The article presents results of a science experiment which enabled analysing the operation of the gas injector used to supply dual-fuel compression-ignition engines with the addition of LPG. The tests were performed by applying the constant difference of pressure between the gas injection pressure and the pressure in the tank where the gas is stored. The purpose of this investigatory experiment was to answer the question of how the gas dose changes in the case of gas injection into the tank with the increasing pressure and what is the actual dose obtained in the case of controlling the injector with injection duration times approaching its opening times. To facilitate the above, a laboratory test stand was built, enabling generation of the gas doses such as those in real engines. Thanks to the experiment, it was possible to determine the characteristics of an injector operating with pressure compensation. Due to the obtained characteristics, the analysis was conducted of the influence of the gas injection control parameters on the size of the obtained gas doses.
PL
W artykule przedstawiono wyniki eksperymentu badawczego pozwalającego na analizę pracy wtryskiwacza gazowego, stosowanego do zasilania dwupaliwowych silników o zapłonie samoczynnym, dodatkiem LPG. Badania wykonano, stosując stałą różnicę ciśnienia, między ciśnieniem wtrysku gazu i ciśnieniem w zbiorniku magazynującym gaz. Celem wykonania eksperymentu badawczego, była odpowiedź na pytania, jak zmienia się dawka gazu w przypadku wtrysku gazu w zbiornik z rosnącym ciśnieniem oraz jaką rzeczywistą dawkę, uzyskujemy w przypadku sterowania wtryskiwaczem z czasami wtrysku, bliskimi czasu jego otwierania. W tym celu zostało zbudowane stanowisko laboratoryjne, umożliwiające generację dawek gazowych, takich jak w rzeczywistych realizacjach silnikowych. Dzięki eksperymentowi określono charakterystykę wtryskiwacza, pracującego z kompensacją ciśnienia. Dzięki otrzymanym charakterystykom, dokonano analizy wpływu parametrów sterowania wtryskiem gazu na wielkość otrzymanych dawek gazowych.
The article presents the results of the attempted definition of the flow factor in the nozzle of the gas injector used to supply the dual-fuel engines with the diesel and LPG fuel (a mixture of propane and butane). The factor represents the current cross-sectional surface area of the injector nozzle, changing during injection of the gas dose. The article is a consequence of analyses performed on the basis of the investigative experiment, due to which the characteristics of the gas injector was determined. The research test stand has been shortly described, as well as the results of the actual characteristics of the mass flow through the nozzle of the LPG injector. A simple design of the flow factor has been suggested. Calculations have been made using the obtained relationship and the results have been compared with the real flow. The result discrepancies are easily placed within deviations resulting from the unstable work of a system generating the LPG flow.
PL
W artykule przedstawiono wynik próby, zdefiniowania współczynnika przepływu przez dyszę wtryskiwacza gazowego, stosowanego do zasilania dwupaliwowych silników, olejem napędowym i paliwem LPG (mieszaniną propanu i butanu). Współczynnik reprezentuje aktualną powierzchnię przekroju dyszy wtryskiwacza, zmieniającą się w trakcie wtrysku dawki gazowej. Artykuł jest konsekwencją, analiz dokonanych na podstawie eksperymentu badawczego, dzięki któremu wyznaczono charakterystykę wtryskiwacza gazowego. Przedstawiono krótko stanowisko badawcze i wyniki rzeczywistej charakterystyki masowego przepływu przez dyszę wtryskiwacza LPG. Zaproponowano prostą strukturę współczynnika przepływu. Wykonano obliczenia z wykorzystaniem otrzymanej zależności i porównano wyniki z rzeczywistym przepływem. Rozbieżności wyników, mieszczą się w zakresie odchyłek wynikających z niestabilnej pracy układu generującego przepływ LPG.
