W artykule przedstawiono propozycję prawa oporu powietrza dla odłamków o kształcie sferycznym (kulkowych), utworzonego w oparciu o zbiór dyskretnych wartości współczynników oporu powietrza, przedstawionych w dokumencie AASTP-1 [1], publikacji sojuszniczej dotyczącej zasad przechowywania amunicji i materiałów wybuchowych. Propozycja ma na celu zwiększenie wiarygodności obliczeń przy przeprowadzaniu wszelkiego rodzaju ekspertyz dotyczących oddziaływania na obiekty amunicji o wymuszonej fragmentacji, z odłamkami sferycznymi. Proponowana metoda może być stosowana w pracach projektowych, lub w inżynierii odwrotnej, przy ocenie potencjalnego zagrożenia ze strony nieznanych typów środków bojowych. Może też być przydatna w obliczeniach z obszaru tzw. balistyki zewnętrznej amunicji śrutowej (myśliwskiej i policyjnej), ale także w czołgowej amunicji kartaczowej. W dobie powszechnego dostępu do maszyn obliczeniowych (komputerów) stanowi zachętę do odejścia od metod uwzględniających stałą wartość współczynnika oporu aerodynamicznego.
EN
A concept of the air drag law for spherical fragments (balls) is presented in the paper on the base of a set of discrete values of the air drag coefficients included in the AASTP-1 [1] document – an allied publication on the principles for storage of ammunition and explosive materials. The proposal is aimed to increase the reliability of calculations for different expert investigations concerning possible impacts of enforced fragmentation ammunition with spherical fragments into the objects. The proposed method may be used at designing stages or at the reverse engineering for assessing potential threats caused by unknown types of the ordnance. It may be also useful at external ballistic calculations for pellet ammunition (hunting and police) and moreover for the tank canister shells. Anyway the common access to computers is an encouragement for leaving apart the methods which assume a constant value of the aerodynamical drag coefficient.
Artykuł zawiera przegląd metod badania w małej skali wrażliwości na wyładowania elektrostatyczne (ESD, ang. ElectroStatic Discharge) stałych materiałów wybuchowych (MW): inicjujących, pobudzających, kruszących, miotających i napędowych (prochów bezdymnych i stałych paliw rakietowych) oraz mieszanin pirotechnicznych, w świetle dokumentacji standaryzacyjnej NATO obejmującej Porozumienie Standaryzacyjne (STANAG) 4490 [1], Publikację Sojuszniczą AOP-7 [2] oraz STANAG 4170 [3]. Przegląd ten wzbogacono analizami i ocenami metod oraz wynikami uzyskanymi za ich pomocą. W przeciwieństwie do badań wrażliwości MW na ESD w dużej skali, badania w małej skali nie są ujednolicone metodologicznie w ramach dokumentacji standaryzacyjnej NATO. Korzystne byłoby ich ujednolicenie. Unifikacja spowodowałaby zwiększenie wiarygodności wyników badań w zakresie wrażliwości MW na ESD, np. przeprowadzanych w ramach badań międzylaboratoryjnych.
EN
Some small scale methods for testing the sensitivity against ESD (Electro Static Discharge) of solid explosives like primary explosives, booster explosives, high explosives, gun and rocket propellants (smokeless powders and solid rocket propellants) and pyrotechnic compositions are overviewed in the paper from the point of NATO standardisation documentation that includes Standard Agreement (STANAG) 4490 [1], Allied Ordnance Publication AOP-7 [2] and STANAG 4170 [3]. The overview is supplemented with analyses and assessments of methods and received results. ESD sensitivity tests of explosives in small scale have not been unified yet in NATO standardization documentation in contradiction to NATO large scale tests. Such unification would be beneficial as it could lead to a greater reliability of results of explosive ESD susceptibility tests performed e.g. in the frame of inter-laboratory tests.
W artykule przedstawiono fundamentalne obliczenia analityczne w zakresie inicjacji elektrycznej spłonki pobudzającej M-100 na podstawie danych katalogowych jednego z producentów. Przedstawiono również kompleksową analizę podatności spłonki M-100 na elektryczność statyczną, której źródłem jest człowiek. Dokonano uogólnienia popularnego wzoru na energię zapłonu z uwzględnieniem strat czynnych obwodu strzałowego. Dodatkowo przedstawiono wyprowadzenia innych, szczególnych postaci wzorów wraz z przykładami ich użycia. Z uwagi na skąpą, fragmentaryczną i chaotyczną dostępną wiedzę na temat obliczeń warunków pobudzenia elektrycznego spłonek elektrycznych z tzw. „gorącym mostkiem oporowym” (HBW, ang. Hot BridgeWire), starano się uporządkować i zaprezentować w sposób przejrzysty stosowany w praktyce aparat matematyczny wraz z wyprowadzeniami wzorów, komentarzem i fachową terminologią.
EN
The paper presents fundamental analytical calculations for the electrical initiation of M-100 electrodetonator based on the catalogue data of a producer. The comprehensive analysis of the M-100 electrodetonator vulnerability to the static electricity originating from the human body is also presented. The generalization of the popular formula for igniting energy regarding the real losses of energy in fire circuit was made. Additionally the derivations of other particular forms of formulas with examples of use are shown. Due to the poor, fragmentary and chaotic available knowledge upon calculations of conditions of electrical initiation of electrodetonators with so called Hot Bridge Wire (HBW) an effort towards a proper arrangement and clear presentation of the commonly used mathematical apparatus along with derivation of formulas, comments and special terminology was made.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.