PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Powiadomienia systemowe
  • Sesja wygasła!
  • Sesja wygasła!

Znaleziono wyników: 30

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available Identyfikacja sumarycznego oddziaływania dodatków przeciwzużyciowych i przeciwzatarciowych na zmiany granicznego nacisku zatarcia
Trzos M., Ruta R., Szczerek M.
Tribologia
|
2015
|
nr 2
125--135
PL
W artykule przedstawiono analizę zmian granicznego nacisku zatarcia wywołanych jednoczesnym dodaniem dodatków przeciwzatarciowych (EP) i przeciwzużyciowych (AW) do oleju mineralnego stanowiącego bazę opracowanych kompozycji smarowych. Analiza została przeprowadzona na podstawie wyników badań zaprojektowanych zgodnie z teorią planowania eksperymentu. Badania właściwości przeciwzatarciowych przeprowadzono na aparacie czterokulowym. Głównym celem analiz była identyfikacja skutku jednoczesnego oddziaływania dodatków EP i AW wywartego na właściwości przeciwzatarciowe. W wyniku przeprowadzonych analiz wykazano praktycznie nieznaczący wpływ dodatku AW, przy dominującym znaczeniu dodatku EP, na zmiany wartości granicznego nacisku zatarcia.
EN
The article presents an analysis of the limiting pressure of seizure changes caused by simultaneous addition of anti-seizure and anti-wear additives to mineral oil, which was the base of the lubricating composition. The analysis was performed based on the experimental results of the studies performed under accepted experimental methods. The tribological tests were conducted with the use of a four-ball apparatus. The main objective of the analysis was to identify the effect of the simultaneous impact of EP and AW additives on resistance to seizure. In the research results, it was proved that AW additive, in practice, does not influenced seizure while the EP additive plays a dominant role.
2
Content available Analiza zmian właściwości tribologicznych środka smarowego w zależności od proporcji zawartości dodatków AW oraz EP
Trzos M., Ruta R., Szczerek M.
Tribologia
|
2015
|
nr 5
121--131
PL
W artykule przedstawiono wpływ dodatków przeciwzużyciowych (AW) i przeciwzatarciowych (EP) na zmiany odporności na zużywanie testowego węzła tarcia zmodyfikowanego aparatu czterokulowego. Badane były kompozycje smarowe na bazie oleju mineralnego. Analizowano wpływ różnej zawartości jednego w tej grupie dodatków, jak również ich sumaryczne oddziaływanie na znormalizowany wskaźnik tzw. granicznego obciążenia zużycia. Przeprowadzone badania i analizy ich wyników potwierdziły to, że dodatek przeciwzatarciowy EP pogarszał pozytywne działanie przeciwzużyciowego dodatku AW na zwiększenie odporności testowych elementów na zużycie. Autorzy artykułu przedstawili zależność stopnia pogorszenia dodatkiem EP właściwości przeciwzużyciowych kompozycji smarowej poprawianych dodatkiem AW.
EN
The article presents the influence of additives anti-wear (AW) and anti-seizure (EP) on changes in wear resistance in friction tests using the modified four-ball apparatus. The research encompassed lubrication compositions based on mineral oil. The influences of varying contents of one or multiple additives of these groups on the normalized index of “the wear limiting load capacity” were analysed. The tests and analysis of the results confirmed that the addition of anti-seizure additive (EP) deteriorated the positive influence of the anti-wear AW additive on the increase of the resistance of the test element to wear. The authors describe the dependence of the degree of the deterioration of the anti-wear properties of lubricant compositions caused by the EP additive that were increased by the addition of AW.
3
Content available remote Metodyka budowy modeli prognostycznych właściwości tribologicznych środków smarowych
Ruta R., Pawelec E., Siwiec E.
Przemysł Chemiczny
|
2015
|
T. 94, nr 8
1266-1270
PL
Przedstawiono metodykę budowy modeli prognostycznych zależności właściwości tribologicznych środków smarowych od zawartości komercyjnych pakietów dodatków przeciwzatarciowych EP i przeciwzużyciowych AW. Właściwości tribologiczne badanych środków smarowych oceniono za pomocą wielkości granicznego nacisku zatarcia poz oraz granicznego obciążenia zużycia Goz wyznaczanych za pomocą aparatu czterokulowego T-02. W ramach weryfikacji metody opracowano modele regresyjne, odwzorowujące wpływ zawartości wybranych dodatków AW i EP na właściwości tribologiczne środków smarowych wytworzonych na bazie oleju mineralnego.
