Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Dlaczego wieloskalowe magazynowanie energii elektrycznej jest nierealizowalne technicznie?

Gajer Mirosław, Handzel Zbigniew

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2024

|

Vol. 65, Nr 6

18--20

PL

W artykule poddano dyskusji zagadnienia związane z wielkoskalowym magazynowaniem energii elektrycznej, które według powszechnie głoszonych opinii ma przyczynić się do rozwiązania problemu braku możliwości odbioru nadmiaru generowanej mocy w farmach fotowoltaicznych podczas godzin okołopołudniowych. Na przykładzie odpowiednich wyliczeń pokazano, że takie wielkoskalowe magazynowanie energii elektrycznej jest na obecnym etapie rozwoju techniki po prostu nierealizowalne fizycznie.

EN

The article discusses issues related to large-scale electricity storage, which is widely claimed to contribute to solving the problem of not being able to collect the excess power genera ted in photovoltaic farms during the hours of solar noon. Using the relevant calculations as an example, it is shown that such large-scale electricity storage is simply not physically feasible at the current stage of technological development.

2

O zeroemisyjnych źródłach energii elektrycznej

Gajer Mirosław, Handzel Zbigniew

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2023

|

R. 91, nr 12

3--6

PL

W nadchodzących latach polską elektroenergetykę czekają fundamentalne zmiany, ponieważ elektrownie cieplne, dostarczając obecnie ponad trzy czwarte energii elektrycznej, mają zostać w zdecydowanej większości całkowicie zlikwidowane. Ponieważ elektrownie te trzeba będzie w końcu zastąpić, z jednej strony kreślone są perspektywy budowy krajowej energetyki jądrowej, a z drugiej strony prezentowane są utopijne wizje świetlanej przyszłości, w której praktycznie cała energia elektryczna pochodzić będzie ze źródeł zeroemisyjnych. W artykule autorzy poddali gruntownej weryfikacji koncepcje związane z przestawieniem krajowej energetyki na źródła zeroemisyjne, wykazując nierealność tego rodzaju przedsięwzięcia. Co więcej, w artykule pokazano, że tzw. źródła zeroemisyjne w istocie nie istnieją, ponieważ każda ze znanych obecnie technologii energetycznych jest w jakimś stopniu szkodliwa dla środowiska naturalnego

EN

In the coming years, the Polish electricity sector is facing a number of fundamental changes, as thermal power stations, currently supplying more than three quarters of the country's electricity, are to be decommissioned in their vast majority. As these power plants will eventually have to be replaced by something, on the one hand the prospects for the construction of a domestic nuclear power industry are outlined, and on the other hand utopian visions of a bright future in which virtually all electricity will come from zero-emission sources are presented. In the article, the authors thoroughly verified the concepts related to the conversion of the domestic energy sector to zero-emission sources, demonstrating the unrealistic nature of such an undertaking. Moreover, the article shows that so-called zero-emission sources do not actually exist, as each of the currently known energy technologies is to some extent harmful to the environment

3

Is photovoltaic capable to replace heat power plants in the future?

