Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Reliability improvement of power distribution line exposed to extreme icing in Poland

Ciesielka W., Gołaś A., Szopa K., Bąchorek W., Benesz M., Kot A., Moskwa S., Zydroń P.

Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences

|

2020

|

Vol. 68, nr 5

1113--1125

EN

Currently, overhead lines dominate in the Polish medium and low voltage distribution networks. Maintaining their high reliability constitutes a very important challenge, especially under the severely changing climate conditions. An overhead power line exposed to high ice and rime loads has been considered. Using the finite element method (FEM), mechanical reliability of the distribution infrastructure was examined under various atmospheric conditions. Loads under the stressful conditions of rime, ice and wind were determined for the weakest section of the 30 kV overhead line, which consisted of concrete poles and ACSR conductors. SAIDI and SAIFI reliability indices and costs were determined for several variants of object reconstruction. The results allowed for determination of a solution relying on relocating the cables of all lateral branches and main line ice protection, through a system based on a weather-coordinated increase of the electrical load. To verify the solution proposed, a field experiment was conducted. The experiment confirmed the effectiveness of the solution proposed that appears to be universal. The paper is a result of synergic cooperation of two academic teams, i.e. a mechanical and electrical power engineering one, and the Distribution System Operator (DSO).

2

Identyfikacja uszkodzeń wielokrotnych konstrukcji mechanicznych z wykorzystaniem modeli zredukowanych

Szopa K.

Modelowanie Inżynierskie

|

2018

|

T. 35, nr 66

62--71

PL

Ważnym, z punktu widzenia diagnostyki wibroakustycznej, jest możliwość zastosowania metod redukcji w procesie identyfikacji uszkodzeń. Powszechnie stosowana metoda redukcji statycznej Guyana daje wyniki poprawne tylko dla częstotliwości bliskiej zeru, stąd w pracy sprawdzono możliwość zastosowania innych metod redukcji (m.in. statycznej i dynamicznej metody IRS, metod iteracyjnych, ekwiwalentnych) w identyfikacji uszkodzeń wielokrotnych konstrukcji na podstawie własności dynamicznych obiektu. Obiektem badań, dla którego zweryfikowano model matematyczny identyfikacji poprzez eksperyment cyfrowy, jest uproszczony model konstrukcji wsporczej napowietrznej linii elektroenergetycznej, charakteryzujący się złożoną geometrią i dużą liczbą nieznanych parametrów, szczególnie w stosunku do liczby wirtualnych punktów pomiarowych.

EN

It is important from the point of view of vibroacoustic diagnostics to be able to apply reduction methods in the damage identification process. The commonly used Guyan static reduction method gives correct results only for near-zero frequencies, hence in this paper the possibility of using other reduction methods (e.g. static and dynamic IRS method, iterative methods, equivalent method) in the multiple damage identification, based on dynamic properties of an object were tested. The research object, for which the mathematical model of identification process was verified by numerical experiment, is a simplified model of the supporting structure of the overhead power line, characterized by complex geometry and a large number of unknown parameters, especially in relation to the number of virtual measurement points.

3

Identyfikacja modelu konstrukcji wsporczej linii napowietrznej z zastosowaniem techniki planowania eksperymentu

Szopa K.

Modelowanie Inżynierskie

|

2018

|

T. 36, nr 67

67--74

PL

W artykule przedstawiono proces identyfikacji numerycznego modelu konstrukcji prętowej o złożonej geometrii i wielu stopniach swobody, na podstawie dynamicznej odpowiedzi obiektu. Przedmiotem badań jest uproszczony model fizyczny kratowego słupa linii napowietrznej, dla którego przeprowadzono eksperymentalną analizę modalną, wyznaczając parametry modalne dla sześciu postaci drgań własnych w 72 stopniach swobody. Z wykorzystaniem techniki planowania eksperymentu wyznaczono powierzchnie odpowiedzi, przeprowadzono optymalizację i dokonano estymacji poszukiwanych parametrów modelu numerycznego. Na koniec zweryfikowano zidentyfikowany model numeryczny, porównując jego własności dynamiczne z modelem eksperymentalnym.

