Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 16

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
The purpose of research is a systematic approach to the analysis of the formation of the economic potential of the processing enterprises of agrarian and industrial complex from the standpoint of "resources, maximize opportunities, and evaluation of results". The theoretical bases of formation of the economic potential of agribusiness processing companies, including: clarification of the concept of "economic potential of processing enter prises of agriculture" as a set of maximum capacity of enterprises, due to the means at their disposal resources for efficient production, goods, works and services to meet the needs of the market, taking into account factors internal and external environment. Unlike existing, this approach includes not only the capabilities and resources, but also a concrete result, which requires a systematic approach to its evaluation; identification of features of formation of the economic potential of the processing of agricultural enterprises in general, and its structural elements: resource and service. The proposed approach makes it possible to apply the system of science-based criteria and evaluation of the economic potential of indices as a separate enterprise, and in general the processing agribusiness industries.
PL
Celem badań było przeprowadzenie systemowej analizy formowania potencjału ekonomicznego przedsiębiorstw przetwórczych sektora rolno-przemysłowego pod kątem: zasobów, maksymalnych możliwości, rezultatów i oceny. Opracowano teoretyczne podstawy formowania potencjału ekonomicznego przedsiębiorstw przetwórczych sektora rolno-przemysłowego, włączające: uściślone pojęcie „ekonomiczny potencjał przedsiębiorstw przetwórczych sektora rolno-przemysłowego” jako połączenie maksymalnych możliwości przedsiębiorstwa, uwarunkowanych posiadanymi w swej dystrybucji zasobami do efektywnego przebiegu produkcji, towarów, zasobów pracowniczych, usług w celu zapewnienia potrzeb rynku z uwzględnieniem czynników wewnętrznego i zewnętrznego środowiska. W odróżnieniu od istniejących scharakteryzowane podejście uwzględnia nie tylko możliwości i zasoby, ale i konkretny rezultat, co wymaga zastosowania systemowego podejścia do jego oceny, wykazanie osobliwości formowania potencjału ekonomicznego przedsiębiorstw przetwórczych, zwłaszcza sektora rolno-przemysłowego, i ich strukturalnych elementów: zasobów materiałowych i pracowniczych. Zaprezentowane podejście pozwala wykorzystać naukowo uzasadnione kryteria i wskaźniki do oceny potencjału ekonomicznego, zarówno w odniesieniu do pojedynczych przedsiębiorstw, jak również dla całości przedsiębiorstw przetwórczych kompleksu rolno-przemysłowego.
EN
The purpose of research is to develop theoretical bases of formation and development of the market of road transport services, ensuring the effective functioning of the sphere serving in a competitive environment. A competitive strategy of increasing the volume of cargo, based on the expansion of motor-specific and information logistics services in the field of agriculture and improving their quality. Grounded perspective directions, strategic objectives and conditions of a competitive and efficient system of motor transportation service, which is based on the logistics approach, deepening diversification, innovative development of motor transportation organizations. The proposed approach and synergies arising in the scheme of delivery of agricultural and final products, is a major factor determining the marketing strategy and the business strategy of efficient transportation services market in the context of economic integration.
PL
Celem badań było opracowanie teoretycznych podstaw organizacji i rozwoju rynku usług transportowych, zapewniających efektywne funkcjonowanie sfery usług w warunkach konkurencji. Przedstawiona w pracy strategia konkurencji uwzględnia zwiększenie przewozów transportowych, bazuje na rozszerzeniu transportu specjalistycznego i informacyjno-logistycznych usługach w sferze agro-przemysłowego kompleksu (APK) oraz poprawie ich jakości. Określono trendy rozwojowe i zadania strategiczne oraz warunki organizacyjne konkurencyjnego i efektywnego systemu usług transportowych, bazujących na logistyce, poszerzeniu dywersyfikacji, innowacyjności w rozwoju przedsiębiorstw usługowych. Zaproponowane podejście i efektywna współpraca na etapie dostawy produkcji rolniczej i gotowych produktów jest podstawowym czynnikiem określającym marketingową politykę i biznesową strategię efektywnego rozwoju rynku usług transportowych w warunkach konkurencji rynkowej.
EN
Cleaning of the exhaust gasses from vehicle and tractor diesels with an electric filter- -afterburner is one of the most effective methods of soot particulate recovery. Formation of a particles stratum on a collecting electrode requires regular removal of accumulated particles as with rather a thick layer (under corresponding design characteristics) aerodynamic resistance of the electric filter increases. Besides, in case of under-adherence, there can be a break off of this stratum from the electrode surface. In the offered design of a soot electrical filter-afterburner reactivation of a collecting surface is carried out by means of inter-electrode burning. In this paper the theory of inter-electrode burning of the formed bridge of soot particles is considered. When making up a heat balance of a soot element, the heat amount needed to increase the total heat content of the particles layer is determined, and the differential heating equation with due account of varying thermal properties of soot is derived. This differential heating equation is solved by computeraided numerical methods, with preset initial conditions. For a short-term heating under the absence of heat exchange with the environment the differential heating equation is solved analytically. The study results show that: 1. Heating of soot particles by electric current proves inefficiency of a heat-up at the sample initial temperature less than 200°С. It was established that to achieve reasonable burning parameters (heating up to 700°С for no longer than 5 s) is possible at the initial sample temperature exceeding 250°С. 2. When the initial sample temperature is less than 200°С, burning of soot particles results from ionization processes in gas inclusions; field strength between electrodes should not be less than 2 kV·cm–1, and spacing should not exceed 5 mm; when the temperature reaches 250°С and more, Joule heat is engaged in the heat-up process. The value of initial voltage is going up with the decrease in particles layer thickness on an electrode and the increase of heterogeneity of the field between electrodes. It has been established that the most acceptable design is that of collectors plates with 2-5 mm spacing and 650 to 750 V voltage.