EN
A method for predicting the tribological properties of lubricants was based on the estn. of limiting pressure of seizure and limiting load of the wear for the lubricant consisting of a com. packages of antiseizure and antiwear additives (1–4% by mass, 3–8% by mass, resp.) and mineral oil. According the adopted procedure, samples of lubricants of different compn. were prepd. The limiting pressure and load were detd. exptl. The coeffs. of the regression equations were calcd.
4
Content available Modelowanie właściwości tribologicznych oleju mineralnego z dodatkami przeciwzużyciowymi i przeciwzatarciowymi
Trzos M., Ruta R., Szczerek M.
Tribologia
|
2014
|
nr 2
155--165
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych oleju mineralnego zawierającego dodatki jednocześnie przeciwzużyciowe oraz przeciwzatarciowe. Badania zostały zaplanowane według dwóch metod: planu dla mieszanin z ograniczeniami i planu centralnego kompozycyjnego dla identyfikacji powierzchni reakcji. Uzyskane w wyniku przeprowadzonych eksperymentów dane poddano analizie pod kątem wzajemnego wpływu dodatków na zmianę zużycia elementów współpracujących tarciowo w styku smarowanym olejem mineralnym z dodatkami. Opracowano modele opisujące wartość granicznego obciążenia zużycia w zależności od zawartości dodatków. W wyniku przeprowadzonych badań i analiz wykazano, że jednoczesne stosowanie dodatków przeciwzużyciowych i przeciwzatarciowych może spowodować wzajemne zmniejszenie efektu poprawy właściwości tribologicznych. Na podstawie opracowanych modeli oszacowano udział pozytywnego i negatywnego działania dodatków w zmianie wartości granicznego obciążenia zużycia.
EN
The article presents the results of experimental research of mineral oils with the anti-wear and anti-seizure additives. The experiments were designed in accordance with two methods, namely: the designs of experiments for mixture and the central composite and non-factorial response surface designs. The obtained results were analysed to identify the mutual influence of anti-wear and anti-seizure additives on the changes of the wear of the elements working in frictional contacts lubricated with the mineral oil. The mathematical models of the wear limiting load capacity that depended on the percentage share of additives were developed. In the research results, it was proved that simultaneous addition of both kinds of additives can cause the mutual degradation of the positive effect of additives on tribological properties. With the use of models, the positive and negative shares of additives in the changes of the wear limiting load were estimated.
5
Content available Modele prognostyczne właściwości tribologicznych środków smarowych
Ruta R., Bator A.
Tribologia
|
2014
|
nr 1
95--105
PL
W artykule przedstawiono możliwość wykorzystania do celów prognostycznych modeli regresyjnych wpływu zawartości kompozycji komercyjnych pakietów dodatków AW i EP na właściwości tribologiczne środków smarowych. Właściwości tribologiczne badanych środków smarowych oceniano za pomocą wielkości: Goz - granicznego obciążenia zużycia oraz Poz - granicznego nacisku zatarcia wyznaczanych za pomocą aparatu czterokulowego T-02. Badano środki smarowe utworzone na bazie oleju: mineralnego, estrowego i węglowodorowego. Na podstawie wyników badań opracowano modele regresyjne i oceniono ich możliwości prognostyczne.
EN
The article presents the ability to prediction of the regression models of the AE and EP additives effect on tribological properties of lubricants. The tribological properties of the elaborated lubricants were evaluated with the use of four-ball apparatus. The tribological parameters: Goz - the limiting load of wear and poz - the limiting pressure of seizure were analyzed. The lubricants elaborated with the use of different oil basis namely: mineral, ester and hydrocarbon were investigated. Based on the research results the regression models were developed and theirs prediction abilities were evaluated.
6
Content available Analiza wpływu planu eksperymentu na jakość modelu właściwości przeciwzużyciowych
Trzos M., Ruta R.