The article presents results of the tests of the gas injector used to supply the dual-fuel engines with compression-ignition with the LPG addition. The test was performed with a variable pressure difference, upstream and downstream of the injector. The purpose of this research was to determine the actual characteristics of the injector on the basis of the measurement of the mass of portioned gas doses. The experiment assumption was the realisation of the LPG dose, similarly as in the real conditions. The parameters of the gas state, the temperature, pressure, and dose sizes, were such as those observed during the injector’s engine work. Performing the experiment was possible due to the built laboratory stand, designed to enable completion of the abovementioned tasks. A series of tests was performed, consisting of measurements of the mass of the subsequent gas doses, which allowed for accomplishing the injector’s characteristics. The actual dose was determined and the influence of the injector’s work parameters on changes in the gas flow.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań wtryskiwacza gazowego, stosowanego do zasilania dwupaliwowych silników o zapłonie samoczynnym, dodatkiem LPG. Badania wykonano, stosując zmienną różnicę ciśnienia, przed i za wtryskiwaczem. Celem badań było określenie rzeczywistej charakterystyki wtryskiwacza, na podstawie pomiaru masy dozowanych dawek gazowych w określonych warunkach ciśnienia LPG. Założeniem eksperymentu, była realizacja dawki LPG, analogicznie do warunków rzeczywistych. Parametry stanu gazu, temperatura, ciśnienie i wielkości dawek, były takie jak podczas pracy silnikowej wtryskiwacza. Wykonanie eksperymentu było możliwe, dzięki zbudowanemu stanowisku laboratoryjnemu. realizującemu opisane powyżej zadania. Wykonano serię badań, dokonując pomiaru masy kolejnych dawek gazowych, co pozwoliło na wykonanie charakterystyk wtryskiwacza. Określono rzeczywistą dawkę i wpływ parametrów pracy wtryskiwacza na zmiany przepływu gazu.
Dynamiczny rozwój technologii i aplikacji internetowych, takich jak: Google Maps, Big Maps, Open Street Maps oraz łatwy dostęp do szerokopasmowego Internetu spowodowały, iż znaczna część społeczeństwa zaczęła wykorzystywać aplikacje mapowe w codziennym życiu. Równocześnie, coraz więcej usług świadczonych przez podmioty komercyjne oraz jednostki administracji publicznej wykorzystują rozwiązania oparte o interaktywne mapy udostępnione przez portale internetowe (geoportale). Oznacza to, że funkcje niegdyś dostępne tylko dla specjalistów z dziedziny Systemów Informacji Geograficznej (ang. geographic information system, GIS) zostały udostępnione praktycznie każdemu użytkownikowi komputerów i urządzeń mobilnych. Koncentrując się na różnorodności posiadanych umiejętności użytkowników Internetu autorzy zaprojektowali geoportal wspierający partycypację (ang. public participation geographic information system, PPGIS) w procesie planowania przestrzennego w oparciu o filozofię projektowania zorientowanego na użytkownika (ang. user centred design, UCD). W trakcie wytwarzania oprogramowania autorzy zastosowali metodyki zwinnego programowania (Agile Manifesto), które dzięki iteracyjnemu podejściu w szybki sposób pozwoliły na wprowadzenia zmian wynikających z potrzeb użytkowników. W wyniku 4 iteracji z wykorzystaniem metod badania interakcji pomiędzy człowiekiem a komputerem (ang. human computer iteraction, HCI) powstał geoportal z funkcjami pozwalającymi spełnić zapotrzebowanie potencjalnych użytkowników w kontekście prowadzenia dyskusji z wykorzystaniem interaktywnych map. Badania, w ramach których powstał geoportal, zostały sfinansowane ze środków Narodowego Centrum Nauki, numer grantu 2012/05/B/HS4/03850.
EN
A dynamic development of technologies and applications such as Google Maps, Big Maps, Open Street Maps as well as an easy access to broadband Internet have led to the proliferation of map applications and their wide-spread use. Concurrently, a growing number of services provided by commercial entities and public administration use solutions based on interactive maps available through geoportals. This means that capabilities once available only to Geographic Information Systems (GIS) specialists have become available to virtually every computer or mobile device user. Taking into account the diversity of Internet user skills we designed a geoportal enabling public participation in the land use development planning process, based on the methodology of user-centred design (UCD). In the development of the software we followed Agile set of principles (Agile Manifesto) which, thanks to an interactive approach, made it possible to quickly adjust the software functionalities in accordance with the user’s emerging needs. As a result of four usability tests, which have been conducted in accordance with the human-computer interaction research methods, a new, user-friendly geoportal was developed. The system provides functionalities that meet the needs of potential users in the context of online discussions with the use of interactive maps. The geoportal research reported herein was supported by a research project funded by the National Science Centre 2012/05/B/HS4/03850.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The main objective of this article is to develop Bayesian optimal control for a class of linear stochastic discrete time systems. By taking into consideration that the disturbances in the system are given by a random variable having a uniform distribution with a natural parameter, we prove that the control in the sense of Bayes is the solution of a linear system of algebraic equations for the conjugate priors.