PL
Oczyszczanie spalin wysokoprężnych silników ciągnikowych z wykorzystaniem elektrofiltru- dopalacza jest jedną z najbardziej efektywnych metod wychwytywania znajdujących się w nich cząstek sadzy. Formowanie warstwy cząstek sadzy na elektrodzie osadczej wymaga okresowego wydalania osadzonych cząstek, ponieważ w warunkach odpowiednio grubej warstwy (w odpowiednich rozwiązaniach konstrukcyjnych) zwiększa się opór aerodynamiczny elektrofiltru, a także - gdy siły adhezji są niedostateczne - może zachodzić odrywanie warstwy osiadłych cząstek od powierzchni elektrody. W zaproponowanej konstrukcji elektrofiltru-dopalacza sadzy regeneracja powierzchni osadczej realizowana jest za pomocą międzyelektrodowego dopalania. W pracy rozpatrzono teoretycznie proces międzyelektrodowego dopalania tworzącego się mostka z cząstek sadzy. W procesie sporządzania bilansu cieplnego elementu sadzy określono ilość ciepła konieczną do zwiększenia wartości cieplnej warstwy cząstek i otrzymano równanie różniczkowe nagrzewania z uwzględnieniem zmieniających się cieplno-fizycznych właściwości sadzy. Rozwiązywanie równania różniczkowego procesu nagrzewania przeprowadzono metodą cyfrową z wykorzystaniem elektronicznej techniki obliczeniowej (ETO), zadając wstępnie warunki początkowe. W przypadku krótko trwającego procesu nagrzewania, przyjmując warunek niewystępowania wymiany ciepła z otaczającym środowiskiem, równanie różniczkowe nagrzewania rozwiązano analitycznie. Na podstawie wyników badań ustalono, że: 1) nagrzewanie cząstek sadzy drogą przebiegu po nich strumienia elektrycznego świadczy o nieefektywności rozgrzania, gdy temperatura początkowa próbki wynosi poniżej 200°C; osiągnięcie odpowiednich parametrów dopalania (nagrzewanie do 700°C nie dłużej niż 5 s) jest możliwe, gdy początkowa temperatura próbki wynosi powyżej 250°C; 2) w warunkach początkowej temperatury próbki poniżej 200°C zapalenie żarzących się cząstek sadzy zachodzi w rezultacie występowania procesów jonizujących we wtrąceniach gazowych, przy czym napięcie między elektrodami powinno być nie mniejsze niż 2 kV·cm-1, a rozstaw elektrod nie większy niż 5 mm; po osiągnięciu temperatury powyżej 250°C w proces podgrzewania włącza się ciepło Joule’a; wartość początkowego napięcia zapłonowego zwiększa się ze zmniejszeniem grubości warstwy cząstek sadzy na elektrodzie i ze zwiększeniem niejednorodności pola między elektrodami; najbardziej odpowiednia jest konstrukcja, składająca się z płytkowych elektrod z międzyelektrodową odległością 2-5 mm i napięciem 650-750 V.
EN
A method was developed to estimate mechanical impact of soil tilling machines by variations in energy state of soil moisture. The method makes use of thermodynamics laws. Integral parameters of compaction and aeration are obtained, which are defined as the ratio of variation of specific volumetric free energy of soil moisture before and after tilling to its initial value. Physical and mechanical properties of soil, such as hardness, plasticity, etc., depend, for each particular soil, on the amount of moisture in it. When compacting or aerating the soil, we, in terms of thermodynamics, extend work on changing the bond energy between mobile soil aggregates. The difference in bond energy before and after soil tilling shows the quantity of work delivered. This work characterizes a soil tilling implement when considering the process from power standpoint. The designed set of programs allows to map the fields in isoline values of free energy with the aim of natural resource conservation. The paper presents equations to calculate basic hydro-physical characteristics of soil and an integral parameter for estimation of implements by its variation. The results of the comparative studies have shown that in all areas the most effective is the unit T-25N + the experimental plow is the most effective, experimental harrows was a frontal needle harrow in all fields, among serial aggregates the most effective was the aggregate DT-75N + BZTS-1.0 , unit MTZ-82 + 1.0 KZK-kneaded soil and aggregate DT-75N + HCC-3.6 rolled without compacting.
PL
Opracowano metodę oceny mechanicznego oddziaływania narzędzi uprawowych na zmiany stanu energetycznego wody glebowej. Metodę oparto na zasadach termodynamiki. Opracowano całościowe wskaźniki zagęszczenia i spulchnienia, określające stosunki zmian jednostkowej, objętościowej, swobodnej energii Gibbsa wody glebowej do uprawy i po uprawie do jej wartości początkowej. Fizyczno-mechaniczne właściwości gleby, takie jak: zwięzłość, plastyczność itp., zależą od rodzaju gleby i jej wilgotności. Podczas spulchnienia lub zagęszczania gleby, w aspekcie termodynamicznym, wykonuje się pracę, którą zużywa się na zmianę energii wiązania między ruchomymi elementami glebowymi. Różnica energii wiązania po uprawie i przed uprawą przedstawia wartość pracy wykonanej na układzie. Praca ta charakteryzuje narzędzie uprawowe w analizie energetycznej procesu. Opracowany kompleksowy program umożliwia sporządzanie mapy modeli z izoliniami swobodnej energii w celu racjonalnego wykorzystania zasobów naturalnych. W pracy zamieszczono równania opisujące podstawową hydrofizyczną charakterystykę gleby i służące do obliczania sumarycznego parametru oceny narzędzia i jego zmian. Rezultaty przeprowadzonych badań porównawczych wykazały, że na wszystkich polach najbardziej efektywny jest agregat T-25N + eksperymentalny pług, z eksperymentalnych bron najbardziej efektywna na wszystkich polach była frontalna brona igłowa, z seryjnych agregatów najbardziej efektywny był agregat DT-75N + BZTS-1,0, agregat MTZ-82 + KZK-1,0 ugniatał glebę, a agregat DT-75N + RWK-3,6 wałował bez ugniatania.