Tribologia
|
2014
|
nr 6
165--178
PL
W artykule przedstawiono wyniki analiz odwzorowania granicznego obciążenia zużycia opracowanego na podstawie danych eksperymentalnych. Badaniom poddano elementy współpracujące tarciowo w styku smarowanym olejem mineralnym modyfikowanym dodatkami przeciwzatarciowymi i przeciwzużyciowymi. Przeprowadzono dwie tury badań na podstawie różnych planów eksperymentu: planu dla mieszanin z ograniczeniami oraz centralnego planu kompozycyjnego. Uzyskane wyniki eksperymentów zostały wykorzystane do budowy modeli opisujących wpływ zawartości dodatków w badanym środku smarowym na jego własności przeciwzużyciowe oceniane za pomocą granicznego obciążenia zużycia. Na podstawie wyników weryfikacji opracowanych modeli przeanalizowano przydatność przyjętych planów eksperymentu do opisu analizowanego wskaźnika tribologicznego oraz porównano jakość odwzorowań opracowanych z wykorzystaniem danych uzyskanych na podstawie różnych planów eksperymentu. Porównano również jakość modeli regresyjnych oraz jakość modeli opracowanych z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych.
EN
The article presented the results of analysis of models of the wear limiting load capacity that were developed based on the experimental data. The elements of friction contacts lubricated with mineral oil with additives were investigated. Two rounds of investigation were conducted based on different experimental plans, which were a plan for mixtures with limitations, and the central compositional plan. The experimental results were used to develop the models of the relationships of the wear limiting load capacity and the content of the antiwear and antiseizure additives in the lubricant. Based on the results of verification experiments, the usefulness of the experimental plans for modelling of the tribological properties was analysed and evaluated. A comparison of the quality of the regression models and the models developed with the use artificial neural networks was also presented.
7
Content available Zastosowanie centralnych rotatabilnych planów kompozycyjnych w optymalizacji parametrów metody ball-cratering
Osuch-Słomka E., Ruta R.
Tribologia
|
2013
|
nr 6
77--86
PL
Artykuł przedstawia propozycję wykorzystania centralnych rotabilnych planów kompozycyjnych [L. 1–5] do wyznaczenia optymalnych wartości parametrów metody ball-cratering i badania zużywania ściernego powłok przeciwzużyciowych. Pokazano zestawy wartości parametrów metody ball-cratering wyznaczone jako układy planu rotatabilnego eksperymentu kompozycyjnego. Na podstawie pomiaru średnic śladów zużycia uzyskanych dla wyznaczonych zestawów wartości parametrów metody zidentyfikowano zależności maksymalnych błędów względnych średnic zewnętrznej i wewnętrznej oraz grubości pierścienia śladu zużycia jako funkcje kwadratowe parametrów metody. Wykorzystując funkcję użyteczności, wyznaczono wartości parametrów metody maksymalizujące łączną użyteczność uwzględniającą minimalizację błędu względnego i maksymalizację grubości pierścienia. Wyznaczone parametry pracy węzła tarcia zostały zastosowane do przeprowadzenia biegów tribologicznych mających na celu wyznaczenie współczynnika zużywania ściernego gradientowej powłoki przeciwzużyciowej TiN/TiCN.
EN
This article presents an outline of a method of planning an experiment known as the central composite rotatable design (CCRD) for the optimisation of processes and as an example of its application in the optimisation of parameters of a ball-cratering method. Abrasive wear tests were performed on chosen antiwear physical vapour deposition coating with the optimum work parameters of friction node. The presented method of determining the values of the parameters has been with reference to the tested PVD gradient coating TiN/TiCN.
8
Content available Wpływ zawartości dodatków AW i EP na właściwości tribologiczne środków smarowych
Ruta R., Pawelec E., Siwiec E.
Tribologia
|
2013
|
nr 6
121--134
PL
W artykule przedstawiono wykorzystanie statystycznych metod planowania eksperymentów dla mieszanin z ograniczeniami do identyfikacji wpływu kompozycji komercyjnych pakietów dodatków AW i EP na właściwości tribologiczne środków smarowych utworzonych na bazie oleju estrowego. Jako podstawowe właściwości tribologiczne badanych środków smarowych przyjęto wielkości granicznego obciążenia zużycia (Goz) oraz granicznego nacisku zatarcia (poz) wyznaczone za pomocą aparatu czterokulowego T-02. W rezultacie przeprowadzonych badań oszacowano wpływ kompozycji wybranych dodatków AW i EP na wartości charakterystyk Goz i poz. W rezultacie przeprowadzonych badań opracowano istotne statystycznie modele regresyjnych, odwzorowujących wpływ zawartości wybranych dodatków przeciwzużyciowych i przeciwzatarciowych na właściwości tribologiczne środków smarowych wytworzonych na bazie oleju estrowego.
