Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Instrumenty polityki energetycznej

Łucki Z.

Polityka Energetyczna

|

2010

|

T. 13, z. 1

5-21

PL

Przedstawiono krótki przegląd literatury na temat instrumentów stosowanych przy realizacji polityki energetycznej. Podano ich klasyfikację oraz krytyczny przegląd Radetzkiego stosowanych narzędzi politycznych z uwzględnieniem ich przydatności do różnych celów oraz skuteczności. Opisano niektóre prace pooewięcone badaniu efektywności konkretnych narzędzi w konkretnych warunkach. Omówiono czynniki wpływające na skuteczność instrumentów. Osobno rozważono narzędzia skierowane do użytkowników energii w sektorze komunalnym, wykazując ich małą skuteczność wskutek istnienia szeregu paradoksów w stosunkach społeczeństwa z energetyką.

EN

A short review of the literature on energy policy instruments is presented. The instruments commonly used in implementing energy policy are categorized. Radetzki’s views on political interventions in energy markets are presented together with the appropriate combinations of instruments and goals. Some scientific papers are described dealing with instruments efficiency in different countries and applications. Factors determining instruments efficiency are discussed. Instruments oriented towards energy users in residential sector are analyzed separately. Numerous studies have shown their low efficiency due to many paradoxes in relationships between society and energy industry.

2

Instrumenty polityki energetycznej

Łucki Z.

Energetyka

|

2010

|

nr 9

569-577

PL

Przedstawiono krótki przegląd literatury na temat instrumentów stosowanych przy realizacji polityki energetycznej. Podano ich klasyfikację oraz krytyczny przegląd Radetzkiego stosowanych narzędzi politycznych z uwzględnieniem ich przydatności do różnych celów oraz skuteczności. Opisano niektóre prace poświęcone badaniu efektywności konkretnych narzędzi w konkretnych warunkach. Omówiono czynniki wpływające na skuteczność instrumentów. Osobno rozważono narzędzia skierowane do użytkowników energii w sektorze komunalnym, wykazując ich małą skuteczność wskutek istnienia szeregu paradoksów w stosunkach społeczeństwa z energetyką.

EN

Presented is a short review of the literature on instruments applied for realization of an energy policy. Given is their classification and the critical Radetzki’s review taking into consideration their efficiency and usefulness for various goals. Described are elaborations dedicated to the research of some definite instruments applied in definite conditions. Discussed are factors influencing the instruments’ efficiency. Separately considered are instruments oriented on energy consumers in municipal sector – shown is their low efficiency due to many paradoxes existing in relationships between the community and energy industry.

3

Problemy zarządzania finansowego i zarządzania ryzykiem w sektorze handlu energią

Paliński A., Łucki Z.

Polityka Energetyczna

|

2006

|

T. 9, z. 2

129-152

PL

W artykule przedstawiono zarys głównych problemów zarządzania finansowego i zarządzania ryzykiem w handlu energią elektryczną i gazem ziemnym. Rozwój rynku energetycznego, deregulacja i kryzys wywołany aferą Enronu wymusiły na firmach sektora stosowanie zaawansowanych metod finansowych i zarządzania ryzykiem wykorzystywanych już wcześniej na dojrzałych rynkach finansowych. Podstawową rolę odgrywa wprowadzenie statystyczno-ekonometrycznych metod zarządzania ryzykiem dla portfela kontraktów na dostawy i sprzedaż energii i jej nośników. Podobne metody muszą również być użyte w odniesieniu do ryzyka związanego z kredytem handlowym. Osobną rolę w podniesieniu wiarygodności sektora i możliwości pozyskiwania kapitałów odgrywa stworzenie w spółkach przejrzystego i sprawnego systemu sprawozdawczości finansowej. Omówiono także zagadnienia budowy systemu clearingu służącego zwiększeniu płynności i zapewnieniu równowagi w zakresie dostaw energii. Na zakończenie przedstawiono metody i możliwości pozyskiwania kapitałów przez spółki sektora energetycznego.

