Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Kształtowanie architektury proekologicznej – budownictwo z surowej ziemi. Realizacja i eksploatacja doświadczalnego budynku w Parku Ekologicznym w Pasłęku

Górski J., Klimowicz J.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2018

|

nr 22

54--62

PL

Wśród działań na rzecz zrównoważonego rozwoju, ekologii, oszczędności energii, istotne jest tworzenie proekologicznej architektury. Jednym z nurtów współczesnej architektury jest stosowanie technologii wynikających z tradycji. Praktycznym przykładem takiego działania jest realizacja doświadczalnego budynku wzniesionego z użyciem technologii surowej ziemi (ziemia ubijana w szalunkach, ziemne bloczki prasowane i bloczki słomiano-gliniane), zlokalizowanego w Parku Ekologicznym w Pasłęku. Projekt opracował zespół autorski z Wydziału Architektury P.W. Budynek został oddany do użytku w 2012 r. Realizacja budynku miała na celu zademonstrowanie metod wznoszenia budynku z surowej ziemi, a następnie umożliwienie badań i obserwacji dotyczących zachowania się konstrukcji w czasie eksploatacji. Budynek pomyślany został jako energooszczędny z możliwością pozyskiwania energii słonecznej metodą pasywną. Zastosowano także dach pokryty zielenią ekstensywną. W artykule przedstawione są założenia projektowe, opis realizacji i rezultaty wizji lokalnych w czasie eksploatacji.

EN

Among the measures for sustainable development, ecology and energy saving, it is important to create a pro-ecological architecture. One of the trends in contemporary architecture is the use of traditional technologies. A practical example of such action is the construction of an experimental building erected with the use of raw earth technology (rammed earth in formwork, earth pressed blocks and straw-clay blocks), located in the Ecological Park in Pasłęk. The project was developed by a team of authors from the Faculty of Architecture at the Warsaw University of Technology. The building was commissioned in 2012. The aim of erecting of this building was to demonstrate the construction methods of raw earth and then to enable research and observation on the behavior of the structure during operation. The building was designed as an energy-saving building with the possibility of obtaining solar energy using the passive method. A roof covered with extensive greenery was also used. The article presents the design assumptions, the description of the implementation and the results of site inspections during the operation.

2

A comparison of the efficiency of riverbank filtration treatments in different types of wells

Górski J., Dragon K., Kruć R.

Geologos

|

2018

|

Vol. 24, No. 3

245--251

EN

In the paper, a comparison of the efficiency of riverbank treatments is outlined for the Krajkowo well field, where different methods of water abstraction are used. The water is extracted from 29 vertical wells that are located at a distance of 60–80 m from the channel of the River Warta and from a horizontal well with radial drains located 5 m below the bottom of the river. The results of a two-year water-quality investigation indicate that the water quality in both types of abstraction system is influenced by the quality of river water. The water quality observed in the horizontal well is closely similar to that of the river water, with similar concentrations of sulphates, nitrates and micropollutants, but a reduction in bacteriological contamination and plankton is clearly seen. The reduction in contaminants is mainly the result of physical processes, such as mechanical entrapment of suspended material and colloids as well as bacteria and plankton. In the vertical wells, the influence of contamination from river water is also visible, but the reduction in contamination is more significant, especially in cases of bacteria, plankton, micropollutants and nitrates, and is determined by both physical and chemical processes, such as sorption, dissolution, red-ox processes and denitrification. The present research shows that river water treatment is more effective in the case of vertical wells. The most favourable distance of a well from the channel of the river, from the perspective of water quality, is 150–200 m, which corresponds to a residence time of about six months.

3

Dwadzieścia pięć lat doświadczeń w uzdatnianiu wód podziemnych w warstwie wodonośnej na ujęciu Wroniawy dla miasta Wolsztyna

Górski J.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 11/2

1257--1263

EN

The water supply for Wolsztyn town and the surrounding villages is located in the Warsaw-Berlin ice-marginal valley near the village of Wroniawy. In the early 1990s, a method of groundwater treatment in the aquifer (Hydrox method) was implemented on this water capture. The implementation was preceded by application of a pilot study at one of the wells of the Wroniawy well-field in 1978. Based on the positive results of the pilot study, the method was implemented over the entire well-field, currently consisting of 8 wells that extract waterfrom the ice-marginal aquifer with a yield of approx. 7000 m3/day. The method is usedfor more than 25 years and allows for the efficient removal of iron and manganese, and for the improvement of water quality in relation to colour, ammonia nitrogen and oxidability. Positive effects are achieved despite major changes in water chemistry in operating conditions related to the inflow of water ofpoor quality from the central part of the ice-marginal valley andfrom Wroniawy village. Moreover, application of the method allows for the long-term operation of wells (the oldest wells have been working for more than 20 years) under adverse hydrochemical conditions. The positive effects of treatment, as well as the positive economic effects as compared to traditional treatment, are achieved through the use of appropriate technical solutions and, above all, by proper observance of technological regimes recognized by the operator under hydrogeological supervision. Positive results obtained on the Wroniawy well-field are worth promoting, taking into consideration the fact that implementation of the method in Poland in some cases was improperly conducted, without hydrogeological supervision, which did not allow for obtaining good treatment effects.

4

Możliwości wykorzystania małych układów kogeneracyjnych w instalacjach prosumenckich

Sztekler K., Górski J., Nowak W., Siwek T., Kalawa W., Żak Ł.