EN
The article presents a statistical analysis of the research results concerning the influence of the commercial AW and EP additives on the tribological properties of a lubricant that was produced based on ester oil. The research utilized in methods for planning experiments for mixtures with limitations to identify the impact of commercial AW and EP additives on the tribological properties of the lubricant that was produced on the basis of ester oil. The experiments were conducted with the use of a four-ball machine. The tribological properties of lubricants were assessed based on a limiting load of the wear (Goz) and limiting pressure of seizure (poz). The influence of the additives’ content on the poz and Goz parameters was estimated. Based on the obtained results, statistically significant regression models of these relationships were developed.
9
Content available Modelowanie wpływu zawartości dodatków AW i EP na właściwości tribologiczne środków smarowych
Ruta R.
Tribologia
|
2013
|
nr 5
99--113
PL
W artykule przedstawiono rezultaty analizy statystycznej wyników badania wpływu kompozycji komercyjnych pakietów dodatków AW i EP na właściwości tribologiczne środków smarowych utworzonych na bazie oleju mineralnego. Oceny właściwości smarnych wytworzonych środków dokonano na podstawie wielkości granicznego obciążenia zużycia (Goz) oraz granicznego nacisku zatarcia (poz) wyznaczonych za pomocą aparatu czterokulowego T-02. W rezultacie przeprowadzonych badań oszacowano wpływ kompozycji wybranych dodatków AW i EP na wartości charakterystyk Goz i poz. Uzyskane wyniki umożliwiły opracowanie modeli regresyjnych, istotnych statystycznie, odwzorowujących wpływ zawartości wybranych dodatków przeciwzużyciowych i przeciwzatarciowych na właściwości tribologiczne środków smarnych wytworzonych na bazie mineralnego oleju bazowego.
EN
The article presents the statistical analysis of the research results concerning the influence of the commercial AW and EP additives on the tribological properties of lubricant that was produced based on mineral oil. The experiments were conducted with the use of a four-ball machine. The tribological properties of lubricants were assessed based on a limiting load of the wear (Goz) and limiting pressure of seizure (poz). The influence of additives' content on the poz and Goz parameters was estimated. Using the obtained results, the statistically significant regression models of these relationships were developed.
10
Content available Modelowanie wpływu dodatków EP/AW na właściwości tribologiczne środków smarowych
Ruta R., Matuszewska A., Grądkowski M.
Tribologia
|
2013
|
nr 2
169--182
PL
W artykule przedstawiono rezultaty analizy statystycznej wyników badania wpływu rodzaju oraz zawartości komercyjnych pakietów dodatków smarnych w mineralnym oleju bazowym na właściwości kompozycji smarowej utworzonej na jego bazie. Badania tribologiczne prowadzono za pomocą aparatu czterokulowego T-02. Oceny właściwości smarnych wytworzonych kompozycji dokonywano na podstawie wielkości granicznego obciążenia zużycia (Goz) oraz granicznego nacisku zatarcia (poz). W rezultacie przeprowadzonych badań oszacowano wpływ zawartości wybranych dodatków smarnych na wartości charakterystyk Goz i poz wytworzonych kompozycji. Na podstawie tych danych opracowano istotne statystycznie modele regresyjne, odwzorowujące wpływ zawartości wybranych dodatków przeciwzużyciowych i przeciwzatarciowych na właściwości smarne kompozycji wytworzonych na bazie mineralnego oleju bazowego.
EN
The article presents the statistical analysis of research results concerning the influence of commercial antiwear additives on the tribological properties of lubricants that was produced based on mineral oil. The experiments were conducted with the use of a four-ball apparatus. The tribological properties of lubricants were assessed based on following indicators: a limiting pressure of seizure (poz) and a limiting load of the wear (Goz) In the analysis, the influence of the additives on the poz and Goz indicators was estimated. The statistically significant regression models of these relationships were developed.
11
Content available Wykorzystanie analizy mocy testów do wyznaczenia liczności próby w badaniach tribologicznych
Ruta R.
