Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 25

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
EN
Metal oxide semiconductor gas sensors are widely used in monitoring of the air pollution. Temperature modulation has been proven to be an efficient technique to improve the performance of those sensors. Changing the temperature of the semiconductor surface can lead to increase in the amount of the information from the sensor response. However, the nonlinear dynamic response is very complex and impedes the analysis. Therefore, the utilization of certain data analysis techniques, including feature extraction methods is required. In this article different techniques of extracting features from temperature modulated sensor response are presented.
PL
Czujniki półprzewodnikowe są powszechnie wykorzystywane w monitorowaniu poziomu zanieczyszczenia powietrza. Jednym ze sposobów poprawy ich właściwości jest zastosowanie techniki modulacji temperatury. Pozwala to między innymi zwiększyć ilość informacji uzyskiwanej z nieliniowej odpowiedzi czujnika. Do tego celu stosuje się odpowiednie metody ekstrakcji cech i analizy danych. W artykule przedstawiono wybrane techniki ekstrakcji cech z odpowiedzi temperaturowo modulowanych półprzewodnikowych czujników gazów.
PL
Autor, wykorzystując literaturę przedmiotu oraz źródła archiwalne, wskazuje najważniejsze kwestie związane z bezpieczeństwem pracy konspiracyjnej w czasie drugiej wojny światowej ZWZ-AK. Nie skupia się wyłącznie na opisaniu struktur i działania kontrwywiadu, na czym w większości koncentrują się badacze przedmiotu, ale zajmuje się również wytycznymi do służby pojedynczego żołnierza i ich realizacją przez żołnierzy podziemia. Ważną częścią artykułu jest wskazanie na wciąż nie do końca wyjaśnioną kwestię, jak wielki wpływ miał kontrwywiad ZWZ-AK na ukazujące się w podziemiu rozkazy oraz instrukcje dotyczące zasad postępowania konspiracyjnego.
EN
The author, using the literature of the subject and archival sources, indicates the most important issues related to the safety of underground work during the World War II of ZWZ-AK. It does not focus solely on describing the structure and operation of counterintelligence, that researchers of the subject mainly focus about, but also deals with guidelines for the service of a single soldier and their implementation by underground soldiers. An important part of the article is an indication of not exactly explained issue of how a huge impact had ZWZ-AK counterintelligence on the orders appearing in the underground and instructions on the rules of the underground proceedings.
EN
Gas-analyzing systems based on gas sensors, commonly referred to as electronic noses, are the systems which enable the recognition of volatile compounds in their working environment and provide the online results of analysis. The most commonly used type of sensors in such systems is semiconductor gas sensors. They are considered to be the most reliable in the long-term applications (more than 1 year), however, their signal tends to drift. Instability of semiconductor gas sensors is one of the most challenging issues to solve in order to get reliable e-nose systems. There are a few causes of drift phenomenon, like i.e. sensors poisoning or aging. On the other hand, drift-like effects are also connected with the influence of environmental parameters such as temperature, humidity or the parameters connected with measurement systems - such as gas flow rate in sensors measurement chamber. In the case of devices for air-quality monitoring, which are exposed to varying environmental conditions it is crucial to develop the robust sensor signals processing system, which is insensitive to the variation of environmental conditions. In this article we present the calibration model for an array of four semiconductor sensors which is able to eliminate the influence of temperature and gas flow rate effect from the sensor responses.
PL
Systemy rozpoznawania lotnych związków oparte na czujnikach gazu umożliwiają identyfikację składu mierzonej mieszaniny gazowej w środowisku pracy i zapewniają uzyskanie wyników w czasie rzeczywistym. Najczęściej wykorzystywanym w takich urządzeniach typem czujników są półprzewodnikowe rezystancyjne czujniki gazu. Pomimo faktu, że czujniki półprzewodnikowe są uważane za najbardziej stabilne i niezawodne, występuje w nich zjawisko dryftu. Istnieje kilka przyczyn tego zjawiska, jak np. starzenie się, bądź zatrucie czujnika. Dryft sygnału jest również związany z wpływem czynników takich jak temperatura, wilgotność bądź prędkość przepływu gazu w komorze pomiarowej. W przypadku urządzeń służących do monitoringu jakości powietrza, niezbędne jest uwzględnienie wpływu tych czynników i eliminacja dryftu z nimi związanego. W artykule przedstawiono propozycję modelu kalibracyjnego dla matrycy czterech półprzewodnikowych czujników gazu, który umożliwia eliminację dryftu związanego z wpływem czynników środowiskowych.
