Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Structural optimization coupled with materials selection for stiffness improvement

Silva H. M., Meireles J. F., Wojewoda J.

Mechanics and Mechanical Engineering

|

2018

|

Vol. 22, nr 4

831--844

EN

An application of a Finite Element Model updating is presented in this paper. Two Finite Element models were considered: a reinforced plate and a thin-walled beam. The two parts were numerically calculated in ANSYS Mechanical APDL and MATLAB programs. ANSYS performs Finite Element calculations, and a MATLAB programming code was used to control the optimization procedure. Geometric variables were chosen, to evaluate the value of the defined objective function. The material was picked using available selection charts, to find the most adequate one for the study. It has been concluded that the transveral displacement of the models modified by the optimization process decreased sharply in relation to the original state.

2

Experimental validation of a novel thin-walled beam prototype

Silva H. M., Meireles J. F., Wojewoda J.

Mechanics and Mechanical Engineering

|

2018

|

Vol. 22, nr 1

7--23

EN

In this paper, an experimental validation of a novel beam prototype is performed. Tensile tests, both until rupture and on the elastic domain were done in order to determine the material properties. They were used then in Finite Element Analysis model built in ANSYS Mechanical APDL. Three experimental tests were done to the prototype, and, in order to minimize errors, the average value of the three tests determined, and compared with results obtained from the numerical model. It was shown that it was possible to manufacture the beam by the presented manufacturing methodology. An acceptable correlation between the numerical an experimental results was found.

3

Nowo rozpoznane formy osuwiskowe w dolinie Kaczawy na Pogórzu Kaczawskim (Sudety Zachodnie)

Kowalski A., Wojewoda J.

Landform Analysis

|

2017

|

Vol. 34

15--27

PL

Autorzy przedstawiają wyniki badań terenowych i analiz geomorfometrycznych nieznanych form osuwiskowych położonych w dolinie Kaczawy pomiędzy Sędziszową a Nowym Kościołem na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach Zachodnich. Na obszarze badań rozpoznano zespół osuwisk o łącznej powierzchni ok. 21 ha na północnych stokach wzgórza Wielisławka (376,3 m n.p.m.), a także kilka mniejszych form na wschodnich stokach góry Wołek (381,7 m n.p.m.), Wygorzel (333,5 m n.p.m.) oraz osuwisk położonych w miejscowości Różana i na południowych zboczach doliny Piekiełko. Morfologia osuwisk sugeruje ich różną genezę. Rozpoznano osuwiska rotacyjne i translacyjne, jak i koluwia płytkich zsuwów i spływów gruzowo-błotnych. Rozpoznanie i wyznaczenie zasięgu form osuwiskowych w dolinie Kaczawy ma znaczenie dla dalszego poznania geologicznych i geomorfologicznych uwarunkowań rozwoju ruchów masowych w Sudetach.

EN

The authors present the results of field studies and geomorphometric analyzes of unknown landslide forms located in the Kaczawa river valley between Sędziszowa and Nowy Kościół (Kaczawskie Foothills, Western Sudetes). In the study area we recognised a landslide complex with a total area of about 21 ha on the northern slopes of Wielisławka hill (376.3 m a.s.l.), as well as several smaller forms on the eastern slopes of Wołek (381.7 m a.s.l.) and Wygorzel (333.5 m a.s.l.) hills and landslides located in the town of Różana and on the southern slopes of the Piekiełko valley. Morphology of recognized landslides provides evidence of different types of gravitational movements including rotational and translational landslides as well as shallow slides and earthflows. Recognition and delimitation of the landslide extent in the Kaczawa river valley is significant for further investigations of the geological and geomorphological conditioning of mass movements in the Sudetes area.