Tribologia
|
2012
|
nr 6
147--159
PL
W artykule przedstawiono propozycję procedury wyznaczania liczności próby, umożliwiającej oszacowanie z zadaną dokładnością wartości badanej wielkości (zmiennej losowej) na ustalonym poziomie wiarygodności. Jako miary wiarygodności przyjęto: poziom istotności i moc testu. Procedura wykorzystuje metody statystyki matematycznej dotyczące analizy mocy testów. Pokazano zastosowanie opracowanej procedury do wyznaczenia liczby powtórzeń procedury testowej w metodzie ball-cratering oceny odporności powłok PVD na zużycie ścierne. W ramach prowadzonych badań odporności na zużycie ścierne powłok przeciwzużyciowych podstawowe znaczenie mają ślady zużycia w kształcie kraterów, których średnice są wykorzystywane do obliczenia wartości współczynnika odporności na zużycie ścierne. Testy zużyciowe wykonano w ustalonych warunkach pracy węzła tarcia tj. obciążenia, prędkości obrotowej na zadanej drodze tarcia w obecności węglika krzemu SiC jako ścierniwa. Zgodnie z opracowaną procedurą każdy test powtórzono pięć razy, sprawdzono wiarygodność uzyskanych wyników oraz, w przypadkach uzyskania wyników o nieakceptowanej wiarygodności, przeprowadzono badania uzupełniające.
EN
The article proposes a procedure for the determination of the number of test repetitions that enables the evaluation the value of investigated variable with the assumed precision on established the credibility level. As the credibility measure, the significance level and the test power were assumed. The procedure uses the statistical methods concerning the analysis of the tests power. The application of the developed procedure is described to determination the number of the test repetitions in the ball-cratering method in the evaluation of PVD coating resistance to an abrasive wear. In the scope of the research of the resistance to abrasive wear of the antiwear coatings, crater-shaped wear scares have significance. The crater diameters are used for the coefficient determination of the resistance to abrasive wear. The wear tests referred to in this article were conducted in stable conditions of load, velocity and wear with the presence of silicon carbide. In accordance with procedure, each test was repeated five times. The credibility of results where checked and additional tests were conducted as required.
12
Content available Zastosowanie metody Taguchiego planowania eksperymentów w badaniach tribologicznych
Ruta R.
Tribologia
|
2011
|
nr 2
125-141
PL
W artykule pokazano zarys metody planowania eksperymentów opracowanej przez Taguchiego dla potrzeb optymalizacji procesów oraz przykłady jej zastosowania do rozwiązania wybranych zagadnień tribologicznych. Pokazano wykorzystanie metody Taguchiego do optymalizacji wartości parametrów metody ball-cratering, oceny odporności powłok na zużycie ścierne oraz do rozwiązania problemu minimalizacji rozrzutu wyników wybranych metod badań własności tribologicznych. Przeprowadzone badania pokazały przydatność metody Taguchiego do minimalizacji rozrzutu wartości badanych cech tribologicznych. Zastosowanie metody Taguchiego do optymalizacji wielkości rozrzutu wyników badań pozwoliło na znaczące zmniejszenie liczby koniecznych eksperymentów.
EN
The article presents the Taguchi method elaborated for process optimisation and its application in the area of tribology. Examples are presented of the method application for the optimisation of the parameters value of the ball-cratering method used for the abrasion testing of surface engineered materials and for solving the problem of the results scatter minimisation of the chosen tribological research methods. The research results proved the Taguchi method’s usefulness for scatter minimisation of the value of investigated tribological characteristics. Application of Taguchi method for scatter value optimisation enables one to decrease the number of needed experiments.
13
Content available Koncepcja systemu wspomagania zarządzania procesem wytwórczym jednostkowych obiektów technicznych w zakładzie doświadczalnym instytutu badawczego
Ruta R., Zbrowski A.
Problemy Eksploatacji
|
2011
|
nr 3
205-215
PL
W artykule przedstawiono propozycję systemu wspomagania zarządzania procesem wytwórczym jednostkowych obiektów technicznych wytwarzanych w zakładzie doświadczalnym instytutu badawczego o profilu technologicznym. System został opracowany na podstawie analizy przeprowadzonej w Zakładzie Doświadczalnym Instytutu Technologii Eksploatacji - PIB. W przedstawionym opracowaniu pokazano sposób identyfikacji i opisu procesu i systemu wytwórczego oraz zasady odwzorowania, istotnych ze względu na zarządzanie, elementów w struktury danych programu komputerowego MS Project 2010 przyjętego jako narzędzie do budowy skomputeryzowanego sytemu. Pokazano algorytm planowania procesu wytwarzania oraz zasady monitorowania procesu wytwórczego.