EN

The article presents the process of identifying a numerical model of a rod structure with complex geometry and multiple degrees of freedom, on the basis of dynamic response of the object. The subject of the research is a simplified physical model of a lattice supporting structure of overhead power line for which experimental modal analysis was carried out, determining modal parameters for 6 modes at 72 degrees of freedom. Using the design of experiment technique response surfaces were determined, the optimization was conducted and the parameters of the numerical model were estimated. Finally, the identified numerical model was verified by comparing its dynamic properties with the experimental model.

4

Rocky Sandstone Landforms in Istebna, Silesian Beskid (Outer Carpathians, Poland)

Starzec K., Waśkowska A., Golonka J., Gawęda A., Szopa K.

Geotourism / Geoturystyka

|

2018

|

nr 1-2 (52-53)

I--XIV

EN

The rocky sandstone landforms, which are interesting geotouristic objects, occur in the eastern part of Istebna village. The series of rock walls and pulpits is located on the southern slopes of the Karolówka Range. Fragments of the upper sandstones of Istebna Formation (Upper Cretaceous–Paleocene) crop out within these rocks. They represent the period of intensive supply of the clastic material into the Outer Carpathian Silesian Basin leading to the origin of thick-bedded , very coarse-grained sandstones and conglomerates. The occurrence of large, numerous crystalline rocks is a particular and unique feature of these outcrops. These magmatic and metamorphic rocks were derived from the basement of the Carpathian basins. This paper describes the detailed characteristics of these rocky landform objects.

PL

We wschodniej części wsi Istebna występują piaskowcowe formy skałkowe, które są interesującymi obiektami geoturystycznymi. Są to serie ambon i ścian skalnych znajdujące się w kilku miejscach na południowych zboczach grzbietu Karolówki. W ich obrębie odsłonięte są fragmenty profilu górnych piaskowców formacji istebniańskiej jednostki śląskiej (górna kreda-paleocen), które reprezentują okres intensywnej dostawy materiału okruchowego do karpackiego basenu śląskiego, w efekcie czego powstały serie gruboławicowych i bardzo gruboławicowych piaskowców i zlepieńców. Szczególną cechą związaną z tymi wychodniami jest obecność licznych i dużych bloków skał krystalicznych: magmowych i metamorficznych, pochodzących z erozji podłoża, na którym rozwinęły się baseny karpackie. W niniejszym artykule dokonano charakterystyki jednostkowej tych obiektów skałkowych.

5

Origin of parautochthonous Polish moldavites : a palaeogeographical and petrographical study

Szopa K., Badura J., Brachaniec T., Chew D., Karwowski Ł.

Annales Societatis Geologorum Poloniae

|

2017

|

Vol. 87, No. 1

1--12

EN

In this article, the most recent moldavite discoveries in Poland and their host sediments are characterised and discussed. They were discovered at Lasów, located about 8 km north of Zgorzelec (Poland) and Görlitz (Germany), about 700 m from the Polish-German border, close to the Lusatian Neisse (Nysa) River. The tektites were collected from Vistulian (Wiechselian) glacial age sand and gravel of a closed quarry pit, associated with the river terraces. In the Lasów area, the moldavite-bearing sediments are Pleistocene in age and represent Lusatian Neisse terrace deposits. They were redeposited from the upper part of the drainage basin of the Lusatian Neisse, probably washed out from the Miocene sediments that filled the Zittau Depression, the Berzdorf–Radomierzyce Depression, the Višňová Depression and the tectonically uplifted Izera Mts. and Działoszyn Depression. The erosion of Miocene deposit occured on a large scale in the uplifted foothills of the Upper Miocene Izera, Lusatia and Kaczawa complexes. The sediment cover was removed from the Działoszyn Depression. The drainage basin of the Lusatian Neisse is the area where moldavites were formed by the Nördlinger Ries impact. The source area of moldavite is the same for the Miocene deposits around Gozdnica, as well as for the Pleistocene sediments at Lasów.

