Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Przydatność wybranych gatunków lip (Tilia sp.) do fitoremediacji powietrza z zanieczyszczeń pyłowych

Sadowiec K. J., Gawroński S. W.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2013

|

T. 13, z. 3

131--148

PL

Rozwijające się urbanizacja, transport i przemysł są źródłem zanieczyszczeń mikropyłowych, które wpływają na pogorszenie jakości powietrza i stanowią zagrożenie dla zdrowia mieszkańców. Drzewa są coraz bardziej doceniane jako naturalne filtry powietrza oczyszczające je z zanieczyszczeń mikropyłowych. Lipy to drzewa bardzo często spotykane w miastach, zarówno w parkach, jak i przy ulicach naszej strefy klimatycznej. W niniejszej pracy porównano wybrane gatunki i odmiany lip, różniące się wyglądem i wymaganiami pod względem ich zdolności do akumulacji zanieczyszczeń mikropyłowych. W doświadczeniach sprawdzano ilość pyłów o średnicy aerodynamicznej cząstek 10−100 μm, 2,5−10 μm oraz 0,2−2,5 μm, jakie zgromadziły się na powierzchni liści i w woskach. Najlepszym fitoremediantem okazała się Tilia cordata Mill. (lipa drobnolistna). Liście lipy holenderskiej „Pallida” również bardzo dobrze gromadziły zanieczyszczenia.

EN

Progressing urbanization, development of transport and industry are the sources of particulate matter, which decrease air quality and pose a threat to human health. Plants are the only natural organizm to clean the air. Trees are more and more appreciated as natural air filters that remove particulate matter. Linden are very common in cites, in parks and even near streets in our climatic zone. In this paper, selected species of linden were compared in order to determine their ability to accumulate particulate matter. These linden trees have different morphology and requirements. The accumulation of particulate matter of the size: 10–100 μm, 2.5–10 μm and 0.2–2.5 μm was analysed within this study. Tilia cordata turned out to be the best phytoremediant. Tilia × Europe „Pallida” was also very good in accumulating particulate matter on its leaves.

2

Fitoremediacja szansą na przyjazne środowisko wokół dróg i ulic

Rymsza B., Gawroński S. W., Gawrońska H.

Transport Miejski i Regionalny

|

2013

|

nr 3

3--7

PL

Fitoremediacja to nowoczesna technologia z pogranicza ochrony środowiska i inżynierii komunikacyjnej, która umożliwia oczyszczania środowiska ze szkodliwych zanieczyszczeń zawartych w powietrzu. Transport drogowy jest głównym źródłem metali ciężkich w terenie zurbanizowanym, dlatego powierzchnie sąsiadujące z jezdniami są znacznie bardziej zanieczyszczone niż stanowiska bardziej oddalone. Podwyższone stężenie metali ciężkich stanowi niebezpieczeństwo dla mieszkańców, którzy przebywają w pobliżu jezdni, gdzie pył z zanieczyszczonej powierzchni może być unoszony przez ruch powietrza. Niekorzystny wpływ zanieczyszczeń powietrza na samopoczucie, zdrowie i życie człowieka został potwierdzony w wielu publikacjach medycznych. Jednym z najbardziej niebezpiecznych zanieczyszczeń wdychanych przez człowieka są mikropyły (ang. particular matters, PM). W wypadku, gdy zanieczyszczenia zostały wyemitowane do atmosfery, jedyną możliwą alternatywą oczyszczenia powietrza jest wykorzystanie biotechnologii środowiskowej – fitoremediacji, czyli uprawy takich roślin, na powierzchni których osadzają się mikropyły. Badania naukowe dotyczące selekcji najbardziej efektywnych gatunków lub odmian do akumulacji PM w terenie zurbanizowanym są jak dotąd rzadko prezentowane w literaturze. Zastosowanie fitoremediacji w przestrzeni miejskiej jest możliwe dzięki wykorzystaniu nowych rozwiązań dotyczących zagospodarowania poboczy i pasów dzielących dróg i ulic, zarówno w miastach, jak i na terenach pozamiejskich. W artykule jest mowa o fitoremediacji w przestrzeni dróg i ulic. Jest duża szansa na to, że wobec rosnącej świadomości na temat znaczenia działań proekologicznych ta nowoczesna propozycja, jaką jest fitoremediacja, zyska aprobatę społeczną.

EN

Phytoremediation is a technology combining the disciplines of environmental protection and communication engineering which allows purifying the environment from harmful contaminants in the air. Road transport is a major source of heavy metals in urban area, thus soil in close vicinity of streets are much more polluted than at more distant sites. Elevated concentrations of heavy metals are dangerous for inhabitants, if heir activity is performed close to the street, where polluted soil dust is easily blown out by wind. The adverse effect of air pollution on the well–being, health and human life has been confirmed in a number of medical publications. One of the most dangerous pollutants inhaled by humans is particular matters – PM. If pollution has been emitted to the atmosphere the only possible alternative to clean up the air is environmental biotechnology – phytoremediation. It is based on cultivation of plants, which works as a biological filter, by accumulating panicles on both leaf and root surfaces. Phytoremediation in the urban space is possible due to the new solutions concerning development of shoulders and median lanes, both in cities and non–urban areas.The article concerns the phytoremediation in the area of roads and streets. It is highly probable that phytoremediation as a modern solution will gain social approval due to the growing global awareness of significance of pro–ecological activities.

3

Heavy metal concentration in plants growing on the vicinity of railroad tracks: a pilot study

Dzierżanowski K., Gawroński S. W.

