Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Narażenie na pole elektromagnetyczne w przestrzeni pracy podczas użytkowania urządzeń nadawczych systemów radiokomunikacyjnych : metoda pomiaru pola elektromagnetycznego in situ – wymagania szczegółowe

Bieńkowski P., Aniołczyk H., Karpowicz J., Kieliszek J.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2017

|

Nr 2 (92)

89--131

PL

W prawie pracy określono obowiązek rozpoznania i oceny zagrożeń elektromagnetycznych w otoczeniu urządzeń i systemów radiokomunikacyjnych będących źródłami pola elektromagnetycznego (pole-EM). W rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 czerwca 2016 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na pole elektromagnetyczne, wśród typowych źródeł tego pola wymieniono „nadawcze systemy tele- i radiokomunikacyjne” oraz „stacje bazowe systemów telefonii komórkowej” (DzU 2016, poz. 950, zm. poz. 2284; zał. 1., poz. 4. i 5.). Do urządzeń radiokomunikacyjnych zalicza się również „telefony komórkowe, bezprzewodowe i urządzenia bezprzewodowe krótkiego zasięgu” (DzU 2016, poz. 950, zm. poz. 2284; zał. 1., poz. 3.), które jako sprzęt powszechnego użytku, niewymagający pozwolenia radiokomunikacyjnego, nie są przedmiotem niniejszego artykułu. Urządzania i systemy radiokomunikacyjne stanowią obecnie jedne z najliczniejszych źródeł pola-EM, a podczas emisji w otoczeniu anten i niektórych innych elementów systemu występuje pole-EM stref ochronnych. Systemy radiokomunikacyjne są najczęściej bezobsługowe, jednak wymagają okresowych kontroli, regulacji i konserwacji, a tym samym w ich otoczeniu można wyróżnić przestrzeń pracy. Warunki narażenia pracujących na pole-EM podczas użytkowania systemów radiokomunikacyjnych wymagają okresowej kontroli, wykonanej zgodnie z rekomendowanymi i zwalidowanymi metodami, celem rozpoznania zagrożeń elektromagnetycznych i podjęcia odpowiednich środków ochronnych (DzU 2011, poz. 166; DzU 2016, poz. 950, zm. poz. 2284). Metody pomiarów pola-EM w zakresie koniecznym do realizacji wspomnianych wymagań nie są obecnie znormalizowane. W związku z tym, celem relacjonowanej w niniejszym artykule pracy było opracowanie metody rekomendowanej do pomiaru parametrów pola-EM in situ w przestrzeni pracy, podczas użytkowania urządzeń radiokomunikacyjnych. Rekomendowana metoda pomiarów została opracowana na podstawie szczegółowego rozpoznania charakterystyki narażenia na pole-EM w otoczeniu typowych urządzeń i systemów radiokomunikacyjnych eksploatowanych w Polsce: w otoczeniu systemów antenowych oraz nadajników stacji bazowych telefonii komórkowej, nadajników radiowych i telewizyjnych małych mocy oraz radiowo-telewizyjnych centrów nadawczych (RTCN). W pracy opierano się na pomiarach własnych autorów oraz opracowaniach literaturowych i protokołach z pomiarów kontrolnych pola-EM. Na podstawie wyników przeprowadzonych badań stwierdzono, że oprócz pierwotnych źródeł pola-EM w postaci anten (w niektórych przypadkach również nadajników oraz elementów toru antenowego), w przestrzeni pracy w ich otoczeniu występują również wtórne źródła pola-EM: metalowe konstrukcje (drabiny, barierki, ogrodzenia, elementy nośne anten, rynny, zwody uziomów) oraz anteny odbiorcze lub nadawcze wyłączone z nadawania, ale będące w obszarze oddziaływania pola-EM anten nadawczych. W artykule przedstawiono opracowaną metodę pomiarów pola-EM w przestrzeni pracy w otoczeniu stacjonarnych, wymagających pozwoleń radiowych, nadawczych urządzeń i systemów radiokomunikacyjnych oraz omówiono najistotniejsze przyczyny niepewności wyników pomiaru pola-EM przy omawianych urządzeniach.