Gajer Mirosław, Handzel Zbigniew

Polish Technical Review

|

2023

|

No. 2

1--13

EN

A sudden gain of power installed in Polish photovoltaics during the recent years has been undoubtedly a great surprise for all. From the marginal position few years ago photovoltaics has become the unquestionable leader in respect of the installed power value from among the different types of renewable electric energy sources. It is anticipated that in the current year, the total value of power installed in Polish photovoltaic system will exceed value of 15 GW, leaving far behind – in this respect - wind energetics, even not mentioning other renewable sources of electric energy. Obtaining such high results was mainly possible owing to the state subsidies, developed governmental programs but also to a common enthusiasm which was the share of broad masses of our society – possessing of own power plant on the roof of one’s house became, at a certain moment, something fashionable and also, something which the majority of the owners of single family houses wanted to possess (at least to impress the neighbours). A specific euphoria which appeared in connection with the photovoltaics causes that there are announced extremely ambitious plans for its further development and the anticipated future values of the power installed in the photovoltaic panels make you feel dizzy. During the mentioned discussions, we forget that the heat power plants in Poland still constitute the basis of functioning of electric energy system. They produce still more than ca. ¾ of electric energy, produced in our country. Meanwhile, we may often and often meet the publicly announced opinion that heat power plants are no longer necessary because in the nearest future, the decided majority of the electric energy consumed in the country will come only and exclusively from renewable sources; the supreme role will be, of course, played by photovoltaics. Indeed, according to the respective decisions, which were once undertaken by the governmental authorities, most of the Polish coal-fired power plants will cease completely their activity as soon as during the nearest several years. The authors of the present paper undertake the attempt to answer the question: whether photovoltaics will be able to replace, in the future, Polish heat power plants, intended for liquidation. The answer to such question is univocally negative and not only due to the seasonality of electric energy production in photovoltaic installations but, first of all, due to the impossibility to introduce a very high power (order of tens of gigawatts) to electric network at the peak moment of its generation in photovoltaic installations. The necessary balancing of such high levels of power in the national electro-energetic system is also impossible. The authors try also to give the answer to the question: where we are now in respect of the degree of advancement of investments in photovoltaics and in connection with it, how much electric power may be additionally installed in Polish photovoltaic power plants. The next problem, undertaken by the authors is the attempt to estimate what percentage of the national demand on electric energy may be covered from photovoltaic installations, with the simultaneous economic justification.

PL

Gwałtowny przyrost w ostatnich latach mocy zainstalowanej w polskiej fotowoltaice był bez wątpienia dla wszystkich sporym zaskoczeniem. Z pozycji jeszcze kilka lat temu wyraźnie marginalnej fotowoltaika wysunęła się obecnie pod względem wartości mocy zainstalowanej na niekwestionowanego lidera spośród różnego rodzaju odnawialnych źródeł energii elektrycznej. Przewiduje się, że w bieżącym roku całkowita wartość mocy zainstalowanej w polskiej fotowoltaice przekroczy wartość 15 GW, daleko dystansując pod tym względem energetykę wiatrową, a o innych odnawialnych źródłach energii elektrycznej nawet nie wspominając. Uzyskanie tak wysokiego wyniku stało się możliwe głównie dzięki dotacjom państwowym, rozbudowanym programom rządowym, ale także poprzez zwykły entuzjazm, który udzielił się szerokim masom naszego społeczeństwa - posiadanie na dachu jednorodzinnego domku własnej elektrowni stało się w pewnym momencie po prostu czymś modnym, a także czymś, co większość właścicieli budynków jednorodzinnych chciałaby koniecznie posiadać, chociażby po to, aby zaimponować swoim sąsiadom. Swoista euforia, która zapanowała wokół fotowoltaiki powoduje, że powszechnie głoszone są niezwykle ambitne plany dalszego jej rozwoju, a przewidywane w przyszłości wartości mocy zainstalowanej w panelach fotowoltaicznych przyprawiają wręcz o zawrót głowy. Podczas tego rodzaju dyskusji zapomina się, że w Polsce elektrownie cieplne nadal stanowią podstawę funkcjonowania systemu elektroenergetycznego i to właśnie w nich wytwarzane jest nadal około trzech czwartych produkowanej w naszym kraju energii elektrycznej. Tymczasem coraz częściej można spotkać się z wygłaszanymi na forum publicznym opiniami, że elektrownie cieplne nie są nam już więcej potrzebne, ponieważ w najbliższej przyszłości zdecydowana większość konsumowanej w kraju energii elektrycznej pochodziła będzie tylko i wyłącznie ze źródeł odnawialnych, gdzie oczywiście nadrzędną rolę odgrywać będzie fotowoltaika. Istotnie, zgodnie z ustaleniami, która zapadły swego czasu na szczeblu rządowym zdecydowana większość polskich elektrowni cieplnych opalanych węglem kamiennym bądź brunatnym ma przestać całkowicie istnieć już w przeciągu najbliższych kilkunastu lat. Autorzy artykułu podejmują próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy fotowoltaika będzie mogła w przyszłości zastąpić przeznaczone do likwidacji polskie elektrownie cieplne. Odpowiedź na tak postawione pytanie jest jednoznacznie negatywna i to nie tylko z powodu sezonowości produkcji energii elektrycznej w instalacjach fotowoltaicznej, ale przed wszystkim z powodu niemożności wprowadzenia do sieci elektroenergetycznych mocy rzędu dziesiątek gigawatów w szczycie jej produkcji w instalacjach fotowoltaicznych oraz niewykonalności koniecznego zbilansowania tak wielkich poziomów mocy w krajowym systemie elektroenergetycznym. Autorzy usiłują także udzielić odpowiedzi na pytanie, w jakim miejscu pod względem stopnia zaawansowania inwestycji w fotowoltaikę obecnie się znajdujemy i w związku z tym, ile mocy elektrycznej można w polskich elektrowniach fotowoltaicznych jeszcze dodatkowo zainstalować. Kolejną kwestią poruszoną przez autorów, jest próba oszacowania, jaki procent krajowego zapotrzebowania na energię elektryczną można maksymalnie pokryć z instalacji fotowoltaicznych, aby tego rodzaju postępowanie było jeszcze w jakikolwiek sposób uzasadnione ekonomicznie.

