrów może pozwolić na znaczące wydłużenie filtrocykli bez pogorszenia jakości filtratu.
EN
Some principles of Variable Declining Rate Filtration process have been summarizes. It has been concluded that application of this flow controlling process may result in significant extending of filtration runs without deterioration of filtrate quality.
Przedstawiony przegląd literatury dotyczy różnorodnych metod wymiarowania stacji filtrów o skokowo zmiennej wydajności. Wszystkie te metody zawierały trudne do wyznaczenia empirycznie współczynniki i istotne uproszczenia zachodzących w czasie procesu filtracji zjawisk.
EN
A literature review of various designing methods has been presented. All the methods being considered requires some coefficients which are difficult to be predicted experimentally. Moreover all of them include significant simplifications of the filtration processes.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Porównano fizyczne właściwości oocyst Cryptosporidium oraz cyst Giardia. Zwrócono szczególną uwagę na te różnice pomiędzy oocystami i cystami, które mają wpływ na zróżnicowanie efektywności ich usuwania w procesach uzdatniania. Porównano ze sobą różne procesy uzdatniania pod względem możliwości usuwania cyst i oocyst.
EN
Physical properties of Cryptosporidium oocysts and Giardia cysts have been summarized. The attention has been paid to these physical properties which result in significant differences of removal efficiency between oocysts and cysts. Different water treatment unit processes have been compared in respect to the efficiency of cysts and oocysts removal.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Głównym zagrożeniem dla mikrobiologicznej jakości wody do spożycia są cysty i oocysty chorobotwórczych pierwotniaków oraz bakterie odporne na antybiotyki i dezynfektanty. Końcowa jakość dostarczanej wody zależy od skuteczności ochrony źródeł wody surowej, od procesów uzdatniania, a nawet materiału rur i ich stanu technicznego. Aby chronić wodę do spożycia przed patogenami niezbędne jest zrozumienie związków występujących pomiędzy poszczególnymi procesami jednostkowymi uzdatniania wody, między procesami uzdatniania a dezynfekcją, a w końcu pomiędzy jakością wody a jej pogorszeniem w czasie transportu systemami rurociągów i zbiorników. Przedyskutowano niektóre sposoby poprawy efektywności usuwania oocyst Cryptosporidium parvum oraz cyst Giardia lamblia w czasie uzdatniania wody.
EN
The main risk to cold drinking water microbiological quality there are pathogen protozoa cysts and oocysts and bacteria resistant to antibiotics and disinfectants. The final microbiological water quality depends on the protection of raw water sources, treatment processes and even material and the technical shape of pipes delivering water to consumers. To protect drinking water against microbiological pathogens it is necessary to understand relations between different water unit treatment processes, between treatment processes and desinfection, and finally between water quality and its deterioration in water distribution system. Some ways of improving the efficiency of Cryptosporidium parvum oocysts and Giardia lamblia cysts removal have been discussed.
Prognozy zmian ilości i jakości ścieków deszczowych. Przykłady prognoz w kraju i na świecie. Konieczność zwiększenia retencji w sieciach kanalizacyjnych i przewidywanych odpływów powierzchniowych wylewających ścieków deszczowych.
EN
Forecast changes in water quality and quantity of rain. Examples of forecasts in the country and around the world.The need to increase retention and drainage networks projected outflows of surface water pouring rain.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Na przykładzie znacznego zatrucia dużego potoku przedstawiono niebezpieczeństwa wynikające z odprowadzania ścieków po płukaniu filtrów membranowych do wód popłucznych filtrów pospiesznych. Filtry te stosowane były do wstępnego uzdatnienia wody i wydłużenia okresów pomiędzy czyszczeniami membran. Przedstawiono niekorzystny wpływ ścieków z płukania membran filtracyjnych na rozpuszczanie glinu z osadów wytrąconych z wód popłucznych i zrzut ich ładunków do potoku.
EN
Using a case of serious large stream contamination some threats resulting from combining wastewater from washing of filtration membranes with rapid filters backwash water have been described in details. The rapid filters have been used for raw water pre-treatment resulting in visible lengthening of periods between washing of filtration membranes. The paper is focused on the unwanted process of aluminium dissolution from deposits precipitated from backwash water.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Kofeina jest składnikiem ścieków powstających w gospodarstwach domowych. Dlatego gdy są one odprowadzane do wód powierzchniowych bez oczyszczenia, trafia tam wraz z nimi. Artykuł ma na celu przedstawienie wyników oznaczania zawartości kofeiny w rzekach płynących na terenie miasta Krakowa. Po uwzględnieniu natężeń przepływu wód oszacowano ładunek niesionej kofeiny.
EN
Caffeine is a component of wastewater from households. Therefore, discharging of raw sewage effluents to the surface waters causes the presence of caffeine in the environment. This paper presents the results of determination of caffeine in the rivers flowing through the Cracow city area. On the basis of these investigations together with the values of flow rates of these rivers, the load of caffeine was estimated.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.