4

Deformacje przed- i pokonsolidacyjne w skałach osadowych terygenicznej strefy przejściowej PZt (cechsztyn/pstry piaskowiec dolny) na obszarze synkliny grodzieckiej, Sudety: interpretacja procesowa oraz implikacje regionalne

Durkowski K., Sokalski D., Wojewoda J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2017

|

nr 469

155--176

PL

Na obszarze synkliny grodzieckiej, wschodniej części synklinorium północnosudeckiego osady najwyższego cechsztynu są reprezentowane przez mułowce i bardzo drobnoziarniste piaskowce, które płynnie i w sposób ciągły przechodzą w typowe osady pstrego piaskowca. Utwory te należą do terygenicznej strefy przejściowej PZt, której najwyższą część budują heterolity falowe.Wheterolitach wyróżniono strefę licznych deformacji przed- i pokonsolidacyjnych. Deformacje przedkonsolidacyjne posiadają liczne cechy charakterystyczne dla sejsmitów, natomiast geneza deformacji pokonsolidacyjnych nie jest jednoznaczna i wymaga dalszych badań. Strefa deformacji stanowi ważny poziom korelacyjny na obszarze synkliny grodzieckiej, który jest także obserwowany w analogicznych osadach monokliny przedsudeckiej w rejonie Głogowa i Rudnej.

EN

In the Grodziec Syncline (Eastern part of the North-Sudetic Synclinorium) the uppermost Zechstein sediments are represented by mudstones and very fine grained sandstones, which smoothly continue into typical Buntsandstein deposits. These sediments belong to Transitional Terrigeneous Series (PZt), which uppermost part is developed as heterolithic tempestites. A zone abundant in pre- and post-consolidated sediment deformation structures was distinguished within heterolithic sediments. The pre-consolidated sediment deformation structures have numerous features of seismites, on the other hand post-consolidated deformation structures raise more doubts about their origin and require more future research.Azone of pre- and post-consolidated sediment deformation is an important correlation horizon for the Grodziec Syncline. Furthermore, such zone is also observed in the analogous deposits of the Fore-Sudetic Monocline in the Glogow–Rudna area.

5

Antropogeniczne zmiany rzeźby na terenach górniczych Starego Zagłębia Miedziowego (synklinorium północnosudeckie) w świetle analiz geomorfometrycznych NMT LiDAR i danych archiwalnych

Kowalski A., Maciejak K., Wojewoda J., Kozłowski A., Raczyński P.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2017

|

nr 469

177--199

PL

O ile parametry złożowe, historia oraz techniki eksploatacji cechsztyńskich złóż rud miedzi w synklinorium północnosudeckim były przedmiotem licznych opracowań, zagadnieniu przekształceń rzeźby terenu na obszarze tzw. Starego Zagłębia Miedziowego nie poświęcono jak dotąd szczególnej uwagi. Niniejsza praca ma na celu uzupełnienie tej luki. W artykule opisano morfologię i przeprowadzono szczegółowe analizy geomorfometryczne form pogórniczych związanych bezpośrednio z eksploatacją rud miedzi i składowaniem odpadów poeksploatacyjnych na obszarze Zagłębia. W analizie i opisie form powierzchni wykorzystano dane archiwalne, ale przede wszystkim nowe metody i możliwości związane z przetwarzaniem wysokorozdzielczych numerycznych modeli terenu (NMT LiDAR – ang. Light Detection and Ranging), które są uznawane obecnie za najwierniejsze i najdokładniejsze odwzorowanie powierzchni ziemi dostępne w formie numerycznej. Na obszarze badań wyróżniono i opisano następujące antropogeniczne formy rzeźby: wielkoskalowe deformacje powierzchni terenu (niecki osiadań i zapadliska), małoskalowe deformacje powierzchni terenu (pingi), kamieniołomy oraz formy związane ze składowaniem produktów ubocznych wydobycia i przeróbki rud miedzi – zbiorniki odpadów poflotacyjnych i hałdy. Wieloaspektowe podejście badawcze pozwoliło m.in. na zobrazowanie rozkładu przestrzennego form, oszacowanie parametrów wolumetrycznych, a także wytypowanie perspektyw rekultywacji i ochrony niektórych obiektów.