6

Sprostowanie do artykułu

Szopa K.

Optyka

|

2016

|

Nr 6

58

PL

W poprzednim numerze „Optyki” (nr 5(42)2016, str. 36–41) ukazał się artykuł autorstwa mgr. Jakuba Fica, dr. n. med. Andrzeja Styszyńskiego i prof. dr. hab. Ryszarda Naskręckiego pt. „Porównanie systemów stabilizacyjnych stosowanych w miękkich torycznych soczewkach kontaktowych”. Otrzymaliśmy list dotyczący tego artykułu od firmy Johnson & Johnson Vision Care Companies, który niniejszym publikujemy.

7

Morphological diversity of microstructures occurring in selected recent bivalve shells and their ecological implications

Brom K. R., Szopa K.

Contemporary Trends in Geoscience

|

2016

|

Vol. 5, iss. 2

104--112

EN

Environmental adaptation of molluscs during evolution has led to form biomineral exoskeleton – shell. The main compound of their shells is calcium carbonate, which is represented by calcite and/or aragonite. The mineral part, together with the biopolymer matrix, forms many types of microstructures, which are differ in texture. Different types of internal shell microstructures are characteristic for some bivalve groups. Studied bivalve species (freshwater species – duck mussel (Anodonta anatina Linnaeus, 1758) and marine species – common cockle (Cerastoderma edule Linnaeus, 1758), lyrate Asiatic hard clam (Meretrix lyrata Sowerby II, 1851) and blue mussel (Mytilus edulis Linnaeus, 1758)) from different locations and environmental conditions, show that the internal shell microstructure with the shell morphology and thickness have critical impact to the ability to survive in changing environment and also to the probability of surviving predator attack. Moreover, more detailed studies on molluscan structures might be responsible for create mechanically resistant nanomaterials.

8

New moldavites from SW Poland

Brachaniec T., Szopa K., Karwowski Ł.

Acta Geologica Polonica

|

2016

|

Vol. 66, no. 1

99--105

EN

Four newly discovered moldavites from the East and West Gozdnica pits, SW Poland, are characterized. All specimens, including other four, reported earlier, are from Upper Miocene fluvial sediments of the Gozdnica Formation. Their weight varies between 0.529 and 1.196 g. The moldavites are bottle green in colour and have bubbles and inclusions of lechatelierite. Low degree of corrosion suggests short river transport, apparently eastward from Lusatia.

9

Preliminary investigation of mineralogy and chemistry of peats from the Kietrz site, southern Poland

Skreczko S., Nadłonek W., Szopa K.

Contemporary Trends in Geoscience

|

2015

|

Vol. 4, iss. 1

14--25

EN

Peat bog deposits provide a very important record of past environmental conditions, preserving biotic and abiotic processes that occurred in the vicinity of the bog. In this study, we examined three peat bog profiles from Kietrz, located in the micro-region of the Głubczycki Plateau, southern Poland. The objective of this study was to determine the type of peat occurring in this area, through examination of its mineral composition, and evaluation of the total carbon and total sulphur content. In addition, we measured peat reaction (pH) and identified floral and faunal components occurring within the peat deposits. The peat comprises primarily of fragments of fossilized plant and mollusk remains, as well as minerals (calcium sulphates, calcium carbonates, and pyrites). Additionally, an assemblage of iron oxides/hydroxides, Kfeldspar, apatite, zircon, and quartz grains was identified. A neutral and/or light alkalinity was recorded for the peat deposits, but an increase in acidity (pH) with increasing depth through each peat profile was also recorded. We observed a positive correlation between the pH and chemical composition of deposits, where a significant presence of calcite is associated with higher reaction (higher pH), whilst a lower pH is characteristic for sediments where carbonates are rare. The recognized species of mollusks are typical of shallow, fresh-water stagnant reservoirs with a high fluctuation of water level.

