There is no doubt, that railway has to be safe. More precisely safety, security and cybersecurity have to be ensured. However, it was always a question how safe railway system has to be to be accepted as safe. Paper starts from ‘failsafe’ principle and ‘safety integrity levels’ which were introduced respectively for traditional and electronic signalling equipment. It describes then three most representative explicit risk estimation methods, which are used for assessing influence on safety caused by significant changes being introduced or planned to be introduced in the railway system (not only for signalling). It also presents how overall railway related risk is calculated for individual countries in the European Union. All that however, does not support safety, security and cybersecurity related decisions, which have to be taken in case of planning, constructing and reconstructing of modern railway systems utilising control command and other communication based systems supporting safety and security. Paper proposes matrix based approach defined by author on the basis of the ‘communication based train control and management enhanced safety and security impact reference model’ (e-SSIRM model), which was defined by author and presented during Transport Systems Telematics TST’2018 conference.
Rozszerzenie Unii Europejskiej w 2004 roku w istotny sposób wpłynęło zarówno na aspekty prawne jak i aspekty techniczne funkcjonowania w Polsce transportu kolejowego. Wpływ ten najczęściej nie jest w pełni dostrzegany. Artykuł przedstawia wspomniane obszary prawne i techniczne w kontekście wdrażanej w Unii Europejskiej interoperacyjności kolei. Wskazane są zarówno zasadnicze zmiany w transporcie kolejowym, które wprowadzono w związku z wejściem Polski do Unii Europejskiej oraz zakres prac realizowanych dla potrzeb pełnego wdrożenia interoperacyjności jak i związane z nimi wyzwania. Artykuł formułuje i uzasadnia odpowiedź na tytułowe pytanie – czy narzucona poprzez legislację interoperacyjność kolei stanowi barierę czy szansę dla kolei w Polsce.
EN
European Union enlargement in 2004 significantly affected legal and technical aspects of the railway transport functioning in Poland. This influence is however usually not fully understood. Mentioned legal and technical areas in the context of introducing European railway interoperability are presented in the article. Both main railway related changes associated with EU enlargement as well as the scope of works which are leading towards full railway interoperability implementation together with their associated challenges are pointed. Paper states and justifies an answer for the title question – whether legally forced railway interoperability forms an obstacle or rather a chance for railway in Poland.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono zagadnienia dotyczące relacji na styku nauka-edukacja- przemysł w aspekcie efektywnej współpracy dla uzyskania odpowiedniego poziomu synergii w rozwiązywaniu problemów energetyki, w szczególności samowystarczalności energetycznej i konieczności wdrażania innowacyjnych rozwiązań w tym obszarze. Odniesiono się do metod oceny prowadzenia badań naukowych w uczelniach i jednostkach badawczych, podkreślając konieczność większego docenienia i wspierania prac aplikacyjnych. Przedstawiono stan kadr naukowych z zakresu szeroko pojętej energetyki oraz problemy kształcenia kadr technicznych. Podkreślono konieczność wprowadzenia nowych zagadnień i form edukacji oraz prowadzenia ciągłego propagowania w społeczeństwie roli i znaczenia energetyki jako dziedziny gospodarki niezbędnej dla sprawnego funkcjonowania państwa, co wobec ograniczonych zasobów surowców energetycznych stanowi istotny problem.