PL
W pracy tej rozważa się zagadnienie sterowania optymalnego liniowym systemem dynamicznym z dyskretnym czasem, przy addytywnych zakłóceniach. Zakłócenia są niezależnymi zmiennymi losowymi o jednakowym rozkładzie podanym z dokładnością do parametru. Sterowanie odbywa się w układzie zamkniętym. Funkcja strat to nieujemnie określona forma kwadratowa zależna od stanu systemu i zastosowanego sterowania. Horyzont sterowania jest ograniczony zmienną losową o znanym rozkładzie, niezależną od zakłóceń, a pomiary stanu nie są obarczone błędem. Wykorzystując metodę programowania dynamicznego wyznaczono analityczna postać algorytmu bayesowskiego sterowania optymalnego w układzie zamkniętym: dla zakłóceń o rozkładzie jednostajnym na [0; λ] oraz dla zakłóceń o rozkładzie jednostajnym na [λ1; λ2].
This article presents methods of acquisition of information from vehicle electronic components, with the purpose of its use to control the additional devices. These additional devices can comprise an LPG fitting, which was installed on a tested vehicle. Also, the way of modifying the contents of the engine control unit has been shown in order to examine the influence of the serial settings of the injection timing. Information that can be obtained from the CAN (Controller Area Network) allow for the lack of interference with the original manufacturer wiring, not disturbing the analogue signals at the same time. Modification of controller memory contents enables the improvement of performance parameters, especially in the case of the compression-ignition engine being fuelled with the addition of LPG. In the Summary section, the dynamometer test results of the modified vehicle have been presented. The tests were conducted for different control parameters during powering with Diesel fuel exclusively, as well as with the addition of LPG.
PL
W artykule przedstawiono metody pozyskiwania informacji z elektronicznych podzespołów pojazdów w celu wykorzystania ich do sterowania dodatkowymi urządzeniami. Tymi dodatkowymi urządzeniami może być instalacja LPG, która została zainstalowana w badanym pojeździe. Przedstawiono również sposób modyfikacji zawartości jednostki sterującej silnika w celu zbadania wpływu seryjnych nastaw kąta wyprzedzenia wtrysku. Informacje, które można pozyskać z sieci CAN pozwalają na brak ingerencji w fabryczną instalację elektryczną, nie zakłócając tym samym sygnałów analogowych. Modyfikacja zawartości pamięci sterownika pozwala na poprawę parametrów użytkowych, zwłaszcza w przypadku zasilania silnika o zapłonie samoczynnym dodatkiem LPG. W podsumowaniu zaprezentowano wyniki badań hamownianych modyfikowanego pojazdu. Badania przeprowadzono dla różnych parametrów sterowania podczas zasilania wyłącznie olejem napędowym jak również z dodatkiem LPG.
Ze względów ekonomicznych i ekologicznych poszukiwane są alternatywne sposoby zasilania silników spalinowych. W silnikach o zapłonie samoczynnym, obserwuje się wzrost zainteresowania instalacjami paliwowymi pozwalającymi na domieszkę propan-butanu. Wynika to z ceny tego paliwa, szerokiej sieci dystrybucji, jak również z poprawy efektywności spalania. Wraz z rozwojem zasilania dwupaliwowego rozsądnym wydaje się być badanie wpływu dodatku LPG na emisję hałasu oraz generowanie drgań. W artykule opisano badania dotyczące zjawisk drganiowych na przykładzie silnika Volkswagena 1.4 TDI ze zmodyfikowanym układem zasilania, pozwalającym na dodawanie LPG w fazie gazowej, jak również w fazie ciekłej. Przedstawiono wyniki badań wibroakustycznych pracy silnika pod obciążeniem na hamowni podwoziowej dla różnych udziałów dawki LPG oraz dla różnych parametrów sterowania, w szczególności zmiany kąta wyprzedzenia wtrysku. Badania były próbą weryfikacji parametrów sterowania w celu uzyskania jak najniższych wartości emitowanego hałasu i drgań, przy jednoczesnym zachowaniu dużej efektywności procesu spalania. Rejestrując drgania na korpusie silnika, jak również na karoserii, oraz hałas, możliwe było wyznaczenia widma amplitudowego, na podstawie którego opracowano wnioski. Stwierdzono, jaki jest optymalny kąt wyprzedzenia wtrysku dla minimalizacji drgań oraz dla uzyskania maksymalnego momentu obrotowego.