EN

The paper presents outline of main issues of financial management and risk management in power and natural gas trading sector. Energy market development, deregulation and crisis after Enron demise forced energy companies to implement advanced financial and risk management tools used earlier by mature financial sector. Basic role plays implementation of statistical and econometric methods in management of energy purchase and supplies. Similar methods should be used in trade credit risk management. Another issue is to rebuild confidence and to facilitate rising capital through creation in companies transparent and efficient accounting systems. Other section of the paper deals with issues of clearing system, which helps in liquidity creation and balances energy supply. The last section deals with issues of rising capital in energy trading sector.

4

Badanie świadomości energetycznej społeczeństwa polskiego

Łucki Z., Byrska-Rąpała A., Soliński B., Stach I.

Polityka Energetyczna

|

2006

|

T. 9, z. 2

5-63

PL

Przedstawiono pojęcie świadomości energetycznej i podano przykłady jego występowania w literaturze. Dokonano przeglądu literatury zagranicznej i polskiej z zakresu socjologii energii oraz przedstawiono niektóre badania socjologiczne z zakresu energetyki przeprowadzone w USA, Europie i w Polsce. Wykazano, że w kraju badania te są prowadzone w bardzo ograniczonym zakresie. Postawiono tezę, że przestarzała struktura bilansu energetycznego Polski, bazująca w ponad 60% na węglu, jest efektem braku energetycznej świadomości społeczeństwa polskiego, które nie orientuje się w jakim kierunku rozwinęła się energetyka europejska. Dla udowodnienia tej tezy przeprowadzono - na podstawie próby studenckiej liczącej 880 respondentów i próby ogólnej składającej się z 280 osób - sondaż ilościowej (wyrażonej w procentach) orientacji Polaków w zakresie struktury zużycia pierwotnych źródeł energii we własnym kraju, w Unii Europejskiej oraz w sześciu wybranych krajach europejskich. Opisano zastosowaną metodykę badań - ankietę, sposób przeprowadzania wywiadów, wielkość błędów oceny oraz testowanie hipotez statystycznych. Odpowiedzi polskich studentów porównano z odpowiedziami ponad setki studentów z Finlandii i Włoch, którzy otrzymali do wypełnienia taką samą ankietę. Duży nacisk w trakcie ankietowania położono na spontaniczność ocen - badano odczucia respondentów, a nie ich wiedzę. Wyniki ankiety skonfrontowano także z odpo-wiedziami na jedno z pytań eurobarometru z 2002 roku, w którym respondenci z 15 krajów Unii oceniali jakościowo ("duży", "średni" czy "mały") udział poszczególnych źródeł energii w swej energetyce. Stwierdzono, że polskie społeczeństwo ma słabą i bardzo zróżnicowaną orientację w zakresie wykorzystywanych źródeł energii. Przy ocenie krajowego bilansu energetycznego większość respondentów oceniła za nisko udział węgla i ropy naftowej, a za wysoko udział gazu ziemnego. Duża część ankietowanych podała, że w Polsce korzysta się z energii jądrowej. Przy ocenie energetyki unijnej większość respondentów zawyżyła udział węgla i zaniżyła udział ropy naftowej, a blisko połowa ankietowanych zaniżyła udział gazu ziemnego i zawyżyła udział energii jądrowej. Tendencje te w sumie tworzą zjawisko asymilacji (upodobniania) - w wyobraźni społeczeństwa - energetyki polskiej do unijnej poprzez popra-wianie obrazu Polski przy równoczesnym pogarszaniu obrazu Unii. Zjawisko to objawiło się także tym, że większość ankietowanych uznała błędnie węgiel za paliwo dominujące w Niemczech, na Węgrzech i na Ukrainie oraz że najwięcej głosów otrzymał węglowy model energetyki unijnej. Nie stwierdzono w zasadzie dużych różnic pomiędzy ocenami ilościowymi wystawianymi przez studentów i respondentów z próby ogólnej, jak też pomiędzy poszczególnymi podgrupami socjodemograficznymi społeczeństwa (np. pomiędzy kobietami i mężczyznami). Występowanie zjawiska upodabniania Unii i innych państw do własnego kraju stwierdzono także w ocenach liczbowych wystawionych przez studentów fińskich i włoskich. Między innymi, uznali oni w swej wyobraźni Polskę za kraj o znacznie nowocześniejszej energetyce - ze znacznie mniejszym udziałem węgla, a większym energii jądrowej lub paliw węglowodorowych. Oceny studentów zagranicznych były w ogólności mniej zróżnicowane niż respondentów polskich, ale ogólna poprawność odpowiedzi była we wszystkich trzech krajach tego samego rzędu. Analizując wyniki eurobarometru stwierdzono, że w sondażach energetycznych powinny być wykorzystywane oceny ilościowe, gdyż proszenie respondentów o oceny jakościowe może prowadzić do nieporozumień i niepoprawnych wyników. Na zakończenie podkreślono, że politycy odpowiedzialni za modernizację polskiej energetyki powinni organizować i wykorzystywać kompleksowe badania poglądów opinii społecznej w zakresie energetyki, a następnie tę opinię odpowiednio kształtować i monitorować.