EN
The article presents the concept of the system for the support of management of production process of individual technical objects in the prototype centre of the research institute with technological profile. The system was developed based on the analysis performed in the Prototype Centre of the Institute for Sustainable Technologies - NRI. In the presented paper several methods are concerned: the method for identification and description of the process and the production system and the methods for the mirroring of the important, in terms of management, elements into the data structure of the computer software MS Project 2010 that was selected as the tool for building of the computerized system. The planning algorithm for the process of production is discussed as well as the rules for monitoring of the production process.
14
Optymalizacja twardości powłoki węglika chromu CrxCy metodą Taguchiego
Ruta R., Trzos M., Smolik J.
Inżynieria Powierzchni
|
2011
|
nr 3
53-59
PL
W artykule podano wyniki optymalizacji twardości powłoki CrxCy nakładanej metodą odparowania łukowego. Do rozwiązania problemu zastosowano metodę Taguchiego, z powodzeniem stosowaną do optymalizacji procesów technologicznych. W ramach optymalizacji właściwości powłoki CrxCy, wyznaczono wartości parametrów procesu (ciśnienie, napięcie, natężenie prądu wyładowania łukowego oraz prędkość przepływu atmosfery procesowej), przy których nakładana powłoka charakteryzowała się odpowiednio: największą twardością, najmniejszą twardością i twardością o zadanej wartości. Uzyskane wyniki zostały zweryfikowane z wykorzystaniem specjalnie zaprojektowanych eksperymentów, w których procesy osadzania powłoki CrxCy prowadzono przyjmując wartości parametrów wyznaczone w wyniku optymalizacji. Przeprowadzona weryfikacja potwierdziła przydatność metody Taguchiego do planowania parametrów procesu osadzania powłok o zadanych właściwościach.
EN
The article presents the results of hardness optimization of CrxCy coating applied with the use of arc-vaporation method. Taguchi method has been used for hardness optimization as the method which succeed in the area of technological processes. Within the scope of CrxCy coating’s properties optimization, the process parameters (pressure, voltage, current intensity of arc discharge and flow velocity) were defined for following coatings: the ones of maximum hardness, the ones of minimum hardness and the ones of chosen hardness value. The research results were verified in additional experiments that encompassed the CrxCy coating arc-evaporation with the process parameters that were identified with the use of optimization method. The verification proved that Taguchi method is useful for optimization of co ating properties deposited with arc-evaporation.
15
Content available Wpływ liczby biegów badawczych na oszacowanie rozrzutu powierzchniowej trwałości zmęczeniowej smarowanych węzłów tocznych
Trzos M., Piekoszewski W., Ruta R.
Tribologia
|
2010
|
nr 2
163-175
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań nad zmianą wyznaczonego rozrzutu powierzchniowej trwałości zmęczeniowej powodowaną zmianą liczby biegów badawczych w eksperymencie tribologicznym. Przedstawione rozważania stanowią kontynuację badań dotyczących oceny trwałości zmęczeniowej węzła tarcia opisanych w artykule [L. 1]. Przeprowadzone analizy zostały wykonane na bazie wyników badań przeprowadzonych na zmodernizowanym stanowisku czterokulowym w Laboratorium Badań Tribologicznych ITeE – PIB. W artykule przedstawiono opracowaną metodę oceny wpływu liczby biegów badawczych na wyznaczenie rozrzutu powierzchniowej trwałości zmęczeniowej. Przeanalizowano zmiany rozrzutu w zależności od skojarzenia materiałowego węzła tarcia oraz zastosowanego środka smarowego. Przedstawione wyniki potwierdziły możliwość skrócenia czasu eksperymentu przez zmniejszenie liczby biegów badawczych.
EN
The article presents the research results of value changes of contact fatigue life scatter caused by changes of the number of research courses in the tribological experiment. The presented work is the continuation of the research concerning friction contact fatigue life estimation that was described in the article [L. 1]. The experimental research was conducted using the modernised four-ball apparatus in the Tribological Research Laboratory of the Institute for Sustainable Technologies – NRI in Radom. The article presents the method developed for the estimation of the number of research courses influence on the friction contact fatigue life scatter prediction. Additionally, fatigue life scatter for different materials of friction contact and lubricants was analysed. The presented results and analysis proved the possibility of shortening the research procedure by reducing the number of courses.
16
Content available Ocena możliwości ograniczenia liczby powtórzeń w badaniach trwałości zmęczeniowej
Piekoszowski W., Ruta R., Trzos M.