EN

Labour law sets out the obligation to identify and evaluate electromagnetic hazards in the vicinity of radiocommunication equipment and installations emitting an electromagnetic field (EM-field). Following the regulation of the Ministry of Labour, which established provisions regarding health and safety regarding the EM-field, the "broadcasting tele- and radiocommunication systems” and “mobile phone base stations” have been mentioned among the typical sources of an EM-field (Regulation...., OJ 2016 item 950, amended by item 2284, Annex 1, items 4 and 5). Radiocommunication devices also include “mobile and cordless phones and wireless short distance devices (Regulation...., OJ 2016 item 950, amended by item 2284, Annex 1, item 3), which are devices in common use that do not require a radiocommunication permit, and so are not the subject of this article. Today, radiocommunication devices and systems are among the most common sources of the EM- -field, and while emissions the EM-field of protective zones exists in the vicinity of antennas and some other elements of such systems. The radiocommunication systems are usually operation-free, though they require adjusting and maintenance so workspaces may be identified in their vicinity. The conditions of the workers’ exposure to the EM-field while using radiocommunication systems must undergo periodic inspections made according to the recommended and validated methods, in order to identify electromagnetic hazards and to take appropriate protective measures (Regulation..., Journal of Laws 2011, item 166; Regulation..., OJ 2016 item 950, amended by item 2284). The methods of measuring the EM- -field to the extent necessary to meet these requirements are currently not standardised. Therefore, the aim of the work presented in this article was to develop a recommended method for measuring the parameters of the EM-field in situ in the workspace, while using radiocommunication devices. The recommended measurement method is based on a detailed investigation of the characteristics of exposure to the EM-field surrounding typical radiocommunication devices and systems operated in Poland in the vicinity of systems of antennas and transmitters of mobile phone base stations, broadcasting transmitters of radio and low power television and radio-television broadcasting centres. The work is based on the own results of measurements, as well as published literature and reports from inspection measurements of the EM-field. Based on the results of the study, it was shown that, besides the antennas, which create primary sources of EM-field (in some cases also transmitters and elements of the antenna feeder), in the workspace in their vicinity there are also secondary sources of EM-field: metal structures (ladders, handrails, fences, antennas supports, pipes and groundings) and receiving or inactivated transmitting antennas exposed to the EM-field from active transmitting antennas. In the article, the worked out method is shown for measuring the EM-field in the work space in the vicinity of stationary transmitting radio-communication devices and systems, requiring a radiocommunication permit. The most important sources of uncertainty concerning EM-field measurements near these devices were also discussed.

2

Kuchenki mikrofalowe : kontrola emisji i ekspozycji na pole elektromagnetyczne

Mariańska M, Aniołczyk H., Mamrot P.

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

|

2017

|

nr 12

8-12

PL

Kuchenki mikrofalowe należą do obiektów technicznych mogących potencjalnie emitować pole-EM o wartościach mających wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy osób zatrudnionych w gastronomii czy serwisach firmowych. Formalnie, bezpieczeństwo użytkowania kuchenek mikrofalowych powinien gwarantować producent, który zobowiązany jest to przestrzegania standardów emisji promieniowania, po spełnieniu których urządzenia są do puszczone do sprzedaży. Dla użytkowników kuchenek mikrofalowych w gospodarstwach domowych to warunek konieczny. Przedstawione w artykule dane o poziomach tego pola w otoczeniu ponad 170 urządzeń wskazują, że należy przedsięwziąć stosowne działania ochronne. Przedstawiony w opracowaniu istniejący stan prawny dotyczący limitów emisji, który obowiązuje producentów tych kuchenek jest oparty o rekomendacje ICNIRP i spełnia wymagania limitów ekspozycji człowieka na pole - EM. Krajowe przepisy są bardziej rygorystyczne. W pracy dyskutowane są wszystkie te aspekty, szczególnie w odniesieniu do pracowników gastronomii i służb serwisowych, gdzie brak jest faktycznego nadzoru nad warunkami pracy. Zwrócono także uwagę na możliwość zapewnienia bezpieczeństwa użytkownikom kuchenek mikrofalowych w gospodarstwach domowych.

EN

Microwave owens can potentially emit electromagnetic fields (EMF) at levels affecting the safety and health of people employed in catering and authorized service centres. Theoretically, the manufacturer should guarantee that microwave ovens are safe, devices on the market should comply with emission standards. The levels of EMF in the vicinity of over 170 devices: presented in this article, indicate that appropriate protective measures are necessary. Current regulations on emission limits, which manufacturers of microwave ovens should comply with, are based on ICNIRP recommendations and meet human exposure limits for EMF. The regulations in Poland are more restrictive. This article discusses all those aspects, particularly in relation to staff in catering and in service centres, where there is no effective supervision of the working conditions. The ability to ensure safe household use of microwave ovens is considered, too.