Nowa Energia

|

2017

|

nr 2

56--59

PL

W niniejszej pracy zaprezentowano możliwości zastosowania małych układów kogeneracyjnych do produkcji energii elektrycznej i ciepła łącznie, na przykładzie Laboratorium Układów Kogeneracji (LUK) w Centrum Energetyki - AGH oraz możliwości badawcze laboratorium LUK.

5

Układ sterowania silnikiem BLDC małej mocy

Górski J., Pakuła S.

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2017

|

Vol. 58, nr 5

19--23

PL

W artykule zaprezentowano sterownik silnika BLDC małej mocy. Autorzy zaproponowali rozwiązanie, w którym komutacja jest wykonywana przez układ kombinacyjny na podstawie sygnałów z czujników Halla. Sygnały te wykorzystano również do określenia prędkości kątowej wirnika. Funkcję pomiaru oraz regulacji prędkości pełni układ mikroprocesorowy. Sprzętowy komutator powinien odciążyć procesor, co pozwoli na wykorzystanie układów o niższej mocy obliczeniowej. W dalszej części artykułu opisano przeprowadzone badania eksperymentalne, prezentujące działanie omawianego sterownika. Otrzymane wyniki potwierdzają przewidywane zachowanie układu.

EN

The article presents a low power BLDC motor driver. The authors proposed a solution in which commutation is performed by a combination system based on signals from Hall sensors. These signals were also used to determine the angular velocity of the rotor. The function of measurement and speed control is the microprocessor circuit. Hardware commutation should relieve the processor, which will allow to use systems with lower computing power. The following section describes the experimental studies that presented the operation of the controller. The results confirm the predicted effect of the system.

6

Zastosowanie programu SWMM do oceny funkcjonowania oczyszczalni wód deszczowych

Górski J., Szeląg B., Bąk Ł.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2016

|

T. 16, z. 2

17--35

PL

Prognoza jakości i ilości ścieków deszczowych oraz osadów ściekowych jest bardzo złożona ze względu na stochastyczny charakter zjawisk opadowych oraz procesów gromadzenia i zmywania zanieczyszczeń deponowanych na powierzchni zlewni. Ma to szczególnie duże znaczenie w projektowaniu ciągów technologicznych oczyszczalni wód deszczowych (OWD), gdzie przyjęcie błędnych założeń na etapie obliczeń może doprowadzić do nieprawidłowego funkcjonowania poszczególnych obiektów i urządzeń. Przedstawiona w artykule wstępna ocena funkcjonowania oczyszczalni wód deszczowych przy ul. Witosa w Kielcach, do której dopływają ścieki głównie z terenu pod zabudową jedno- i wielorodzinną, stanowi pierwszy etap badań, mających na celu stworzenie modelu matematycznego analizowanego fragmentu sieci kanalizacyjnej. Model numeryczny oczyszczalni wód deszczowych (OWD) wykonano w programie SWMM (ang. Storm Water Management Model) na podstawie dokumentacji projektowej obiektu oraz wizji terenowej, natomiast model hydrodynamiczny zlewni wraz z siecią kanalizacji deszczowej – na podstawie map topograficznych i zasadniczych. Do obliczeń średniego jednostkowego natężenia deszczu (q) wykorzystano 33 zdarzenia opadowe zarejestrowane w latach 2010–2011, podczas których czas trwania deszczu i wysokość warstwy opadu zmieniały się odpowiednio w zakresach td = 12–1244 min oraz P = 1,8–44,6 mm. Przeprowadzone symulacje działania OWD wykazały, że gdy średnie jednostkowe natężenie deszczu przyjmowało wartości poniżej 10 dm3∙(ha∙s)-1, stopień redukcji zawiesin ogólnych (η) w osadniku zmieniał się w granicach 0,78–0,98, a gdy q = 10–75 dm-1∙(ha∙s), to η = 0,69–0,88. Wykonane w pracy obliczenia mają charakter wyłącznie szacunkowy, ponieważ model nie został skalibrowany na podstawie rzeczywistych wartości natężenia przepływu ścieków deszczowych oraz stężenia zawiesin ogólnych.

EN

Due to the stochastic character of precipitation phenomena combined with an accumulation of pollutants in the catchment area and their wash-off, the prediction of stormwater quantity and quality, its sediments is very complex. It is especially important when designing the stormwater treatment plant’s (STP) stages of technological lines, because there can be massive calculation errors at selection and functions of particular objects and equipment. The preliminary evaluation, of stormwater treatment plant in Witosa St., Kielce shown in the above article, where stormwater runs off mainly from housing estates of single and multi-family houses, is the first stage of researches concerning preparation of the mathematical model of analysed part of a sewer system. The numerical model STP was made by SWMM software and was based on the working plans of the object and field studies, whereas the hydrodynamic modelling with stormwater drainage system were made according to topographic and basics maps. 33 rainfall events were used to measure the amount of average rainfall intensity. They were registered between 2010 and 2011. During that time the rainfall duration and depth of precipitation changed as follows: td = 12–1244 min and P = 1.8– 44.6 mm. The simulations done by STP shown that in case of average rainfall intensity below 10 dm3∙(ha∙s)-1 the reduction of TSS (η) in a catch basin would change into 0,78–0,98, for q = 10–75 dm3∙(ha∙s)-1, the result was η = 0,69–0,88. The calculations carried out at work are only approximate, because the model was not calibrated on the basis of the actual value of the stormwater flow, the rainfall amount and total suspended solids concentrations.