Tribologia
|
2009
|
nr 3
197-208
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań ukierunkowanych na ocenę prognoz trwałości zmęczeniowej węzła tarcia. Analizie poddano wyniki badań pittingu. Zgodnie z procedurą badanie tego typu zużycia obejmuje wykonanie 24 biegów badawczych, co wymaga znacznego nakładu czasu oraz poniesienia znaczących kosztów związanych z eksperymentem. Głównym celem badań było oszacowanie możliwości skrócenia cyklu badawczego przy zachowaniu zadanego poziomu błędu. Badania eksperymentalne zrealizowano na zmodernizowanym stanowisku czterokulowym w Laboratorium Badań Tribologicznych ITeE – PIB. Przeprowadzono 37 serii eksperymentów badawczych, dla różnych skojarzeń materiałowych i środków smarowych. Jako kryterium oceny zbieżności wyników przyjęto błąd względny prognozy przy skróconym cyklu badawczym w odniesieniu do prognozy trwałości zmęczeniowej opracowanej na podstawie 24 biegów badawczych. Uzyskane wyniki potwierdziły zasadność podjętych badań wskazując przesłanki skrócenia cyklu badawczego oraz poszukiwania czynników mających wpływ na zbieżność prognoz.
EN
The article presents the results of research carried out to estimate the convergence of friction contact fatigue durability predictions. The fatigue wear of the pitting type was analysed. According to the procedure, the research series encompass 24 research operations that are usually time-consuming and increase experiment costs. The major aim of the presented research was to estimate the possibilities of shortening the research procedure while the error of such approximation can be accepted. The experimental research was conducted on the modernized four-ball apparatus in the Tribological Research Laboratory of the Institute for Sustainable Technologies – NRI in Radom. The 37 research experiments were carried out for different materials and lubricants. As the criterion of research results, convergence the relative error of the shortened procedure fatigue prediction and 24 courses procedure prediction was established. The analysis of experimental results shows the premises to shorten the research procedure and arguments for research of factors that influence prediction convergence.
17
Content available remote Modelowanie właściwości tribologicznych ekologicznych kompozycji smarowych
Ruta R., Siwiec E., Trzos M.
Tribologia
|
2008
|
nr 5
155-170
PL
W artykule przedstawiono proces i rezultaty budowy modeli matematycznych odwzorowujących wyniki badań własności smarnych kompozycji oleju roślinnego z ECO dodatkami uszlachetniającymi uzyskanymi na bazie oleju rzepakowego. Właściwości smarne badanych kompozycji oceniano na podstawie granicznego nacisku zatarcia oraz granicznego obciążenia zużycia, które wyznaczono metodami badań tribologicznych z wykorzystaniem aparatu czterokulowego T-02. Do opisu właściwości tribologicznych badanych kompozycji smarowych zastosowano analizę regresji oraz metodę modelowania z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych. Modele regresyjne odwzorowujące właściwości tribologiczne w zależności od zawartości dodatku tylko dla granicznego obciążenia zużycia i tylko dla niektórych dodatków można uznać za zadawalające. W rezultacie zastosowania sztucznych sieci neuronowych otrzymano modele, charakteryzujące się dobrymi własnościami statystycznymi i opisujące zarówno wartości granicznego obciążenie zużycia, jak i granicznego nacisku zatarcia w zależności od rodzaju i zawartości dodatku oraz od właściwości fizyko-chemicznych oleju i dodatków.
EN
The article presents a process and results of mathematical models developing of oil compositions’ lubricating properties. The lubricating properties were evaluated based on the seizing boundary pressure and the wear boundary load with the use of experimental research on the four-ball machine T-02. The models of investigated lubricant compositions were developed with the use of the regression analysis and the artificial neural network method. Regression models describing lubricants’ tribological properties as function of additive quantities were satisfactory only for the seizing boundary pressure and only for some additives. Models elaborated as the results of a neural networks method application are characterised by good statistical characteristics and describing the boundary wear load and seizing boundary pressure as a function of lubricant composition properties.
18
Content available remote Kształtowanie własności eksploatacyjnych innowacyjnych obiektów technicznych wspomagane badaniami eksperymentalnymi.
Ruta R., Trzos M.