3

Narażenie na pole elektromagnetyczne w przestrzeni pracy podczas użytkowania urządzeń do magnetoterapii lub magneto stymulacji : metoda pomiaru pola elektromagnetycznego in situ – wymagania szczegółowe

Karpowicz J., Aniołczyk H., Bieńkowski P., Gryz K., Kieliszek J., Politański P., Zmyślony M., Zradziński P.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2016

|

Nr 4 (90)

151--180

PL

W prawie pracy określono obowiązek rozpoznania i oceny zagrożeń elektromagnetycznych w otoczeniu urządzeń i instalacji emitujących pole elektromagnetyczne (pole-EM). W rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 czerwca 2016 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na pole-EM wśród typowych źródeł pola-EM wymieniono „urządzenia do magnetoterapii” (DzU 2016, poz. 950, zał. 1., poz. 10., zm. poz. 2284). Urządzania do magnetoterapii są wykorzystywane do łagodzenia różnych dolegliwości, z wykorzystaniem oddziaływania quasi-statycznego pola-EM. Podczas zabiegu w pobliżu aktywnych aplikatorów występuje pole-EM stref ochronnych. W związku z tym, warunki narażenia pracujących podczas użytkowania aplikatorów wymagają okresowej kontroli, wykonanej „zgodnie z metodami określonymi w Polskich Normach, a w przypadku braku takich norm, metodami rekomendowanymi i zwalidowanymi” zgodnie z wymaganiami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (DzU 2011, poz. 166), celem rozpoznania zagrożeń elektromagnetycznych i podjęcia odpowiednich środków ochronnych (DzU 2016, poz. 950, zm. poz. 2284). Metody pomiarów pola-EM w zakresie koniecznym do realizacji wspomnianych wymagań nie są obecnie znormalizowane, w związku z tym, celem relacjonowanej pracy było opracowanie metody rekomendowanej do pomiaru parametrów pola-EM in situ w przestrzeni pracy, podczas użytkowania urządzeń do magnetoterapii lub magnetostymulacji. Na podstawie wyników przeprowadzonych badań wykazano, że podczas zabiegu fizyko-terapeutycznego źródłem pola-EM jest jedynie aplikator do magnetoterapii lub magnetostymulacji. W przypadku wykorzystywania pola-EM o częstotliwości podstawowej do 100 Hz o sinusoidalnym lub niesinusoidalnym przebiegu ciągłym – przemiennym lub prostowanym (tj. ze składową stałą), zasięg pola-EM stref ochronnych jest determinowany przez rozkład przestrzenny quasi-statycznego pola magnetycznego (pola-M). Ponieważ tego typu urządzenia przeważają w polskich placówkach fizykoterapeutycznych, do oceny zagrożeń elektromagnetycznych w przestrzeni pracy rekomendowano użycie uproszczonej metody pomiarów. Polega ona na pomiarze wartości skutecznej (RMS) na-tężenia pola-M w sinusoidalnym trybie pracy urządzenia. W ocenie wyników w takim przypadku uwzględnia się limity narażenia określone w prawie pracy w stosunku do wartości równoważnych natężenia pola-M przez użycie odpowiedniego współczynnika korekcyjnego, odzwierciedlającego konieczność zaostrzonej oceny narażenia przy niesinusoidalnym trybie pracy urządzenia (tj. użycie limitów określonych dla pola-EM o częstotliwości 100 Hz). W przypadku urządzeń emitujących pole-EM o częstotliwościach z zakresu kiloherców (kHz) lub pola-EM o impulsowej charakterystyce zarekomendowano stosowanie bardziej złożonych pomiarów, obejmujących indywidualne rozpoznanie charakterystyk mierzonego pola-EM i określenie współczynników korekcyjnych do interpretacji wyników pomiarów wartości skutecznej na podstawie charakterystyk metrologicznych stosowanych przyrządów pomiarowych. W metodzie określono również zasady: przygotowania pomiarów i aparatury pomiarowej, wyboru punktów pomiarowych, wyznaczania zasięgu stref ochronnych oraz dokumentowania wyników pomiarów. Omówiono również najistotniejsze źródła niepewności wyników pomiaru pola-EM w przestrzeni pracy przy omawianych urządzeniach.