EN
Due to economic and ecological reasons alternative ways of supply of combustion engines are looked for. In diesel engines, a growing interest in systems allowing the admixture of propane-butane has been observed. This is due to several reasons: the price of fuel, a wide distribution network, as well as improving combustion efficiency. With the development of dual fuel engine supply, a study of the effects of LPG on noise generation and vibration seems to be reasonable, as well as an attempt to evaluate the combustion process. This paper describes the study of these phenomena on the example of the 1.4 TDI Volkswagen engine with a modified power supply allowing for the addition of LPG in the gas phase and liquid phase. The results of research on engine noise and vibration during operation under load on a chassis dynamometer for different shares of LPG and for different control parameters, in particular the injection timing,. have been presented. The study was an attempt to verify the control parameters in order to obtain the lowest possible value of noise and vibration, while maintaining the high efficiency of the combustion process. By recording vibrations off the motor housing as well as the body, it was possible to determine the noise amplitude spectrum, on the basis of which the conclusions have been formulated.
W artykule przedstawiono zagadnienie sterowania w silnikach spalinowych o zapłonie samoczynnym zasilanych dwupaliwowo - ON i LPG. Omówione zostały dotychczasowe rozwiązania i przedstawiono propozycję autorów opartą na autorskim sterowniku integrującym zadania sterowania klasycznym układem CR ze sterownikiem pozwalającym na dawkowanie LPG.
EN
The article presents the problem of control of internal combustion ignition powered dually - diesel and LPG. Discusses existing solutions and presents a proposal based on the authors' copyright controller integrating control tasks CR classical system with the controller allows the dosage of LPG.
W artykule przeanalizowano możliwości wykorzystania urządzeń mobilnych takich jak smartfony i tablety do sterowania platformami mobilnymi. Zaprezentowano możliwości implementacji bezprzewodowej komunikacji pomiędzy najpopularniejszym systemem operacyjnym wśród telefonów komórkowych i tabletów - Androidem, a platformą mobilną. Do komunikacji pomiędzy platformą a smartfonem wykorzystana została technologia Bluetooth oraz protokół transmisji danych UDP (User Datagram Protocol). Zastosowanie protokołu UDP pozwala na ominięcie buforowania danych, co przekłada się na minimalne obciążenie dla protokołów warstwy aplikacji, a w konsekwencji na szybkość działania aplikacji. Wykonany został układ sterowania robotem, którego zadaniem między innymi jest odczyt oraz odpowiednia konwersja danych z czujników: przyspieszeń oraz orientacji, wbudowanych w telefon. Obsługa wymiany informacji, pomiędzy rdzeniem układu cyfrowego platformy, a telefonem została zrealizowana poprzez dwie aplikacje. Pierwsza z nich napisana w środowisku LabVIEW, odpowiada za implementację układu sterowania oraz nawiązanie komunikacji z urządzeniem sterującym - smartfonem. Druga, napisana w środowisku JAVA, udostępnia w czasie rzeczywistym pozyskiwane z czujników informacje. W ten sposób można jednoznacznie określić położenie telefonu w przestrzeni, a co za tym idzie zdefiniować dla poszczególnych położeń telefonu, wartości prędkości kątowej każdego z kół robota. Ponadto, wykonany układ sterowania jest niezwykle uniwersalny, ponieważ z łatwością może zostać zaimplementowany na dowolnym urządzeniu wyposażonym w CompactRIO, sbRIO lub my-RIO. Urządzenie sterujące również może być dowolne, system operacyjny Android jest wykorzystywany przez szerokie spektrum producentów i ze względu na swoją konwencję otwartości użytkownik nie jest zobligowany do tylko jednej marki. Opracowany układ sterowania zaimplementowany do platformy mobilnej może zostać wykorzystany do celów naukowo- dydaktycznych, poprzez obserwację i analizę wpływu zmian położenia w przestrzeni elementu sterującego na prędkość i przemieszczenie robota.
