Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zastosowanie hydrolizatu kolagenowego do dogarbowania półproduktu wet-white

Żarłok Jan

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2024

|

nr 5

36--40

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań wybranych właściwości skór typu cust bezchromowych. Skóry otrzymano na bazie półproduktu wet-white zagarbowanego aldehydem glutarowym. Dogarbowanie skór wet-white przeprowadzono według metodyki własnej za pomocą garbnika roślinnego oraz hydrolizatu kolagenowego. Hydrolizat otrzymano w wyniku hydrolizy kwasowej odpadów skór bydlęcych garbowanych solami chromu (strużyn po operacji strugania skór). Punktem odniesienia był półprodukt wet-white dogarbowany garbnikiem chromowym. Oznaczono grubość, miękkość, absorpcje wody, przepuszczalność pary wodnej, wytrzymałość na rozciąganie oraz wydłużenie maksymalne skór. Dokonano równie oceny stanu skóry za pomocą mikroskopu cyfrowego. Zastosowanie do dogarbowania garbnika roślinnego i hydrolizatu kolagenowego pozwala uzyskać skóry crust o porównywalnych parametrach lub nieznacznie gorszych od skór dogarbowanych chromowo.

EN

The paper presents the results of tests of selected properties of chromium-free cust leathers. The leathers were obtained on the basis of a wet-white semi-finished product pretanned with glutaraldehyde. The retanning of wet-white leathers was carried out according to our own methodology using a vegetable tannin and collagen hydrolysate. The hydrolysate was obtained as a result of acid hydrolysis of waste bovine leathers tanned with chromium salts (shavings after the skin shaving operation). The reference point was a wet-white semi-finished product retanning with chromium tannin. The thickness, softness, water absorption, water vapour permeability, tensile strength and maximum elongation of the leathers were determined. The condition of the leather was also assessed using a digital microscope. The use of vegetable tannin and collagen hydrolysate for retanning allows obtaining crust leathers with comparable or slightly worse parameters than chromium retanned leathers.

2

Chlorowane parafiny: właściwości, produkcja, występowanie oraz znormalizowane metody oznaczania w wyrobach skórzanych

Świetlik Ryszard, Żarłok Jan

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2023

|

nr 5

20--27

PL

Korzystne właściwości chlorowanych parafin1 (chlorinated paraffins, CPs) przyczyniły się do szerokiego wykorzystania tych substancji w wielu gałęziach przemysłu, głównie przetwórczego. CP są składnikiem płynów używanych do obróbki metali, specjalistycznych smarów, materiałów otrzymywanych z przetwarzania polichlorku winylu oraz innych tworzyw sztucznych i gumy. Dodawane są również do farb, lakierów, klejów, szczeliw oraz do materiałów włókienniczych. Chloroparafiny są także ważnym składnikiem preparatów natłuszczających wykorzystywanych na etapie wykańczania kąpielowego w procesie wyprawy skóry. Poza korzystnym wpływem na właściwości użytkowe wielu materiałów chloroparafiny, zwłaszcza o stosunkowo krótkich łańcuchach węglowych, wykazują negatywny wpływ na zdrowie ludzi oraz są źródłem zagrożeń dla ekosystemów wód powierzchniowych. W pracy poza zaprezentowaniem właściwości CP, zobrazowaniem skali ich produkcji, regulacji prawnych ograniczających ich rozpowszechnienie, zwrócono szczególną uwagę na działania podejmowane dla obniżenia zawartości CP w wyrobach skórzanych oraz najnowsze znormalizowane metody oznaczania tych substancji w próbkach skóry wyprawionej. Rozpowszechnienie tych znormalizowanych procedur analitycznych może przyczynić się do likwidacji luki informacyjnej dotyczącej zawartości CP w wyrobach skórzanych dostępnych na krajowym rynku i tym samym poprawy poczucia bezpieczeństwa chemicznego ich użytkowników.

EN

The beneficial properties of chloroparaffins have contributed to their wide use in many industries, mainly the processing industry. CPs are a component of metalworking fluids, speciality lubricants and materials obtained from the processing of polyvinyl chloride and other plastics and rubber. They are also added to paints, varnishes, adhesives, sealants and textiles. Chloroparaffins are also an important component of fatliquoring agents used at the bath-finishing stage in leather processing. In addition to the beneficial effect on the functional properties of many materials, CPs, especially those with relatively short carbon chains, have a negative impact on human health and can be a source of threats to surface water ecosystems. In the paper, apart from presenting the properties of CPs, illustrating the scale of their production and legal regulations limiting their dissemination, special attention was paid to the actions taken to reduce the content of CPs in leather products and the latest standardized methods of determining these substances in leather samples. The dissemination of the standardized analytical procedures may contribute to the elimination of the information gap regarding the CPs content in leather goods available on the domestic market and thus to increased chemical security of their users.