EN

Labour law defines the obligation to identify and evaluate electromagnetic hazards in the vicinity of equipment and installations emitting an electromagnetic field (EM-field). Following the regulation of ministry of labour which set the provisions regarding the safety and health in EM-field, the "devices for magnetotherapy" have been mentioned among the typical sources of an EM-field (OJ 2016 items 950 and 2284, Annex 1, item 10). Magnetotherapy devices are used to alleviate various diseases, using the influence of aquasistatic EM-field. The protective zones of the EM-field are present near the active applicators during the treatment, so the conditions of exposure of personnel present nearby during the use of the applicators require a periodic inspection made "according to the methods specified in the Polish Standards, and in the absence of such standards, by recommended and validated methods according to the provisions of regulation of ministry of health (Regulation...,Journal of Laws2011, item 166), in order to identify electromagnetic hazards and to take appropriate protective measures (OJ 2016 item 950and 2284).The methods of measuring the EM-field to the extent necessary to meet the serequirements are currently not standardised; therefore, the aim of the presented work was to develop a recommended method for measuring the parameters of the EM-field in-situin the work space while using magnetotherapy or magneto stimulation devices.The recommended measurement method is based on detailed investigations on the characteristics of exposure to the EM-field surrounding typical magnetotherapy devices operated in Poland: by approx. 700 applicators of 500 devices (such as Magnetronic (series MF-10, MF-12, MF 20 and BTL), Magnetus (series 2 and 2.26), Magnoter (series D-56, D56A BL), Magner LT, Magner Plus, Magneris, MAG magnetic, Magnetic, Astar ABR).The oscilloscopic identification, the characteristics of variability in the time of the EM-field emitted by devices for magnetotherapy and magneto stimulation, and the measurements of the spatial distribution of the EM-field in the workspace by devices have been worked out. Based on the results of the study, it was shown that, during physiotherapy treatment, only the applicator for magnetotherapy or magneto stimulation is the source of the EM-field. When using an EM-field with a frequency of up to 100 Hz and a continuous sinusoidal or non-sinusoidal waveform –alternating or rectified (i.e. with a constant component) –the range of protective zones of EM-field is deter-mined by the spatial distribution of the quasi-static magnetic field (M-field). Because this type of device predominates in Polish physiotherapy centres, to assess electromagnetic hazards in the workspace, it was recommended to use a simplified method of measurement, involving the measurement of the root-mean-square (RMS) value of the M-field strength in sinusoidal operation mode and an evaluation of results, taking into account the limits reflect-ing the measures of exposure specified in the labour law in relation to the equivalent value of the M-field strength, but using an appropriate correction factor reflecting the need to strengthen the exposure evaluation at non-sinusoidal modes of operation (i.e. by the use of limits set for EM-field of 100 Hz frequency). In the case of devices emitting an EM-field with frequencies in the kilohertz (kHz) range or a pulsed EM-field, it was recommended to use more complex measurements, including an individual analysis of the characteristics of the measured EM-field and a determination of correction factors to the interpretation of the measured RMS value (based on the metrological characteristics of measuring devices used). The method also sets out principles for: measurements and measurement devices preparation, locating the measurement points, determining the range of protection zones and documenting the measurement results. The most important sources of uncertainty concerning EM-field measurements in the workspace near magnetotherapy or magnetic stimulation applicators were also discussed.

4

Pola elektromagnetyczne w środowisku współczesnego człowieka na przykładzie Łodzi

Aniołczyk H., Mariańska M, Mamrot P.

Przegląd Telekomunikacyjny + Wiadomości Telekomunikacyjne

|

2013

|

nr 11

1353--1356

PL

Badania skutków zdrowotnych ekspozycji człowieka na pola elektromagnetyczne (PEM) w środowisku komunalnym wymagają oceny tej ekspozycji Jednym ze źródeł informacji może być Państwowy Monitoring Środowiska (PMŚ) Dokonana analiza danych z PMŚ za okres 2008-2010 wykazała, że Łódź może być reprezentatywna dla wielkich miast Polski do takich badań Wykonane badana własne PEM w 14 lokalizacjach, uwzględniających strukturę zabudowy i „upakowanie" źródeł PEM, wykazały jednak ograniczoną przydatność PMŚ do tego celu. Wyniki pomiarów przestrzennych tylko od stacji bazowych wykazały 2.5 - 3,8-krotny wzrost wartości natężenia pola w stosunku do pomiarów naziemnych, jakie prowadzone są w ramach PMŚ. Wykonane analizy składu widma PEM dla mikroobszarów wybranych do badań wykazywały zmienną liczbę źródeł PEM dochodzącą nawet do 50, podczas gdy ustalenia z mapy i wizji lokalnej wykazywały od 1 do 22.

