Artykuł powstał na bazie doświadczeń z uczestnictwa przedstawicieli Państwowego Instytutu Geologicznego - Państwowego Instytutu Badawczego w pracach grup eksperckich działających przy Komisji Europejskiej, zajmujących się tematyką bilansowania zasobów wód podziemnych. Wykorzystano również materiały opracowane przez European Environment Agency (EEA) w 2015 roku. Autorzy zwracają uwagę na dwa wskaźniki, które dotyczą problematyki wód podziemnych i maja służyć monitorowaniu zjawiska suszy i niedoborów wody w Europie. Pierwszy -Gruyndvater Level Index (GWL) umożliwiłby identyfikację miesięcy o szczególnie niskim w wieloleciu położenia zwierciadła wód podziemnych i wyznaczenie trendów wzniosu lub spadku położenia zwierciadła w bieżących miesiącach względem danych wieloletnich. Drugi – Water Exploitation Index (WEI orazWEI plus) miałby być wskaźnikiem definiującym poziom presji jaką wywiera ludzka działalność związana z poborem wody na naturalne zasoby wody słodkiej na danym obszarze. W artykule zawarto opis metodyki wyznaczania obydwu wskaźników, Zwrócono uwagę na potencjalnie niekorzystne skutki dla Polski wynikające z niewystarczającej szczegółowości proponowanego wskaźniku WEI w zakresie określenia wskaźnika poboru wód, ale przede wszystkim w zakresie rozbieżności w stosunku do krajowej metodyki szacowania odnawialnych zasobów wodnych. Obawy autorów związane są także z faktem dążenia Komisji do centralnego obliczania wskaźników, co wiązać sie może z problemem dokładności danych wejściowych, a w konsekwencji wiarygodnością końcowych wyników.
EN
This article is based on the experience of Polish Geological Institute’s (PGI-NRI) experts, who took part in the European Commission’s (EC) specialist working groups devoted to the topic of groundwater resources balance. It also takes into consideration data published by the European Environment Agency (EEA) in 2015. The authors discuss two key indicators proposed by the Commission for monitoring droughts and water scarcity in Europe. The aim of first one – Groundwater Level Index (GWL), is to determine specific months of very low groundwater levels over an extended period and to identify patterns of change- increases and decreases of water levels – in any given month in relation to the long – term data. The aim of the second one – Water Exploitation Index (WEI, WEI+) is to assess the negative impact of human consumption of water on natural fresh water resources. The article includes description of the methodology for the determination of both indicators. It notes potential negative consequences for Poland in using the imprecise formula of the currently proposed WEI indicators in determining both the rate of water consumption, and in particular in estimating renewable water resources(there are significant differences between water assessment in the WEI’s formula and the national methodology). The authors also express concerns with the Commission’s proposed centralized calculation of indicators, which may affect accuracy of data input and, consequently, render the final results unreliable.
Polish Geological Institute – National Research Institute, acting as a Hydrogeological Survey of Poland (PSH), is largely responsible for the process of hydrogeological data collecting, processing and dissemination at the national level. The paper gives a brief description of formal procedures and regulations for running that process and main types of hydrogeological data processed in the PSH data-processing system. The enclosed results of analysis for use of hydrogeological data disseminated by the PSH clearly indicate very high and steadily growing rates of their reuse. The main challenges for specialists responsible for hydrogeological data management are shown to be related to the necessity to upgrade hydrogeological data model and adjust the process of the data dissemination to satisfy customers’ needs in a more effective way.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Ekstremalne opady atmosferyczne z ostatnich lat wykazały, że znaczne obszary kraju są narażone na podtopienia i powodzie od wód gruntowych. W pracach związanych z usuwaniem szkód w wyniku powodzi przydatna była Mapa obszarów zagrożonych podtopieniami w skali 1:50 000. W związku z wdrażaniem w naszym kraju Dyrektywy Powodziowej (2007/60/WE) niezbędne są dalsze prace uszczegóławiające, mające na celu opracowanie map zagrożenia powodziowego i ryzyka powodziowego w skali 1:10 000, które uwzględniałyby zagrożenie od wód gruntowych. Wyniki tych prac są bardzo istotne ze względu na ich wykorzystanie w planach zarządzania ryzykiem powodziowym oraz w planach zagospodarowania przestrzennego.
EN
Extreme rainfalls which occurred in recent years in Poland showed that a large area of the country is subject to the risk from ground surface inundation and flooding caused by groundwater. The only regional study of the problem so far, the “Map of the area threatened with ground surface inundation in Poland”, at a scale of 1:50 000, was highly useful during the removal of damage caused by flooding. The GIS map was prepared by the Polish Hydrogeological Survey in the Polish Geological Institute in 2003–2006. According to the EU Flood Directive (2007/60/EC) implementation, it is essential to prepare a more detailed study at a scale of 1:10 000 for the purpose of flood hazard maps and flood risk maps where flooding caused by groundwater could appear. The results of this work would be implemented in the flood risk management plans and land development plans.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Na zboczach Skarpy Łęgnowskiej w Bydgoszczy, zbudowanej głównie z iłów mio-plioceńskich (iły poznańskie), zaznaczyły się znaczne ruchy osuwiskowe. Powierzchnia zboczy jest silnie pofałdowana przez wyraźnie aktywne w ostatnich kilkunastu latach zsuwy i spełzywania. Przeanalizowane dane wskazują, że, oprócz niekorzystnych właściwości iłów poznańskich, decydujący wpływ na stateczność zboczy mają warunki atmosferyczne. Poza wielkością rocznych i miesięcznych opadów, ważny jest ich rozkład w czasie oraz zachodzenie lub niezachodzenie procesu przemarzania gruntu, który ma zasadnicze znaczenie dla możliwości infiltracji wód opadowych w okresie zimowym. W artykule przedstawiono wykonane badania, ich analizy oraz uzyskane wyniki.
EN
Landslide movements have appeared on the slope of Łęgnowska Scarp in Bydgoszcz built mostly of mio-pliocene clays. Slope surface has been folded due to distinct slides and creepings that took place during last several years. Analized data pointed that in addition to disadvantageous characteristics of clays atmospheric conditions have crusial impact on slope stability. Apart from annual or monthly precipitation their distribution in time is important and also the occurrence of outer layer of frozen soil which has big significance for the possibility of infiltration during the winter time. In the article conducted researches and analyses with obtained results have been presented.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.