EN
The paper presents issues concerning the relations at the crossroad of research, education and industry in the aspect of effective cooperation to obtain the proper level of synergy for solving power engineering problems, especially energy self-sufficiency and requirements of applying innovative solutions in this area. Methods of assessment of research works in universities and research institutions have been discussed, underlining the necessity to provide greater appreciation and support of application research. Scientific staff availability in the area of broadly defined power engineering has been assessed and problems of engineers’ education have been described. The need for new directions and forms of education as well as for continuous promotion of the significance of power engineering as a branch of economy is essential for efficient operation of the country, which in view of limited energy resources is a major issue.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Nowoczesne systemy CBTC wykorzystują przekazywanie danych pomiędzy urządzeniami przytorowymi i urządzeniami pokładowymi korzystając z różnych mediów transmisyjnych w tym z kanałów transmisji danych w systemach radio łączności. Urządzenia przytorowe pobierają dane z nastawnic stacyjnych, a urządzenia pokładowe przekazują polecenia do systemu hamowania i ostrzegają maszynistów. Kompletny łańcuch przetwarzania danych musi zapewniać poziom nienaruszalności bezpieczeństwa SIL 4 niezależnie od tego w ilu różnych projektach realizowane są prace. Nastawnice, przytorowe urządzenia CBTC, systemy radiołączności, pokładowe urządzenia CBTC są budowane i uruchamiane niezależnie. Ich odbiory w kontekście poziomu SIL stanowią wyzwanie techniczne i prawne. W artykule zdefiniowano i poddano analizie różne scenariusze wdrażania CBTC. Zostały one następnie ocenione z punktu widzenia skali wyzwania technicznego i uwarunkowań prawnych. Osiągnięte wyniki pokazują jak projekty wdrożeniowe z zakresu sterowania ruchem powinny być definiowane i w jaki sposób dokumenty przetargowe powinny uwzględniać związane z takimi wdrożeniami wyzwania techniczne i prawne.
EN
New generation CBTC systems are based on data transmission between track-side and on-board equipment utilising different communication means including data channels in radio-communication systems. Track-side control command equipment takes information from interlockings, while on-board control command equipment passes commands to braking system and warn driver. Complete data processing chain is required to ensure safety integrity level SIL 4, disregarding amount of separate projects in which works are being conducted. Interlockings, track-side control command equipment, radio-communication systems, on-board control command equipment are constructed and switched on separately. As a result in SIL context commissioning is challenging from technical and legal point of view. Paper defines and analyses different CBTC implementation scenarios. Each scenario has been assessed in technical and legal challenge domain. Results have shown how control command and signalling implementation projects should be defined and how technical and legal challenges should be taken into account in procurement documents.
Przeanalizowano dalszy rozwój krajowego sektora wytwarzania energii elektrycznej na tle fundamentalnych zmian w energetyce światowej. Artykuł jest próbą odpowiedzi na wyzwania inwestycyjne z uwzględnieniem z jednej strony krajowych zasobów paliw kopalnych, z drugiej zaś polityki klimatyczno-energetycznej Unii Europejskiej. Odniesiono się do kwestii kierunku inwestowania: w nowe bloki wielkoskalowe lub w rewitalizację istniejących bloków klasy 200 MW dla przedłużenia ich okresu eksploatacji w warunkach głębokiej regulacji i częstych uruchomień. Wskazano możliwości istotnego ograniczenia emisji CO2 drogą dywersyfikacji krajowego parku elektrowni z uwzględnieniem odnawialnych źródeł energii, elektrowni gazowych i jądrowych.
EN
Analysed is further development of the domestic electricity generation sector against fundamental changes in the world power industry. An attempt is made to respond to investment challenges taking into account, on the one hand, domestic fossil fuel resources and, on the other hand, the European Union’s climate and energy policy. Reference is made to the issue of investment directions i.e. whether to invest into new large scale supercritical blocks or into revitalization of the existing 200 MW class units to extend their service life under conditions of deep regulation and frequent start-ups. Indicated are possibilities to achieve significant reduction of CO2 emission by diversification of the national power plant park taking into account renewable energy sources as well as the gas and nuclear power plants.
Transport szynowy ze względu na duże masy pojazdów i małe wartości współczynnika tarcia zawsze wymagał szczególnie starannego uwzględniania kwestii bezpieczeństwa. Z oczywistych względów ma to zastosowanie do wdrażania nowych technologii. Praktyczne stosowanie odpowiedniego podejścia wymaga jednak zdefiniowania bezpieczeństwa i innych związanych z nim pojęć oraz określenia kryteriów akceptacji nowych technologii w tym zakresie. Artykuł analizuje te zagadnienia w świetle powszechnie obowiązującego prawa oraz uwarunkowań technicznych współczesnych rozwiązań wprowadzanych w transporcie szynowym.