EN
The paper examines the possibilities of using mobile devices such as smartphones and tablets to control the mobile platforms. The possibilities of implementation of wireless communication between the most popular mobile operating system for phones and tablets-Android and mobile platform are presented. For communication between the platform and the smartphone Bluetooth technology and data transmission protocol UDP (User Datagram Protocol) has been used. The use of UDP protocol allows to avoid the data cache, which translates into a minimum load for the application layer protocols, and in consequence the speed of the application. Robot control system was made, which tasks, among others, is reading and the corresponding conversion of data from sensors: acceleration and orientation, which are built-in phone. The exchange of information support between the core of the digital platform and the phone has been implemented through two applications. First application was created in LabVIEW environment, it is responsible for the implementation of the control system and establishing communication with the control device- smartphone. Second application was created in JAVA environment and it shares in real time the information obtained from device sensors. In this way the location of the phone in the surface can be explicitly specified and in consequence for each device positions the angular velocity of each wheel robot. What is more, the control system is made extremely versatile, as it can easily be implemented on any device equipped with a CompactRIO, sbRIO, or myRIO. The control device is also unrestricted, the Android operating system is used by a wide range of producers and due to its openness convention, user is not obligated to only one brand. Created and implemented robot control system to mobile platform, can be used for the purposes of research and teaching through observation and analysis of the impact of device position change to the velocity and dislocation of the robot.
W pracy przedstawiono możliwości kontroli procesu spalania z wykorzystanie czujnika ciśnienia wbudowanego w najnowocześniejsze świece typu PSG (ang. Pressure Sensor Glow Plug). Świece te stosowane są w silnikach wysokoprężnych spełniających normy emisji spalin Euro 5 i Euro 6. Czujnik wbudowany w świecę, pozwala na kontrolę procesu spalania, poprzez bieżące monitorowanie ciśnienia panującego w komorze spalania. Ciśnienie to może być porównywane z ciśnieniem w innych cylindrach i odpowiednio korygowane poprzez zmianę dawki lub kąta wyprzedzenie wtrysku. Świeca ta może zastępować czujnik indykatorowy, używany powszechnie w badaniach silnikowych. Przedstawione wykresy pozwalają ocenić jakość i rozdzielczość.
EN
The paper presents the ability to control the combustion process with the use of a pressure sensor built into most modern type glow plug PSG (ang. Pressure Sensor Glow Plug). These glow plugs are used in diesel engines that meet emissions standards Euro 5 and Euro 6 sensor built into the glow plug, allows control the combustion process by monitoring the pressure in the combustion chamber. This pressure can be compared with the pressure in the other cylinders and adjusted by changing the dosage or the angle advance . This type of glow plug can replace an indicator sensor, commonly used in studies of internal combustion engines. The graphs allows to evaluate the quality and resolution.
With the development of internal combustion engines, engineers attempt to reduce the noise and vibration generated. Due to the high cost of fuel, are increasingly looking for new sources of power in order to reduce costs. In diesel engines, an increasingly popular method is the admixture of propane-butane. This follows because of the price of the fuel as well as to improve the efficiency of combustion. With the development of this type of dual fuel power seems to be a reasonable study of the effects of LPG to generate noise and vibration, as well as an attempt to evaluate the combustion process. The article describes preliminary studies on these phenomena example Yanmar L70 with a modified injection system of diesel and LPG in the gaseous phase. The paper presents the results of noise and vibration of dual fule engine using different shares of LPG and camelina oil esters.