Challenges of Modern Technology

|

2012

|

Vol. 3, no. 1

42--45

EN

Railway transport is a source of various heavy metals arising from abraded metallic train elements and rails. These metals accumulate in neighboring soils and may pose particular health risk for railway workers or people who simply pass through the railroad tracks. Plants are able to uptake metals from soil, thus reduce soil contamination and movement of pollutants. Individual species are characterized by different accumulation efficiency. In this study fifteen species were examined for accumulation of 14 metals. Cerastium dubium accumulated the majority of metals most efficiently.

4

Use of trees for reducing particulate matter pollution in air

Dzierżanowski K., Gawroński S. W.

Challenges of Modern Technology

|

2011

|

Vol. 2, no. 1

69--73

EN

Adverse health effects of environmental pollution is a frequent subject of medical and veterinary studies. One of the most dangerous air contaminants is particulate matter (PM). Planting trees as biological filters is considered as a valuable way of reducing number of particles in air. However, there is not enough research on selecting the most efficient plant species/varieties for accumulation of these pollutants. In this study, five commonly cultivated tree species were compared: silver birch, Simon’s poplar, callery pear ‘Chanticleer’, northern red oak and Swedish whitebeam, to identify the differences in accumulation levels of PM on leaf surface. Results showed that all of the tested species accumulated high amounts of PM. Whitebeam and birch were most effective in capturing particles, while lowest levels were found on oak.

5

Study on biological activity of chitosan after radiation processing

Gryczka U., Gawrońska A., Migdał W, Gawroński S. W., Chmielewski A. G.

Nukleonika

|

2008

|

Vol. 53, suppl. 2

73--76

EN

In recent years there is a trend in industry to limit the usage of chemical compounds. Natural polymers are new promising materials that possess important properties like biodegrability or lack of toxicity. Radiation processing of natural occurring polymers is an area of current research for development of new applications. The aim of this study was to determine the impact of ionizing radiation modification on bioactivity of a natural polysaccharide. Chitosan with different molecular weights was investigated as a biostimulator – a biologically active substance that stimulates some growth processes in plants. Chitosan in solid state was irradiated with electron beam from an electron beam accelerator Elektronika 10-10 with a dose range from 50 to 300 kGy. The effects of irradiation on the molecular weight of chitosan were investigated by viscosity and GPC measurements. Non-irradiated and irradiated chitosan at concentrations 0.001, 0.01, 0.1 and 1 g/dm3 were used for greenhouse tests of its activity for growth promotion of Salix viminalis L. var. gigantea plant. Uniform rooted cuttings (20 per combination) were selected for the test and cultivated in aerated hydroponics culture containing Hoagland’s nutrient solutions plus respective amounts of chitosan. After six weeks of plant exposure to chitosan, data of selected parameters of plant growth were collected. In most cases, except the highest concentration, both forms of chitosan had stimulatory effect on leaf area, length of roots and of newly developed shoots. Also fresh and dry weights of these organs were greater in chitosan treated plants. The highest concentration of chitosan was stimulatory only for a number of roots and newly developed shoots while for other parameters was inhibitory. In comparable concentrations the stimulatory effect was greater for chitosan irradiated in comparison with the non-irradiated one.

6

Wykorzystanie wybranego gatunku ze stanowisk naturalnych w procesie fitoekstrakcji

Kutryś S., Gawroński S. W.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Śląska

|

2000

|

z. 45

65-69

PL

Celem pracy było przebadanie możliwości wykorzystania w procesie fitoekstrakcji roślin ze stanowisk naturalnych. Do badań szczegółowych wzięto perz właściwy (Agropyron repens L.). Uprawę prowadzono w kontrolowanych warunkach szklarniowych na glebie sztucznie skażonej ołowiem. Dla sprawdzenia fitoekstrakcji indukowanej, na tydzień przed zbiorem do części pojemników dodano EDTA. Perz gromadził znaczne ilości ołowiu w korzeniach oraz w rozłogach. W kombinacjach z dodatkiem EDTA stwierdzono zwiększony transport tego pierwiastka zarówno do rozłogów, jak i części nadziemnej.

EN

The aim of work was to investigate possibilities of utilization of wild plants species in the process of phytoextraction. To researches passed in greenhouse quack-grass rhizomes (Agropyron repens L.). Were taken as the material researched in greenhouse conditions. The tillage was grown on soil artificially contaminated with lead. EDTA was given to some pans of pots a week before harvest. Quack-grass gathered considerable quantities of lead in roots and in rhizomes. EDTA enlarged lead transportation to rhizomes and above-ground parts was observed.

7

Canna x generalis jako roślina do fitoekstrakcji na terenach zurbanizowanych

Trąmpczyńska A., Gawroński S. W., Kutryś S.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Śląska

|

2000

|

z. 45

71-74

PL

Celem pracy było określenie przydatności paciorecznika ogrodowego (Canna x generalis) w technologii fitoekstrakcji na terenach zurbanizowanych. Przeprowadzone analizy wykazały, że Canna x generalis jest rośliną nie tylko tolerującą wysokie stężenia ołowiu, ale także akumulującą wysokie zawartości tego metalu zarówno w korzeniach, jak i kłączach. Wyniki te pozwalają sądzić, że roślina ta doskonale nadawać się będzie do fitoekstrakcji.

EN

The aim of our work was the determination if Canna x generalis is a plant useful for phytoextraction in urbanized area. Performed experiments show that Canna x generalis is not only very tolerant on high lead doses but also the accumulation of that metal is very high both in roots and rhizomes. Our results suggest that we found a very good plant for phytoextraction technology.