7

Złoże węgla brunatnego Oczkowice : głos za właściwym rozpoznaniem hydrogeologicznym

Przybyłek J., Górski J.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 3

183--191

EN

The article presents a critical opinion about the recognition of hydrogeological conditions described in the geological report on the Oczkowice lignite deposit. It is shown that the report does not include sufficient recognition of hydrogeological conditions as well as chemical analyses of groundwater in the Paleogene-Neogene aquifers, where an upward flow of high salinity groundwater from the Mesozoic basement was found. Moreover, the occurrence of sulphides in the Miocene sediments has not been proven, and it can significantly influence the water quality in the pit. There are also numerous errors and unacceptable simplifications in the numerical hydrogeological model which is an integral part of the report. It is assessed that the recognition of hydrogeological conditions included in the report cannot be treated as a basis for a proper development of neither a report on deposit dewatering nor an Environmental Impact Assessment report.

8

Jakość wody i osadów dennych zbiornika wodnego Lubianka w Starachowicach

Górski J., Bąk Ł., Szeląg B.

Proceedings of ECOpole

|

2016

|

Vol. 10, No. 2

635--643

PL

Określenie ilości osadów dennych gromadzonych w zbiornikach przepływowych ma podstawowe znaczenie w obliczeniu tempa ich zamulania, a tym samym szacowaniu czasu, po upływie którego powinno się je oczyścić z namułów. Zagospodarowanie osadów dennych wydobytych z dna zbiornika możliwe jest wyłącznie po rozpoznaniu ich jakości, która jest ściśle związana z charakterem zlewni, sposobem jej zagospodarowania, a tym samym z jakością spływu powierzchniowego trafiającego do cieku i zbiornika. W artykule przedstawiono wyniki badań stężeń wybranych metali ciężkich (Fe, Hg, Pb, Zn, Ni, Mn, Cu, Cr, Cd) w osadach i wodzie zbiornika zaporowego zlokalizowanego w południowej części miasta Starachowice, na cieku Lubianka, którego przeważającą część zlewni stanowią lasy. Badania terenowe przeprowadzono dwukrotnie: pod koniec czerwca 2012 r., pobierając 8 próbek osadów dennych w stanie quasi-nienaruszonym i dzieląc je do analiz na 20 cm warstewki, oraz na początku marca 2013 r., kiedy zbiornik pokryty był pokrywą lodową - 3 próbki. W przypadku badań jakości wody oprócz metali ciężkich (łącznie 11 próbek) wykonano w 2012 r. podstawowe badania fizykochemiczne (pH, temperatura, azotany, tlen rozpuszczony, zasolenie) przy pomocy przenośnego miernika wyposażonego w odpowiednie sondy, prowadząc pomiary w pionach co 0,5 i 1,0 m. Odnotowane maksymalne stężenia metali ciężkich dla analizowanych próbek osadów dennych i wody wynosiły odpowiednio: 1170 mg·kg–1 i 642 µg·dm–3 (Fe), 0,0023 mg·kg–1 i 0,0020 µg·dm–3 (Hg), 14,35 mg·kg–1 i 7,14 µg·dm–3 (Pb), 7,44 mg·kg–1 i 74,15 µg·dm–3 (Zn), 5,98 mg·kg–1 i 5,79 µg·dm–3 (Ni), 815 mg·kg–1 i 794 µg·dm–3 (Mn), 3,69 mg·kg–1 i 35,12 µg·dm–3 (Cu), 3,73 mg·kg–1 i 46,86 µg·dm–3 (Cr), 4,37 mg·kg–1 i 0,48 µg·dm–3 (Cd).

EN

Determining the amount of bottom sediments that accumulate in flow-through water reservoirs is of key importance for calculating the rate of their silting. The latter provides a basis for estimating the time after which it is necessary to desilt the reservoir. The use of bottom sediments is only possible after evaluating the sediment quality, which is closely related to the catchment character and type of management. Those factors affect the quality of the surface run-off, which is delivered to the water course, and then, the reservoir. The paper presents the results of investigations into concentrations of selected heavy metals (Fe, Hg, Pb, Zn, Ni, Mn, Cu, Cr, Cd) in the sediments and water of a dammed reservoir located in the southern part of the town of Starachowice, on the Lubianka watercourse. A major part of the catchment is covered by forests. Field test were conducted twice: at the end of June 2012, when eight bottom sediment samples were collected in the quasi - undisturbed state, and divided for the sake of analysis into 20 cm layers, and at the beginning of March 2013 with the reservoir covered in ice, when three samples were collected. As regards water quality tests, in 2012, in addition to the determination of heavy metal concentrations (eleven samples in total), typical physical and chemical tests were conducted (pH, temperate, nitrates, dissolved oxygen, salinity). A portable meter equipped with appropriate probes was used, vertical measurement were carried out every 0.5 and 1.0 m. The maximum concentrations of heavy metals in the analysed samples of bottom sediments and water were as follows: 1170 mg·kg–1 and 642 µg·dm–3 (Fe), 0.0023 mg·kg–1 and 0.0020 µg·dm–3 (Hg), 14.35 mg·kg–1 and 7.14 µg·dm–3 (Pb), 7.44 mg·kg–1 and 74.15 µg·dm–3 (Zn), 5.98 mg·kg–1 and 5.79 µg·dm–3 (Ni), 815 mg·kg–1 and 794 µg·dm–3 (Mn), 3.69 mg·kg–1 and 35.12 µg·dm–3 (Cu), 3.73 mg·kg–1 and 46.86 µg·dm–3 (Cr), 4.37 mg·kg–1 and 0.48 µg·dm–3 (Cd), respectively.