PL
Jednym z najtrudniejszych problemów związanych z użytkowaniem półprzewodnikowych czujników gazu jest brak ich stabilności długookresowej związanej, między innymi, z wpływem czynników środowiskowych takich jak temperatura czy wilgotność. Badania nad wpływem tych czynników na stabilność odpowiedzi czujników są niezbędne, gdyż poznanie mechanizmu ich oddziaływania jest kluczowe dla opracowania skutecznych metod kompensacyjnych, umożliwiających wydłużenie okresu pracy czujnika pomiędzy kalibracjami. W niniejszym artykule przedstawiono wyniki badań stabilności odpowiedzi matrycy czterech półprzewodnikowych czujników gazu pracujących w obecności trzech gazów toksycznych: chloru, amoniaku i siarkowodoru, przy zmiennych warunkach środowiska pracy (w różnych temperaturach oraz wilgotności względnej). Dodatkowo przedstawiono efekty wykorzystania metody CC (ang. Component Correction), w celu kompensacji niestabilności odpowiedzi czujników spowodowanych zmiennymi wartościami wilgotności względnej.
EN
One of the most challenging problem connected with semiconductor gas sensors is the lack of stability of their responses – so called drift. There are a few causes of drift phenomenon, i.e. sensors poisoning or aging. On the other hand, drift-like effects are also connected with the influence of environmental parameters such as temperature or humidity. The investigation on the nature of the drift in sensors responses is crucial for the development of the efficient compensation methods. In this article, the preliminary results of long term stability of a matrix of four commercial semiconductor gas sensors are presented. Sensors, during conducted experiments were working in the presence of three toxic volatile compounds, namely chlorine, ammonia and hydrogen sulfide as well as in the varying environmental conditions (temperature and humidity). Additionally, the influence of varying humidity level on the matrix responses is presented and the utilization of a Component Correction method for mitigation of signals drift is shown.
PL
Systemy analizy gazów wykorzystujące czujniki, bądź matryce czujników oraz odpowiednio dobrane algorytmy analizy danych pomiarowych stanowią atrakcyjną alternatywę dla skomplikowanych urządzeń wykorzystywanych w laboratoriach. Umożliwiają rozpoznanie typu gazów występujących w mierzonej przez czujniki mieszaninie lotnych związków oraz stężenia poszczególnych składników tej mieszaniny w środowisku pracy systemu. W artykule zaprezentowano realizację systemu analizy danych pochodzących z matrycy sześciu półprzewodnikowych rezystancyjnych czujników gazu opartego na przenośnym komputerze Raspberry PI. Analiza danych odbywa się w czasie rzeczywistym, przy pomocy napisanego oprogramowania.
EN
The gas-analyzing systems based on the array of partially selective gas sensors and pattern-recognition techniques are potentially fast and low-cost alternative for other devices, like gas-analysers. They give the possibility of recognition the type and the concentration of measured volatile compounds in their working environment. In this work we present the implementation of gas recognition system, in which the signals from an array of six semiconductor gas sensors are processed in real time using the software written for the portable computer Raspberry PI.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań czujnika elektrokatalitycznym w atmosferze zawierającej chlor. Prezentowane badania dotyczą czujnika wykonanego w technologii ceramicznej na bazie NASICONu posiadającego dwie okrągłe, platynowe elektrody. Wykonano pomiary w różnych temperaturach w celu wyznaczenia optymalnej temperatury działania czujnika.
EN
In this paper performance of an electrocatalytic sensor in presence of chlorine is investigated. Presented studies concern sensor prepared in ceramic technology based on NASICON as a solid electrolyte with two round shaped platinum electrodes. Measurements in different temperatures have been performed in order to determine optimal sensor working temperature.