EN

While the history, techniques of exploitation and deposit parameters of the copper ores in the North-Sudetic Synclinorium have been the subject of numerous investigations, the transformations of the terrain in the so-called “Old Copper Basin” (Lower Silesia, SW Poland) have not been analysed in detail before. This paper is intended to complement this gap. The authors present the results of the detailed geomorphometric analysis of the post-mining forms related directly to the copper mining. The LiDAR-based, high-resolution Digital Terrain Models (DTMs), which have been used in the analysis and description of the landforms, are currently considered as the most accurate and precise 3D-spatial data available in the numerical form. The following anthropogenic forms are distinguished in the study area: large- and small-scale ground deformations (depressions and small sinkholes), abandoned quarries, and forms associated with the exploitation and storage of the flotation wastes – post-flotation tailings and dumps. Our investigations have allowed visualization of the spatial distribution of the forms, estimation of their total volume as well as perspectives of their reclamation and protection.

6

O konieczności wykonania drugiej edycji Szczegółowej Mapy Geologicznej Sudetów w skali 1 : 25 000 : przykłady rewizji budowy geologicznej z wykorzystaniem podkładu lidarowego numerycznego modelu powierzchni terenu

Wojewoda J.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 9

597--603

EN

The currently available map sheets issued under the edition of the Detailed Geological Map of the Sudetes at the scale of1 : 25,000 (SMGS25), and especially those compiled in the 1950s and 1960s, does not meet the requirement of uniformity and accuracy of mapping, and they do not contain some key information that has been acquired as a result of multidisciplinary geological studies in the Sudetes over the last half-century. New research tools, such as LIDAR models of the land surface (DEM), allow for partial migration of data and (or) the implementation of recent research results, however, it should be verified by experienced geologists in the field. This is documented by two examples of their use to different areas in the Sudetes, which are composed primarily of sedimentary rocks.

7

Dydaktyka geologii w Polsce : głos w dyskusji. Część 1

Wojewoda J.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 9

751--753

EN

The article is a voice in the discussion about restoring a single five-year studies in geology. It is also attempt to answer the question, where are the weakest points of the present system of teaching geology in Poland and why, despite the various organizational procedures and sustainable development of the teaching staff, the final learning outcomes do not meet the expectations of either employers or graduates.

8

Synsedimentary seismotectonic features in Triassic and Cretaceous sediments of the Intrasudetic Basin (U Devěti křížů locality) – regional implication

Wojewoda J., Rauch M., Kowalski A.

Geological Quarterly

|

2016

|

Vol. 60, No. 2

355--364

EN

Synsedimentary deformation structures have been recognized in Triassic and Cretaceous sedimentary rocks of the Trutnov Basin, which build a structural and morphological elevation between Červený Kostelec and Upice. Very well preserved sand injection and collapse structures, strike-slip shearings and listric faults occur in the “U Devěti křížů” Quarry. Their shapes and spatial distribution strongly correspond to local tectonic structures within the Intrasudetic Shear Zone (ISZ), especially to the faults which bound the rhomb-shaped depressions and elevations. All these structural sub-units compose the Intrasudetic Basin Suite (IBS). The soft-sediment deformations developed in the shallow subsurface and most likely resulted from the dominantly extensional and strike-slip kinematics within the ISZ.

9

Budowa geologiczna terenów wodonośnych ujęcia infiltracyjnego we Wrocławiu

Wojewoda J., Kowalski A., Gotowała R., Sobczyk A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2016

|

nr 466

323--341

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań geologicznych terenów wodonośnych ujęcia infiltracyjnego MPWiK we Wrocławiu. Na podstawie danych z wierceń i płytkiej prospekcji geofizycznej (GPR) wykonano model 3D warstwy wodonośnej. Rozpoznano architekturę osadów tworzących warstwę. Z występujących na obszarze ujęcia osadów najkorzystniejsze parametry przestrzenno-hydrogeologiczne wykazują żwiry, zalegające bezpośrednio na nieprzepuszczalnym podłożu, najprawdopodobniej osady pre-Odry, które wypełniają kopalne struktury dolinne. Geologiczno-fizjograficzna mapa, wykonana na osnowie numerycznego modelu terenu LiDAR, ujawniła dwa najmłodsze systemy osadów dolinnych, odpowiadających dzisiejszym korytom Odry i Oławy. Osady te mają strukturę typową dla cyklotemów meandrowych, której wykorzystanie może istotnie poprawić efektywność infiltracji wód powierzchniowych do głównych osadów zbiornikowych ujęcia.