10

Metody kontroli krótkowzroczności

Szopa K.

Optyka

|

2014

|

Nr 4

36--38

PL

Jak podają statystyki, krótkowzroczność, a właściwie jej galopujący rozwój, staje się obecnie jednym z głównych problemów wzrokowych współczesnego świata i przybiera formę niemal epidemii. Kłopot z jej wzmożonym występowaniem dostrzegalny jest niezależnie od szerokości geograficznej, choć wyróżnić można oczywiście lokalne różnice w natężeniu tego zjawiska. W niektórych krajach Dalekiego Wschodu, takich jak Chiny, Tajwan czy Japonia, występowanie krótkowzroczności jest częstsze niż w innych państwach i sięga od 41% (krótkowzroczność powyżej -1,00D) do nawet 80% (krótkowzroczność powyżej -0,50D) w populacji osób dorosłych. W Europie oraz USA częstość występowania krótkowzroczności oscyluje między 25% a 42%, w Afryce natomiast waha się od 10% do 20%.

11

Petrogenesis of kyanite-quartz segregations in mica schists of the Western Tatra Mountains (Slovakia)

Pyka P., Gawęda A., Szopa K., Muller A., Sikorska M.

Mineralogia

|

2014

|

Vol. 45, iss. 3/4

99--120

EN

In the Tatra Mountains (Slovakia) metamorphic complex, kyanite-quartz segregations with biotite-rich selvage occur in mylonitized mica schists. In this paper, the problem of fluid flow and aluminium mobility during the uplift of the crystalline massif, and the position of the segregations in the history of Western Tatra metamorphic complex, is adressed. The reaction Alm + Rt  Ilm + Ky + Qtz is considered to be the result of a pressure drop from above to below 9 kbar. Ti-in-biotite geothermometry shows the temperature range to be 579- 639ºC that is related to heating and decompression associated with granite intrusion. Major-element mass-balance calculations show that Al remained stable in the selvage + segregation system whereas other elements (e.g. Cr, HFSE) were mobilized. The kyanite-quartz segregations formed from local fluids generated during dehydration of the metapelitic rocks during uplift. The main mechanism was likely diffusion-driven mass-transfer into extensionrelated cracks.

12

LA-ICP-MS U-Pb dating and REE patterns of apatite from the Tatra Mountains, Poland as a monitor of the regional tectonomagmatic activity

Gawęda A., Szopa K., Chew D.

Geochronometria

|

2014

|

Vol. 41, no. 4

306--314

EN

This study presents apatite LA-ICP-MS U-Pb age and trace elements concentrations data from different granite types from the Tatra Mountains, Poland. Apatite from monazite and xenotime-bearing High Tatra granite was dated at 339 ± 5 Ma. The apatite LREE patterns reflect two types of magmas that contributed to this layered magma series. Apatite from a hybrid allanite-bearing diorite from the Goryczkowa Unit was dated at 340 ± 4 Ma with apatite LREE depletion reflecting the role of allanite and titanite during apatite crystallization. Apatite crystals from a hybrid cumulative rock from the Western Tatra Mountains were dated at 344 ± 3 Ma. Apatite is one of the main REE carriers in this sample and exhibit flat REE patterns. Taking into account the relatively low closure temperature of the U-Pb system in apatite (350–550°C), the c. 340 Ma apatite ages mark the end of high temperature tectonometamorphic activity in the Tatra Mountains.

13

Phase composition of Katowice - Wełnowiec pytometallurgical slags: preliminary SEM study

Warchulski R., Szopa K.