EN

A concept of energy consciousness is defined and its appearance in the literature is discussed. English and Polish literature on sociology of energy is reviewed and some energy surveys from the U. S., Europe and Poland are presented. The scarcity of domestic energy surveys is underlined. An assumption was made that old-fashioned, 60 per cent coal orientated, energy consumption structure in Poland is due to poor energy consciousness of Polish society who has no idea how the European energy sector looks like. To prove this, a survey has been conducted of Polish people's numerical perceptions of primary energy sources consumption structure in their own country, in the European Union and in six European countries, using sample of 880 students and general sample of 280 people. The survey methodology is described: a questionnaire used, questioning methods, confidence limits and testing of statistical hypotheses. The answers of Polish students were compared with the answers of more than hundred Finnish and Italian students provided with the same questionnaire. When questioning, a great emphasis was put on a spontaneity of answers - the goal was to study feelings of people, not their knowledge. The results obtained were compared with findings of Eurobarometer 2002 in which one of the questions, put to the people from 15 EU Member States, was about qualitative ("little"^ "medium", or "much") perception of use of various energy sources. It was found that Polish society has poor and highly variable perception of use of primary energy sources. When assessing domestic structure of energy use, the majority of questioned underestimated the actual use of coal and crude oil while overestimated the actual share of natural gas. A big part of respondents perceived that Poland uses nuclear energy. When assessing EU energy sector, the majority of questioned overestimated the actual use of coal and underestimated the actual share of crude oil while nearly half of respondents underestimated the use of natural gas and overestimated the share of nuclear energy. These tendencies form - in the mind of Polish people - a phenomenon of assimilation of Polish energy sector to EU energy sector by improving the image of Poland and by worsening the EU image at the same time. This phenomenon has also other manifestations: the majority of questioned perceived falsely coal as dominant fuel in Germany, Hungary and Ukraine while the coal-based energy model of European Union received the highest percentage of voices. Practically there is no difference between perceptions of students and general sample and no variation in perceptions according to socio-demographic factor (e. g. sex or level of education). The assimilation of the European Union and individual countries to respondent own country has been found also in numerical perceptions given by Finnish and Italian students. Among others, they perceive Poland as a country having more modern energy sector - with limited use of coal and with higher use of nuclear energy or hydrocarbon fuels. The assessments given by foreign students have in practice lower variation than those of Polish respondents but the general correctness of answers is of the same level. As regards the results of the Eurobarometer it is proposed that the quantitative assessments should be asked in energy surveys as qualitative questions may lead to misunderstanding and poor results. In conclusion, it is underlined that Polish politicians responsible for updating of domestic energy sector should organize and use the complex surveys of public opinion on energy-related issues and then mould and monitor that opinion.

5

Gazownictwo węgierskie drogowskazem dla gazownictwa polskiego

Łucki Z., Wiernek M.

Nowoczesne Gazownictwo

|

2005

|

nr 4

17--27

PL

Celem artykułu jest szczegółowe przedstawienie przemian dokonanych w gazownictwie węgierskim po zmianie ustroju oraz problemów i trudności związanych z tymi przemianami. Uwzględniono także aspekt członkowstwa Węgier w Unii Europejskiej oraz konieczność realizacji dyrektyw gazowych i pełnego otwarcia rynku w 2007 roku.