EN
Rail transport due to high masses of the vehicles and low friction coefficients always require careful taking into account safety aspects. Due to obvious reasons this applies to introducing new technologies. Practical application of appropriate treatment requires however defining safety and other associated terms as well as setting new technologies acceptance criterions in that respect. The paper analyses this topic in view of the legally binding regulations and technical characteristics of the contemporary rail transport technologies.
Coraz więcej podmiotów zaangażowanych w realizację inwestycji kolejowych, a także osób uczestniczących w procesach eksploatacji i utrzymania systemu kolei zauważa wprowadzane w ostatnich latach istotne zmiany w funkcjonowaniu kolei. Zmieniły się wymagania dotyczące ruchu i rozwiązań technicznych oraz realizacji, oceny czy dokumentowania wykonanych zadań. Budzi to różnego rodzaju pytania i wątpliwości. W niniejszym artykule podjęto próbę ich wyjaśnienia.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł przedstawia relacje pomiędzy dyrektywą o bezpieczeństwie kolei i dyrektywą o interoperacyjności kolei. Przeprowadzona analiza wychodzi od definicji interoperacyjności kolei i opiera się na wymaganiu zasadniczym 'bezpieczeństwo' wskazując dziesięć obszarów wymagań dotyczących bezpieczeństwa, które zawarte są w Technicznych Specyfikacjach Interoperacyjności TSI. Artykuł uwzględnia: bezpieczeństwo awarii, bezpieczeństwo konstrukcji, bezpieczeństwo elektryczne, zabezpieczenie przed dostępem i przed pożarem, wpływ sił od taboru na tor oraz współpracę koło-szyna, sterowanie ruchem kolejowym, wpływ systemu zasilania na urządzenia sterowania, przepisy ruchowe i kwalifikacje personelu, przeciwdziałanie panice oraz wsparcie informatyczne bezpieczeństwa transportu kolejowego. Artykuł wskazuje na komplementarną analizę z punktu widzenia zarządzania bezpieczeństwem.
EN
Article presents relationships between railway safety directive and railway interoperability directive. Described analyse starts from the definition of the railway interoperability and is based on essential requirement 'safety'. It is pointing ten safety requirements areas, which are contained in the Technical Specifications for Interoperability TSIs. Article takes into account: degraded situations, construction safety, electrical safety, protection against unauthorised access and fire, influence of forces from rolling stock on track and wheel-rail stability requirements, control command and signalling, influence of traction power supply systems on signalling equipment, operational rules and staff qualifications, panic countervail, as well as IT support for safety. Article pints at the complementary analyse.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł przedstawia relacje pomiędzy dyrektywą o bezpieczeństwie kolei i dyrektywą o interoperacyjności kolei. Przeprowadzona analiza wychodzi od definicji Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem i wskazuje dziesięć obszarów wymagań dotyczących bezpieczeństwa, które muszą być ujęte w wewnętrznych procedurach zarządców infrastruktury i przewoźników kolejowych wiążąc je ze Wspólnymi Metodami Bezpieczeństwa CSM. Artykuł uwzględnia: politykę bezpieczeństwa, bezpieczeństwo utrzymania, bezpieczeństwo eksploatacji, oceną ryzyka, nadzór nad oceną ryzyka, dostęp do informacji związanych z bezpieczeństwem, działania w sytuacjach zagrożenia, dokumentowanie i analizowanie wypadków i wydarzeń, wewnętrzną kontrolą systemu bezpieczeństwa, oraz programy poprawy bezpieczeństwa a także zewnętrzną. kontrolę bezpieczeństwa. Artykuł odwołuje się do komplementarnej analizy z punktu widzenia wymagania zasadniczego 'bezpieczeństwo' przedstawionej w poprzednim numerze czasopisma.
