Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Określenie statusu troficznego oraz jakości wody rekreacyjnego zbiornika zaporowego Porąbka

Jachniak E., Dobija J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 2

46--54

PL

W artykule oszacowano poziom zeutrofizowania wody zbiornikowej za pomocą wybranych metod. Dodatkowo określono jakość wody zbiornika (potencjał ekologiczny, stan chemiczny, stan wód zbiornika) w oparciu o wybrane parametry. Wskaźniki biologiczne wskazały na znaczny poziom eutrofizacji wód zbiornika (głównie biomasa fitoplanktonu), a także na umiarkowany potencjał ekologiczny – III klasa (głównie makrobezkręgowce). Parametry fizykochemiczne nie przekraczały wartości granicznych dla I klasy jakości wód. Mimo tego, ogólny stan wód zbiornikowych został zaklasyfikowany jako zły (zadecydowały o tym elementy biologiczne i ich przynależność do III klasy potencjału ekologicznego).

EN

In this publication the eutrophic level of the reservoir water, based on the chosen methods, was estimated. Additionally, in this publication the quality of the reservoir water (ecological potential, chemical state, state of the water), based on the chosen parameters, was defined. The biological indicators indicated on the significant level of the reservoir water eutrophication (mainly phytoplankton biomass) and on the moderate ecological potential – III class (mainly macroinvertebrates). The physical and chemical parameters didn’t exceed the boundary values for first water quality class. Despite this, the total state of the reservoir water was classified as bad, (biological elements had decided about this and their affiliation to III class of the ecological potential).

2

Zmienność sezonowa fitoplanktonu w nowopowstałym zbiorniku zaporowym Wilkówka w Wilkowicach

Jachniak E., Sałka-Pysz S., Szewczyk D.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 50

145--152

PL

W artykule przedstawiono zmienność sezonową biomasy i składu gatunkowego glonów planktonowych w nowopowstałym zbiorniku zaporowym Wilkówka w Wilkowicach. Dodatkowo zaprezentowano zmienność sezonową stężeń chlorofilu a. Badania były prowadzone w 2014 roku w obrębie dwóch stanowisk badawczych (na dopływie rzeki Wilkówki do zbiornika oraz w rejonie zapory). Wartości biomasy fitoplanktonu oraz koncentracje chlorofilu a były niskie, z kolei w strukturze gatunkowej fitoplanktonu dominowały okrzemki oraz kryptofity.

EN

The paper presents seasonal variability of phytoplankton biomass and species composition of the planktonic algae in newly created dam reservoir Wilkówka in Wilkowice. Additionally, the paper presents seasonal variability of chlorophyll a concentrations. The research was conducted in 2014 in two research points (W1 – the part of river Wilkówka inflow to the reservoir and W2 – the part of the reservoir dam). The values of phytoplankton biomass and concentrations of chlorophyll a were low, instead Cryptophyceae and Bacillariophyceae were dominated in the qualitative structure of phytoplankton.

3

Characteristics of pellets made from different plant materials

Jachniak E., Holubčik M.

Proceedings of ECOpole

|

2015

|

Vol. 9, No. 1

95--101

EN

The aim of this research was estimation of the characteristic properties (energy and qualitative) of pellets, which were made from different plant biomass. In this research the spruce wood sawdust pellets, straw wheat pellets, straw rape pellets and hay pellets (produced in a large scale companies) were used. In addition, in this research the same kinds of these pellets were used, but produced in domestic conditions. The analyses were conducted in the laboratory of the Faculty of Mechanical Engineering University of Žilina, in February 2014. The following parameters were analyzed: moisture content, total heating value (calorimeter LECO AC 500 was used) and calorific value. The aim of the qualitative evaluation of these pellets, water test was conducted and mechanical durability was estimated. The research indicated that the spruce wood sawdust pellets and straw rape pellets (produced in a large scale companies) were characterized the lowest moisture content (respectively 6.88 and 6.91%) (this is main parameter, which influences on energetic value of pellets) and the highest values of total heat (respectively 20.16 and 18.65 MJ/kg). The highest content of moisture and the lowest energetic value characterized the every pellets, which were produced in domestic mill.

