Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

1 Technologia Wody

1 2014

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Eutrofizacja południowej części kompleksu Wielkich Jezior Mazurskich w latach 1977-2011

Siuda W., Kaliński T., Kauppinen E., Chróst R. J.

Technologia Wody

2014

Nr 3 (35)

48--62

Wobec braku w regionie dużych i uciążliwych dla środowiska zakładów przemysłowych głównym zagrożeniem dla wód powierzchniowych środowiska przyrodniczego Wielkich Jezior Mazurskich (WJM) jest ich postępująca eutrofizacja. Choć wzrost żyzności (trofii) jest przejawem naturalnej ewolucji wszystkich zbiorników wodnych, to przyspieszona eutrofizacja południowej części systemu WJM obserwowana w drugiej połowie XX wieku była efektem szeroko pojętej aktywności człowieka. Tempo procesów eutrofizacyjnych jest funkcją ilości substancji biogennych zgromadzonych w ekosystemach wodnych. Analiza danych historycznych dokumentujących zmiany całkowitego stężenia fosforu (PT) w wodach południowej części systemu WJM pozwoliła wyodrębnić trzy wyraźnie zróżnicowane etapy ewolucji tworzących go jezior: (i) okres do roku 1995, charakteryzujący się szybką eutrofizacja i, zwłaszcza w jego schyłku, występującymi okresowo gwałtownymi zaburzeniami homeostazy wód jeziornych; (ii) lata 1995-2005, w których procesy eutrofizacyjne uległy gwałtownemu spowolnieniu, a nawet odwróceniu (de-eutrofizacja) oraz; (iii) lata 2005-2011, w których korzystne tendencje z lat 1995-2005 uległy wyhamowaniu. W artykule poddano analizie przyczyny, mechanizmy i skutki zmian trofii jezior południowej części systemu WJM. Określono punkty krytyczne systemu decydujące o dynamice tych zmian. Wskazano potencjalne zagrożenia dla jakości wód WJM, a także sformułowano szereg zaleceń dotyczących ochrony ich zasobów wodnych oraz zlewni.

Due to lack of heavy urbanized areas and large industrial plants exhausting the natural environment, eutrophication is the main threat to waters of the Great Masurian Lakes (GML). Although the increase in fertility (trophy) is a manifestation of the natural evolution of all freshwater ecosystems, accelerated degradation of southern part of GML system observed in second half of 20th century was caused by various aspects of human activity. The intensity of eutrophication processes depends on quantity and quality of biogenic substances stored in aquatic ecosystems. Analysis of historical data documenting changes in total phosphorus concentra¬tions in waters of lakes that belong to the southern part of GML system permitted to distinguish of three clearly different stages of their evolution: (i) period until 1995 characterized by fast eutrophication and, especially during its last phase, periodic rapid disturbances of homeostasis of lakę waters; (ii) years 1995-2005 when eutrophication processes or were even reversed (de-eutrophication) and; (iii) time from 2005 to 2011 when beneficial changes of water quality observed at the turn of the 20th and 21 st centuries diminished. In the article causes, mechanisms and consequences of anthropogenic impact on the southern part of Great Masurian Lakes system are discussed. The authors establish the critical points of the GML system that strongly affected evolutionary changes in its trophic status. Moreover, they indicate potential threats and solutions concerning management and protection of waters and drainage area of GML system.