Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Bariery i pozytywne tendencje w rozwoju zrównoważonej konsumpcji w Polsce

Jaros B.

Ekonomia i Środowisko

|

2016

|

nr 2

24--36

PL

Celem artykułu jest zidentyfikowanie barier oraz przedstawienie pozytywnych tendencji wprowadzania w Polsce koncepcji zrównoważonej konsumpcji.

EN

The paper presents both the barriers and the possibilities in the implementation of the concept of sustainable consumption in Poland. At the beginning, the concept of sustainable consumption is discussed. Sustainable consumption as one important goal of the 17 Sustainable Development Goals (SDGs) for the years of 2016-2030 is presented. Following, there are obstacles and positive tendencies in the development of sustainable consumption in Poland are analysed. It has allowed compiling a summary which can help to develop the Strategy of Sustainable Consumption in Poland. The article uses the method of critical analysis of literature.

2

Raporty oddziaływania na środowisko

Piasecka J., Jaros B.

Problemy Jakości

|

2011

|

R. 43, nr 1

22-26

3

Wykorzystanie wskaźników środowiskowych w Systemie Ekozarządzania i Auditu EMAS

Jaros B.

Problemy Jakości

|

2009

|

R. 41, nr 6

36-39

EN

The article presents the role of erwironmental indicators in the process of preparing environmental statements by organizations registered in Eco Management and Audit Scheme (EMAS). Using these indicators is a very efficient tool for communication with a society. Environmental statements contain information about the organizations' environ-mental impacts. Indicators used by organizations arę the subset of sustainable development indicators. In this paper environmental statements of three City Councils were analyzed and a draft version of a list of indicators was worked out for them. The indicators were defined in several thematic areas according to the nomenclature approved for EU Sustainable Development Strategy monitoring indicators.

4

Zagadnienia jakości życia a koncepcja zrównoważonego rozwoju

Jaros B.

Problemy Ekologii

|

2009

|

R. 13, nr 5

265-266

EN

The quality of life which plays a key role in the education for sustainable development means that all people on the earth have an opportunity to develop their life style in a way as to make it in line with the sustainable development. The criterion of the sustainability quality of life aspects is an important factor influencing the general quality of life. A sustainable quality of life reveals the abundance of the harmonic coexistence of three different qualities in human life: the quality “to have”, the quality “to be” and the quality “to love”.

5

Metoda inwentaryzacji i klasyfikacji terenów poprzemysłowych, w tym górniczych. Opracowanie algorytmu oceny i klasyfikacji terenów poprzemysłowych

Trząski L., Olszewski P., Bondaruk J., Gorgoń J., Jaros B., Krupanek J., Starzewska-Sikorska A.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2008