PL
Sformułowano i zweryfikowano, w programie MathCAD, algorytm obliczeniowy do określania poziomych i pionowych składowych powierzchni nośnej Ab i nacisku Ap obrotowych elementów o sferycznym zarysie powierzchni (np. talerzy bron). Uzupełniono definicje i poprawiono równania na powierzchnię nośną i nacisku w płaszczyźnie poziomej, stycznej do powierzchni gleby. Algorytm wykorzystano do analizowania wpływu – na wartości składowych powierzchni nośnej i nacisku – parametrów konstrukcji talerzy obecnie produkowanych bron talerzowych, w aspekcie głębokości ich pracy i granicznych wartości parametrów regulacji. Stwierdzono, że składowe powierzchni nośnej talerzy w przypadku głębokości pracy h = 50 mm przyjmują wartości bliskie zeru, co oznacza, że dla elastycznie zawieszonych talerzy, podczas płytkiej uprawy, nie występuje kopiowanie, ograniczające ich zagłębianie, oraz ugniatanie bruzdy zewnętrzną (tylną) powierzchnią talerzy. Wraz ze wzrostem głębokości, zwiększają się wartości składowych powierzchni Ab i gdy h = 100 mm wynoszą maksymalnie: 3000 mm2 – pozioma i 1200 mm2 – pionowa. Te największe wartości występują dla mniejszych kątów natarcia i promieni krzywizny oraz większych kątów pochylenia i średnic talerzy. W przypadku głębokości pracy h = 50 mm wartości składowej poziomej wynoszą 1600–7300 mm2, natomiast pionowej, dla większości konstrukcji, tj. pochylonych talerzy o większej średnicy – są mniejsze o 50% (nie przekraczają 4400 mm2). Po zwiększeniu głębokość pracy o 100% (do h = 100 mm) następuje zwiększenie składowej poziomej o 140–155% i składowej pionowej o 175%. Dla talerzy o mniejszej średnicy, ustawionych pionowo, proporcje tych wartości są odwrotne (szczególnie w warunkach większej głębokości pracy): składowa pionowa jest większa nawet o 90% od poziomej.
EN
In the MathCAD computer program there was formulated and verified the computational algorithm to define horizontal and vertical components of the supporting surface Ab and surface of pressure Ap of rotating elements characterized by a spherical surface outline (e.g. harrow discs). Definitions were supplemented and the equations of supporting surface and surface of pressure in the horizontal plane tangential to the surface of the soil were corrected. The algorithm was used for analysis of the impact of design parameters of discs in presently produced disc harrows on the values of components of the supporting surface and the surface of pressure in the aspect of the discs working depth and the limit value of their regulation parameters. It was found that the components of the supporting surface of discs take the values close to zero in case of the lower working depth (h = 50 mm). It means that during shallow tillage when flexibly mounted discs are used the copying effect which reduces penetration does not occur. There is also no compaction of a furrow by the external (back) surface of the discs. With increasing depth there also increase the values of components of the Ab surface and at h = 100 mm they are up to 3000 mm2 (horizontal) and 1200 mm2 (vertical). The highest values occur for smaller angles of attack and curvature radius as well as for higher angles of inclination and higher discs diameters. Under these conditions there is observed maximum of both – copying of the set depth h and soil compaction in the furrow. Much larger values than those discussed above appear in case of the components of surface of pressure of the discs. In case of the working depth amounting to h = 50 mm the values of the horizontal component are 1600–7300 mm2, but in case of the vertical one, for more of the constructions – i.e. inclined discs of greater diameter – they are smaller by 50% (they do not exceed 4400 mm2). For discs of the same diameter positioned vertically the values of horizontal and vertical components are comparable. The increase of working depth by 100% (up to h = 100 mm) causes the increase of horizontal component by 140–155% and of the vertical component by 175%. For discs of smaller diameter positioned vertically the proportion of these values is reversed (especially when the working depth is greater): the vertical component is greater by even 90% than the horizontal component.