9

Developing automatic recognition system of drill wear in standard laminated chipboard drilling process

Kurek J., Kruk M., Osowski S., Hoser P., Wieczorek G., Jegorowa A., Górski J., Wilkowski J., Śmietańska K., Kossakowska J.

Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences

|

2016

|

Vol. 64, nr 3

633--640

EN

The paper presents an automatic approach to recognition of the drill condition in a standard laminated chipboard drilling process. The state of the drill is classified into two classes: “useful” (sharp enough) and “useless” (worn out). The case “useless” indicates symptoms of excessive drill wear, unsatisfactory from the point of view of furniture processing quality. On the other hand the “useful” state identifies tools which are still able to drill holes acceptable due to the required processing quality. The main problem in this task is to choose an appropriate set of diagnostic features (variables), based on which the recognition of drill state (“useful” versus “useless”) can be made. The features have been generated based on 5 registered signals: feed force, cutting torque, noise, vibration and acoustic emission. Different statistical parameters describing these signals and also their Fourier and wavelet representations have been used for defining the features. Sequential feature selection is applied to detect the most class discriminative set of features. The final step of recognition is done by using three types of classifiers, including support vector machine, ensemble of decision trees and random forest. Six standard drills of 12 mm diameter with tungsten carbide tips were used in experiments. The results have confirmed good quality of the proposed diagnostic system.

10

Simplified Probabilistic Analysis of Settlement of Cyclically Loaded Soil Stratum by Point Estimate Method

Przewłócki J., Górski J., Świdziński W.

Archives of Hydro-Engineering and Environmental Mechanics

|

2016

|

Vol. 63, nr 2-3

121--133

EN

The paper deals with the probabilistic analysis of the settlement of a non-cohesive soil layer subjected to cyclic loading. Originally, the settlement assessment is based on a deterministic compaction model, which requires integration of a set of differential equations. However, with the use of the Bessel functions, the settlement of a soil stratum can be calculated by a simplified algorithm. The compaction model parameters were determined for soil samples taken from subsoil near the Izmit Bay, Turkey. The computations were performed for various sets of random variables. The point estimate method was applied, and the results were verified by the Monte Carlo method. The outcome leads to a conclusion that can be useful in the prediction of soil settlement under seismic loading.

11

Zastosowanie programu SWMM do modelowania ilości i jakości ścieków deszczowych

Szeląg B., Górski J., Bąk Ł., Górska K.

Proceedings of ECOpole

|

2015

|

Vol. 9, No. 2

767--775

PL

Ze względu na stochastyczny charakter zjawisk opadowych, a także akumulacji oraz zmywania zanieczyszczeń zgromadzonych na powierzchni zlewni, prognoza jakości i ilości ścieków deszczowych jest bardzo złożona, co może prowadzić do znacznych błędów obliczeniowych na etapie doboru i projektowania ciągów technologicznych oczyszczalni wód deszczowych. Wytyczna ATV A-118 oraz norma PN-EN 752 zalecają do obliczeń hydraulicznych systemów kanalizacyjnych zastosowanie modelowania hydrodynamicznego dla zlewni o powierzchni przekraczającej 200 ha, ale również w przypadku występowania w sieci zjawiska wylania ścieków na powierzchnię terenu, co zdarza się na terenach miejskich stosunkowo często. Ponadto, ze względu na to, że w większości opracowane programy obliczeniowe (SWMM, Mouse, Mike Urban, Civil Storm) mają oprócz zaimplementowanych modułów do symulacji spływu także moduły określania jakości ścieków, wydaje się wskazane przeprowadzenie kompleksowych analiz w tym kierunku. Celem artykułu jest omówienie wyników symulacji numerycznych jakości i ilości ścieków uzyskanych przy pomocy programu SWMM dla zlewni kanału Si9 zlokalizowanej na terenie Kielc. W artykule wykonano obliczenia hydrogramów odpływu ze zlewni i stężeń zawiesiny przy założeniu stałego natężenia deszczu dla czasu trwania td = 15-180 min i prawdopodobieństwa wystąpienia opadu p = 20%. Ponadto opracowano model matematyczny oczyszczalni ścieków deszczowych, który pozwolił określić obciążenia ładunkiem zanieczyszczeń istniejącego ciągu technologicznego oraz ustalić objętość i ładunek zawiesiny ogólnej zrzucanej przelewem burzowym bezpośrednio do odbiornika. Przeprowadzone obliczenia wykazały nieznaczny wpływ jednostkowego spływu na masę zawiesiny ogólnej odpływającej z przedmiotowej zlewni zurbanizowanej.