5

Ocena poziomu pola elektrycznego od urządzeń pracujących w zakresie częstotliwości radiowych i ich wpływ na środowisko pracy

Aniołczyk H., Mariańska M

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

|

2013

|

nr 9

19-21

PL

Na podstawie badań i pomiarów pola elektromagnetycznego wytwarzanego przez najczęściej spotykane urządzenia pracujące w zakresie częstotliwości 0,3 – 3000 MHz przedstawiono analizę poziomu natężeń składowej elektrycznej występującej w otoczeniu ponad 140 urządzeń i na stanowiskach pracowników. Analizowano również zasięgi stref ochronnych i krotność przekroczenia NDN. Wykazano, że istnieje duża grupa urządzeń, których stosowanie wymaga od pracodawców podjęcia skutecznych działań obniżających poziom ekspozycji na pola elektromagnetyczne. Do urządzeń tych należą aparaty elektrochirurgiczne (natężenie pola E do 1000 V/m przy urządzeniu, NDN przekroczony 1,3 krotnie na stanowisku pracownika), diatermie krótko- i mikrofalowe (odpowiednio: natężenie pola E do 1000 V/m, NDN przekroczony 11 krotnie) oraz zgrzewarki dielektryczne wysokiej częstotliwości (odpowiednio: natężenie pola E do 850 V/m, NDN przekroczony 12 krotnie). W opracowaniu zwrócono uwagę na istnienie dużej grupy urządzeń znajdujących się poza rejestrem inspekcji sanitarnej, stosowanych głównie w małych przedsiębiorstwach. Podkreślono fakt braku kontroli ekspozycji pracowników wykonujących prace remontowe i konserwacyjne w zasięgu występowania pola elektromagnetycznego, zatrudnianych na podstawie umów z firmami zewnętrznymi oraz na umowę zlecenie. Z uwagi na rozpoczęcie prac związanych z transpozycją dyrektywy „polowej” do przepisów krajowych rezultaty przedstawionej analizy mogą zostać praktycznie wykorzystane.

EN

Results of studies and measurements of the electromagnetic field (EMF)produced by the most common devices operating in the frequency range O 3 - 3000 MHz were analysed to determine the level of intensity of the electrical component in over 140 facilities in general and at individual workstations in particular. The limits of the protective zones and the extent to which the maximum admissible intensity(MAI)values had been exceeded were also analysed. It has been shown that there are numerous devices, the use of which requires employers to take effective measures to lower the levels of exposure to EMEF. These devices include electrosurgical units (electric field intensity up to 1000 V/m at the unit, which is 1.3 higher than the MAI value at the operator's workstation), short- and microwave diathermy units (electric field intensity up to 1000 V/m, MAI value exceeded 11 times) and high-frequency dielectric welding (electric field intensity up to 850 V/m, MAI value exceeded 12 times ). The authors have stressed that there are numerous devices not included in the sanitary inspection register, used primarily m small businesses. Another important issue is that the exposure of workers performing third-party-contracted repair and maintenance work at locations affected by EMF are not included in any system of EMF monitoring. Considering the recent start of work on adapting the EMF Directive to national regulations, the results of this analysis can be used in practice.

6

Pola elektromagnetyczne w życiu współczesnego człowieka

Aniołczyk H., Politański P., Mamrot P.

Zeszyty Naukowe. Elektryka / Politechnika Łódzka

|

2009

|

z. 120

77-84

PL

Od początku lat 90. obserwuje się znaczący wzrost ilości i rodzajów urządzeń wytwarzających pola elektromagnetyczne (PEM) emitowane bezpośrednio lub pośrednio do otoczenia, w którym żyje i pracuje współczesny człowiek. W opracowaniu dyskutowane są najnowsze dane z badań prowadzonych w kraju w zakresie poziomów ekspozycji środowiskowej (komunalnej) na PEM. W środowisku komunalnym szczególnej uwadze poddano pola magnetyczne niskiej częstotliwości wytwarzane przez sieć elektroenergetyczną i urządzenia powszechnego użytku (50 Hz) oraz pola elektryczne od urządzeń nadawczych sieci telefonii komórkowych.