EN
Article presents relationships between railway safety directive and railway interoperability directive. Described analyse starts from the definition of the Safety Management System SMS and points ten areas with safety related requirements, which have to be covered by the internal procedures of the infrastructure managers and railway undertakings linking them to the Common Safety Methods CSMs. Article takes into account: safety policy, maintenance safety, operational safety, risk assessment, risk assessment supervision, access to safety information, activities in cases of emergency, documenting and analysing accidents and incidents, internal safety system monitoring, and programs for safety improve as well as external safety supervision. Article refers to complementary analyse conducted from the 'safety', as an essential requirement, point of view which was presented in the previous issue of the journal.
Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska ocenił na terenie województwa jakość powietrza za 2015 r. Analizowane wyniki wskazują, że miasto Toruń znalazło się w najmniej korzystnej pod względem ochrony zdrowia ludzi klasie C - ze względu na pył zawieszony PM10 oraz zawarty w nim benzo(a)piren.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przeanalizowano stan i dalszy rozwój krajowego sektora wytwarzania energii elektrycznej w świetle najnowszych raportów Międzynarodowej Agencji Energetycznej, wskazujących potencjalne trendy i perspektywy w światowej energetyce. Na tle przewidywanego wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną wskazano na możliwość istotnego ograniczenia emisji CO2 drogą zastąpienia przestarzałych, nieefektywnych elektrowni węglowych, nowymi wysokosprawnymi blokami w zaawansowanej technologii węglowej oraz blokami gazowo-parowymi. Oceniono możliwości rozwoju energetyki jądrowej oraz odnawialnych źródeł energii. Wskazano na wagę problematyki efektywności użytkowania energii oraz zarządzania nergią po stronie popytowej.
EN
The paper analyzed the further development of the national electricity generation sector including the latest reports of the International Energy Agency, indicating the potential trends and prospects in the global energy sector. On the background of the anticipated increase in electricity demand, indicated the possibility of a significant reduction in CO2 emissions through the replacement of obsolete, inefficient coal-fired power plants, with high efficiency advanced coal power units and combined gas-steam units. Rated opportunities for development of nuclear power and renewable energy sources. Pointed to the importance of the efficiency of energy use and the demand side management.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przeanalizowano stan aktualny i kierunki rozwoju krajowego systemu przesyłowego w kontekście potrzeb gospodarki krajowej. Przedstawiono znaczenie sieci przesyłowych oraz rolę operatorów systemu przesyłowego i systemów dystrybucyjnych w sektorze energetycznym. Oceniono możliwości rozwoju przy uwzględnieniu aktualnych prognoz zapotrzebowania na energię, wytyczono potencjalne kierunki rozwoju. Przedstawiono priorytety inwestycyjne w zakresie budowy, rozbudowy i modernizacji infrastruktury sieciowej, oszacowano efekty rzeczowe i systemowe planowanych działań.
EN
The paper analyzed the state of art and trends in the development of the Polish transmission system for electricity to meet electricity demand by national economy. The role of power transmission and distribution lines was presented. The posssibilites of development, taking into account current projections of electricity demand were estimated. Development trends were drawn. Priorities of investment in terms of construction, reconstruction and modernization of power grid were presented. Economic and power system effects of planned actions were evaluated.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przeanalizowano rozwój wspólnotowego rynku energii elektrycznej, politykę energetyczną Polski i UE, sytuację i działania Polski na wspólnotowym rynku energii elektrycznej, a następnie przeanalizowano nowe regulacje prawne dla współpracy rozproszonych źródeł energii elektrycznej i sieci inteligentnych z systemem krajowym, dla zwrotu energii odzyskiwanej z systemów elektromechanicznych do zasilającej sieci elektroenergetycznej lub innych odbiorców, a nadto wymagania specjalne dla energetyki jądrowej i ochrony radiologicznej.