EN

The paper presents the results of geological research in the area of induced infiltration aquifer in the city of Wrocław. Based on drilling and geophysical prospection (GPR) data, a 3D model of the aquifer has been developed, showing the architecture of the aquifer-forming sediments. The best hydrogeological and spatial-related parameters are displayed by gravels directly overlying the impermeable basement represented most likely by pre-Odra River sediments and filling fossil valley structures. A geological-physiographic map, compiled based on the LiDAR digital elevation model, revealed two youngest sedimentary valley systems related to the recent channels of the Odra and Oława rivers. The structure of these deposits is typical of meandering river cyclothems. The use of its anisotropy can significantly improve the efficiency of infiltration of surface water into the water-bearing and conducting gravels that constitute the main usable aquifer.

10

The sedimentary environment of Devonian siliciclastics in the Babí lom locality (Brunovistulian Platform cover, Southern Moravia, Czech Republic)

Wojewoda J., Nehyba S., Gilíkova H., Burianek D

Geological Quarterly

|

2015

|

Vol. 59, No. 1

229--238

EN

Sandstones and conglomerates, which northwards of Brno agglomeration build a hill (ridge) named Babí lom are strongly diagenezed (anchi-metamorphozed) and tectonically deformed. Their regional distribution and stratigraphic position between the Cambrian(?) clastics and Upper Devonian limestones, as well as their appearance meant that they age is considering as Middle Devonian. They are distinguished as the so-called „Basal Devonian Clastics“. Almost all primary sedimentary features are well preserved and distinct. In the metasediments of the Babí lom hill were distinguished both the facies and structures typical of alluvial fans and rivers. Among others they are channel lags with imbricated grains, cross beddings and debrites. Within sedimentary association was established the way-up direction what clearly evidences a coarsening upwards sequence. Assuming the lack of rotation of series of sediments in the X-Y plane, the palaeotrasport was toward the north while major supply with material was from the east.

11

Synchronization of rotating double pendula system

Grabski J., Strzałko J., Wojewoda J., Kapitaniak T.

Vibrations in Physical Systems

|

2012

|

Vol. 25

159--164

EN

Theoretical and experimental analysis of a set of four double pendula located on a vertically excited platform is analysed. The pendula can rotate in different directions. The main interest is concentrated on the phenomenon of synchronization. It has been shown that different types of phase synchronization between pendula can be observed. The experimental results are confirmed by the numerical simulations.

12

Externally heated valve air engine with two small heaters operating alternatively

Kazimierski Z., Wojewoda J.

Zeszyty Naukowe. Cieplne Maszyny Przepływowe - Turbomachinery / Politechnika Łódzka

|

2011

|

nr 140

105-114

EN

This paper has been devoted to an idea of the engine in which any fuel or solar heat can be used as a source of energy. The proposed model is an externally heated 2-stroke, valve engine - EHVE, entirely different from the well known Stirling one. The advantages of the new engine are very small dead space, air used as working medium, conventional crankshaft and typical oil lubrication system. The publication from 2010 referred to big heat exchangers. Our earlier publications (1995) presented two small heaters operating alternatively. The experiments conducted in 2000 showed that heat transfer is insufficient during the period when the engine valves are closed and the heat exchange takes place in small heaters. The mentioned papers [1995] did not describe how to assure its proper value. This paper determines the additional devices and conditions which should be fulfilled in order to receive sufficient heat exchange.

13

Silniki tłokowe wykorzystujące energię słoneczną lub ciepło zawarte w biopaliwach

Kazimierski Z., Wojewoda J.