PL
W tej pracy przedstawiono wyniki badań amperometrycznego czujnika dwutlenku siarki z ciekłym elektrolitem, siarczanortęciową elektrodę odniesienia oraz elektrodę roboczą w postaci membrany wykonanej z polimerowego elektrolitu stałego (Nafionu) pokrytej złotem. Głównym celem przedstawionych badań było określenie wpływu składu elektrolitu wewnętrznego na właściwości czujnika. Przebadano czujnik wypełniony 1M i 5M kwasem siarkowym.
EN
In this work investigation of an amperometric sulphur dioxide sensor with a liquid electrolyte, a mercury sulphate reference electrode and solid polymer electrolyte (Nafion) covered with gold as a working electrode properties is presented. The main goal of this research is to determine the influence of internal electrolyte composition on the sensor properties. Sensor filled with 1M and 5M sulphuric acid has been studied.
PL
W pracy przedstawiono koncepcję systemu wykorzystującego wielowymiarową analizę danych, który służyć będzie do analizy odpowiedzi matrycy czujników gazu w celu identyfikacji lotnych związków występujących w powietrzu. Przedstawione podejście składa się z dwóch etapów. W pierwszym kroku wykonuje się proces kalibracji, polegający na utworzeniu w przestrzeni dwuwymiarowej grupy klas odpowiadających odpowiedziom czujników na konkretne związki. Drugi etap to identyfikacja oraz estymacja koncentracji badanej mieszaniny. Omówiono metody matematyczne wykorzystywane w procesie kalibracji i identyfikacji: metodę analizy głównych składowych (PCA), metodę cząstkowych najmniejszych kwadratów (PLS) i klasyfikatory – k najbliższych sąsiadów (k-NN) oraz Mahalanobisa. Efekt wykorzystania opisywanych metod zademonstrowano na przykładowym wielowymiarowym zbiorze danych dostępnym w literaturze.
EN
In this work, a concept of the volatile compounds identification system based on the gas sensors matrices responses was presented. Proposed approach consists of two stages: calibration and actual measurements. In the stage of calibration, feature extraction techniques transform sensors signals into the new space in order to obtain the classes of single compounds. In the second stage the procedure of identification can be performed by using pattern-recognition techniques. Those methods allow to associate measured parameters of an unknown substance to one of the calibration classes. In this paper, mathematical methods of calibration and classification such as Principal Components Analysis, Partial least Squares and classifiers based on Euclidean or Mahalanobis distance have been described as a part of an air-pollutant identification system based on a gas sensors matrices responses. The result of described mathematical methods implementation using Matlab software has been demonstrated on the prepared for general use multivariate dataset.
EN
In this study properties of Nasicon solid state gas sensors working in electrocatalytic mode are investigated. The principle of operation of such sensors is based on the excitation with a periodic potential signal, while current response is recorded. The sensors are prepared in ceramic technology with two different constructions. One construction is a symmetrical, sandwich type structure with electrolyte between two identical gold electrodes. In the second, the same structure is used, but the electrodes are covered with auxiliary layer of sodium nitrite. Nitrogen dioxide sensing properties of both sensors are determined and compared.
PL
W pracy zostały przedstawione wyniki pomiarów czujnika na bazie Nasiconu pracującego w trybie elektrokatalitycznym. Czujniki takie pobudzane są zmieniającym się napięciem przy jednoczesnym pomiarze odpowiedzi prądowej. Przygotowano czujniki ceramiczne o dwóch różnych typach. Pierwszy z nich to czujnik posiadający dwie identyczne elektrody złote, pomiędzy którymi znajduje się elektrolit stały. Drugi czujnik posiada złote elektrody dodatkowo pokryte warstwą azotanu (III) sodu. Zmierzono i porównano odpowiedzi obu czujników dla różnych stężeń dwutlenku azotu w mieszaninie z powietrzem.