EN

Due to the stochastic character of precipitation phenomena, and also accumulation of pollutants in the catchment area and their wash-off, predicting the quantity and quality of rainfall wastewater is a very complex task. That can lead to massive calculation errors at selection and design stages of technological lines in rainfall wastewater treatment plants. For hydraulic sewer systems, the guideline ATV A-118 and the PN-EN 752 standard recommend using hydrodynamic modelling for the catchment area of more than 200 ha, but also for cases where the surface flooding occurs, which happens quite often in urban areas. As a majority of computational software tools (SWMM, Mouse, Mike Urban, Civil Storm), in addition to modules for run-off simulations also have those dedicated to wastewater quality assessment, it is justifiable to conduct complex analyses. The paper aims to discuss the results of wastewater quality and quantity numerical simulations obtained with SWMM software for Si9 sewer catchment located in the area of Kielce. For the paper, hydrogram computations were made for the catchment run-off and the suspension concentrations at the assumption of constant intensity of the rainfall of the duration of td = 15-180 min and the precipitation occurrence probability of p = 20%. In addition, a mathematical model of rainfall wastewater treatment plant was developed. That allowed determination of the pollutant load of the existing technological line, and volume and load of suspended solids discharged by the stormwater overflow structure directly into the receiver. The computations that were conducted showed a limited impact of a unit runoff on the mass of suspended solids flowing in from the catchment under consideration.

12

Concrete repair using two-stage concrete method

Abdelgader H. S., Górski J.

Materiały Budowlane

|

2015

|

nr 8

66--68

EN

During the last decades the concrete industry has widely developed in many directions, e.g. improving the methods of pouring concrete in order to achieve high quality concrete and low cost. Two-stage concrete (TSC) is produced by placing coarse aggregate in a form and injecting a cement-sand grout in order to fill the voids between aggregate particles. For economic and technical reasons two-stage concrete is particularly used for construction and repair of massive structures, especially foundations, underwater constructions, and all kinds of construction with closely spaced reinforcement. The paper presents implementations of the two-stage technology in repair works, formulae and guidelines to assess the concrete mechanical parameters, e.g. modulus of elasticity, tensile strength and drying shrinkage. It was found that the modulus of elasticity and splitting tensile strength of two-stage concrete are equivalent or higher than the parameters of conventional concrete of the same compressive strength.

PL

W ciągu ostatnich dziesięcioleci technologia betonowania rozwinęła się w różnych kierunkach, m.in. ulepszając metody przygotowania i układania betonu w celu osiągnięcia wysokiej jakości przy utrzymaniu niskich kosztów. Metoda dwuetapowego betonowania polega na umieszczeniu grubego kruszywa w formie, a następnie wprowadzeniu zaprawy cementowej tak, aby wypełnić puste przestrzenie między cząstkami kruszywa. Ze względów ekonomicznych i technicznych beton otrzymany tą metodą jest stosowany przede wszystkim do budowy i naprawy konstrukcji masywnych, zwłaszcza fundamentów, konstrukcji podwodnych, a także we wszystkich rodzajach konstrukcji z gęsto rozmieszczonym zbrojeniem. W artykule przedstawiono wybrane realizacje, w których wykorzystano taki beton w pracach remontowych, a także wytyczne i wzory opisujące jego parametry mechaniczne: moduł sprężystości, wytrzymałość na rozciąganie i skurcz. Na podstawie badań stwierdzono, że moduł sprężystości oraz wytrzymałość na rozciąganie betonu otrzymanego metodą dwuetapowego betonowania są równe lub większe niż betonu zwykłego o tej samej wytrzymałości na ściskanie.

13

Zastosowanie metody PEM do oceny osiadania warstwy gruntu obciążonej cyklicznie

Przewłócki J., Świdziński W., Górski J.

Inżynieria Morska i Geotechnika

|

2015

|

nr 5

677--682

PL

Osiadania warstwy niespoistego gruntu poddanej obciążeniu cyklicznemu wyznaczone modelem zagęszczania Sawickiego, uzupełnionym o opis probabilistyczny uwzględniający losowe parametry materiałowe oraz losowy charakter cyklicznego obciążenia. Efektywne rozwiązanie uzyskane z wykorzystaniem metody estymacji rozkładem dyskretnym (PEM). Wyznaczenie wartości oczekiwanej oraz odchylenia standardowego osiadania gruntu poprzez rozpatrzenie różnych kombinacji zmiennych losowych, w każdym z analizowanych przypadków. Propozycja uproszczonej analizy zagadnienia.

EN

The stratum of non-cohesive soil subjected to cyclic loading is considered. The settlements of non-cohesive soil layer subjected to cyclic loading determined in terms of compaction model proposed by Sawicki and supplemented by probabilistic approach including variability of model parameters as well as random character of cyclic loading. The effective solution of the probabilistic boundary value problem found using point estimate method (PEM). Determination of mean values and standard deviations of the soil settlement for each of various combinations of random variables. Proposition of the simplified analysis of the problem.

14

Analiza poza nominalnych stanów pracy wentylatora promieniowego (WWOax-20)

Musiał M., Borcuch M., Górski J.

Instal

|

2015

|

nr 2

58--61

PL

Artykuł zawiera opis niestacjonarnych zjawisk, jakie mogą wystąpić podczas eksploatacji wentylatorów. Przedstawiono przyczyny i skutki ich występowania, zamieszczono krótki opis stanowiska pomiarowego i aparatury użytej do pomiarów. Dokonano analizy pracy wentylatora promieniowego pod kątem występowania niestabilności w poza nominalnych warunkach pracy. Wykonano pomiary stanowiskowe wentylatora małej mocy WWOax-20 oraz analizę widmową uzyskanych sygnałów. Analiza wyników pomiarów, a także obserwacja zjawisk towarzyszących pracy wentylatora, pozwoliły zidentyfikować obszary występowania zjawisk niestacjonarnych. Podkreślono znaczenie identyfikacji parametrów i rozróżniania stanów poza nominalnych na podstawie zmian strumienia objętości powietrza. W celu bezpiecznej i efektywnej pracy wentylatora konieczna jest obserwacja zjawisk niestacjonarnych i unikanie towarzyszących im efektów (wibracje, hałas), które mogą prowadzić do uszkodzenia maszyny.