PL
Oceniono, w sposób porównawczy, jakość pracy kultywatorów ścierniskowych eksploatowanych w zróżnicowanych warunkach polowych podczas mulczującej, powierzchniowej uprawy gleby średniozwięzłej, o optymalnej wilgotności. Przeprowadzono ją w dwóch terminach - latem i jesienią. Celem uprawy było spulchnienie i podcięcie wierzchniej warstwy gleby na zadaną głębokość oraz wymieszanie jej z resztkami roślinnymi, będącymi na powierzchni. Jako zmienne badawcze przyjęto zróżnicowanie warunków pracy (na trzech polach A-C) i konstrukcji kultywatorów. Na polu A i B występowało niskie ściernisko (0,11 m) po zbiorze pszenicy, z małą ilością masy resztek roślinnych (średnio 753 g·m-2), natomiast na polu C wysokie ściernisko (0,48 m) po zbiorze kukurydzy na ziarno, z bardzo dużą ilością masy roślinnej (średnio 2910 g·m-2). Zróżnicowanie ilości resztek roślinnych na powierzchni gleby (w postaci odchylenia standardowego) wynosiło 113 g·m-2 na polach A i B oraz 611 g·m-2 na polu C. Nastawiana głębokość zmulczowanej warstwy wynosiła 8 cm na polu A i 16 cm na polach B i C. Do uprawy gleby wybrano z produkcji seryjnej dziesięć wersji zawieszanych kultywatorów ścierniskowych o szerokości roboczej 3,0 m oraz wykonano ich charakterystykę techniczną. Jakość pracy kultywatorów oceniono wskaźnikami: głębokością roboczą hh i miąższością hM zmulczowanej warstwy oraz ich nierównomiernością bh i bM. Określono również wartości wskaźnika PR przykrycia resztek roślinnych po pracy kultywatorów. Uzyskane wyniki, w postaci średnich i 95-procentowych przedziałów ufności, porównano na wykresach, wykorzystując analizę jednorodności grup. Średnio dla wszystkich wersji kultywatorów zróżnicowanie głębokości hh było większe w warunkach płytkiej uprawy na polu A (bh = 39%) w porównaniu z głębszą uprawą na polach B i C (32,0–33,5%). Zróżnicowanie miąższości hM było większe na polach A i C (bM = 32%) w porównaniu z uprawą na polu B (26%). Wskaźnik PR przykrycia resztek roślinnych na ściernisku po pszenicy wynosił 93% zarówno dla uprawy płytszej (pole A), jak i głębszej (pole B). Jego wartości w występujących warunkach nie zależą od głębokości roboczej kultywatorów ścierniskowych (małe wartości 95-procentowych przedziałów ufności). Istotnie mniejsze przykrycie resztek stwierdzono natomiast na ściernisku po kukurydzy (62%), w warunkach znacznie większej zmienności wartości PR dla stosowanych wersji konstrukcji. Najmniejszą zmienność głębokości roboczej (bh = 30%) oraz miąższości (bM = 20%) w całym zakresie zróżnicowania warunków pracy na polach A-C stwierdzono dla kultywatora wersji C7. Największe wartości tych wskaźników dla niektórych wersji dochodziły do 50%.
EN
The study comparatively evaluated work quality of the stubble cultivators operating under differentiated field conditions, at mulching cultivation of top soil layer. The medium heavy soil, of optimum moisture content, was cultivated in two terms - the summer and autumn. The cultivation aimed at opening and undercutting the top soil to required depth, and mixing it with plant residues remained on the surface. Differentiated operation conditions (on the three fields A, B, C), and construction of the cultivators were assumed as the research variables. The stubble after wheat harvest on fields A and B was low (0.11 m), with the small amount of crop residues (753 g·m-2 on average), whereas on the field C high stubble occurred (0.48 m), after maize harvested for grain, with very large mass of plant residues (2910 g·m-2, on average). Variation in plant residues on the soil surface (in form of standard deviation) amounted to 113 g·m-2 for the fields A and B, and 611 g·m-2 for the field C. Adjusted depth of soil layer to be mulched attained to 8 cm (for field A), and 16 cm (for fields B and C). Ten versions of tractor-mounted stubble cultivators, of the working width 3.0 m, were selected from series production; their technical characteristics were described. Work quality of the cultivators used was determined by the indices of working depth (hh) and thickness (hM) of mulched layer, as well as their irregularities (bh and bM). The values of PR index (covering of plant residues by cultivators’ operation) were determined, too. Obtained test results (in form of means at 95% confidence intervals) were compared on the diagrams, using the analysis of groups’ homogeneity. On average, for all cultivators’ versions the depth differentiation (hh) was larger at shallow cultivation on the field A (hh = 39%), in comparison to deeper cultivation on fields B and C (32.0-33.5%). Differentiation of the thickness (hM) was higher on the fields A and C (bM = 32%), than at cultivation on the field B (26%). Index of covering plant residues (Pp) on the wheat stubble reached 93%, both, for the shallow (field A) and deeper (field B) cultivation. Its values, under existing conditions, did not depend on the working depth of stubble cultivators (small values for 95 % confidence intervals). However, significantly worse covering of plant residues was observed on the maize stubble (62%), at considerably higher variability of PR value for used construction versions of cultivators. The smallest variability of working depth (bh = 30%) and thickness (bM = 20%), in the whole differentiation range of work conditions on the fields A–C, were found for cultivator of C7 version. The highest values of these indices for some versions reached up to 50%.
PL
Jakość pracy bron talerzowych oceniono, w sposób porównawczy, podczas mulczującej uprawy gleby w dwóch terminach: latem i jesienią. Celem uprawy było spulchnienie i podcięcie wierzchniej warstwy gleby na zadaną głębokość i wymieszanie jej z resztkami roślinnymi będącymi na powierzchni. Jako zmienne badawcze przyjęto zmienność warunków pracy i zróżnicowanie konstrukcji bron. Badania prowadzono na czterech polach A-D o różnej postaci i masie resztek roślinnych: wysokie ściernisko po pszenicy o średniej masie resztek 960 g*m-2 i 2130 g*m-2 oraz po kukurydzy na ziarno (2010 g*m-2), a także poplon gorczycy w fazie kwitnienia (2210 g*m-2). Nastawiana głębokość uprawy wynosiła 0,05 m i 0,11 m. Wybrano z produkcji seryjnej siedem wersji bron talerzowych kompaktowych i jedną klasyczną. Dla wersji klasycznej (w pionowym ustawieniu talerzy) na polach B i C zmieniano także wartość kąta natarcia talerzy. Wykonano charakterystykę techniczną tych bron. Jakość pracy oceniono wskaźnikami: głębokością roboczą h i miąższością hM zmulczowanej warstwy oraz ich nierównomiernością bh i bM. Określono także wartości wskaźnika PR przykrycia resztek roślinnych i gęstości objętościowej γ na powierzchni po pracy bron. Uzyskane wyniki porównano, wykorzystując analizę jednorodności grup.