EN
The article analyzes the development of the EU electricity market, energy policy in Poland and the EU, and also Polish situation and activities on the EU electricity market. Then the new legal regulations for cooperation of dispersed electricity sources and smart grids with the national electricity system for reimbursement of the energy recovered from electromechanical systems to the power network or other recipients, and also special requirements for nuclear power and radiological protection, are discussed.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule dokonano przeglądu aktualnych technologii magazynowania energii elektrycznej oraz zestawiono uzyskiwane parametry w aspekcie zastosowań w zasobnikach systemowych. Przedstawiono studium możliwości magazynowania energii z odnawialnych źródeł energii (OŹE) w zasobnikach akumulatorowych i elektrowniach szczytowo-pompowych w Polsce. Omówiono także możliwości wykorzystania systemów zasobnikowych w transporcie dla wykorzystania energii hamowania. Druga część artykułu prezentuje wodór jako nośnik energii oraz zagadnienia związane z gospodarką wodorową: produkcja, transport, magazynowanie i zastosowania w ogniwach paliwowych.
EN
This article reviews the up-to-dated energy storage technologies for electricity and summarizes the parameters achieved in terms of applications in the large systems. It presents study of the possibility of storing energy from renewable energy sources (RES) in the battery storage and pumped storage power plants in Poland. Also discusses the possibilities of using energy storage in the transport system for the use of braking energy. The second part of the article presents hydrogen as an energy carrier and issues related to the economy of hydrogen: production, transport, storage and use in dedicated applications in fuel cells.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Measurements relating to a yellow deposit covering large areas of the Baltic Sea in spring are reported. Analysis of water samples showed it to be of terrestrial origin and to consist mainly of pine pollen grains. The equivalent spherical diameter (ESD) of these grains ranged from 29.1 to 78.4 μm, with a maximum between 47.7 and 56.3 μm. Surface water concentrations of pollen in the coastal zone near Ustka showed that its proportion in the total suspended particulate matter (SPM) might be as high as 30-40%. Such high surface water concentrations of hitherto neglected substances critical to water color formation can give rise to serious errors in remote measurements of water composition and properties.
W pracy przeanalizowano dalszy rozwój krajowego sektora wytwarzania energii elektrycznej w świetle najnowszych raportów Międzynarodowej Agencji Energetycznej, wskazujących potencjalne trendy i perspektywy w światowej energetyce. Na tle przewidywanego wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną wskazano na możliwość istotnego ograniczenia emisji CO2 drogą zastąpienia przestarzałych, nieefektywnych elektrowni, nowymi wysokosprawnymi blokami w zaawansowanej technologii węglowej oraz blokami gazowo-parowymi. Uzupełnieniem powinny być elastyczne duobloki średniej mocy. Bloki te spełniać będą ponadto istotną rolę źródeł stabilizujących sieć w warunkach rosnącego udziału odnawialnych źródeł energii.
Wobec wzrostu udziału odnawialnych źródeł energii, krajowy system elektroenergetyczny będzie wymagał w ciągu najbliższych lat znacznie większej elastyczności dla utrzymania stabilności sieci. Wymusi to konieczność spełniania takiej roli przez zaawansowane technologicznie elektrownie konwencjonalne, w tym w dużej mierze przez nowe generacje elektrowni gazowo-parowych.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Since the very beginning, safety in railway transport has been perceived as an absolute necessity for market success of the rail. However, it is not at all obvious what safety is really about, as it means different things to different experts. The article analyses the impact of a safe travel control system on the operational safety, taking into consideration: safety of the safe travel control system, interfaces connected at one end with rail traffic control systems, and at the other with the vehicle control systems. It also indicates the importance of the transmission system, and maintenance as well as operating procedures, particularly those used in emergency situations. The analysis is recapitulated by conclusions concerning the commissioning of track-side and on-board safe train control devices.