3

Biocydy w przemyśle skórzanym. Normatywy i znormalizowane metody oznaczania

Świetlik Ryszard, Żarłok Jan

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2023

|

nr 2

8--13

PL

Zabezpieczenie skór przed działaniem mikroorganizmów jest osiągane poprzez stosowanie środków konserwujących. Jednakże, substancje biobójcze pozostające w skórze wyprawionej jako wynik konserwacji prowadzonej na wcześniejszych etapach jej przetwarzania mogą również stanowić zagrożenie dla zdrowia użytkowników wyrobów skórzanych. Z tego względu we wszystkich prestiżowych eko-certyfikatach określono progowe zawartości powszechnie używanych substancji biobójczych, zapewniające brak negatywnego wpływu na stan zdrowia konsumentów. Podobną rolę pełnią tzw. Restricted Substances Lists ogłaszane przez dużych producentów obuwia. Weryfikacja tych dopuszczalnych zawartości na globalnym rynku materiałów i wyrobów skórzanych wymaga dobrze opracowanych i zwalidowanych metod analitycznych, najlepiej ujętych w normach międzynarodowych. W tej pracy zaprezentowano możliwości oznaczania czterech powszechnie używanych biocydów w skórach wyprawionych i wyrobach skórzanych, ale również w półfabrykatach z kolejnych etapów przetwarzania. Opisane procedury umożliwiają oznaczenie całkowitej zawartości tych substancji oraz co niezwykle istotne w przypadku tapicerki skórzanej i galanterii skórzanej, oznaczenie substancji biobójczych potencjalnie uwalnianych podczas bezpośredniego kontaktu ze skórą użytkownika.

EN

Protection of hide and leather against microorganisms is achieved through the use of preservatives. However, biocidal substances remaining in leather as a result of preservation carried out at earlier stages of its processing may also pose a health risk to users of leather products. To ensure that there is no negative impact on the health of consumers, all prestigious Eco-certificates specify threshold levels of commonly used biocidal substances. A similar role is fulfilled by Restricted Substances Lists announced by large footwear manufacturers. The verification of these permissible contents of the biocides requires well-developed and validated analytical methods, preferably formulated in international standards. This paper presents the possibilities of determination of four commonly used biocides in leather and leather products, but also in semi-finished products from subsequent processing stages. The analytical procedures described make it possible to determine the total content of these substances and, which is extremely important in the case of leather upholstery and leather accessories, to determine the biocides which may be released during direct contact with the user’s skin.

4

Badania wstępne nad zwiększeniem efektywności pracy systemu oczyszczania ścieków garbarskich przy wykończeniu natryskowym

Śmiechowski Krzysztof, Żarłok Jan

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2023

|

nr 6

26--31

PL

W pracy wykonano wstępne badania w zakresie oceny operacji wykończenia właściwego skór z punktu widzenia ekologii. Przedmiotem zainteresowania były ścieki powstające na skutek stosowania płaszcza wodnego. Przeprowadzono badania w warunkach przemysłowych dla 18 dniowego okresu recyklingu ścieków. Wykonano oznaczenie suchej masy i analizę laserową (rozkład wielkości cząstek) ścieków po każdej partii natryskiwanych skór obuwiowych. W laboratorium wykonano próby oczyszczenia ścieków. Zaproponowano koncepcję zmniejszenia zużycia wody w operacjach wykończania właściwego skór, dla metody natryskowej.

EN

In the work was carried out the preliminary research on the assessment of proper leather finishing operations from the ecological point of view. The subject of interest was wastewater generated as a result of the use of a water jacket. The tests were carried out in the industrial conditions for an 18-day wastewater recycling period. The dry matter determination and laser analysis (size distribution particles) of wastewater were performed after each batch of sprayed shoe leather. The wastewater purification tests were carried out in the laboratory. A concept of reducing using of water in leather finishing operations was proposed for the spraying method.

5

Wpływ zagarbowania aldehydem glutarowym i natłuszczania na sucho na wybrane właściwości skór garbowanych bezchromowo