EN
Work quality of the disc harrows was comparatively evaluated during mulching tillage of soil in two terms - summer and autumn. Mulching tillage aimed at loosening and undercutting the top soil layer to adjusted depth, and mixing it with plant residues remained on the soil surface. Variability of operation conditions were assumed as the research variables. Investigations were carried out on the four fields A-D, of various forms and mass of plant residues: high stubble after wheat, of average residue masses 960 g*m-2 and 2130 g*m-2; the stubble after maize for grain (2010 g*m-2); the mustard aftercrop at blooming phase (2210 g*m-2). Tillage depth was adjusted on 0.05 and 0.11 m. Seven versions of the compact disc harrows and one classic disc harrow, were selected for tests from the series production. For the classic version of harrow (with vertical disc setting), on the fields B and C, the values of disc rake angle were also changed. Technical characteristics of all used disc harrows were described as well. Work quality was evaluated by the following indices: working depth (h), thickness of the mulched layer (hM) and their non-uniformity (bh, BM). The values of plant residue covering index (PR) and bulk density (γ) on the surface after harrow's work were determined, too. Obtained results were compared, using the analysis of group uniformity.
PL
Opracowano oryginalną metodę doboru parametrów konstrukcyjno-eksploatacyjnych procesu redlicowej techniki siewu, minimalizującego nierównomierność głębokości pracy redlic. Uzyskano ją w oparciu o zdefiniowane kryteria doboru w aspekcie jakości głębokości pracy redlic, wiążące głębokość chwilową i jej zmienność (rozrzut w stosunku do głębokości zadanej przez użytkownika) z parametrami eksploatacyjnymi i konstrukcyjnymi siewników uniwersalnych. W wyniku analizy teoretycznej procesu redlicowej techniki siewu sformułowano zależności między głębokością (chwilową i zadaną) pracy redlic a parametrami tego procesu, opracowując w tym celu analityczne modele matematyczne siły nacisku redlic i składowych oporu ich pracy. Uwzględniono wybrane, najistotniejsze w praktyce, rozwiązania układów redlicowych: typy i kształt redlic oraz układy ich zawieszenia. Opracowane modele zweryfikowano pozytywnie dostępnymi metodami (symulacyjnie i empirycznie). Dynamiczny (w czasie trwania procesu siewu) charakter głębokości uzyskano w wyniku równowagi momentu zagłębiającego redlice z ich momentem wypychającym z gleby, wykorzystując równocześnie ogólnie znane zasady teorii mechanizmów i mechaniki gleby. Z teorii mechanizmów zastosowano głównie kinematykę i dynamikę odniesioną do układu redlicowego (tj. redlic i układu ich zawieszenia), natomiast z mechaniki gleby teorię jej skrawania trójściennym klinem wykorzystującą wersory chwilowej prędkości podczas ruchu redlicy w glebie do określenia kierunku i zwrotu sił oporu. Warunkiem pozytywnego efektu jest równoczesne stosowanie tych teorii. Na podstawie opracowanych analitycznych modeli matematycznych siły nacisku redlic i składowych oporu ich pracy zdefiniowano zbiór parametrów procesu redlicowej techniki siewu, wpływających na głębokość pracy redlic i jej nierównomierność, z uwzględnieniem typu i kształtu redlic oraz systemu układu ich zawieszenia. Zaprezentowano przykłady wykorzystania opracowanych modeli matematycznych do symulacji komputerowej, analizującej przebieg procesu siewu w aspekcie jakości głębokości pracy redlic. Przedstawiono przykładowy dobór parametrów procesu redlicowej techniki siewu, ilustrując go wynikami oceny wpływu na głębokość pracy redlic i jej nierównomierność: parametrów eksploatacji, systemu układu zawieszenia oraz typu i kształtu redlic. Opracowana metoda doboru pozwala określać zarówno optymalne warunki wykorzystania siewników w procesie siewu jak też uzasadniać nowe rozwiązania konstrukcyjne układów redlicowych, bez potrzeby prowadzenia długotrwałych i kosztownych badań empirycznych.
EN
An original method was elaborated to select the construction and operation parameters of the coulter seeding technique, minimizing the non-uniformity of coulter working depth. It was obtained on the basis of defined selection criteria in aspect of the quality of coulter working depth, joining the momentary depth and its variability (dispersion in relation to the depth adjusted by the user) with operation and constructional parameters of the universal drill-seeders. As a result of theoretical analysis of the coulter seeding technique process, the relationships were formulated between the coulter working depth (momentary and adjusted by the user) and the parameters of this process; for such purpose the analytical mathematical models of the coulters' pressure force and the components of their working resistance were developed. Selected, most important in practice, coulter system solutions were considered: the types and shape of coulters and their mounting systems. Developed models were positively verified with the use of available methods (empirically and by simulation). Dynamic (during seeding process) character of the depth, was obtained as a result of balance between the coulters' penetrating moment and the moment pushing them out of soil, using simultaneously the general rules of machines' theory and soil mechanics. From the theory of machines, the kinematics and dynamics were mainly applied with reference to the coulter system (ie. the coulters and their mounting system), whereas from the soil mechanics - the theory of soil cutting with a trihedral wedge, using the versors of momentary speed during coulter motion in the soil to determine the direction and sense of resistance forces. Concurrent application of both these theories is a condition of getting positive effects. On the basis of mathematical models elaborated to analyse the coulters' pressure force and their working resistance components, the set of parameters was defined for the process of coulter seeding technique, affecting the coulter working depth and its non-uniformity, taking into account the type and shape of coulters as well as their mounting system. Paper gave the examples of using developed mathematical models to computer simulation, analysing the course of seeding process in aspect of coulter working depth quality. Exemplary selection of coulter seeding technique parameters was presented with its illustration by evaluation results concerning the coulter working depth and its non-uniformity, as affected by factors such as: operation parameters, mounting system, type and shape of the coulters. Elaborated selection method enables both, to determine the optimum conditions of drill-see der usage in seeding process as well as to motivate the new construction solutions for coulter systems, without the necessity of conducting long-lasting and expensive empirical investigations.