6

Scenariusze rozwoju rynku gazu ziemnego w Polsce - analiza jakościowa i implikacje dla PGNiG SA

Łucki Z., Kwaśniewski K., Sas J.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2004

|

R. 21/1

209-217

PL

W artykule przedstawiono podstawowe informacje o stanie gazownictwa polskiego na tle przemysłu gazowniczego Unii Europejskiej oraz o restrukturyzacji wymaganej przez europejskie dyrektywy gazowe. Opisano cztery potencjalne scenariusze rozwoju rynku gazu ziemnego w Polsce oraz ich przewidywany wpływ na losy PGNiG SA. Podkreślono, że utrzymanie się tego przedsiębiorstwa na rynku, będzie wymagało zmiany strategii działania i nabycia nowych kompetencji.

EN

Basic information about the Polish natural gas market as compared to the EU natural gas industry is presented as well as restructuring required by the European Gas Directives. Four possible scenarios of the Polish natural gas market development and their potential impact on future of the Polish Oil and Gas Company (PGNiG) are described. The emphasis is put on the fact that to survive PGNiG must change strategy and acquire new competencies.

7

Problemy handlu energią w USA

Łucki Z., Paliński A.

Polityka Energetyczna

|

2004

|

T. 7, z. 2

29-81

PL

W artykule omówiono kompleks problemów menedżerskich przedstawionych w amerykańskiej literaturze gazowniczej i energetycznej z lat 2001—2003. Problemy te w większości dotyczą zarówno handlu gazem ziemnym, jak i handlu energią elektryczną, gdyż większość energetycznych firm marketingowych w USA handluje równocześnie tymi dwoma mediami. Prezentację problemów rozpoczęto od analizy wydarzeń nazwanych aferą Enronu, przedstawiając kolejno przebieg afery, jej przyczyny wewnętrzne i zewnętrzne oraz skutki dla procesu deregulacji amerykańskiej energetyki oraz dla rynków gazu ziemnego i energii elektrycznej. Podkreślono także zasługi firmy Enron w zakresie stworzenia nowatorskich metod handlu energią, stosowanych obecnie przez giełdy oraz inne instytucje i spółki. Opisano zmiany w amerykańskim sektorze energetycznym, jakie nastąpiły w pierwszych latach XXI wieku pod wpływem kryzysu gospodarczego i afery Enronu. Pod wpływem tych wydarzeń zaostrzono kontrolę nad sektorem (nowe przepisy finansowe i nowe kryteria ratingowe), a rynki zareagowały na nie fragmentyzacją i jeszcze większą reorientacją na klientów. Najważniejszym problemem firm energetycznych jest jednak odzyskanie zaufania inwestorów i banków. Przedstawiono także najnowsze dane o procesie liberalizacji detalicznych rynków energii oraz o pracy giełd energii i centrów handlu gazem ziemnym.Wdalszej kolejności omówiono aktualne problemy zarządzania finansami i ryzykiem — kolejno: znaczenie informacji finansowej, wymogi w zakresie płynności finansowej i struktury kapitału, źródła kapitału, zarządzanie ryzykiem kredytowym i rynkowym, transakcje fikcyjne i rozmaite trudnooeci w zarządzaniu finansami na rynkach energii. W części poświęconej marketingowi przedstawiono strategie marketingowe stosowane przez firmy handlujące energią oraz zagadnienia bardziej szczegółowe, takie jak różnorodność oferty, zaspokajanie potrzeb klientów, badania rynkowe, segmentacja rynków, zarządzanie relacjami z klientem, ustalanie cen gazu i fakturowanie. Na zakończenie omówiono aktualne problemy rozwoju informatyki w energetyce amerykańskiej. Opisano rodzaje systemów informatycznych stosowanych w tym sektorze, praktyczne zagadnienia realizacji projektów informatycznych oraz przyczyny niepowodzeń w implementacji tych projektów.