EN
Electrocatalytic gas sensor working principle is based on acquisition of an electric current, while voltage ramp is applied to the sensor. The current-voltage response depends in a unique way on the type and concentration of ambient gas. Usually a linearly changing voltage excitation signal of symmetrical triangular shape in range from 5 V to -5 V is applied to the sensors terminals. In this study investigation results of electrocatalytic gas sensors with voltage excitation of non-triangular shape will be presented. The main goal is to shorten measuring time without negatively affecting electrocatalytic gas sensor properties, such as sensitivity or selectivity. Presented results concern sensors based on NASICON prepared in ceramic technology used for the determination of NO2 concentration in mixtures with synthetic air.
PL
Elektrokatalityczny czujnik gazu pracuje w trybie woltamperometrycznym. Pobudzony jest zmieniającym się napięciem przy jednoczesnym pomiarze prądowej odpowiedzi czujnika. Charakterystyka prądowo-napięciowa ma unikalny kształt, uzależniony od stężenia i rodzaju gazów w otoczeniu czujnika. Jako pobudzenie zazwyczaj stosowane jest napięcie liniowo narastające w zakresie 5...-5 V napięcie o symetrycznym, trójkątnym kształcie. W pracy przedstawiono wyniki badań elektrokatalitycznego czujnika gazu pobudzanego napięciem o kształcie innym niż trójkątne. Celem tego podejścia jest skrócenie czasu pomiaru bez negatywnego wpływu na właściwości czujnika, takich jak czułość lub selektywność. Przedstawione wyniki dotyczą czujnika przygotowanego w technologii ceramicznej na bazie NASICONu zastosowanego do określenia stężenia NO2 w mieszaninie z powietrzem.
PL
W pracy przedstawiono budowę i działanie oprogramowania wykorzystującego metodę elementów skończonych przeznaczonego do symulacji czujników elektrochemicznych na bazie elektrolitów stałych. Program pozwala na graficzne konstruowanie siatki, określanie warunków brzegowych oraz analizę uzyskiwanych wyników symulacji. Program został wykorzystany do określenia rozkładu potencjału zespolonego w spolaryzowanej strukturze czujnika zbudowanego na bazie cienkiej warstwy elektrolitu stałego.
EN
Sensors modeling and simulation allow better understanding of the principle of sensor operation. As a result, optimisation of sensor construction and working conditions is possible without costly and time consuming technological investigations. Equations describing operation of electrochemical sensors are usually complex and have form of differential equations which ,generally, cannot be solved in an analytical way. Hence, there is the need to utilize numerical methods to solve equations characterising sensors. The paper presents construction and operation of the software for simulation of electrochemical sensors based on solid electrolytes. The software was developed with use of the finite element method. The program Visual C++ was used for implementation. The developed program allows arranging the graphical grid geometry, defining the boundary conditions and analyzing the obtained simulation results. The program was used for determining the complex potential distribution in the polarised structure of the sensor built on the basis of a solid electrolyte thin layer. Exemplary simulations show that an asymmetry in the position of electrodes as in Figure 2 can lead to large inaccuracies in determining the electrode overvoltage. The results do not differ from the results of similar studies presented in [6]. It is possible to obtain impedance spectra of simulated structures.
13
Content available remote Structure and electric properties of double magnesium zirconium orthophosphate
EN
Double magnesium zirconium orthophosphate (MZP) is a magnesium ion conducting material. In this work, an MZP structure and properties were studied, especially in relation to its possible application as an active material in gas sensors. Double magnesium zirconium orthophosphate was produced both by sol-gel and solid state methods. The phase composition of the material was studied by X-ray diffraction method. Influence of the synthesis method on the quality of obtained material was significant. The single phase material was obtained by the sol-gel method. The precursors (ZrOCl2•6H2O, NH4H2PO4 and Mg(NO3)2•8H2O) were dissolved in water, the solutions mixed and then dehydrated for 12 h using a hot plate at 75°C. Dried powder was ball milled for 12 h and then uniaxially pressed into pellets that were sintered at various temperatures in the range of 700–1200°C. The influence of a synthesis method on electric conductivity of the samples was investigated by impedance spectroscopy (IS). Cyclic voltammetry (CV) was used to examine the possibility of application of MZP as a sensor in the presence of various gases.