PL

Celem badań była ocena charakterystycznych (energetycznych i jakościowych) właściwości peletów, wykonanych z różnorodnej biomasy roślinnej. W badaniach wykorzystano: pelety wykonane z trocin drzewnych świerkowych, słomy pszenicznej, słomy rzepakowej oraz z siana (produkowane w dużych firmach). Dodatkowo w badaniach tych wykorzystano te same rodzaje peletów, ale produkowanych w warunkach eksperymentalnych. Analizy prowadzono w laboratorium Katedry Techniki Energetycznej Uniwersytetu Żylińskiego w Żylinie w lutym 2014 r. Brano pod uwagę następujące parametry: zawartość wilgotności, ciepło spalania (wykorzystano kalorymetr LECO AC 500) oraz wartość opałową. W celu oceny jakościowej badanych peletów przeprowadzono także test wodny oraz zbadano ich mechaniczną wytrzymałość. Badania wykazały, że najniższą wilgotnością (główny parametr wpływający na wartość energetyczną peletów) charakteryzowały się pelety wykonane z trocin drzewnych świerkowych oraz słomy rzepakowej (odpowiednio 6,88 i 6,91%) (ale produkowanych na dużą skalę w wielkich firmach) i uzyskały też najwyższą wartość ciepła spalania (odpowiednio 20,16 i 18,65 MJ/kg). Najwyższą zawartością wilgotności i najniższymi energetycznymi właściwościami cechowały się wszystkie pelety, które były produkowane w warunkach eksperymentalnych.

4

Ocena stanu troficznego wód zbiornika zaporowego Wapienica

Jachniak E., Holubčík M., Ćmiel M., Gazda K.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 41

181--187

PL

W artykule określono poziom trofii wód zbiornika zaporowego Wapienica na podstawie składu gatunkowego oraz biomasy glonów planktonowych, a także stężeń chlorofilu a. Badania prowadzono w sezonie wegetacyjnym 2013 r.; próby pobierano z dwóch stanowisk badawczych (W1 – rejon ujścia rzeki Wapienicy do zbiornika oraz W2 – rejon zapory) za pomocą batometru. Całkowita biomasa glonów oraz koncentracja chlorofilu a z obu badanych rejonów była raczej niska, co pozwoliło zaklasyfikować wody zbiornika do oligo- /mezotroficznych. Jedynie w części zaporowej w okresie letnim obserwowano podwyższony poziom trofii (Heinonen 1980). Na podobny charakter troficzny wód zbiornika (oligo- /mezotroficzny) wskazały także gatunki glonów obserwowane w próbach: Ach-nanthes lanceolata (Bréb.) Grun. in Cl. i Grun., Chrysoccoccus minutus (Fritsch) Nygaard). Na okresowy wzrost poziomu trofii mogła wskazywać okrzemka Nitzschia acicularis (Kütz.) W. Sm., charakterystyczna dla wód słabo eutroficznych oraz obserwowane licznie w okresie letnim zielenice z rodzajów: Pediastrum i Coelastrum.

EN

In this publication the trophy level of Wapienica dam reservoir, based on the composition species of planktonic algae and their biomass, and concentrations of chlorophyll a, was defined. The research was conducted during the vegetative season in 2013 year; the samples were taken from two research points (W1 – the part of river Wapienica inflow to reservoir and W2 – the part of the reservoir dam) by using bathometer. The whole biomass of planktonic algae and concentration of chlorophyll a from two research areas were low and it allowed to classify water of this reservoir to oligo-/ mesotrophic. Only in the part of the reservoir dam, in summer season, an increased trophy level was observed (Heinonen 1980). A similar trophic character (oligo-/ mesotrophic) of the water reservoir was also indicated by algae species: Achnanthes lanceolata (Bréb.) Grun. in Cl. and Grun., Chrysoccoccus minutus (Fritsch) Nygaard. For a temporary increase of the trophy level, the diatom Nitzschia acicularis (Kütz.) W. Sm. could indicate, because it is a typical species in poorly eutrophic water. The green algae (Pediastrum and Coela-strum, which were observed in summer season) could also indicate for a rise of the trophic state, because they are typical for eutrophic water.

5

Eutrofizacja zbiornika zaporowego Tresna w aspekcie jego rekreacyjnego wykorzystania

Jachniak E., Suchanek I.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 44

170--177

PL

W artykule zaprezentowano wielkość biomasy oraz skład gatunkowy glonów planktonowych, które występowały w wodach zbiornika Tresna w czasie trwania badań. Badania prowadzono w sezonie wegetacyjnym 2012 r., a próby pobierano z dwóch stanowisk badawczych (T1 – rejon ujścia rzeki Soły do zbiornika oraz T2 – rejon zapory). Na podstawie wyżej wymienionych parametrów oraz dodatkowo stężeń fosforu ogólnego określono poziom zeutrofizowania wód zbiornika. Przy uwzględnieniu tych parametrów podjęto też próby określenia możliwości rekreacyjnego wykorzystania jego wód.

EN

The paper presents the values of phytoplankton biomass and species composition of the planktonic algae. These phytoplankton organisms occurred in the reservoir water during research. The research was conducted during the vegetative season in 2012 year and the samples were taken from two research points (T1 – the part of river Sola inflow to the reservoir and T2 – the part of the reservoir dam). On the basis of the above-mentioned parameters and addition the concentrations of total phosphorus, the eutrophication level of reservoir water was defined. Attempts were also made to determine the possibilities of the recreational use of its water, based on these parameters.