Contemporary Trends in Geoscience

|

2014

|

Vol. 3, iss. 1

76--81

EN

Exploitation on Zn-Pb ores in Upper Silesia region dates back to the XIII century. Analyzed slags are associated with Hohenlohe smelting plant which started its work in 1804 as an iron smelter, and continued as zinc smelter since 1873. Waste material from smelting plant production was stored in Katowice – Wełnowiec, although nowadays most of it has been used for commercial purposes. Slags are composed of silicates and aluminosilicates, e.g. willemite, pyroxene- and melilite-group, K-feldspar accompanied by silico-phosphates close to perhamite, harrisonite and arsenate-chloride with composition similar to nealite. Chemical composition of most phases is simple with some unique substitutions in case of Sr and Ce.

14

Cu-Zn slags from Røros (Norway): a case study of rapid cooling and crystal nucleation

Warchulski R., Szopa K.

Contemporary Trends in Geoscience

|

2014

|

Vol. 3, iss. 1

68--75

EN

The mining town of Røros located in central Norway was established in 1644 and it is known of historical mining industry related to copper. Røros was designated as an UNESCO World Heritage Site in 1980 on the base of mining culture represented by, e.g., unique wooden architecture. Slag pieces are composed of three parts differing in glass to crystallites ratio. Røros slags are composed of olivine- and pyroxene- group minerals accompanied by sulphides, with glass in the interstices. Temperature gradient and volatiles content were determined as the main factor influencing crystallization process in this material.

15

Spherules associated with the Cretaceous–Paleogene boundary in Poland

Brachaniec T., Karwowski Ł., Szopa K.

Acta Geologica Polonica

|

2014

|

Vol. 64, no. 1

99--108

EN

The succession of the Lechówka section near Chełm in south-eastern Poland presents the first complete record of the Cretaceous–Paleogene (K–Pg) boundary in Poland. Samples of the boundary clay were examined for microtektites and shocked minerals to confirm the impact origin of the sediment. The spheroidal fraction reveals morphological and mineralogical features, e.g., spherules, similar to material from the K–Pg boundary as described from elsewhere. The impact genesis of the spherules is confirmed by the presence of nickel-rich spinel grains on their surfaces. The spinels are considered to be primary microlites and, thus, the spherules at Lechówka can be classified as microkrystites. No shocked minerals were noted. The deposits with spherules comprise Aland Mg-rich smectite (Cheto smectite). This almost pure Mg-rich smectite, forming up to 100% of the clay fraction, derived from the weathering of the impact glass. It is proposed that the spherules isolated from the Cretaceous-Paleogene boundary clay at Lechówka come from the Chicxulub crater in Mexico.

16

Widzenie w sporcie

Szopa K.

Optyka

|

2013

|

Nr 2

26--28

PL

Układ wzrokowy i sam proces widzenia odgrywają kluczową rolę we wszystkich formach aktywności ruchowej, w tym sportowej. Co więcej, nie można w tym przypadku oddzielić wzroku od bardzo mocno z nim powiązanych, praktycznie wszystkich zdolności percepcyjno-motorycznych. Idąc dalej, aby poprawić wyniki w danej dyscyplinie sportowej, należy nie tylko przeanalizować oraz stwierdzić, jakie wymagania wizualne się z nią wiążą, ale także przeprowadzić stosowny proces treningu prowadzącego do poprawy widzenia. Trzeba też rozważyć ilość oraz zakres parametrów, które mogą być w tym przypadku modyfikowane poprzez „szkolenie wzroku”.

17

Soczewki kontaktowe w sporcie

Szopa K.

Optyka

|

2013

|

Nr 2

30--36

PL

Czy 19% to dużo? Trudno to jednoznacznie stwierdzić. Aby odpowiedzieć na tak postawione pytanie, potrzebny jest szerszy kontekst. Dodając nawet, że liczba ta dotyczy aktywności fizycznej, wciąż niewiele to mówi. 19% – taki właśnie odsetek Polaków deklaruje, że uprawia sport codziennie.

18

Megacrysts of kyanite from Baranec Mt., Western Tatra Mountains, Slovakia

Pyka P., Szopa K., Gawęda A.