EN

Contemporary people live in artificially modified electromagnetic environment, with domination of 50 Hz power lines and transformers magnetic field and very high frequencies (VHF) electromagnetic fields originating from radio and television broadcasting stations, mobile phones base stations or individual wireless communication devices like mobile phone or Bluetooth antenna in a notebook. In this paper results derived from literature and our own research are analyzed in reference to national and European exposure limits.

7

Kryteria skuteczności ekranowania materiałów barierowych w ochronie współczesnego człowieka

Aniołczyk H.

Przegląd Telekomunikacyjny + Wiadomości Telekomunikacyjne

|

2009

|

nr 11

1987-1990

PL

Przedstawiono wyniki analizy danych o wartościach intensywności pól elektromagnetycznych (PEM) występujących w środowisku życia współczesnego człowieka oraz istniejących limitach ekspozycji w regulacjach prawnych i przepisach lokalnych. Informacje te stanowią podstawę ustalenia kryteriów skuteczności ekranowania dla materiałów barierowych.

EN

The work presents the results of the analysis of data on the values of EMF intensity prevailing in contemporary human living environment and the exposure limits specified in relevant national and local regulations. This information constitutes the basis for determination of the criteria of shielding effectiveness for barrier materials.

8

Kompatybilność elektromagnetyczna urządzeń medycznych w aspekcie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia

Aniołczyk H., Politański P., Mamrot P.

Zeszyty Naukowe. Elektryka / Politechnika Łódzka

|

2005

|

z. 103

69-76

PL

Elektryczne i elektroniczne urządzenia medyczne są źródłem emisji pola elektromagnetycznego (PEM) do otoczenia. Do najsilniejszych źródeł tej emisji należą: aparaty elektrochirurgiczne, diatermie fizykoterapeutyczne i urządzenia do obrazowej diagnostyki rezonansu magnetycznego (MRI). Problem emisji PEM ma dwa aspekty: mogą one zakłócać działanie innego sprzętu zainstalowanego w tym samym pomieszczeniu lub obok a równocześnie mogą być szkodliwe dla pacjenta, operatora, personelu medycznego i osób trzecich. Przeprowadzono analizę wielkości natężenia PEM występujących w otoczeniu ponad 2 tys. aparatów do elektrochirurgii i 45 urządzeń MRI. Ekspozycja operatora i personelu medycznego została oceniona na podstawie krajowych przepisów o NDN. Stwierdzono, że zarówno operator, personel medyczny ale i osoby postronne przebywają w zasięgu występowania PEM o wartościach przekraczających normatywy. Uzyskane dane dyskutowane są pod kątem szeroko rozumianej EMC.

EN

Electric and electronic medical units are a source of electromagnetic fields (EMF) emitted to the environment. The major sources of EMF emission include electrosurgical devices, short- and microwave diathermy units and magnetic resonance imaging (MRI) systems. The problem of PEM emission is two-fold: EMF may impair operation of other electronic units installed in the same room, and at the same time may be detrimental to the health of the operating surgeon, other medical personnel and the third persons. EMF detected in the vicinity of over 2 thousand electrosurgical units and 45 MRI systems were analysed. Exposure of the operating surgeon, other medical personnel was analysed with reference to the national MAI regulations. It has been found that that the operating surgeon, other medical personnel and also the third persons occupy locations in which EMF levels exceed the maximum admissible levels specified by relevant national regulations. The results are discussed with reference to EMC in the broad sense of the term.

9

Application of Electrically Conductive Textiles as Electromagnetic Shields in Physiotherapy

Aniołczyk H., Koprowska J., Mamrot P., Lichawska J.

Fibres & Textiles in Eastern Europe

|

2004

|

Vol. 12, no. 4 (48)

47--50

EN

The technology of electrically conductive fibre production has been devised at the Textile Research Institute (Łódź, Poland), and has patent protection in Europe and the USA. Electrically conductive nonwovens (stitch-bonded and needled) made from these fibres differ from each other not only in production technology, but also in electric properties. Measuring the shielding effectiveness of these fabrics proved a possibility of their application as electromagnetic shields. Their practical application was presented for physiotherapy where short-wave and microwave diathermy is used.