|

Wyd. spec. nr 1

53-79

PL

W artykule zaproponowano jednolitą, wielokryterialną metodę klasyfikacji i oceny terenów poprzemysłowych, w tym dotkniętych działalnością górniczą, w aspekcie potencjalnego przeznaczenia inwestorskiego, z uwzględnieniem oddziaływania na ludzi i środowisko. Wprowadzenie jednolitych kryteriów opisu i oceny terenów poprzemysłowych pomoże w przełamaniu bariery informacyjnej powodującej, że jak dotąd nie udało się w Polsce stworzyć spójnych, regionalnych programów nakierowanych na porządkowanie przestrzeni przemysłowej/poprzemysłowej. Proponowana metoda opisu i oceny może także stać się bardzo ważnym, pomocniczym narzędziem wspomagania decyzji podmiotów władających i inwestorów zewnętrznych o wyborze kierunku zagospodarowania i zaangażowaniu środków finansowych. W skład proponowanej metody wchodzi zarówno opis terenu sporządzany na specjalnym, ujednoliconym formularzu, jak i algorytm oceny, obejmujący aspekt jakościowy i ilościowy. Opis terenu obejmuje, poza cechami samego terenu, także relacje z otoczeniem ujęte w kategoriach systemów informacji przestrzennej oraz wnioski z ekspertyz i/lub z dodatkowych badań nad tym terenem. W docelowym systemie oceny terenu będzie funkcjonować, oprócz przedstawionego algorytmu, także zestaw siedmiu algorytmów cząstkowych dla oceny przydatności do poszczególnych kierunków zagospodarowania. Przedstawiono także algorytm oceny wstępnej, obejmujący głównie kryteria formalnoprawne i logistyczne, których łączne spełnienie jest konieczne, aby dany teren mógł być uznany za zasługujący na szczegółową analizę. Jako siedem docelowych kierunków zagospodarowania, spośród których w indywidualnym przypadku można dokonać wyboru jednego lub kilku, określono: tereny produkcyjne i obsługi produkcji, tereny usługowe, zabudowę mieszkaniową, tereny komunikacji i transportu, sport i rekreację w przestrzeni otwartej, zagospodarowanie jako zieleń urządzoną lub obiekt ochrony przyrody, oraz wody powierzchniowe. W porównaniu z wcześniejszymi propozycjami metodycznymi, w algorytmach opisu i oceny silnie nawiązuje się do genezy terenu. Wyróżniono 49 kategorii terenu wynikających z jego wcześniejszego użytkowania i obecnej formy ukształtowania. Każdej kategorii przypisano ograniczenia i warunki wstępne, od których zależy możliwość wprowadzenia danego kierunku zagospodarowania. Innym novum jest uwzględnienie, zarówno na poziomie formularza opisu jak w części jakościowej algorytmu oceny, wymogu rozpoznania dóbr przyrody i dóbr kultury oraz obiektów problemowych, wymagających rozpoznania zarówno z uwagi na genezę terenu, jak i jego docelowe zagospodarowanie. System opisu i oceny danego terenu opracowano w taki sposób, aby było możliwe korzystanie z regionalnego zasobu informacji przestrzennej województwa śląskiego (RSIP) bez konieczności przetwarzania informacji. W chwili obecnej system ten korzysta z warstw informatycznych waloryzacji środowiska województwa, jest jednak przygotowany do włączenia regionalnej informacji oczekującej na przekształcenie do postaci bazodanowej; informacja ta obejmuje usytuowanie terenu poprzemysłowego na tle ponadlokalnej infrastruktury i na tle terenów górniczych/pogórniezych. Dalsze prace zespołu badawczego są nakierowane na uporządkowanie i uzupełnienie informacji o terenach poprzemysłowych województwa śląskiego w taki sposób, aby uzyskała ona postać zgodną z zaproponowanym formularzem opisu. W ślad za porządkowaniem informacji przebiega sprawdzanie algorytmów w zastosowaniu do rzeczywistych przykładów terenów. Ujednoliconą, sprawdzoną formułą opisu i algorytmem oceny będą mogli posługiwać się zarówno dysponenci terenów poprzemysłowych, jak i podmioty zarządzające przestrzenią, działające na szczeblu lokalnym, regionalnym i centralnym.

EN

In the paper, uniform, many-criterion method of classification and assessment of post-industrial terrains, including the ones stricken with mining activity, in aspect of potential investing destination, with regard of influence onto people and environment was proposed. Implementation of uniform criteria of description and assessment of post-industrial terrains will help in break of informative barrier causing that it was not so far successful to create in Poland coherent, regional programmes directed onto arrangement of industrial/post-industrial space. The proposed method of description and assessment may also become very important auxiliary assistant tool of decision making for managing subjects and external investors in direction choice of land management and investment of financial resources. The framework of proposed method includes terrain's description prepared on special, standardised form, as well as an algorithm of assessment, which includes qualitative and quantitative aspect. Description of terrain includes, apart features of the terrain itself, also relations with surrounding captured in categories of systems of spatial information, as well as conclusions from expert opinions and/or from additional investigations of this terrain. In target system of terrain assessment there will be functioning, beside presented algorithm, also seven partial algorithms for assessment of usefulness with respect to individual directions of land management. Algorithm of preliminary assessment was also introduced, including mainly formal-legal and logistic criteria, whose joint fulfilment is necessary to given terrain could be recognised as deserving detailed analysis. As seven target directions of land management, from which, in individual case, it is possible to choice one or a few, the following were qualified: productive grounds and services of production, service grounds, dwelling-houses development, grounds of transport and transportation, sport and recreation in open area, arranged greens development or objects of nature to be preserved and superficial waters. In comparison with earlier methodical proposals, the algorithms of description and assessment strongly link to origin of terrain. 49 resulting terrain categories were distinguished, resulting from their earlier uses and present form of formation. To each category limitations and preliminary conditions were attributed, from which a possibility of implementation of given direction of land development depends. Another novelty is taking into consideration, both on the level of description form and in qualitative part of assessment algorithm, the requirement of recognition of nature goods and culture goods, as well as problematic objects, needing recognition both considering the terrain origin as its target management. System of description and assessment of defined terrain was developed in such a way, which would enable the use of regional supply of spatial information of Silesian voivodeship (RSIP), without necessity of information processing. In present moment, this system uses information layers of the voivodeship environment valorisation, but it is prepared for including the regional information awaiting transformation to database form; this information includes location of post-industrial terrain on a background of supralo-cal infrastructure and on the background of mining/post-mining grounds. Further works of research team are directed to an arrangement and supplementation of information concerning post-industrial terrains of Silesian voivodeship in such a way, which would give to it a form harmonised with proposed description form. Soon after the arrangement of information, checking of algorithms runs in appliance to real examples of terrains. Standardised, checked formula of description.