PL
Badania empiryczne wykonano po uprawie przedsiewnej, wysiewając nasiona drobne, średnie i grube rzędowo techniką redlicową w otwarte bruzdy. Stosowano trzy wersje przekładni krzywkowej (A, B, C), uwzględniając rodzaj krzywki i liczbę bieżni. Rozłożenie wzdłużne scharakteryzowano liczbą nasion N pszenicy na odcinkach dł. 30 mm i odległością R między nasionami rzepaku i bobiku. Jakość rozłożenia oceniono m.in. odchyleniem standardowym i wskaźnikiem nierównomierności wzdłużnej, odniesionymi do całkowitej drogi L równoważnej 1,25 obrotom aparatu i do ciągu kolejnych fragmentów (1/20) tego obrotu. Wykonano także empiryczne rozkłady częstości rozmieszczenia nasion na drodze L i ocenę ich zgodności z wybranymi rozkładami teoretycznymi. Stwierdzono m.in. duży rozrzut w wartościach tego rozmieszczenia. Cechuje go istotna zmienność wartości w funkcji drogi L: odchylenie standardowe wskaźnika nierównomierności rozłożenia nasion wynosi 14-15,5% dla pszenicy do 26-34% dla bobiku. Istotnie najmniejsza zmienność rozłożenia nasion występuje tylko dla przekładni w wersji A przy wysiewie pszenicy, natomiast mało istotnie największa zmienność dla wersji B przy siewie wszystkich rodzajów nasion. Uzyskane wyniki wskazują, że rozłożenie wzdłużne nasion w siewie techniką redlicową siewnikami uniwersalnymi nie podlega rozkładowi normalnemu.
EN
The empirical investigations were carried out after pre-sowing soil tillage. Small, medium and coarse seeds were drilled in open furrows by using of the coulter technique. Three versions of the cam gear (A, B, C) were applied, considering 2 construction aspects: kind of the cam and the raceway number. Lengthwise distribution was characterized by the number (N) of wheat seeds along the sections 30 mm long and by the distance(R) between the rape and faba bean seeds. The distribution quality was evaluated on the basis of standard deviation and lengthwise non-uniformity index, with reference to both, whole distance (L) equivalent to 1.25 apparatus revolution, and to the sequent fragments (1/20) of this rotation. The empirical frequency distributions of seeds along the distance (L) were determined as well as their compatibility with selected theoretical distributions was estimated. Wide scatter was observed among the values of this distribution. It was characterized by significant variability of the values in function of the distance (L); standard deviation of seed distribution non-uniformity index ranged within 14-15.5% and 26-34% for wheat and faba bean, respectively. Significantly lowest variability in seed distribution occurred only for the version A, at drilling wheat, while the insignificantly highest variability for version B, at drilling all kinds of seeds. Obtained results indicated that the lengthwise distribution of seeds drilled by coulter technique with an universal drill seeders, does not fit to the normal distribution.
PL
Podczas badań empirycznych stosowano kosiarki o różnej szerokości roboczej, pracujące w trzech technikach koszenia: tarczowej, bębnowej i bębnowej ze spulchniaczem pokosów. Energochłonność porównano w aspekcie wyboru mocy współpracującego ciągnika. Wykorzystano zapotrzebowanie na moc w procesie koszenia w przeliczeniu na jednostki: skoszonej masy, szerokości roboczej kosiarek i czasu ich pracy efektywnej, w trzech etapach procesu: fazie rozruchu, biegu jałowego i pracy efektywnej. Stwierdzono istotne różnice w energochłonności badanych kosiarek w fazie rozruchu i pracy efektywnej. Dla pracy jałowej większość kosiarek potrzebuje ok. 2*10(3) W/m. Do rozruchu najmniejsze zapotrzebowanie mocy jednostkowej występuje w kosiarkach tarczowych (2,5*10(3) W/m), a największe w kosiarce 4-bębnowej (18*10(3) W/m) i wzrasta w zależności od liczby tarcz lub bębnów. Całkowita jednostkowa moc pracy efektywnej wynosi od ok. 400 W.s/m.kg dla kosiarek 5-tarczowych do 1000 W.s/m.kg dla bębnowych, przy czym stosowanie spulchniacza palcowego zwiększa tę wartość o dodatkowe 200 W.s/m.kg (tj. o 20%). Zwiększanie szerokości lub zmniejszanie prędkości roboczych powoduje wzrost tej mocy. Dla kosiarek bębnowych energochłonność fazy rozruchu decyduje o wyborze mocy ciągnika biorącego udział w procesie koszenia, a energochłonność etapu pracy efektywnej o zużyciu paliwa w tym procesie, natomiast dla kosiarek tarczowych zarówno o wyborze mocy, jak i zużyciu paliwa decyduje energochłonność etapu pracy efektywnej.