EN

The paper deals with a complexity of managerial issues presented in the American power and gas literature in the period 2001—2003. The issues are related to the natural gas and electricity trade as majority of the U.S. energy marketing companies sells both these products. The article starts with the Enron demise analysis. The internal and external reasons are described as well as effects on the energy industry deregulation process and on gas and power markets. The Enron’s merits in the field of innovative energy trading methods, used now by exchanges and many companies, are also highlighted. Changes in the U.S. energy sector in the first years of 21st century caused by economic crises and Enron demise are described. The control over the sector has been tightened (new financial reporting standards and new rating criteria) while markets reacted with the fragmentisation and stronger reorientation towards customer. However, the biggest issue for energy companies is to rebuild the confidence of investors and banks. Also the current information about liberalisation of retail energy markets and about energy exchanges and natural gas hubs is provided. The current issues of financial and risk management in the energy industry are discussed: importance of financial information, requirements regarding liquidity and capital structure, capital sources, credit and market risk management, mark-to-market accounting, round-trip transactions and other problems in financial management. In the section dealing with marketing, the marketing strategies used by energy trading companies are presented as well as such the issues like diversification of products and services, improvement of customer satisfaction, market research, market segmentation, customer relationship management, gas pricing and energy billing. The last section of the paper deals with the current issues of IT development in the U.S. energy sector. The typical information systems used in the sector are listed and problems of system implementations and failures are described.

8

Polskie gazownictwo potrzebuje lobbingu

Łucki Z., Tarczydło B.

Nowoczesne Gazownictwo

|

2004

|

nr 3

17-22

9

Aktualia ekonomiczne gazownictwa amerykańskiego

Łucki Z., Paliński A.

Nowoczesne Gazownictwo

|

2004

|

nr 3

9--16

PL

Celem niniejszego artykułu jest skrótowe przedstawienie tych zagadnień - częściowo na podstawie wyżej wymienionych dokumentów Departamentu Energii, ale głównie na podstawie ponad stu artykułów zamieszczonych w ostatnich trzech latach w dwu dostępnych w internecie (www.powergasmarketing.com) czasopismach: Power and Gas Marketing oraz Pipeline and Gas Journal.

10

Polityka poszukiwawcza za ropą naftową i gazem ziemnym na świecie po kryzysie naftowym

Łucki Z., Załęcki S.

Polityka Energetyczna

|

2000

|

T. 3, z. 1

27-100

PL

Górnictwo naftowe zwykle ujmowane jest w opracowaniach statystycznych z punktu widzenia ilości udokumentowanych zasobów i wielkości wydobycia ropy i gazu, a więc od strony efektów. Niniejsza praca poświęcona jest natomiast analizie światowego górnictwa naftowego od strony nakładów, a mówiąc dokładniej - analizie ilości i trafności wierceń naftowych realizowanych w poszczególnych krajach i kontynentach w latach 1983-1998 z nawiązaniem do całego okresu po drugiej wojnie światowej. Analiza ta jest jak najbardziej celowa, gdyż trendy działalności wiertniczej (poszukiwawczej) zachowują się zupełnie inaczej niż trendy ilości udokumentowanych zasobów węglowodorów i wielkości ich wydobycia. Trendy zasobów i wydobycia odznaczają się bardzo dużą stabilnością, a w przypadku trendów światowych stałym wzrostem i przedmiotem dociekań ekonometrycznych może być jedynie kształt trendu (przejście z trendu wykładniczego do liniowego). Przy analizie trendów działalności wiertniczej napotyka się natomiast na bardzo silne wahania koniunkturalne, związane głównie z aktualną ceną ropy naftowej oraz dostępnością i ceną kapitału. W efekcie istnienia cykli koniunkturalnych, historię działalności poszukiwawczej za ropą naftową i gazem ziemnym na świecie w drugiej połowie XX wieku można podzielić na cztery oddzielne okresy: - okres powojenny (1946-1957) - budowy narodowych przemysłów naftowych w krajach rozwiniętych gospodarczo, potrzebujących dużych ilości paliw i energii; cechą charakterystyczną tego okresu jest boom wiertniczy w tych krajach i słaby jeszcze rozwój poszukiwań naftowych w krajach trzeciego świata, - okres przedkryzysowy (1958-1973) - industrializacji i otwarcia gospodarki przy taniej ropie naftowej; cechą charakterystyczną tego okresu jest gwałtowny zanik górniczych inwestycji naftowych w krajach rozwiniętych i wzrost roli krajów eksportujących ropę naftową, dysponujących złożami o dużej wydajności nie wymagającymi dużej ilości wierceń, - okres kryzysowy (1974-1982) - dwukrotnej drastycznej podwyżki cen ropy naftowej, czego efektem było gwałtowne ożywienie działalności wiertniczej na całej kuli ziemskiej zarówno w rejonach dużego zapotrzebowania na ropę i gaz, jak i w krajach eksportujących ropę, - okres pokryzysowy (1983-1998) - spadku cen ropy i dochodów firm naftowych, co doprowadziło do drastycznego spadku nakładów na górnictwo naftowe mimo rekordowego wzrostu wydobycia i zużycia ropy naftowej i gazu ziemnego; cechą charakterystyczną tego okresu są wielkie zmiany w zarządzaniu przemysłem naftowym, ukierunkowane na utrzymanie się na rynku i skuteczną walkę z konkurencją.