6

Mierniki dobrobytu a rozwój zrównoważony i trwały

Jaros B.

Problemy Ekologii

|

2006

|

R. 10, nr 6

303-307

PL

W pracy przedstawiono mierniki dobrobytu począwszy od tych powszechnie stosowanych, a skończywszy na tych, które dopiero zyskują uznanie. Wykazano, że Produkt Krajowy Brutto (PKB) jest niedoskonałym miernikiem, ponieważ promuje się za jego pomocą zwiększanie konsumpcji oraz nie uwzględnia się w nim szkód środowiskowych. Zaprezentowano udoskonaloną postać miernika PKB, tzw. "zielony" PKB, w którym pewne kategorie dóbr, które nie uczestniczą w poprawie dobrobytu, są wykluczone z sumowania. Są to: bezpośrednia konsumpcja usług środowiska, utrata aktywów środowiskowych na skutek wydobycia surowców lub zniszczenia naturalnych ekosystemów oraz wydatki poniesione na zrekompensowanie utraconych walorów środowiska. Obecnie Chiny pracują nad stworzeniem sprawnego narzędzia do wyliczania "zielonego" PKB. W dalszej części artykułu przeanalizowano inne mierniki dobrobytu, takie jak: Wskaźnik Rozwoju Społecznego (HDI), czy Wskaźnik Trwałego Dobrobytu Ekonomicznego (ISEW). Ostatni z omówionych w pracy mierników - Szacunek Potrzeb Człowieka (HNA) - jest miernikiem, który zdaje się być najbliższy koncepcji rozwoju zrównoważonego i trwałego. W HNA za podstawę obliczania dobrobytu bierze się nie to, co ludzie wyprodukowali i spożytkowali, ale to w jakim stopniu udało im się zaspokoić podstawowe potrzeby. Przyjmuje się, że liczba tych potrzeb jest niewielka i stała na przestrzeni wieków i w różnorakich kulturach. Jednakże przy próbie policzenia dobrobytu za pomocą tego miernika wynikają trudności związane z właściwym oszacowaniem potrzeb. Z pewnością jest to obszar, który czeka na dalsze badania.

EN

The paper presents different indicators of welfare - these well-known and the most widely used and those relatively new. It was proved that Gross National Product (GNP) is an imperfect measure because it promotes higher consumption and it does not take into consideration environmental damages. It has been presented more perfect form of GNP, i.e. "green" GNP that excludes some goods, which does not improve the welfare. Next it was analysed other indicators of welfare like Human Development Index (HDI) and Index of Sustainable Economic Welfare (ISEW). The last of presented in the article measures - Human Needs Assessment (HNA) - is an indicator, which seems to be the closest to the sustainable development conception. Here quantifying welfare is not based on measuring how much has been produced and consumed but on how well basic human needs have been satisfied. Fundamental human needs are finite and few, the same in all historical periods and in all cultures. Quantifying HNA, however, is very difficult especially across time and between different countries and because of proper estimation of needs. This is obviously an area in need of much further research.

7

Zrównoważony rozwój a rodzina

Jaros B.

Ekonomia i Środowisko

|

2005

|

nr 1

168--178

PL

Rodzina jest podstawową komórką społeczną. Poglądy społeczeństwa na pożądany model rodziny mogą stanowić przesłankę do równoważenia jego rozwoju. Wzorce rodzinne, jakie rodzice przekazują swoim dzieciom, wpływają z kolei na procesy równoważenia rozwoju przyszłych pokoleń. Celem artykułu jest opisanie zastanej rzeczywistości i zastanowienie się, czy kierunek, w jakim zmierza współczesna rodzina, jest właściwy, czy przemiany bardziej oddalają rodzinę, czy też może przybliżają do wypełniania postulatu roz- woj u zrównoważonego.

EN

In the article an attempt has been made to confront an advantageous, from the perspective of costs incurred by the environment, family model (full, numerous, living together) with reality. A model of a contemporary Polish family, an ecological trace and proposals of researchers allowing, while accepting contemporary trends, to aim at sustainable development of family are discussed. Sustainable development doesn't not take place at the expense of lowering society's quality of life. On the contrary, the quality of life improves because it determines the choice of a particular life style.