EN
Energy consumption was determined for the process of mowing meadow grass with the rotary mowers of different types. Rotary mowers of various working width and mowing technique (disc, drum and drum with swath loosening) were used in field investigations. Energy consumption was compared in aspect of fitting to the power of cooperating tractor. Power requirement at mowing was determined per mass units of the mown grass, working width and effective work duration, in three stages of the process: at starting, idling and full load. Significant differences were found among the mowers in energy consumption at starting and full load phases. At idle run the power requirement in majority of tested mowers amounts to 2*10(3) W/m. The lowest power requirement at starting was noted in the disc mowers (2.5*10(3) W/m), and the highest in a 4-drum mower (18*10(3) W/m); this power requirement increases with the number of discs or drums. The total power requirement at full load ranges from about 400 W.s/m.kg for a 5-disc mowers, up to 1000 W.s/m.kg for the drum mowers; application of a finger swath loosener increases this value by 20% (additional 200 W.s/m.kg). Power consumption increases at increasing working width and reduction of the working speed. For drum mowers the power consumption at starting phase is deciding on fitting the cooperating tractor power, while the power consumption at full load stage determines the fuel consumption in mowing process. For the disc mowers both, the tractor power and fuel consumption are decisively dependent on power consumption at full load phase.
PL
Jako zmienne warunki eksploatacyjne przyjęto: trzy podstawowe rodzaje nasion (drobne , średnie, grube), normę wysiewu, prędkość roboczą siewnika, pochylenie terenu w kierunku ruchu oraz w kierunku bocznym, a także stopień wypełnienia zbiornika materiałem siewnym. Badania przeprowadzono w powtarzalnych warunkach laboratoryjnych, imitujących - zgodnie z przyjętymi standardami w Polsce i Europie Zachodniej - naturalne warunki pracy. Ilość wysianych nasion opisano dawką wysiewu: Qs dla siewnika i Q dla zespołów wysiewających na szerokości roboczej siewnika oraz wskaźnikiem nierównomierności poprzecznej b. Występowanie zróżnicowania w ilości wysiewanych nasion stwierdzono w wyniku analizy wariancji, wykorzystując m. in. 95% przedziały ufności +/- U dla dawek Qs i Q oraz wskaźnika b. Stwierdzono istotne zróżnicowanie w ilości wysiewanych nasion w stosunku do oczekiwanych norm wysiewu. Wynika ono zarówno ze zmiany warunków eksploatacyjnych, jak też z dokładności wykonawczych siewnika.
EN
Paper deals with the empirical studies aimed at determining and evaluating the effect of variable operation conditions on the rate of seeding with the use of an universal drill-seeder. Constructional solution of drill-seeder from actual series production was used to tests. Three kinds of seeds (fine, medium and coarse), the rate of seeding, working speed of drill-seeder, slope of the ground in traveling and lateral directions and filling ratio of the seed container, were assumed as the variable operation factors. The tests were conducted under rapeatable laboratory conditions simulating - according to the standards accepted in Poland and Western Europe - natural operation conditions. The quantities of seeds were described by a dose of sowing (Qs for drill-seeder and Q for single sowing unit on the working width of drill-seeder) and by an index of lateral irregularity (b). Occurence of differentation in seeding rate was stated as a results of variance analysis at 95% confidence intervals (+/- U) for doses Qs, Q and for an index (b). Significant differentation in the seeding rate as related to expected standards of seeding was observed. It resulted from both, the change of operation conditions and precision of drill-seeder operation. Obtained results were presented in graphical forms.
PL
Podczas badań empirycznych porównano trzy techniki koszenia kosiarkami rotacyjnymi zawieszanymi: 5-tarczową, 2-bębnową i 2-bębnową ze spulchniaczem pokosów. Badania przeprowadzono w naturalnych warunkach podczas koszenia trawy. Do wielkości dynamicznych uwzględnionych w badaniach zaliczono: moment siły na WOM, składowe siły poziome występujące w punktach układu zawieszenia na ciągniku, prędkość kątową WOM i prędkość roboczą ciągnika. Mierzono także inne wielkości charakteryzujące proces koszenia, m. in. czas i drogę, masę plonu, poślizg kół. Energochłonność badanych technik procesu koszenia, opisaną wielkościami rzeczywistymi i jednostkowymi, porównano w trzech charakterystycznych etapach procesu: rozruchu, pracy jałowej i pracy efektywnej.
EN
In empirical tests three techniques of green crop mowing with different tractor - mounted rotary mowers (5-disc mower, 2-drum mower and 2-drum mower with an attachment for swath fluffing) were investigated. Tests were conducted at mowing grass under field conditions. The following dynamic parameters were measured: moment of force at the p.t.o., horizontal component forces occuring at the points of tractor linkage, angular p.t.o. velocity and the tractor running speed. Some other quantities characterizing mowing process, such as the time and path, weight of crop and aheel slip, were also measured. Energy consumptions for investigated mowing techniques, described by actual and unitary parameters, were compared at three characteristic stages of mowing process: at starting, idling and load running.
PL
Celem badań empirycznych było określenie wskaźnika nierównomierności głębokości pracy redlic bh w naturalnych warunkach eksploatacyjnych. Jako zmienne warunki eksploatacyjne przyjęto:głębokość pracy redlic hśr i prędkość roboczą Vsr agregatu siewnik-ciągnik oraz dwa istotne różne stany doprawienia wierzchniej warstwy siewnej gleby, opisane wskaźnikiem nierównomierności powierzchni gleby bHQ i uniesieniem powierzchni gleby HO śr w stosunku do powierzchni pracy kół. Analiza korelacji wykazała istotny wpływ badanych parametrów eksploatacyjnych na jakość pracy redlic, w zależności od sposobu doprawienia warstwy siewnej oraz typu redlic. Oceny dokonano przez estymację modeli regresyjnych wielomiaThe nem stopnia II. Wyniki oceny przedstawiono graficznie na wykresach.