Zeszyty Naukowe. Cieplne Maszyny Przepływowe - Turbomachinery / Politechnika Łódzka

|

2010

|

nr 138

69-76

PL

Pod uwagę brane są zaworowe silniki tłokowe, zarówno zewnętrznego nagrzewu jak i silniki wewnętrznego spalania. Silniki zewnętrznego nagrzewu mogą wykorzystywać energię Słońca lub ciepło biopaliw. Podano także schemat silnika wewnętrznego spalania, który ma moc prawie dwukrotnie większą niż każdy z jego składowych tzn. dwóch zwykłych czterosuwów, które także mogą wykorzystywać ciepło zawarte w biopaliwach. Zastosowanie podanych źródeł energii mechanicznej zostało podsumowane w rozdziale 4 artykułu.

EN

The externally heated and internal combustion piston valve engines are taken into account. The engines may use either solar or biofuels energy. The internal combustion engines have the power almost twice as high as each of its components, i.e. two usual four-stroke engines. The application of the engines is presented in the last section of this paper.

14

Hiperboliczne cechy atraktorów układów samowzbudnych

Stefański A., Wojewoda J., Chudzik A., Kapitaniak T.

Modelowanie Inżynierskie

|

2010

|

T. 9, nr 40

225-232

PL

Tematem niniejszego artykułu jest porównawcze zestawienie typowych cech tzw. atraktora hiperbolicznego (lub quasi-hiperbolicznego) z własnościami atraktora klasycznego ciernego oscylatora samowzbudnego z dodatkowym zewnętrznym napędem harmonicznym. Zaprezentowana analiza pokazuje, że główną wspólną cechą obu tych atraktorów jest ich stateczność strukturalna (mimo ich chaotycznego charakteru), która objawia się niską wrażliwością dynamiki układu oraz struktury przestrzeni fazowej na zmiany (przynajmniej niewielkie) parametrów równań różniczkowych.

EN

The theme of this paper is a comparative summary of typical characteristics of so-called hyperbolic attractor (or quasi-hyperbolic) with the properties of attractor of classical self-excited friction oscillator with an additional external harmonic drive. The presented analysis shows that the main common feature of these attractors is their structural stability (in spite of their chaotic nature), which is manifested by a low sensitivity of system dynamics and structure of the phase-space for changes of parameters (at least modest) in differential equations.

15

Badania zmineralizowanego drewna z Arabii Saudyjskiej i z północnych Czech

Pitera H., Wojewoda J.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2010

|

T. 36, z. 1

49-66

PL

W pracy zawarto wyniki badania dwóch próbek skrzemieniałego drewna. Próbkę pierwszą pobrano na pustyni w Arabii Saudyjskiej w Al Hawtah, a drugą pobrano na terenie północnych Czech w okolicach Trutnowa. Pierwsza próbka pochodzi z okresu kredowego (formacja z Wasia), a druga jest z okresu karbońskiego. Obydwa okazy poddano obserwacjom makroskopowym oraz mikroskopowym (w świetle przechodzącym i w mikroskopie skaningowym). Przeprowadzono również kilka chemicznych analiz punktowych, a w przypadku próbki pierwszej wykonano analizę rentgenograficzną. W drewnie zmineralizowanym z Arabii Saudyjskiej stwierdzono zanieczyszczenia związkami organicznymi, obecność kalcytu oraz domieszkę minerałów ilastych i kryptokrystaliczny pigment o barwie brunatnej (prawdopodobnie hematyt). Próbka z Czech jest silnie zsilifikowana. Efektem tego procesu jest obserwowany w niej kwarc i chalcedon. Pozwala to na wyciągnięcie wniosku o obecności w niej dwóch generacji krzemionki. I generacja, wcześniejsza, reprezentowana jest przez kwarc; późniejsza II generacja to chalcedon. W przypadku tej próbki również widoczne jest nagromadzenie drobnoziarnistego pigmentu o barwie brunatnoczerwonej na powierzchniach skupień kwarcu bądź chalcedonu.