6

Utilization of materials from agriculture to produce pellets

Holubčík M., Jachniak E., Jandačka J.

Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska

|

2015

|

Vol. 17, nr 2

1--9

EN

Wood pellets without bark are increasingly popular. Their greatest positives include a high degree of operating comfort, low ash content and low emission CO, NOx, SO2, OGC, PM production during combustion. Their main negative is the high production cost. One option to reduce the price of pellets is the production of pellets from waste products from agriculture. As starting material, there may be used different types of biomass, such straw, grass and various organic materials. Price of alternative pellets may be half of wood pellets price. Properties of alternative pellets are worse in comparison with wood pellets. The article deals about utilization of different types of biomass for pellets production. In this experimental work were made 4 types of pellets – from spruce wood without bark content (reference sample), miscanthus giganteus, wheat straw and rape straw. There were tested several properties of pellets samples: total heating value (calorific value), amount of fines, mechanical durability, water resistance and ash content. The results confirmed that wood pellets have the highest quality, but alternative pellets can be interesting cheaper choice to wood pellets, if consumer is satisfied with worse parameters.

PL

Drzewne pelety bez kory są coraz bardziej popularne. Ich największymi zaletami są: wysoki komfort obsługi, niska zawartość popiołu oraz niska produkcja emisji CO, NOx, SO2, OGC, PM podczas spalania. Ich główną wadą jest wysoki koszt produkcji. Jedną z opcji zmniejszenia ceny peletów jest produkcja peletów z produktów odpadowych, pochodzących z rolnictwa. Jako wstępne materiały mogą być wykorzystane różne typy biomasy: słoma, trawa oraz różne organiczne materiały. Cena alternatywnych peletów może być połowiczna w porównaniu z ceną peletów drzewnych. Z kolei właściwości peletów alternatywnych są gorsze w porównaniu z peletami drzewnymi. Artykuł dotyczy wykorzystania różnych typów biomasy do produkcji peletów. W pracy wyprodukowano eksperymentalnie 4 rodzaje peletów: z trocin drzewnych świerkowych bez kory (referencyjna próba), ze słomy pszenicznej oraz ze słomy rzepakowej, a także z miskanta olbrzymiego. Testowano kilka właściwości peletów: całkowite ciepło spalania (wartość opałowa), zawartość drobnych cząstek, mechaniczną wytrzymałość, wodoodporność oraz zawartość popiołu. Wyniki badań potwierdziły, że drzewne pelety osiągają najwyższą jakość, ale alternatywne pelety mogą stanowić tańszą opcja dla drzewnych peletów, jeśli konsument jest zadowolony z gorszych właściwości.

7

Obniżanie trofii wód w systemach kaskadowych, na przykładzie kaskady Soły (Południowa Polska)

Jachniak E, Jaguś A

Inżynieria Ekologiczna

|

2013

|

Nr 32

65--73

PL

W pracy podjęto temat samooczyszczania wód w kaskadach zbiorników wodnych. Przedstawiono wyniki badań hydrobiologicznych trzech zbiorników zaporowych (Tresna, Porąbka i Czaniec), tworzących kaskadę rzeki Soły. Określono status troficzny zbiorników na podstawie stężenia chlorofilu, wielkości biomasy fitoplanktonu i występowania wskaźnikowych gatunków glonów planktonowych. Wyniki badań wskazały na obniżanie trofii wód w układzie od najwyższego do najniższego zbiornika kaskady. Średnie stężenia chlorofilu wynosiły odpowiednio 19,99 μg∙dm-3, 8,74 μg∙dm-3 oraz 4,29 μg∙dm-3, natomiast średnia wielkość biomasy 4,1 mg∙dm-3, 3,4 mg∙dm-3 i 0,1 mg∙dm-3. Obserwowane gatunki glonów planktonowych potwierdziły istnienie różnic między zbiornikami. W Tresnej rozwijało się więcej gatunków wskazujących na eutrofię, zaś w Porąbce oraz Czańcu rozwijały się gatunki występujące w wodach oligomezotroficznych. Samooczyszczanie wód w kaskadzie Soły, wyrażone obniżaniem ich żyzności, jest ważne dla gospodarki wodnej regionu, gdyż zbiornik Czaniec pełni funkcję zbiornika wodociągowego.