PL
Wraz z rozwojem silników spalinowych, inżynierowie podejmują próby redukcji emitowanego hałasu i generowanych drgań. Ze względu na wysokie koszty paliwa, coraz częściej poszukuje się nowych źródeł zasilania w celu obniżenia kosztów. W silnikach o zapłonie samoczynnym, coraz bardziej popularną metodą jest domieszka propan-butanu. Wynika to ze względu na cenę tego paliwa jak również na poprawę efektywności spalania. Wraz z rozwojem tego typu zasilania dwupaliwowego rozsądnym wydaje się być badanie wpływu dodatku LPG na emisję hałasu oraz generowanie drgań, jak również próba oceny procesu spalania. W artykule opisano wstępne badania dotyczące tych zjawisk na przykładzie silnika Yanmar L70 ze zmodyfikowanym układem zasilania oleju napędowego oraz instalacją LPG w fazie gazowej. Przedstawiono wyniki badań wibroakustycznych podczas pracy silnika pod obciążeniem dla różnych udziałów dawki LPG oraz podczas zamiany części oleju napędowego olejami estrowymi.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Podczas przełączania uzwojeń fazowych bezszczotkowego silnika prądu stałego pojawiają się dodatkowe spadki napięcia na indukcyjnościach obwodu głównego. Pominięcie wpływu spadków napięcia na indukcyjnościach obwodu głównego, jak to się zazwyczaj czyni, powoduje, że prędkości obliczone są wyższe od prędkości pomierzonych w rzeczywistym silniku PM BLDC. W artykule przedstawiono analityczną metodę wyznaczania charakterystyki mechanicznej silnika PM BLDC znacznie dokładniejszą od powszechnie stosowanej metody, w której pomija się wpływ indukcyjności. Opracowana metoda uwzględnia spadki napięcia na indukcyjnościach obwodu głównego, a jej poprawność zweryfikowano za pomocą badań laboratoryjnych i symulacyjnych.
EN
When phase windings of brushless dc motors are switched over, additional voltage drops across main circuit inductances arise. If these voltages are neglected, which is common practice, the calculated speeds are higher than speeds actually measured in real PM BLDC motor. The paper presents analytical method of determining torque-speed characteristics of PM BLDC motor; this method is much more accurate than usually adopted procedure neglecting inductances impact. The proposed method has been worked out by the authors and it takes into account the voltage drops across main circuit inductances. It has been verified by laboratory and simulation tests.
Transport ładunków w budownictwie drogowym zależy w znacznym stopniu od trasy przejazdu, rodzaju przewożonego materiału oraz odległości uzasadnionej ekonomicznie i technologicznie. W tym opracowaniu przedstawiono wyniki pomiarów terenowych wykonanych na dwóch budowach holenderskich w roku 2001 i 2004. Uzyskane wyniki potwierdziły potrzebę planowania ładunków powrotnych przy znacznej odległości transportowania mieszanki. Uzasadniają również potrzebę uwzględniania w procedurze przetargowej kosztów związanych z ekologią i wykorzystaniem materiałów budowlanych nadających się do wtórnego wbudowania.
EN
Transportation of loads in road building depends largely on the route, the type of carried material, and economically as wellas technologically jutified distance. This paper presents measurements taken at two Dutch construction sites in 2001 and 2005. The results confirmed the need to plan return loads when transportationdistance of a compound is significat. Moreover, they confirmed the need to project the costs related to environment protection and using recyclable building materials, in the tender procedure.
Wiele miast i gmin w Polsce nałożyło w swych uchwałach o utrzymaniu czystości i porządku w gminie obowiązek natychmiastowego usuwania przez właścicieli zwierząt domowych zanieczyszczeń pozostawionych przez ich zwierzęta. Podobny obowiązek wprowadzono w 1998 r. także na terenie Bydgoszczy. Niestety, nie tylko w Bydgoszczy, jest on powszechnie lekceważony przez właścicieli psów.
Jeden z autorów artykułu sygnalizował w numerze czerwcowym PK z 1995 roku, rozpoczęcie produkcji prądu elektrycznego z gazu wysypiskowego na bydgoskim wysypisku odpadów komunalnych. Obecnie, będąc współautorem niniejszego artykułu prezentuje doświadczenia z czteroletniej eksploatacji tej elektrowni.
Narodziny warszawskich tramwajów datuje sią na 11 grudnia 1866 roku, kiedy to na ulice miasta wyjechały tramwaje konne, kursujące między stołecznymi dworcami: Wiedeńskim, Petersburskim i Terespolskim. Szerokości torów na tych dworcach były różne - Dworzec Wiedeński miał tor 1435 mm, natomiast pozostałe dworce miały tor rosyjski, tj. 1524 mm, co uniemożliwiało bezpośrednią podróż koleją ze Wschodu na Zachód, i odwrotnie.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.