PL
Podwójny ortofosforan magnezowo-cyrkonowy (MZP) jest materiałem przewodzącym jony magnezowe. W prezentowanej pracy badano budowę i właściwości MZP, szczególnie w odniesieniu do jego potencjalnego zastosowania w czujnikach gazowych. Podwójny ortofosforan magnezowo-cyrkonowy wytworzono zarówno metodą zol-żel, jak i metodą reakcji w fazie stałej. Skład fazowy otrzymanych materiałów zbadano za pomocą dyfrakcji promieniowania rentgenowskiego. Wpływ metody syntezy na jakość otrzymanego materiału był znaczący. Metodą zol-żel otrzymano materiał jednofazowy. Prekursory (ZrOCl2•6H2O, NH4H2PO4 and Mg(NO3)2•8H2O) rozpuszczano w wodzie, roztwory mieszano i odwadniona na płycie grzejnej o temperaturze 75°C przez 12 h. Wysuszony proszek mielono w młynie kulowym i prasowano jednoosiowo aby uformować tabletki, które spiekano w różnych temperaturach z przedziału 700–1200°C. Wpływ metody syntezy na przewodność elektryczną próbek badano za pomocą spektroskopii impedancyjnej (IS). Woltamperometrię cykliczną (CV) w obecności różnych gazów wykorzystano do zbadania możliwości zastosowania MPZ jako czujnika gazowego.
PL
W pracy przedstawiono opis przygotowania oraz wyniki pomiarów elektrycznych rezystancyjnych czujników tlenu z wykorzystaniem SrTi0.65 Fe0.35 0₃. Czujniki wykonane zostały dwoma technikami: standardową metodą ceramiczną prasowania proszków oraz metodą wykorzystującą prekursory polimerowe. W ten sposób otrzymano zarówno czujniki w postaci pastylek, jak i cienkich warstw o grubości nie przekraczającej ∼2 µm na podłożu alundowym. Wytworzone czujniki przebadano pod kątem zastosowania jako rezystancyjne czujniki tlenu. Badania przeprowadzono w różnych ciśnieniach parcjalnych tlenu (10 ppm - 20% 0₂) oraz w różnych temperaturach (600...800°C).
EN
In this work a preparation and characterization of electrical properties of SrTi0.65 Fe0.35 O₃ (STF35) is reported. This composition has a very interesting feature; it is the so-called zero-TCR (temperature coefficient of resistivity) material, which means that its conductivity is dependent only on the pO₂ and not on the temperature. Sensors are constructed by two technologies: ceramic sintering of powders to built bulk sensor structure and using polymeric precursors, that allow Iow temperature formation of ceramic functional layers. In this case a dense alumina plates were used as a support for ∼2 µm thick sensors. This method is used for the first time for the fabrication of these sensors. The linear sensor response to pO₂ changes occurs at oxygen concentration of 0.4.. .20%. Temperature dependence of conductivity is very smali for both sensors.
PL
Przedstawiono wyniki badań nad polimerowymi czujnikami wilgotności na bazie polietylenoiminy (PEI). PEI jest rozpuszczalną w wodzie poliaminą. Praktyczne wykorzystanie PEI możliwe jest po ograniczeniu jej rozpuszczalności w wodzie. W pracy opisano metody chemicznej modyfikacji filmu polimerowego, jak również stosowane rozwiązania konstrukcyjne, mające na celu poprawę trwałości i właściwości metrologicznych czujników wilgotności. Główną metodą określania parametrów czujników jest pomiar ich widm impedancyjnych.
EN
Properties of polymer humidity sensors based on polyethyleneimine (PEI) are presented. PEI is a water-soluble polyamine. Water resistance improvement is required for a practical usage of this material. Influence of various polymeric film chemical modification methods, as well as various sensor construction improvements on the sensor stability, durability and performance has been investigated. Basic sensors properties are characterised by impedance spectroscopy.
16
Content available remote Nano-porous alumina humidity sensors
EN
In this paper the details of porous alumina humidity sensors fabricated using anodic aluminium oxidation are presented. The main aim of this study is to establish relations between technological process parameters and electrical properties of sensors. Surface morphology was investigated by scanning electron microscopy. Impedance spectroscopy was used to identify electrical parameters of the sensor.