4

Gdzie leżą granice możliwości wzrostu udziału fotowoltaiki w produkcji energii elektrycznej?

Handzel Zbigniew, Gajer Mirosław

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2023

|

Vol. 64, Nr 5

5--7

PL

W nadchodzących latach przewidywany jest dalszy dynamiczny wzrost mocy zainstalowanej w fotowoltaice Przewiduje się, że już za kilka lat moc ta może przekroczyć wartość 30 GW W powszechnej opinii panuje przekonanie, że dalszy jej wzrost jest zjawiskiem jak najbardziej pożądanym i że przynieść to może same tylko korzyści Autorzy artykułu zwracają uwagę na problemy, które pojawią się nieuchronnie wraz z dalszym zwiększaniem mocy zainstalowanej w instalacjach fotowoltaicznych Co więcej, postulują istnienie krytycznej wartości całkowitej mocy zainstalowanej w fotowoltaice, której przekroczenie nie jest już ekonomicznie uzasadnione.

EN

In the coming years, further dynamic growth in installed photovoltaic capacity is expected It is expected that in just a few years this capacity could exceed 30 GW The general opinion is that further growth is a most welcome development and that this can only bring benefits The authors of the article point out the problems that will inevitably arise with further increases in installed PV capacity Furthermore, they postulate the existence of a critical value for the total installed capacity of photovoltaics, beyond which it is no longer economically viable.

5

Czy można zmierzyć średnią temperaturę na ziemi?

Gajer Mirosław, Handzel Zbigniew

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2023

|

Vol. 64, Nr 12

28--30

PL

Według powszechnie głoszonych poglądów obecnie obserwowany jest od co najmniej kilku dekad systematyczny wzrost średniej temperatury na Ziemi, określanej również mianem średniej globalnej temperatury. Próżno jest jednak szukać ścisłej definicji rozważanego pojęcia, w związku z czym można postawić pytanie, na ile wiarygodne są wszelkie stwierdzenia tego pojęcia dotyczące. Autorzy artykułu wykazują, że średniej temperatury na Ziemi nie można w ogóle zmierzyć, gdyż jest to w praktyce niewykonalne i w związku z tym z konieczności musimy opierać się tutaj jedynie na pewnych ekstrapolacjach dokonywanych za pomocą wcześniej opracowanych modeli matematycznych, a to z kolei rodzi kolejne pytania o ich zgodność z rzeczywistością, zakres zastosowania oraz stabilność numeryczną.

EN

According to widely held views, a systematic increase in the Earth's average temperature, also referred to as the global average temperature, has now been observed for at least several decades. However, it is in vain to find a strict definition of the concept under consideration, so the question can be raised as to how reliable are any statements concerning this concept. The authors of the article show that the average temperature of the Earth cannot be measured at all, as this is not feasible in practice and, therefore, we must of necessity rely here only on certain extrapolations made with the help of mathematical models developed in advance, which in turn raises further questions about their correspondence to the reality, their scope of application and their numerical stability.

6

Czy fotowoltaika zastąpi elektrownię Bełchatów?