EN

In this study two samples of silicified wood were examined. One sample was found on a desert in Saudi Arabia, and the second one was taken in the Czech Republic. The first sample represents the Cretaceous period (Wasia), and the second one - Carboniferous. Both specimens were subjected to the macroscopic inspection, microscopic analysis (in the transmitted light and the scanning microscope). Some point analyses were also carried out, and in the case of the first sample the X-ray analysis was made. In the mineralised wood from Saudi Arabia polluting with organic compounds was detected, as well as presence of calcite and admixtures of clay minerals, and cryptocrystalline pigment of dark brown colour (probably haematite). The sample from the Czech Republic (an outcrop near Trutnov) is strongly silicified. The quartz and chalcedony observed in it are effects of this process. This allows for a conclusion about the presence of two generations of the silica in the sample. The first, earlier generation is represented by quartz; and the later, second generation of silica is the chalcedony. In the case of this sample concentration of fine-grained pigment of brown-red colour is also visible on surfaces of quartz or chalcedony.

16

Numerical Investigations of Externally Heated Valve Engine with Arbitrary Volumes of Heat Exchangers and Blowers

Kazimierski Z., Wojewoda J.

Zeszyty Naukowe. Cieplne Maszyny Przepływowe - Turbomachinery / Politechnika Łódzka

|

2009

|

nr 135

69-80

EN

The mineral fuels used recently, will be exploited out. This paper presents idea of an engine where any fuel or solar heat can be used. The proposed model is an externally heated, 2-stroke, valve engine (EHVE), entirely different from the well-known Stirling one. It works in a closed Joule cycle. The engine is composed of typical parts met in piston constructions: en expander a compressor, a heater, a cooler and may be used two recirculation blowers, which consume small amount of produced power. Additional advantages of the engine is air employed as working gas, the conventional crankshaft and oil lubrication system. Main difference between the new version and that described in earlier publications of the authors refer to the magnitude of heat exchangers and the blowers. The heat exchangers were small but now they are moderate and the blowers may be used in the described here engine. Comparisons of EHVE action with and without the recirculation blowers are performed.

PL

Paliwa kopalne ulegną wkrótce wyczerpaniu. Ten artykuł przedstawia silnik, w którym może być zastosowane dowolne paliwo lub ciepło słoneczne. Proponowany model jest to zewnętrznie nagrzewany 2-suwowy silnik (EHVE) całkowicie różny od silnika Sterlinga. Pracuje on w zamkniętym cyklu Joule'a. Jest utworzony z typowych części tj.: rozprężarki, sprężarki, nagrzewnicy, chłodnicy i dodatkowo z dwu dmuchaw recyrkulacyjnych, które pochłaniają małą energię w porównaniu z energią silnika. Zaletą silnika jest powietrze używane jako gaz roboczy, konwencjonalny korbowód i system smarowania. Główną różnicą między tym silnikiem, i opisywanym przez autorów we wcześniejszych publikacjach jest objętość wymienników ciepła, które były małe a obecnie są dowolnej objętości oraz dodatkowe dwie dmuchawy. W artykule dokonano porównania pracy silnika z dmuchawami i bez nich.

17

Efekty histerezowe w tarciu suchym

Wojewoda J.