PL
W pracy przedstawiono nowe podejście do symulacji charakterystyk woltamperometrycznych czujnika elektrokatalitycznego w oparciu o ogólne prawa i równania opisujące zjawiska elektrochemiczne. Opracowano w tym celu odpowiednie oprogramowanie wykorzystujące metodę różnic skończonych. Wyniki symulacji porównano z wynikami pomiarów oraz symulacji uzyskanymi za pomocą stosowanych wcześniej narzędzi.
EN
In the present paper, an improved approach to computer simulation of cyclic voltammetry applied to electrocatalytic solid state sensor is presented. Computer software based on explicit finite difference method was developed. Simulation results are compared with measurement results and results of simulation obtained with tools used earlier.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań polimerowych czujników wilgotności z chemicznie modyfikowanej polietylenoiminy (PEI). Wykorzystując zależność rezystancji czujników od temperatury i wilgotności względnej powietrza, wyznaczono wartości energii aktywacji związanej z jonowym przeniesieniem ładunku. Dokonano oceny wpływu rodzaju zastosowanego podłoża i odczynnika sieciującego na trwałość, właściwości elektryczne oraz na wartości energii aktywacji.
EN
Investigation results of humidity sensors based on chemically modified polyethyleneimine (PEI) are presented. Based on temperature and relative humidity dependence activation energy value, which is related to ionic charge transfer, was evaluated. Influence of sensor substrate and cross-linking agent on sensor durability, electrical properties and activation energy value is presented. Obtained results are confronted with literature.
EN
In this paper the study on the influence of sensor construction on its performance is presented. Properties of sensors prepared with thick film and ceramic technologies will be compared. Thick film sensors were prepared with electrolyte layer and electrodes screen printed on the alumina substrate. Sensors prepared in ceramic technology were in the form of pellets. Lisicon was used as solid state electrolyte. Measurements were conducted in mixtures of high purity gases: nitrogen dioxide, sulphur dioxide and synthetic air of controlled concentration in wide range of temperatures.
PL
Przedstawiono wyniki badań wpływu konstrukcji czujnika na jego właściwości. Porównano właściwości czujników wykonanych w technologiach ceramicznej i grubowarstwowej. Czujniki grubowarstwowe przygotowano poprzez nałożenie kolejno warstw elektrod i elektrolitu na alundowe podłoże. Czujniki przygotowane w technologii ceramicznej miały formę pastylek z elektrodami po obu stronach. Jako elektrolit wykorzystano Lisicon, elektrolit stały z mobilnymi jonami litu. Badania przeprowadzono w mieszaninie o kontrolowanym składzie wysokiej jakości gazów: dwutlenku azotu, dwutlenku siarki, dwutlenku węgla i syntetycznego powietrza w szerokim zakresie temperatur.
PL
Czujniki elektrokatalityczne są zbudowane na bazie elektrolitów stałych. Są pobudzane okresowym sygnałem trójkątnym przy jednoczesnym pomiarze odpowiedzi prądowej czujnika. Odpowiedź czujników elektrokatalitycznych niesie znacznie więcej informacji niż można uzyskać z klasycznych elektrochemicznych czujników amperometrycznych lub potencjometrycznych. W artykule przedstawiono wyniki badań prowadzonych w Katedrze Inżynierii Biomedycznej nad tym typem czujników gazów. Szczególnie omówiono konstrukcje czujników, wyniki badań w wybranych gazach toksycznych oraz metody analizy odpowiedzi czujników.
EN
Electrocatalytic sensors, which are based on the solid state ionic conductors, form a relatively new group of electrochemical gas sensors. Its working principle is based on electric current acquisition, while triangular shape voltage ramp is applied to the sensor. Response of the electrocatalytic gas sensor contains significantly more information comparing with typical amperometric or potentiometric sensors. In this work the investigation results of electrocatalytic gas sensors based on various solid electrolytes, done in Biomedical Engineering Department, are presented. In particular, constructions, results of measurement in the presence of chosen toxic gases and methods of the sensors response interpretation are discussed.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.