Handzel Zbigniew, Gajer Mirosław

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2023

|

Vol. 64, Nr 2

21--22

PL

Już za kilka lat rozpocznie się proces likwidacji największej elektrowni cieplnej w Polsce - opalanej węglem brunatnym elektrowni Bełchatów. W powszechnej opinii zdaje się przeważać pogląd, że powstały wskutek tego ubytek mocy w systemie elektroenergetycznym z powodzeniem zastąpiony zostanie generacją ze źródeł odnawialnych - w tym z fotowoltaiki. Jednak, jak wykazują autorzy artykułu, taki scenariusz w praktyce będzie niezwykle trudny do spełnienia.

EN

In just a few years, the process of decommissioning Poland’s largest thermal power plant - the lignite-fired Bełchatów power plant - will begin. The prevailing view seems to be that the resulting loss of capacity in the electricity system will be successfully replaced by generation from renewable sources - including photovoltaics. However, as the authors of the article demonstrate, such a scenario will be extremely difficult to fulfil in practice.

7

Czy dalsze zwiększanie mocy zainstalowanej w polskiej fotowoltaice jest uzasadnione? Część 1

Gajer Mirosław, Handzel Zbigniew

Elektroinstalator

|

2023

|

nr 9

19--23

PL

Fotowoltaika - spośród wszystkich stosownych w Polsce źródeł energii elektrycznej pod względem wartości mocy zainstalowanej w sposób zdecydowany - wysunęła się w ostatnim czasie na pierwszą pozycję. Niedługo moc zainstalowana w panelach fotowoltaicznych powinna przekroczyć 14 GW, a w przyszłości oczekiwany jest dalszy, równie dynamiczny jej przyrost. Niestety, jeśli chodzi o udział fotowoltaiki w polskim miksie energetycznym, to sprawa nie wygląda już tak dobrze, jak mogłoby się wydawać, ponieważ odpowiada ona za niecałe 5% energii elektrycznej wygenerowanej w ciągu całego roku. Autorzy artykułu podejmują próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy udział fotowoltaiki w polskim miksie energetycznym może zostać w przyszłości zwiększony w stopniu znaczącym.

8

Czy dalsze zwiększanie mocy zainstalowanej w polskiej fotowoltaice jest uzasadnione? Część 2

Gajer Mirosław, Handzel Zbigniew

Elektroinstalator

|

2023

|

nr 10

31--33

PL

Fotowoltaika - spośród wszystkich stosownych w Polsce źródeł energii elektrycznej pod względem wartości mocy zainstalowanej w sposób zdecydowany - wysunęła się w ostatnim czasie na pierwszą pozycję. Niedługo moc zainstalowana w panelach fotowoltaicznych powinna przekroczyć 14 GW, a w przyszłości oczekiwany jest dalszy, równie dynamiczny jej przyrost. Niestety, jeśli chodzi o udział fotowoltaiki w polskim miksie energetycznym, to sprawa nie wygląda już tak dobrze, jak mogłoby się wydawać, ponieważ odpowiada ona za niecałe 5% energii elektrycznej wygenerowanej w ciągu całego roku. Autorzy artykułu podejmują próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy udział fotowoltaiki w polskim miksie energetycznym może zostać w przyszłości zwiększony w stopniu znaczącym.

9

Generator struktur syntaktycznych języka norweskiego

Handzel Zbigniew, Gajer Mirosław

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2022

|

Vol. 63, Nr 9

32--33

PL

Tematyka artykułu dotyczy budowy generatora struktur syntaktycznych współczesnego języka norweskiego. Działanie tego rodzaju systemu oparte jest na gramatykach formalnych wprowadzonych do opisu składni języka przez Noama Chomsky’ego. Zadaniem stworzonego przez autorów narzędzia informatycznego jest przede wszystkim wspomaganie procesu nauki języka norweskiego jako języka obcego, a także ułatwienie pracy lingwistów, językoznawców i tłumaczy zainteresowanych współczesnym językiem norweskim.

EN

The subject of the article is the construction of a generator of syntactic structures of modern Norwegian. The operation of such a system is based on formal grammars introduced to describe the syntax of the language by Noam Chomsky. The task of the IT tool created by the authors is primarily to support the process of learning Norwegian as a foreign language, as well as to facilitate the work of linguists, and translators interested in modern Norwegian.