EN

The Article contains short description of phenomena, that can occur during fan operation, including causes and results of their appearance. Short presentation of test stand and measuring devices has been described. The analysis of modified WWOax-20 centrifugal fan operation at unstable region has been done including Fast Fourier Transform of signals. Those research in combination with observation of loudness and vibration occurrence allowed to identify the region of instabilities. The airflow fluctuation usage to indicate the off-design regions has been noticed. It is important to monitor operational parameters to avoid undesirable phenomena that could damage working fan.

15

Probabilistic analysis of a space truss by means of multidimensional variable description

Sorn P., Górski J., Przewłócki J.

Archives of Civil Engineering

|

2015

|

Vol. 61, nr 2

99--123

EN

Probabilistic analysis of a space truss is presented in the paper. Reliability of such a structure is sensitive to geometrical and material imperfections. The objective of this paper is to present a variant of the point estimate method (PEM) to determine mean values and standard deviations of limit loads of engineering structures. The main advantage presented by this method is the small number of sample calculations required to obtain estimators of investigated parameters. Thus the method is straightforward, requiring only preliminaries of probability theory. This approach is illustrated by limit state analysis of a space truss, considering geometric and material imperfections. The calculations were performed for different random models, so the influence of random parameters on the limit load of the truss can be determined. A realistic snow load was imposed.

PL

W pracy przedstawiono probabilistyczną analizę kratownicy przestrzennej. Obciążenia graniczne tego typu konstrukcji są wrażliwe na odchyłki geometryczne oraz zmiany parametrów materiałowych. W obliczeniach niezawodności stosowanych jest wiele metod: metoda Monte Carlo, metody redukujące liczbę realizacji (np. metoda próbkowania warstwowego i hipersześcianu łacińskiego), metoda powierzchni odpowiedzi, sieci neuronowych i inne. Metoda Monte Carlo nie narzuca żadnych ograniczeń na analizowane problemy ale jej zastosowanie wymaga czasochłonnych obliczeń. Z kolei efektywne metody redukcyjne podlegają trudnym do zdefiniowania ograniczeniom. Często stosowane są tzw. metody pierwszego i drugiego rzędu (FORM, SORM), jednakże w praktyce znajdują one zastosowanie jedynie w określonej klasie zagadnień. Efektywne rozwiązanie można też uzyskać wykorzystując metodę estymacji rozkładem dyskretnym (PEM – Point Estimate Method).

16

Wpływ charakterystyk opadowych na parametry hydrogramu odpływu ze zlewni zurbanizowanej 2013

Szeląg B., Bąk Ł., Górski J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2014

|

T. 14, z. 2

103--114

PL

Celem artykułu była ocena wpływu charakterystyk opadowych na parametry hydrogramu odpływu ze zlewni zurbanizowanej, zlokalizowanej na terenie miasta Kielce. Do wyznaczenia hydrogramu odpływu zastosowano model hydrodynamiczny zlewni opracowany w programie SWMM. Do jego kalibracji wykorzystano wyniki badań deszczów i przepływów z lat 2009–2011. W artykule analizowano wpływ rozkładu natężenia opadu I, czasu jego trwania td i prawdopodobieństwa przewyższenia p na parametry hydrogramu odpływu: objętość fali Vc, przepływ maksymalny podczas kulminacji Qdmax, czas przyboru tp, współczynnik asymetrii rozkładu objętości ω. Wysokość opadu określono wzorem Bogdanowicz i Stachy’ego. W badaniach uwzględniono przebieg natężenia opadów opisanych rozkładem opracowanym przez SCS (ang. Soil Conservation Service) typ I, II, III, IV. Wykonane obliczenia wykazały, że wydłużenie czasu trwania deszczu powoduje zwiększenie objętości i wartości parametru kształtu fali odpływu ω, a także wydłużenie czasu przyboru (za wyjątkiem opadu opisanego rozkładem typu I o p = 50%).

EN

The purpose of the article was to evaluate the impact of rainfall characteristics on hydrograph parameters of runoff from urbanized catchment located in the city of Kielce. Hydrodynamic model of the catchment was used with SWMM program to determine the outflow hydrograph. The records of rains and flows since 2009 till 2011 were used for calibration. The effect of rain intensity distribution, its duration td and probability p on hydrograph parameters: wave volume Vc, maximum flow during culmination Qdmax , time of water rising tpand the asymmetry of volume distribution ω was analysed in the paper. The amount of precipitation was determined with the Bogdanowicz and Stachỳ equation. Rainfall intensity distributions SCS type I, II, III, IV were consider in the study. Calculations showed that extending rain duration increased the volume of outflow, hydrograph parameter ω and the time of water rising. The exception was the rainfall of SCS type I, for p = 50% as in this case the higher was td value, the smaller was the shape parameter of inflow hydrograph from the catchment.

17

Wpływ imperfekcji geometrycznych na bezpieczeństwo montażu i naprawy zbiorników cylindrycznych metodą podbudowy

Górski J., Mikulski T., Sorim P.