Mineralogia

|

2013

|

Vol. 44, iss. 1/2

31--37

EN

Large crystals of kyanite (<15 cm in size) occur in quartz segregations in Paleozoic gneissses on Baranec Mt., Western Tatra Mountains, northern Slovakia. Blue kyanite crystals coexist with quartz and plagioclase. The kyanite contains inclusions of apatite, monazite. gamet, rutile and biotite and overgrowths of retrograde sillimanite. muscovite and biotite. The kyanite crystals are the largest found up to now in the Tatra crystalline massif or in the other Western Carpathians crystalline cores. Kyanite. with the co-existing mineral assemblage, is indicative of a HP stage duiing Hercynian metamorphism of the Western Tatra Mountains.

19

Low frequency identification of critical states of transmission tower structures

Szopa K., Iwaniec M., Gołaś A.

Mechanics and Control

|

2013

|

Vol. 32, no. 3

102--109

EN

Transmission towers are vital parts of the overhead power line infrastructures. Any damage to these supporting structures may result in decreased load-bearing capacity and, in consequence, their collapse. Failures of transmission towers are much more severe than power failures, as they not only cause interruption to the energy supply but can also result in considerable costs of infrastructure repairs and damage. Therefore, supporting structures of overhead power lines should be subjected to structural health monitoring. This paper presents a comprehensive database containing natural frequencies and strain energies of all elements for various (simulated) damage states. On the basis of structure modal parameters, by finding the correlation between natural frequencies of damaged structure stored in the created database and natural frequencies of the structure of interest, state of the test structure can be identified. In order to verify this method, a numerical experiment was carried out. Observing the strain energy variation as compared to the undamaged state makes it possible to localize the damage and assess its importance for the further structure exploitation.

PL

Konstrukcje wsporcze stanowią istotną część infrastruktury napowietrznych linii elektroenergetycznych. Uszkodzenie konstrukcji słupa elektroenergetycznego może prowadzić do zmniejszenia nośności takiego obiektu, a w rezultacie do utraty jego stateczności i zniszczenia. Awarie konstrukcji wsporczych napowietrznych linii elektroenergetycznych są o wiele bardziej niebezpieczne niż awarie powstałe z przyczyn elektroenergetycznych (np. awaria zasilania), gdyż powodują nie tylko przerwę w dostawie energii elektrycznej, ale również mogą skutkować kosztami poniesionymi w związku z naprawami i wypłatą odszkodowań. Dlatego też stan techniczny konstrukcji słupów elektroenergetycznych powinien być monitorowany. Artykuł przedstawia bazę danych zawierającą różne (symulowane) stany uszkodzeń, wraz z przypisanymi do nich informacjami na temat częstotliwości drgań własnych obiektu oraz energii sprężystej poszczególnych elementów. Na podstawie własności dynamicznych obiektu, poprzez znalezienie korelacji pomiędzy częstotliwościami drgań własnych symulowanych stanów uszkodzeń konstrukcji, zapisanymi w bazie danych, a częstotliwościami drgań własnych badanej konstrukcji, stan techniczny badanej konstrukcji może zostać zidentyfikowany. W celu weryfikacji metody, przeprowadzono eksperyment numeryczny. Obserwując zmianę energii sprężystej konstrukcji badanego obiektu w porównaniu z energią konstrukcji nieuszkodzonej, możliwe jest dokonanie oceny stanu technicznego badanego obiektu i określenie wpływu uszkodzenia na przyszłą pracę konstrukcji.

20

The first Polish tektites: preliminary SEM investigation

Brachaniec T., Szopa K., Karwowski Ł.

Contemporary Trends in Geoscience

|

2013

|

Vol. 2, iss. 1

18--21

EN

In Lower Silesia, the first Polish moldavites were discovered. To recognize the primary chemical composition and check the morphology of investigated material SE and BSE images were used. The samples show presence of vesicles, which are one of the most typical features of tektite glass. Referring to the preliminary EDS results and comparing them with literature data, it can be assumed that in all cases the base material for all known moldavites was the same.