PL

W Instytucie Włókiennictwa w Łodzi (Polska) opracowano sposób wytwarzania włókien elektroprzewodzących objęty ochroną patentową w Europie i USA. Włókniny wytworzone z tych włókien metodą igłowania i przeszywania, różniły się właściwościami elektrycznymi. Pomiary skuteczności ekranowania tych wyrobów wykazały możliwość ich zastosowania jako ekranów pól elektromagnetycznych. Praktyczne zastosowanie zostało z powodzeniem sprawdzone w fizykoterapii, dla przypadku stosowania diatermii krótko- i mikrofalowych.

10

System kontroli ekspozycji na pola elektromagnetyczne w świetle obowiązujących przepisów

Aniołczyk H.

Śląskie Wiadomości Elektryczne

|

2003

|

Nr 3 (48)

2--8

PL

W artykule omówiono źródła pól elektromagnetycznych (PEM) , pojęcie ekspozycji na PEM, system kontroli ekspozycji na PEM w środowisku pracy, pomiary kontrolne i ocenę ekspozycji zawodowej, nadzór nad funkcjonowaniem systemu kontroli ekspozycji zawodowej, system kontroli ekspozycji na PEM w środowisku komunalnym, pomiary kontrolne PEM dla celów ochrony ludzi i środowiska oraz nadzór nad funkcjonowaniem systemu kontroli ekspozycji. Wysunięto 3 wnioski końcowe. Artykuł zawiera 26 pozycji w wykazie literatury.

11

Pola i promieniowanie elektromagnetyczne z zakresu częstotliwości 0 Hz -H 300 GHz : dokumentacja proponowanych znowelizowanych wartości dopuszczalnych ekspozycji zawodowej

Korniewicz H., Karpowicz J., Gryz K., Aniołczyk H., Zmyślony M., Kubacki R.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2001

|

Nr 2 (28)

97--238

PL

Do najczęściej występujących źródeł pól elektromagnetycznych należą elektroenergetyczne urządzenia przesyłowo-rozdzielcze, radiowe i telewizyjne stacje nadawcze, urządzenia telekomunikacji bezprzewodowej, diagnostyczny i terapeutyczny sprzęt medyczny oraz przemysłowe urządzenia elektrotermiczne. Rodzaj i skutki zdrowotne ekspozycji ludzi na pola elektromagnetycznego zależą od częstotliwości i natężania tego pola oraz od przestrzennego rozkładu pola i czasu ekspozycji. W zakresie wielkiej częstotliwości (powyżej 100 kHz) dominują skutki termiczne, a przy niskich częstotliwościach decydującą rolę odgrywają skutki stymulacji tkanki pobudliwej (nerwowej i mięśniowej). Liczne niespecyficzne skutki zdrowotne wiązane są z ekspozycją długoterminową, m.in. zaburzenia układów: nerwowego, sercowo-naczyniowego i odpornościowego oraz promocja procesu nowotworowego. Mechanizm oddziaływania pól elektromagnetycznych na organizm ludzki nie jest dzisiaj jeszcze wystarczająco poznany. Dlatego w zaleceniach dotyczących ograniczania ekspozycji na pola elektromagnetyczne stosowane są szeroko współczynniki bezpieczeństwa, uwzględniające istniejące niejasności w tym zakresie. Projekt nowelizacji najwyższych dopuszczalnych natężeń (NDN) pól elektromagnetycznych został opracowany na podstawie analizy aktualnie obowiązujących polskich przepisów (ustanawianych od 1972 r.), zaleceń międzynarodowych, m.in. zaleceń ICNIRP (1998), Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 stycznia 2001 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. DzU, nr 4, poz. 36. Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 11 sierpnia 1988 r. w sprawie szczegółowych zasad ochrony przed promieniowaniem szkodliwym dla ludzi i środowiska, dopuszczalnych poziomów promieniowania, jakie mogą występować w środowisku, oraz wymagań obowiązujących przy wykonywaniu pomiarów kontrolnych promieniowania, DzU, nr 107, poz. 676, 1998. Wytyczne w zakresie ochrony przed elektrycznością statyczną obiektów i instalacji produkcyjnych Ministerstwa Przemysłu Chemicznego i Lekkiego, Departament Bezpieczeństwa Pracy i Ochrony Środowiska, WBP-84/MPChiL-04, kwiecień 1984. Zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 9 sierpnia 1972 r. w sprawie okre-ślenia pól elektromagnetycznych w zakresie mikrofalowym oraz dopuszczalnego czasu pracy w strefie zagrożenia. DzUrz MziOS, nr 17, poz. 78, 1972. Zarządzenie Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 28 stycznia 1985 r. w sprawie szczegó¬łowych wytycznych projektowania i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych w zakresie ochrony ludzi i środowiska przed oddziaływaniem pola elektromagnetycznego. MP nr 3, poz. 24, 1985. Zarządzenie nr 41/1995. - Bułgaria. (27 Oct. 1995) Common Régulations for Providing Healthy Work Conditions, Gov. News No. 100/1995. Zarządzenia Ministra Zdrowia Nr 408/1990 - Czechy. Régulation Conceming the Protection of Health from the Adverse Effects of Electromagnetic Radiation No. 408, Ministry of Health of the Czech Republic, 1990.