Zeszyty Naukowe. Rozprawy Naukowe / Politechnika Łódzka

|

2008

|

Z. 366

6-126

PL

W pracy rozważane są zjawiska zachowania histerezowego siły tarcia suchego obserwowanej podczas badań eksperymentalnych. Na podstawie analiz doświadczalnych i teoretycznych postuluje się, że takie zachowanie można uważać za pewną reprezentację dynamiki układu. Zgodnie z takim założeniem, wprowadza się nową klasyfikację modeli siły tarcia, dzieląc je ze wzglę du na ich wrażliwość na charakter ruchu układu. Dyskutowane są ogólne zagadnienia modelowania zjawisk towarzyszących tarciu suchemu oraz zaproponowany jest nowy, prosty lecz efektywny w implementacji numerycz- nej model sily tarcia, zdolny odzwierciedlić efekty histerezowe. Pokazane są wyniki eksperymentalne i ich porównanie z symulacjami numerycznymi zaproponowanego modelu i z wybranymi modelami klasycznymi. W części wstępnej zawarto ogólny opis zjawiska tarcia i historii ba- dań w tej dziedzinie oraz przedstawiono tezę pracy oddającą związek siły tarcia z charakterem ruchu realizowanego przez układ drgający. Przedmiotem rozważań w rozdziale drugim jest opis najbardziej istotnych zagadnień dotyczących tarcia opracowany w kontekście nawiązującym bezpośrednio do układu rzeczywistego będącego przedmiotem badań eksperymentalnych. Największy nacisk położono na takie zagadnienia, jak efekty histerezowe, siłę zrywającą oraz krzywą Stribecka. Są to główne cechy charakteryzujące proponowany w treści rozdziału 5 nowy model tarcia. W rozdziale trzecim przedstawiono wybrane modele tarcia stosowane do- tychczas w klasycznym podziale na statyczne i dynamiczne. Przedstawiony przegląd zawiera najbardziej znaczące etapy rozwoju modelowania tarcia i choć nie obejmuje wszystkich znanych podejść, to odwołania literaturowe pozwalają Czytelnikowi na dalszą eksplorację tego tematu. Szczególny nacisk położono na nowe pomysły, jak modele szczotkowe, modele uwzględniające histerezę oraz nowe charakterystyki dynamiczne tarcia. W kolejnym rozdziale zaprezentowano wyniki badań eksperymentalnych wymuszanego wzbudnikiem drgań oscylatora ciernego, opisano stanowisko badawcze i metody pomiarowe. Przedstawiony zostal model matematyczny oscylatora oraz jego uproszczona wersja, która stanowiła podstawę dalszego modelowania numerycznego. Pokazane zostały wyniki badań eksperymentalnych odzwierciedlających różne zachowania badanego oscylatora. Zebrane wyniki posłużyly do zbudowania nowego matematycznego modelu zjawiska pokazanego w rozdziale 5. Rozdział ten rozpoczyna propozycja nowego podziału modeli tarcia -na układy wrażliwe i niewrażliwe na dynamikę układu. Pomysł pochodzi z zaprezentowanych wcześniej wyników eksperymentalnych i przeglądu z roz- dzialu 3. Zawiera także opis modelu tarcia uwzględniający takie elementy, jak sztywność kontaktową, pamięć tarcia, nieodwracalność, zmienną war- tość siły zrywającej oraz czynniki stochastyczne. Poprawność modelu zweryfikowano poprzez porównanie wyników eksperymentalnych z rezultatami symulacji numerycznych. Wnioskiem jest stwierdzenie, że model pozwala na precyzyjną symulację rzeczywistej dynamiki siły tarcia oraz odpowiedzi układu na wymuszenie. W rozdziale 6 zaprezentowane zostały wyniki kolejnych symulacji numerycznych typowych ukladów mechanicznych, wykorzystując między innymi proponowany model tarcia. Przedmiotem analizy byl klasyczny cierny oscylator samowzbudny z dodatkowym wymuszeniem zewnętrznym oraz nieliniowy oscylator typu Duffinga z zewnętrznym wymuszeniem harmonicznym i z tłumieniem tarciem suchym. Porównań dokonano, używając różnych charakterystyk tarcia od modelu klasycznego, przez Poppa-Steltera, niepowracającą wrażliwą charakterystyką opracowywaną wcześniej z udziałem autora oraz opisaną nowym proponowanym modelem histerezowym. Wyniki pokazano z wykorzystaniem nowoczesnych metod badawczych, z których najważniejsza -nowe podejście do estymacji maksymalnych wykładników Lapunowa poprzez synchronizację map, świetnie sprawdza się w układach z nieciągłością, jaką wprowadza do ruchu tarcie suche. Wnioski zawarte w końcu tego rozdziału są dość istotne z punktu widzenia zarówno inżynierów, jak i badaczy zjawiska. W części końcowej podsumowano rozważania proponowanego wrażliwe- go modelu statycznego tarcia. Istotność uogólnienia polega na możliwości zastosowania w nim dowolnej funkcji modelującej efekt Stribecka przy przejściu do tarcia kinetycznego oraz pokazano ważne zalety -prostotę zastosowania w symulacjach numerycznych, uniwersalność (można łatwo uzyskać inne charakterystyki tarcia), możliwość symulacji różnych zjawisk związanych z tarciem. Z praktycznego punktu widzenia wniosek, że największy wpływ na dynamikę układu z tarciem ma średni poziom siły tarcia kinetycznego, jest ważnym efektem rozważan. Pokazano też kierunki stanowiące drogę dalszego rozwijania modelowania zjawiska tarcia.