EN

In this thesis the subject of water self-purification in cascade systems of water reservoirs was engaged. The results of hydrobiological research of three dam reservoirs (Tresna, Porąbka and Czaniec), creating the Soła river dam cascade were presented. The trophic status of these reservoirs was defined on the grounds of the concentration of chlorophyll a, biomass of phytoplankton and occurrence of indicating species of planktonic algae. The results of research indicated on decreasing of water trophy in the layout from the highest into the lowest reservoir of the cascade. The average concentrations of chlorophyll a amounted appropriately 19,99 μg∙dm-3, 8,74 μg∙dm -3 and 4,29 μg∙dm-3, instead the average biomass of phytoplankton amounted appropriately 4,1 mg∙dm-3, 3,4 mg∙dm-3 and 0,1 mg∙dm-3. The observed species of algae confirmed occurrence of differences between reservoirs. In Tresna reservoir more species of phytoplankton indicating for eutrophy were thrived, instead in Porąbka and Czaniec reservoirs the species occurring in oligomesotrophic water thrived. Water self-purification in the Soła river dam cascade expressed decreasing of their fertility is important for water management of the region, because the Czaniec reservoir fulfill a function of water-supply reservoir.

8

Estimating the level of water eutrophication in poraj dam reservoir based on selected methods

Jachniak E., Kozak J. L.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 7-8

779--790

EN

In this publication the chosen methods of estimation of the eutrophication were presented. These methods were used for the evaluation of the trophic status of the Poraj Reservoir water. In this research the Integral trophic state index was used. In addition the loading reservoir with total phosphorus was estimated, as well as the permissible and the critical loads of phosphorus according to Vollenweider were also defined. Furthermore, the trophic classification of reservoir water was achieved on the grounds of: the concentrations of biogenic substances in reservoir water, the concentrations of the chlorophyll a, the biomass of phytoplankton and the species composition of phytoplankton. The every chosen methods indicated on the advanced eutrophication processes occurring in this reservoir.

PL

W artykule zostały zaprezentowane wybrane metody oszacowania poziomu eutrofizacji. Metody te użyto do oceny statusu troficznego wód zbiornika zaporowego Poraj. W badaniach został zastosowany Integralny wskaźnik stanu troficznego. Dodatkowo oszacowano obciążenie zbiornika ładunkiem fosforu ogólnego oraz obliczono ładunki dopuszczalne i niebezpieczne fosforu ogólnego według Vollenweidera. Ponadto, klasyfikacji troficznej wód zbiornika dokonano na podstawie koncentracji związków biogennych oraz chlorofilu a, a także biomasy fitoplanktonu oraz składu gatunkowego fitoplanktonu. Wszystkie wybrane metody wskazały na postępujące procesy eutrofizacyjne w wodach tego zbiornika.

9

The evaluation of eutrophication level of kozlowa gora dam reservoir base on assemblages planktonic algae

Jachniak E.

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology

|

2013

|

R. 18, NR 1-2

69--76

EN

In this publication the eutrophication level of Kozlowa Gora dam reservoir base on composition species of algae and biomass of phytoplankton, was defined. The evaluation of phytoplankton biomass was achieved by two methods (direct - for biovolume by comparing the shape of algae to geometrical figures and indirect - base on concentrations of chlorophyll a). The trophic estimation of reservoir water was achieved on the grounds of classifications, which included the boundary values of phytoplankton biomass and concentrations of chlorophyll a. These boundary values are characteristic for individual trophic types of water. The typical species for eutrophic water were observed in the samples of water taking from the Kozlowa Gora dam reservoir, also the highest average percentage share of Cyanophyta in whole biomass of phytoplankton was observed (it may indicate on the advanced eutrophication processes). The research concerning the average biomass of phytoplankton and average concentrations of chlorophyll a allowed classification water of this reservoir to eutrophic and hipertrophic.

PL

W artykule określono stopień zeutrofizowania zbiornika Kozłowa Góra w oparciu o skład gatunkowy i biomasę fitoplanktonu. Oceny biomasy fitoplanktonu dokonano za pomocą dwóch metod (bezpośredniej - na zasadzie przyrównywania komórek do figur geometrycznych i pośredniej - chlorofilowej). W ocenie trofii wód zbiornika wykorzystano klasyfikację uwzględniającą graniczne wartości wielkości biomasy fitoplanktonu oraz graniczne wartości stężeń chlorofilu a dla poszczególnych typów troficznych. W próbkach wody pobranych ze zbiornika Kozłowa Góra zanotowano rozwój gatunków typowych dla wód eutroficznych, a także duży udział w ogólnej biomasie fitoplanktonu sinic (co może wskazywać na zaawansowanie procesów eutrofizacyjnych). Badania dotyczące średniej biomasy fitoplanktonu (określanej bezpośrednio i pośrednio) pozwoliły na zaklasyfikowanie zbiornika do eutroficznych, a nawet hipertroficznych.