Przegląd Mechaniczny

|

2014

|

nr 5

23--28

PL

W pracy wyznaczono nośność graniczną zbiorników stalowych o osi pionowej montowanych lub naprawianych z zastosowaniem hydraulicznego systemu podnoszenia konstrukcji. Podniesiony zbiornik, obciążony wiatrem, jest szczególnie narażony na utratę stateczności. Jakiekolwiek deformacje blach mogą w znacznym stopniu obniżyć obciążenie krytyczne konstrukcji. Zbadano wpływ wybranych imperfekcji geometrycznych na nośność montowanych zbiorników. Imperfekcje geometryczne wymodelowano, wykorzystując postaci drgań własnych konstrukcji. Zbadano także wpływ deformacji zbiorników w pobliżu zamocowań podnośników. Przyjęto losowy opis tych deformacji. Ponadto wyznaczono obciążenie krytyczne w przypadku awarii pojedynczych podnośników. W obliczeniach uwzględniono wpływ kierunku wiatru.

EN

Safety analysis of cylindrical vertical steel tanks during assembly process or repairs using a heavylift jack-up system is performed. Stability of the lifted tank is difficult to define. Wind can strongly influence the tank carrying capacity. Any geometric imperfections can Iower the critical load. In the work the influence of geometric discrepancies on the lifted tank capacity is estimated. The geometric imperfections in the shape of free vibration modes are implemented in the finite element models. The influence of random discrepancies around the supports on the tank mechanical behaviour is also analysed. Failures of the hydraulic supports are considered. In this case the dangerous direction of the wind is defined.

18

Korelacje między wybranymi zanieczyszczeniami w ściekach deszczowych

Górska K., Szeląg B., Górski J., Bąk Ł.

Proceedings of ECOpole

|

2014

|

Vol. 8, No. 2

497--504

PL

W ostatnim okresie coraz częściej zwraca się uwagę na fakt, że zanieczyszczenia ścieków deszczowych to nie tylko definiowane odpowiednimi przepisami zawiesiny ogólne i związki ropopochodne, ale też inne związki mające wpływ na środowisko gruntowe i wody odbiornika. Należą do nich m.in. metale ciężkie, chlorki, siarczany, biogeny, zanieczyszczenia mikrobiologiczne. Zróżnicowanie czynników wpływających na jakość ścieków deszczowych, związanych między innymi z zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego czy rodzajem pokrycia terenu oraz prowadzonej działalności człowieka, powoduje, że określenie typowego ich składu jest zadaniem bardzo trudnym, szczególnie jeśli mamy do czynienia z terenami zurbanizowanymi. W rezultacie duże zanieczyszczenie wód opadowych odprowadzanych z terenów miejskich wpływa zdecydowanie na okresowe pogorszenie stanu czystości wód oraz destabilizuje równowagę biologiczną w odbiorniku. W artykule przedstawiono wyniki badań stanu zanieczyszczenia ścieków deszczowych spływających systemem kanalizacyjnym z obszaru wybranej zlewni o typowo miejskim charakterze, zlokalizowanej w centrum Kielc. Do analiz wytypowano wezbrania z okresu letniego i zimowego, w czasie których pobrano za pomocą automatycznego samplera próby ścieków deszczowych i roztopowych. Oznaczono w nich stężenia metali ciężkich (Ni, Cu, Cr, Zn, Pb, Cd), chlorków oraz określono pH i temperaturę. Do oceny korelacji między analizowanymi wskaźnikami zanieczyszczeń zastosowano metodę składowych głównych, a na tej podstawie sporządzono biploty oraz wyznaczono współrzędne czynnikowe.

EN

Recently, increasing attention has been paid to the fact that the rainfall wastewater pollution is defined not only by the suspended solids and oil derivatives, the admissible levels of which are given in regulations, but also by other compounds that affect the soil environment and the waters of the receiver. Those include, among others, heavy metals, chlorides, sulphates, biogenic substances, and microbiological pollutants. The quality of rainfall wastewater is influenced, among others by atmospheric air pollution, type of terrain coverage, and human activity. Diversity of factors that affect the quality of rainfall wastewater is enormous, which makes it extremely difficult to determine a typical composition of such wastewater, especially in urbanised areas. As a result, high pollution of rainfall waters running off from urban areas has a decisive impact on periodic deterioration of water purity and it disturbs the biological balance in the receiver. The paper presents the results of investigations on the pollution of rainfall wastewater running off, through a sewer system, from the area of selected catchment, typically urban in character, located in the centre of Kielce. The analysis was conducted for high water stages occurring in summer and winter periods. Samples of rainfall and spring thaw wastewater were collected using an automatic sampler. Heavy metals (Ni, Cu, Cr, Zn, Pb, Cd) and chloride concentrations, pH and temperature were determined for those samples. To assess the correlation between analysed pollution indexes, the Principal Component Analysis was used, on the basis of which biplots were made and factor coordinates were determined.

19

Koncentracja metali ciężkich w wodzie i osadach dennych małego zbiornika wodnego w Kaniowie

Bąk Ł., Górski J., Szeląg B.