EN

In the book phenomena of hysteretic behaviour of a friction force observed during experiments are discussed. A review of friction models and friction phenomena is enclosed. On the basis of experimental and theoretical ana- lyses there is argued that such behaviour can be considered as a representation of the system dynamics. According to this approach, a new classification of friction models, with respect to their sensitivity on the system motion nature, is introduced. General friction modelling of the phenomena accompanying dry friction and a simple yet effective model capturing the hysteretic effects is proposed. Finally, the experimental results are compared with the numerical simulations for the proposed friction model. Also, for the verification purposes the model is applied in two examples of the typical nonlinear applications together with other, classical approaches. New method of calculating Lyapunov exponents for systems with discontinuity is applied. Importance of average level of friction force to the system dynamics is shown.

18

Numerical optimization of the externally heated valve air engine with blowers

Kazimierski Z., Wojewoda J.

Zeszyty Naukowe. Cieplne Maszyny Przepływowe - Turbomachinery / Politechnika Łódzka

|

2008

|

nr 133

157--164

EN

This paper presents the numerical optimization of the two-stroke externally heated valve air engine (EHVE), where any fuel or solar heat can be used. The engine is entirely different from the well-known Stirling engine. It works in the closed Joule’s cycle and is composed of: an expander, a compressor, a heater, a cooler and two recirculation blowers, which increase the heat exchange. Air is the working medium. Heat exchangers (the heater and the cooler) are of arbitrary volumes. The optimization is, first of all, related to the ratio of compressor to expander volumes, which are investigated when the blowers are present in the considered model. Other optimization parameters are defined in the paper.

19

Komory dyfuzyjne-przykład zróżnicowanej reologicznie reakcji osadu ziarnistego na wstrząs sejsmiczny

Wojewoda J.

Przegląd Geologiczny

|

2008

|

Vol. 56, nr 9

842-847

EN

Frontally fluidized slump sheet containing water-and-sediment escape structures, interpreted as earthquake-driven deposit occur in Permian conglomerates in Golińsk (Saxonian, Mieroszów Conglomerate Member) in the Intrasudetic Synclinorium. Their internal architecture, lithology and position within the slump sheet suggest a rheologically differentiated reaction of sediment to the seismic shock - from brittle failure to liquefaction. The onset of the latter involved diffusional grain displacement in zones of contrasting density resulted from brittle fracture in unconsolidated sediment.

20

Dajki klastyczne i brekcje sejsmotektoniczne w utworach permu basenu Nachodu (Sudety Środkowe)

Wojewoda J., Burliga S.

Przegląd Geologiczny

|

2008

|

Vol. 56, nr 9

857-862

EN

Clastic dikes have been evidenced in Permian conglomerates occurring near Kudowa Zdrój in the Nachod Basin, the Sudetes, NE Bohemian Massif. The lithology of the dikes is the same as that of the polimictic conglomerate hosting them; they only differ in textural characteristics. The spatial orientation of the dikes points out to their genetic relationship with a nearby fault that, in a map view, separates Permian and Cretaceous formations. The dikes must have intruded after tectonic rotation of conglomerate beds on the fault to a position similar to the present one and they represent record of post-diagenetic seismotectonic events.