EN

Upstream activities of the petroleum industry are generally presented in categories of proved reserves and volume of crude oil and natural gas produced. This paper analyzes the upstream activities from the point of view of capital outlays. Number of wells drilled and success ratio in individual countries and continents for the period 1983-1998 is analyzed with the reference to the whole post-war period. Such the analysis is worthwhile as trends of drilling (exploration) activities are completely different from the trends of hydrocarbon proved reserves and oil and gas production. Trends of reserves and production are highly stable and world-wide trends increase, thus their econometric study may deal only with a shape of the trend (change from exponential to linear one). Drilling activity trends have, on the contrary, very strong cyclical fluctuations caused mainly by changes in crude oil prices and capital price and availability. The policy determined for the post-crises period is related in each case to the published results obtained for the previous periods. The detailed results are presented for 25 countries and regions. In Germany, Austria and France the decrease in drilling activity occurred to the never before observed level. The chaotic policy of investors has been found at average success ratio about 60% what means that new oil and gas fields were searched. Italy drilled more wells than its neighbors, with the similar success ratio. Decrease in upstream investments was observed also in the Netherlands where lower risk was taken (average success ratio 69%). A high increase in drilling expenditures occurred in countries operating on the North Sea (United Kingdom, Denmark and Norway). The investors used the opportunities - cost advantage and political events (collapse of Soviet Union and Persian Gulf War) - to strengthen their positions on oil and gas markets. The drilling activity in these countries concentrated on development of existing oil and gas fields (high success ratio) while search for new fields and long-term goals were neglected. The study of West-European exploration policy showed that upstream petroleum industry in this region "has aged" and is now similar to the exploration industry in USA and South America: shift to abnormal policy, high increase in success ratio, and low reserves to production ratio. The recession in the US upstream petroleum industry is discussed in detail. Old, low-productive and high-cost American oil and gas fields were eliminated from the market what caused the number of wells drilled annually to drop in the analyzed period from about 80 thousand to about 30 thousand, flow of capital outside USA and bankruptcy of many companies. The success ratio reached historical level of 75% and the proved reserves decreased. The new situation caused, however, the positive economic changes to occur: restructurization of the industry, mergers of companies, cutting costs, lowering employment etc. Opposite changes occurred in Canadian petroleum industry in the post-crisis period: the number of wells drilled and success ratio amounted to the never reported levels. In Mexico, the decrease in number of wells drilled and increase in success ratio were observed. Drop in drilling activity and success ratio increase occurred also in Venezuela and Brazil while in Argentina the post-crisis period has brought the highest historical level of upstream investing activity what placed the country on the third place in the free-market world - after USA and Canada - as regards number of wells drilled. African countries were not involved strongly in search of new oil and gas fields and their activity was concentrated rather on development of existing fields (average success ratio 75%). Low-cost hydrocarbon deposits enabled them to increase sales volume of oil and gas without substantial investments. Bigger changes occurred in exploration policy of Middle East countries where number of wells drilled amounted to the historical level at average success ratio of 87%. As this region produces oil at the lowest cost (2-3 dollars per barrel, while in Africa, South America, and Far East the cost is 6-7 dollars, and at least 10 dollars in Europe and USA), it was very attractive for the investors, to say nothing about low geological risk. The historical level of drilling activity was observed also in Indonesia at average success ratio of 81%. The only country highly interested in the search of new oil and gas fields and ready to take the high geological risk was Australia where the average success ratio for the post-crises period was only 51%. Intensive drilling activity was carried out also in India, Thailand and Malaysia, but their main goal was to develop existing fields. Summarizing the changes occurred in the post-crisis period, the increase in number of wells drilled was reported in oil exporting countries while number of wells decreased in countries of old oil industry and in oil importing countries. In total, the post-crisis period has brought the drop in upstream investments - the increase in number of wells drilled occurred only in 16 areas while strong decrease in 20 countries of 50 being analyzed in this paper. The total average success ratio for free-market countries was 73.5%. The substantial changes in world upstream petroleum industry that took place in post-crisis period are more evident if the period is split into two eight-year subperiods. In the first subperiod (1983-1990), 506 thousand of wells were drilled in the free-market world while in the second subperiod (1991-1998) only 335 thousand. The total average success ratio in the first subperiod was 70.9% while in the second subperiod amounted to 77.1%. The first change was caused by the shift of capital investment from upstream to down- stream activities, due to higher requirements in the field of environment protection and low profitability of drilling investments. The increase in success ratio was caused by high progress in exploration technology and by change in petroleum companies strategy. The low oil and gas prices and competitive market caused companies to abandon long-range planning of new discoveries and to start a low-cost exploitation of proved hydrocarbon reserves. The change in strategy caused that for the most of countries studied in this paper the chaotic exploration policy has been revealed and that econometric models used successfully for the previous periods are rather not significant for post-crisis period.