Zagadnienia Eksploatacji Maszyn
|
2006
|
Vol. 41, nr 4
109-119
PL
W artykule przedstawiono problem planowania eksperymentów w różnych sytuacjach badawczych związanych z opracowaniem innowacyjnych obiektów technicznych o zadanych właściwościach. Metody badań eksperymentalnych stanowią niezbędne narzędzie znajdujące zastosowanie nie tylko w końcowej weryfikacji własności eksploatacyjnych obiektu, ale także na etapie wyznaczania pożądanych wartości parametrów konstrukcyjnych i technologicznych. Szczególną uwagę poświęcono planowaniu układów eksperymentów w zależności od celu badań. Przedstawiono algorytmy planowania i realizacji badań oraz wyboru metod planowania układu eksperymentu. Opracowane algorytmy pozwalają na właściwe zaplanowanie i poprawną realizację badań. Algorytmy zostały zweryfikowane i zastosowane do zaplanowania badań eksperymentalnych w procesach kształtowania i oceny właściwości eksploatacyjnych konkretnych obiektów. W artykule przedstawiono przykład zastosowania algorytmów w procesie opracowania oleju o zadanych właściwościach smarnych.
EN
The article presents the issue of the planning experiments, which depends on research problem of developing of innovative technical objects characterized by requested properties. Experimental research methods are essential not only for the final verification of the object maintenance properties but also at the stages of the needed values of the constructional and technological parameters determination. The method of the experiments plan construction with special attention paid to the research objective is particularly discussed. The developed algorithms of planning and conductiong the experimental research that ensure correctness of the objects properties determination and verification are presented. The algorithms were verified and applied in processes of the actual objects' operational properties determination and verification. The article presents an example of the algorithms application in the process of the lubricant needed properties development.
19
Content available The application of the process modelling of anodic wet-stripping of CrN multi-layer coatings for characteristics prediction
Bujak J., Ruta R., Trzos M.
Problemy Eksploatacji
|
2006
|
nr 4
7-16
EN
The paper presents the results of experimental research on a process of anodic wet-stripping of CrN multi-layer coatings. The stripping rate was correlated with the coating structure and the current density of the stripping process. The experimental data was statistically analysed and regression models of stripping thickness were created as a function of stripping time. The obtained results indicated that the anodic wet-stripping process can be described by means of linear function only in the case of one-layer coatings. Moreover, the general neural network model was created as a complex model including both quantitative and qualitative variables characterising the wet-stripping process. The developed models enable the estimation of the character and time of the stripping process, depending on the coating thickness, structure and current parameters.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych anodowego procesu rozpuszczania złożonych powłok CrN. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej, w rezultacie której wyznaczono modele regresyjne przebiegu procesu rozpuszczania w funkcji czasu. Ponadto wykorzystując sztuczne sieci neuronowe opracowano kompleksowy model procesu rozpuszczania anodowego. Opracowane modele umożliwiają oszacowanie przebiegu i czasu rozpuszczania w zależności od grubości powłoki oraz zastosowanych parametrów prądowych.
20
Content available remote Analiza porównawcza modeli regresyjnych z modelami sztucznych sieci neuronowych w zagadnieniach eksploatacji
Ruta R., Trzos M.
Problemy Eksploatacji
|
2005
|
nr 4
271--281
PL
W artykule przedstawiono wyniki modelowania procesu osuszania zawodnionego oleju transformatorowego. W procesie modelowania wykorzystano dane pochodzące z badań osuszania oleju prowadzonych w laboratorium oraz pomiarów osuszania oleju w warunkach eksploatacyjnych przeprowadzonych w Elektrowni Kozienice. Badania zmierzały do zbudowania, na podstawie danych doświadczalnych, modelu prognostycznego wyliczającego zawartość wody w oleju (skuteczność procesu osuszania) w zależności od parametrów procesu osuszania. Przedstawiono procesy konstruowania modeli z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych oraz modeli regresyjnych. Omówiono opracowane modele oraz dokonano analizy ich przydatności do prognozowania procesu osuszania. Jako kryterium oceny przyjęto średni błąd względny odwzorowania modelowanego procesu.
EN
The modelling results of a transformer watery oil drying were presented. The data used in modelling came from the research of oil drying in laboratory and from the power station Kozienice, where the transformer works actually. Research aimed to develop a prognostic model for the calculation of water content in oil depending on drying parameters, on the basis of experimental data. Processes of constructing artificial neural network models and regression models construction are presented. The models developed were discussed and their prognostic usefulness for a drying processes were analysed. As the evaluation criterion the average relative error of the model was established.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.