Proceedings of ECOpole

|

2014

|

Vol. 8, No. 1

119--125

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań stężeń jonów wybranych metali ciężkich (Fe, Cr, Zn, Ni, Mn, Cu, Pb, Cd, Hg) w osadach i wodzie małego zbiornika zaporowego zlokalizowanego w miejscowości Kaniów na cieku od Borowej Góry. Do badań pobrano osady i wodę z części górnej, środkowej i dolnej zbiornika. Próbki pobrano dwukrotnie, po raz pierwszy w lipcu 2012 r., a następnie w marcu 2013 r. Zawartość pierwiastków śladowych w wodzie nie przekraczała: 801 μg · dm–3 (Fe), 0,064 μg · dm–3 (Cr), 13,50 μg · dm–3 (Zn), 0,106 μg · dm–3 (Ni), 285 μg · dm–3 (Mn), 2,35 μg · dm–3 (Cu), 6,98 μg · dm–3 (Pb), 3,35 μg · dm–3 (Cd). W przypadku osadów dennych maksymalne odnotowane stężenia metali ciężkich wynosiły: 872 mg · kg–1 (Fe), 15,19 mg · kg–1 (Cr), 26,26 mg · kg–1 (Zn), 16,26 mg · kg–1 (Ni), 750 mg · kg–1 (Mn), 3,58 mg · kg–1 (Cu), 82,56 mg · kg–1 (Pb), 0,73 mg · kg–1 (Cd), 0,0031 mg · kg–1 (Hg). Podjęto również próbę określenia matematycznej zależności między zawartością części organicznych w osadach dennych zbiornika a metalami ciężkimi oraz określono możliwość rolniczego wykorzystania osadów po ich wydobyciu z dna zbiornika.

EN

The paper presents the results of investigations on concentrations of ions of selected heavy metals (Fe, Cr, Zn, Ni, Mn, Cu, Pb, Cd, Hg) in sediments and water in a small dammed reservoir located in Kaniow (the Swietokrzyskie Province, Poland) on the stream flowing from Borowa Gora (Borowa Mount). The sediments and water were collected from the upper, middle, and lower part of the reservoir. The samples were collected twice, first in July 2012, and then in March 2013. The content of trace elements in water did not exceed: 801 μg · dm–3 (Fe), 0.064 μg · dm–3 (Cr), 13.50 μg · dm–3 (Zn), 0.106 μg · dm–3 (Ni), 285 μg · dm–3 (Mn), 2.35 μg · dm–3 (Cu), 6.98 μg · dm–3 (Pb), and 3.35 μg · dm–3 (Cd). As regards bottom sediments, the maximum recorded concentrations of heavy metals were: 872 mg · kg–1 (Fe), 15.19 mg · kg–1 (Cr), 26.26 mg · kg–1 (Zn), 16.26 mg · kg–1 (Ni), 750 mg · kg–1 (Mn), 3.58 mg · kg–1 (Cu), 82.56 mg · kg–1 (Pb), 0.73 mg · kg–1 (Cd), and 0.0031 mg · kg–1 (Hg). An attempt to determine the mathematical relationship between the content of organic matter in sediments and heavy metals was made and the possibility of agricultural utilization of sediments after removal from the bottom was determined.

20

Preliminary assessment of silting and the quality of bottom sediments in a small water reservoir

Bąk Ł., Górski J., Szeląg B.

Journal of Water and Land Development

|

2014

|

no. 21

47--53

EN

The aim of this study was to assess the degree of silting and pollution of bottom sediments in a small water reservoir Lubianka situated in Starachowice, Świętokrzyskie Province, with selected heavy metals (Pb, Cr, Cd, Cu, Ni, Zn, Fe, Mn, Hg). Catchment basin of the reservoir is forested in 92%. Other parts are covered by estates of detached houses, barren lands and green areas. Bathymetric measurements and analyses of trace elements in bottom sediments were made in 2012. After 28 years of exploitation, reservoir’s basin accumulated 43 thousand cubic metres of sediments i.e. 4.7% of its initial volume. Mean annual silting rate was 0.17%. Due to the content of copper and chromium, bottom sediments were classified to the II category (sediments of average pollution) according to geochemical standards. Concentrations of Pb, Cd and Hg in all analysed samples were below geochemical background. In a sample collected at the inlet to the reservoir, the TEL index for chromium was exceeded by 25.6%. In other samples the threshold values of the TEL and PEL indices were not exceeded.

PL

Celem pracy była ocena stopnia zamulenia oraz zanieczyszczenia osadów dennych małego zbiornika wodnego Lubianka wybranymi metalami ciężkimi (Pb, Cr, Cd, Cu, Ni, Zn, Fe, Mn, Hg). Zbiornik jest położony w miejscowości Starachowice w woj. świętokrzyskim,. Zlewnia zbiornika w przeszło 92% pokryta jest lasami. Pozostałą część stanowią osiedla domków jednorodzinnych, nieużytki rolne i tereny zielone. Pomiary batymetryczne oraz badania zawartości pierwiastków śladowych w osadach dennych wykonano w 2012 r. Na podstawie ich analizy stwierdzono, że po 28 latach eksploatacji w czaszy zbiornika odłożyło się 43 tys. m3 osadów. Stanowi to 4,7% jego pierwotnej pojemności. Roczny stopień zamulenia obiektu wynosi średnio 0,17%. Ze względu na zawartość miedzi i chromu osady denne zbiornika zaklasyfikowano do II kategorii według standardów geochemicznych (osady miernie zanieczyszczone). Zawartość ołowiu, kadmu i rtęci we wszystkich analizowanych próbkach była mniejsza od tła geochemicznego. W próbie osadów pobranej u wlotu dopływu do zbiornika stwierdzono przekroczenie wartości wskaźnika TEL dla chromu, które wyniosło 25,6% wartości progowej. W pozostałych próbach nie stwierdzono przekroczeń wartości progowych wskaźników TEL i PEL.