Śmiechowski Krzysztof, Żarłok Jan

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2022

|

nr 5

32--37

PL

Badania dotyczyły otrzymania skór bydlęcych, galanteryjnych wg dwóch procesów technologicznych: bez wstępnego zagarbowania, drugi ze wstępnym garbowaniem aldehydowym. Skóry po piklowaniu poddano procesom garbowania i natłuszczania. Natłuszczanie przeprowadzono bez użycia kąpieli. Otrzymane skóry poddano badaniom. Oznaczono odporność hydrotermiczną, gęstość pozorną, zawartość tłuszczu, przepuszczalność pary wodnej, kąt zwilżania, DMA oraz wytrzymałość mechaniczną. W wyniku przeprowadzonych eksperymentów stwierdzono, że wstępne zagarbowanie modyfikowanym aldehydem glutarowym podwyższa odporność hydrotermiczną skór. Ponadto uzyskuje się bardziej miękkie skóry. Ponadto natłuszczanie suche (bezkąpielowe) pozwala na równomierne rozłożenie tłuszczu w przekroju skóry. Wstępne garbowanie modyfikowanym aldehydem glutarowym daje skóry o podwyższonej nasiąkliwości i większej przepuszczalności pary wodnej. Wyniki badań wskazują, że zastosowanie bezchromowych technologii garbowania skutkuje otrzymaniem skór o odpowiednich właściwościach i eliminuje użycie chromu. Jednocześnie zastosowanie natłuszczania bezkąpielowego zmniejsza ilość powstających ścieków, co sprawia, że zaproponowane rozwiązania technologiczne sprzyjają ochronie środowiska.

EN

The research concerned the production of leather for fancy goods according to two technological processes: without pre-tanning, the other with aldehyde pre-tanning. After pickling, the leathers were subjected to tanning and fatliquoring processes. Fatliquoring was carried out without bathing. The obtained leathers were tested. The shrinkage temperature, apparent density, fat content, water vapour permeability, contact angle, DMA and mechanical properties were determined. As a result of the conducted experiments, it was found that pre-tanning with modified glutaraldehyde increases the hydrothermal resistance of the leathers. It also allows for softer leathers. In addition, dry fatliquoring (without bathing) allows for an even distribution of fat across the teather. Pre-tanning with modified glutaraldehyde also gives leathers with increased water absorption and greater water vapour permeability. The test results show that the use of chrome-free tanning technologies allows for obtaining leathers with appropriate properties and eliminates the use of chrome. At the same time, the use of non-bathing fatliquoring reduces the amount of generated wastewater, which makes the proposed technological solutions conducive to environmental protection.

6

Piklowanie skór z wykorzystaniem permeatu otrzymanego z wyczerpanych kąpieli chromowych zregenerowanych w procesie nanofiltracji

Żarłok Jan, Religa Paweł

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2022

|

nr 6

30--34

PL

W pracy zbadano możliwości ponownego wykorzystania wyczerpanej kąpieli chromowej zregenerowanej techniką nanofiltracji w procesie wyprawy skór. Zastosowanie procesu membranowego pozwala uzyskać zregenerowany roztwór soli (permeat) o dużej zawartości chlorku sodowego i małej zawartości chromu. Otrzymany permeat wykorzystano do piklowania skór przed garbowaniem chromowym. Wygarbowane skóry poddano badaniom fizykochemicznym. Wykazano, że użycie zregenerowanego roztworu soli (permeatu) do przygotowania kąpieli piklującej pozwala na uzyskanie dobrej jakości skór garbowanych chromowo.

EN

The study investigated the possibility of reusing the exhausted chromium bath regenerated with the nanofiltration technique in the leather tanning. The use of the membrane process allows to obtain a regenerated salt solution (permeate) with a high content of sodium chloride and a low content of chromium. The obtained permeate was used for pickling of leathers before chrome tanning. Tanned leathers were subjected to physico-chemical tests. It has been shown that the use of a regenerated salt solution (permeate) to prepare a pickling bath allows to obtain good quality chrome-tanned leathers.

7

Zrównoważona gospodarka wodno-ściekowa w zakładzie garbarskim

Religa Paweł, Żarłok Jan, Kluziński Wiktor, Golec Krzysztof

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2021

|

nr 4

22--28

PL

Wyczerpywanie się zasobów surowców nieodnawialnych, w tym chromu, oraz malejące zasoby czystej wody to główne czynniki skłaniające do poszukiwania rozwiązań umożliwiających przejście branży garbarskiej od linearnego modelu gospodarki do modelu gospodarki o obiegu zamkniętym. Zastosowanie technik membranowych jest jedną z propozycji, która w zakresie gospodarki wodno-ściekowej może to umożliwić. Dotychczasowe wyniki prac z tego zakresu wskazują na duży potencjał tych technik w recyrkulacji zużytych kąpieli procesowych z różnych etapów wyprawy skór.

EN

The exhaustion of non-renewable raw materials, including chromium, and the dwindling clean water resources are the main factors driving the search for solutions to move the tanning industry from a linear economy model to a circular economy model. The use of membrane techniques is one of the proposals that can make it possible in the field of water and wastewater management. The results of work in this field so far indicate the great potential of these techniques in the recirculation of exhausted process baths from various stages of leather tanning.