10

Translator DeepL : przełom w tłumaczeniu komputerowym

Handzel Zbigniew, Gajer Mirosław

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2021

|

Vol. 62, nr 6

20--22

PL

Po ponad 60 latach intensywnych badań w dziedzinie przekładu komputerowego to niezwykle trudne zagadnienie można już w zasadzie uznać za w znacznej mierze pomyślnie rozwiązane. Przełomem było pojawienie się kilka lat temu komputerowego translatora DeepL, którego działanie oparte zostało na wykorzystaniu sztucznych sieci neuronowych z uczeniem głębokim. Obecnie system DeepL umożliwia dwukierunkowe tłumaczenie pomiędzy prawie 30 językami i jak dotychczas jest zdecydowanie bezkonkurencyjny.

EN

After more than 60 years of intensive research in the field of computer translation, this extremely difficult issue can now, in principle, be considered largely successfully solved. The breakthrough came a few years ago with the appearance of the computer translator DeepL, whose operation was based on the use of artificial neural networks with deep learning. Currently, the DeepL system enables bi-directional translation between almost 30 languages and is so far unrivalled.

11

Oprogramowanie klasy machine-aided human translation jako narzędzie informatyczne umożliwiające gromadzenie i przechowywanie wiedzy o zagrożonych wymarciem językach

Handzel Zbigniew, Gajer Mirosław

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2021

|

Vol. 62, nr 2

33--35

PL

Tematyka artykułu dotyczy zagadnień związanych z opracowywaniem narzędzi informatycznych przeznaczonych dla lingwistów zainteresowanych badaniem języków zagrożonych wymarciem. Autorzy przedstawili propozycję budowy narzędzi stanowiących generatory struktur syntaktycznych oraz systemów wspomagających przekład, które mogą posłużyć jako środek do usprawnienia rekonstrukcji i rewitalizacji zagrożonych wymarciem języków.

EN

The scope of the article concerns issues related to the development of computer tools intended for linguists interested in the study of languages threatened with extinction. The authors present a proposal for the construction of tools that are generators of syntactic structures and machine-aided human translation systems, which can serve as a means of improving the reconstruction and further revitalization of endangered languages.

12

Rewitalizacja zagrożonych języków z wykorzystaniem generatorów struktur syntaktycznych

Handzel Zbigniew, Gajer Mirosław

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2020

|

Vol. 61, nr 4

20--21

PL

W artykule poruszono zagadnienia związane z budową generatorów struktur syntaktycznych. Tego rodzaju narzędzia informatyczne pozwalają na generowanie poprawnych składniowo zdań w wybranym języku. Oryginalną propozycję autorów stanowi zastosowanie generatorów struktur syntaktycznych na potrzeby wspomagania procesu rewitalizacji języków zagrożonych wymarciem.

EN

In the paper we present the issues related with syntactic structures generators. Such computer tools allow us to generate syntactically correct sentences in selected language. The original proposal of the authors is application of syntactic structures generators for the purpose of revitalization of endangered languages.

13

Wybrane zagadnienia przekładu wspomaganego przez komputer

Handzel Zbigniew, Gajer Mirosław

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2019

|

Vol. 60, nr 12

56--58

PL

W artykule autorzy przedstawili propozycję systemu wspomagającego przekład należącego do kategorii MAHT (Machine-Aided Human Translation). Na wybranych przykładach omówiono zasady funkcjonowania tego rodzaju systemu dla języka szwedzkiego. Rozważany system może wspomagać prace tłumacza, jak i stanowić pomoc dydaktyczną w nauce języka obcego. Innym obszarem jego potencjalnych zastosowań jest rekonstrukcja i rewitalizacja zagrożonych wymarciem języków.

EN

In the paper we propose a machine translation computer tool that belong to the broader category of MAHT (Machine-Aided Human Translation systems). We present on the basis of selected examples the way of work of such system for the Swedish language. The system can be both used as a tool that facilitates the work of translator and can also constitute a didactic aid which can be very useful for the persons who are learning a foreign language. Another area of potential employment of MAHT is reconstruction and revitalization of endangered languages.