11

Zastosowanie rozkładu logarytmiczno-normalnego i logarytmiczno-hiperbolicznego do modelowania rozkładu wielkości złóż węglowodorów w Polsce

Byrska-Rąpała A., Kozarkiewicz-Chlebowska A., Łucki Z.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

1998

|

T. 14, z. 4

95-107

PL

Racjonalne zarządzanie poszukiwaniami naftowymi jest możliwe w oparciu o analizy geologiczne, połączone odpowiednio z analizami ekonomicznymi. Jedną z podstwawowych analiz jest modelowanie rozkładu wielkości złóż ropy naftowej lub gazu ziemnego w jednorodnych jednostkach geologicznych. Liczba złóż i ich zasoby decydują o zasobności danej jednostki geologicznej i w rezultacie o jej wartości ekonomicznej. Problem rozkładu wielkości złóż węglowodorów jest stale tematem nowych artykułów i nie wydaje się, że jeszcze daleko do jego wyczerpania. Obok znanych i stosowanych rozkładów wielkości złóż, w ostatnich latach geostatystycy wprowadzili nowy rozkład, tj. rozkład logarytmiczno-hiperboliczny. Celem artykułu było sprawdzenie możliwości wykorzystania rozkładu logarytmiczno-hiperbolicznego i rozkładu logarytmiczno-normalnego do opisu rozkładu złóż odkrytych w poszczególnych prowincjach geologicznych Polski. Wyniki badań zaprezentowano w formie tabel i rysunków. Porównanie przydatności obu rozkładów do modelowania statystycznych rozkładów złóż węglowodorów w Polsce nie potwierdziło tezy o wyższości żadnego z tych rozkładów.

EN

Deposit size is a key factor in decisions concerning exploration and development of hydrocarbon reserves. Since it is unknown without an extensive study on individual field, there is a great interest in determining the field size distribution pattern, which could be used for reserves predictions. Geostatistics provides many models useful for such purposes (lognormal, exponential, Pareto, Zipf's law, etc.). One of the widely used models - lognormal distribution - was examined and its usefulness was confirmed in many cases. An alternative probability distribution for modelIing oil field size is the loghyperbolic, which could offer similar or even better fit to the empirical data. The aim of this paper is to examine both distribution models - lognormal and loghyperboIic - on the empirical sets of data. Three main Polish oil and gas basins (Carpathian, Forecarpathian and Poland Lowland) as well as three geological formations (Miocene, Dolomite, Rotliegende) were chosen to prove the qualities of both patterns. The lognormality and loghyperbolicity of observations were tested with x2 test of goodness of fit. The obtained results are compared and discussed in the paper. The results indicates that both models represent properly the distribution of oil and gas fields reserve size and could be recommend as useful geostatistical tools.