PL
Bezpieczeństwo w transporcie kolejowym od samego początku jest postrzegane jako bezwzględna konieczność dla rynkowego sukcesu kolei. Jednakże to wcale nieoczywiste, co tak naprawdę składa się na bezpieczeństwo, jako że oznacza ono różne rzeczy dla różnych ekspertów. Artykuł analizuje wpływ bezpiecznego systemu kontroli jazdy na bezpieczeństwo ruchowe, biorąc pod uwagę: bezpieczeństwo systemu bezpiecznej kontroli jazdy, interfejsy z jednej strony z systemami sterowania ruchem kolejowym i z drugiej strony z systemami sterowania pojazdem. Wskazuje także na wagę systemu transmisji oraz procedur utrzymania, a także procedur ruchowych, szczególnie tych stosowanych w sytuacjach awaryjnych. Analizę podsumowano wnioskami dotyczącymi przekazywania do eksploatacji urządzeń przytorowych i pokładowych bezpiecznej kontroli jazdy pociągu.
Due to different reasons a significant modal shift from railway to road transport took place over last decades. The basic reasons are pointed in the paper introduction together with contradicting transport policy taking into account environmental and economical challenges. Political vision to stimulate modal shift from road and air to railway cannot become true without achieving railway technical and operational interoperability. Paper describes wide range of technical barriers between individual intraoperable railway systems in civil engineering structures, traction power supply, control command and signalling and the ways, which are being applied to ensure stepwise converging of the technical solutions taking into account safety and technical compatibility, as well as other essential requirements, namely: reliability, accessibility, health and environment.
PL
Europejska polityka transportowa od dwudziestu już lat zakłada secesję kolei jako ekonomicznie i środowiskowo cennego środka transportu. Tak się jednak nie dzieje, więc pytanie o przyczyny jest jak najbardziej zasadne. Artykuł wychodzi od powodów i uwarunkowań szybkiego rozwoju kolei w pierwszej połowie dwudziestego wieku by pokazać praprzyczyny dzisiejszego braku konkurencyjności kolei oraz wyzwania i rozwiązania proponowane i stosowane dla właściwego uwzględnienia kolei w zrównoważonym systemie transportu w Unii Europejskiej.
Analiza ryzyka jest niezwykle istotnym elementem przy projektowaniu, produkcji i eksploatacji urządzeń technicznych. Zapisy pojawiające się w niektórych normach dotyczących urządzeń srk, szczególnie związanych z bezpieczeństwem, nakładają wręcz na zespoły projektujące i produkujące urządzenia obowiązek przeprowadzania analizy ryzyka. Dowód na to stanowi norma PN-EN 50126, w której pokazany jest cykl życia systemu (np. urządzeń srk). Analiza ryzyka jest tu, jak pokazano na rys. 1, niezbędnym i istotnym elementem cyklu życia systemu. Również przy analizie bezpieczeństwa, niezbędnej do opracowania dowodu bezpieczeństwa, a przeprowadzanej zgodnie z normą PN-EN 50129, istotne znaczenie ma analiza ryzyka. Analiza ryzyka i ryzyko są nierozerwalnie połączone z bezpieczeństwem systemu, dlatego też bierze się je pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o stosowaniu systemu.
EN
Article describes safety estimation rules used in railway transport on the example of control command and signalling systems safety estimation. Methods described in the European standards as well as methods described in the European Commission Regulations have been analysed. Different safety assessment methods were pointed and qualitative and quantitative safety estimation methods were described and compared. Taking control command and signalling systems as an example article describes possible faults and threats which may be caused by them. In accordance with the European Community law risk is described as a joint result of single threat consequences and its' probability (threat frequency). Article describes ways used to create lists of threats. Risk for different threat is then estimated and compared with risk acceptance criteria and included in safety management systems of the railway infrastructure managers and railway undertakings.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.