EN
The paper deals with empirical studies aimed to determine the uniformity (quality) of working depth of universal drill coulters under natural operation conditions. Working depth uniformity (quality) of the coulters was characterized by an index of working depth non-uniformity (bh). Following variable factors regarding operation conditions were assumed: working depth of the coulters (hśr), forward speed of tractor-drill set (Vśr) and two significantly different levels of top soil seed-bed preparation discribed by such parameters as an index of soil surface roughness (bHO) and rising of soil surface in relation to the surface of rolling wheels. Analysis of the correlation showed significant effect of considered operation parameters on uniformity (quality) of soulter working depth. The effect was differentiated depending on the way seed-bed cultivation and the type of coulters used. The stated effect was evaluated through the estimation of regression models by 2-nd order polynomial. The results of evaluation were presented in graphical forms.
14
Content available remote Badania stanowiskowe siły nacisku redlic siewników uniwersalnych
PL
Praca dotyczy badań empirycznych mających na celu weryfikację hipotezy, ze zmiana położenia redlicy P (mm) względem powierzchni ustawienia siewnika powoduje zmiany nastawionej przez użytkownika siły nacisku N (daN) redlicy na powierzchnię gleby. Wykonano je w warunkach laboratoryjnych na opracowanym stanowisku pomiarowym. Przyjęto następujące parametry badawcze: zmianę położenia redlicy P (mm), skalę regulacji Lr nastawnej siły nacisku oraz dwa różne typy układu zawieszenia redlic. Uzyskane wartości DNs, przedstawiono graficznie na wykresach. Stwierdzono, że wartość tych zmian zależy od konstrukcji układu zawieszenia redlic (tzn. zarówno od typu rozwiązania, jak i wartości parametrów konstrukcji).
EN
Empirical studies were carried out to verify the hypothesis that the change in coulter position P (mm) towards the surface of drill level varies the force of drill coulter presure Ns (daN) on the soil surface, set up by the user. The measurements on a laboratory stand considered following factors: the changes in coulter position P (mm), scale of adjustment L, set up force of the pressure and two types of coulter suspension system. It was found that the range of changes depended on the design of coulter suspension system (including either, the type of construction and constrution parameters). The results were presented in graphical form.
15
Content available remote Wskaźniki jakości wysiewu w ocenie pracy siewników
PL
Uporządkowano i zestawiono wskaźniki jakości wysiewu nasion, używane do oceny jakości pracy siewników rzędowych uniwersalnych. Uwzględniono podstawowe wielkości, stosowane dotychczas w badaniach i publikacjach krajowych oraz zagranicznych. Podano ich definicje i charakterystyki wraz z formułami matematycznymi. Zdefiniowano również i zaproponowano do wprowadzenia w metodykach badawczych siewników mierniki stopnia wpływu (bezwzględnego i względnego) zmiennych parametrów - np. eksploatacyjnych- na analizowane dotychczas wskaźniki jakości wysiewu.
EN
The indices of seeding quality usually used to evaluating the operation of universal drill-seeders were systematically ordered in the paper. Basic quantities being actually applied in research as well as in local and world publications were considered. Their definitions and characteristics including the mathematical formulas were given. The measures characterizing effects (either, absolute and relative) of variable parameters - e.g. operational ones - on analysed seeding quality indices were also defined and proposed to applying into standard t
16
Content available remote Metoda pomiarów głębokości pracy redlic siewników rzędowych
PL
Przedstawiono cyfrowo-analogową metodę pomiarów głębokości pracy redlic siewników rzędowych, opartą na określeniu różnicy między odległością zagłębienia redlic a odległościa powierzchni gleby w stosunku do wspólnej płaszczyzny odniesienia. Za płaszczyznę odniesienia przyjęto poziomą powierzchnię ustawienia kół jezdnych agregatu ciągnik-siewnik. Oprócz głębokości pracy redlic w metodzie tej określone są także inne, istotne dla badań, parametry badawczo-eksploatacyjne. Podano formuły matematyczne określające mierzoną głębokość pracy redlic. Przeprowadzono również analizę występujących systematycznych błędów pomiarowych. Wykazała ona, że maksymalny błąd (systematyczny) omawianej metody, wynikający z zastosowania czujnika przemieszczeń liniowych, wynosi 0,5-5% w zależności od rozwiązania konstrukcyjnego mechanizmu redlicznego siewników. Przedstawiono również - jako przyklad- rozwiązania konstrukcyjne zastosowanej w tej metodzie aparatury pomiarowej. Dla tak dobranego zestawu pomiarowego maksymalny błąd odczytania głębokości przcy redlic wynosi 1,3%. Zestawiono wady i zalety prezentowanej metody pomiarowej.
EN
A digital-analogue method to measure the working depth of drill-seeder coulters was proposed. The method consists in determination of the difference between coulter penetration depth and soil surface level in relation to common reference surface. The horizontal surface of tractor-drill-seeder ground wheel setting was assumed as the reference surface. Apart from the coulter penetration depth, the other sifnificant research and operation parameters may be also determined by using that procedure. The mathematical formulas defining measured depth of the coulter penetration in soil were given. Systematic measurement errors were analysed as well. The analysis showed that the maximum systematic error of proposed method, connected with the use of a linear relocaction sensor, approximeted within 0.5-5%, depending on the coulter mechanism construction in particular drill-seeder. As an example, the construction of applied measuring device set was also described. For such a measuring set the maxumum error of coulter penetration depth amounts 1.3%. Either, the strong and weak points of presented measuring pricedure were confronted.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.