EN

The most frequently used sources of electromagnetic fields are connected with electric power engineering, radio and television broadcasting, mobile communications (cellular phone), diagnostic and therapy medical devices and industrial heaters. The kind of exposure and its health effects depend on the frequency and strength of electromagnetic fields, spatial distribution and duration of exposure. In the high frequency range (over 100 kHz) thermal effects are more important; below the stimulation of sensitive (neural and muscle) tissue is more important. Many non-specific adverse health effects are connected with long term exposure: nervous, cardiovascular, mental, cancer promotion, immunological, etc. The mechanism of the human body - electromagnetic fields interactions are not clear enough today. So safety factors are widely used in recommendations for exposure limitation. The draft amendment of the Maximal Admissible Strength (MAS) of electromagnetic fields (EMF) was developed on the basis of an analysis of the current Polish regulations (established since 1972), international recommendations, among others the ICNIRP (1998) “Guidelines for limiting exposure to time-varying electric, magnetic and electromagnetic fields (up to 300 GHz)”, the IEEE (1999) “Standard for safety levels with respect to human exposure to radio frequency electromagnetic fields, 3 kHz to 300 GHz”, recommendations of the International Labour Organization (1999), recommendations of the World Health Organization, drafts of European standards (ENV) (1995) and a survey of the world literature that deals with the biological effects of EMF and the health effects of exposure to EMF. It was assumed that at the current stage it would be advisable to combine and unify existing regulations and to include their provisions in the order of the Minister of Labour and Social Policy on MAS. It was also assumed that the current principles that govern the presence of employees in protective zones (dangerous, hazardous and intermediate ones) would be kept in place while the duration of the stay in the hazardous zone would be limited according to verified and unified criteria based on the dose and the exposure factor. This draft mainly consists in maximum unification of the system based on the previous state and an introduction of MAS values for every frequency in the range from 0 Hz to 300 GHz. A higher permissible exposure of limbs in comparison to the whole body was introduced in a wider frequency range of a magnetic field, up to 800 kHz. After correcting the MAS values and introducing their frequency dependence in some frequency ranges, the MAS values are more similar to the ICNIRP’s recommendations. The exposure evaluation was made more precise by a uniform introduction of the concept of a dose and an exposure factor. The dose is defined as squared field strength multiplied by duration of exposure, irrespective of frequency. The value of a permissible dose during one shift is defined as squared field strength permissible for one shift exposure (on the border of hazardous and intermediate zones) multiplied by 8 hours. Permissible duration of exposure on the border of dangerous and hazardous zones is about 5 minutes because of established value of a permissible dose and the rule that the maximal value of field strength inside a dangerous zone is 10 times higher than the maximal one (for 8-hour exposure per day). An additional limit of exposure to pulse-modulated microwaves includes limitation of maximal electric field strength within pulse: 4.5 kV/m for 0.1-3 GHz, (0.43 f + 3.2) kV/m for 3-10 GHz and 7.5 kv/m for 10-300 GHz. The draft takes into account the latest trends in the development of international regulations, including the ones at the level of the European Union. The effects of an increased absorption of the electromag¬netic field energy in the so-called human-body resonance frequency range were taken into account. In the frequency range of 0 Hz - 3 GHz exposure should be evaluated according to the exposure factor containing both magnetic and electric field strength, because of near field exposure and the possibility of resonance absorption of electromagnetic energy. The principle of setting protective zones has been maintained as a convenient tool in the classification of exposure to electromagnetic fields. A general maintenance of the broadest possible status quo was assumed, facilitating continued application of the rules of the protection system that has proved to be successful.