Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Aktualne aspekty edukacji geoprzestrzennej w Polsce

Gaździcki J., Gotlib D., Jażdżewska I., Zwoliński Z.

Roczniki Geomatyki

|

2018

|

T. 16, z. 3(82)

235--240

PL

Niniejszy artykuł zawiera treść wspólnego wystąpienia autorów otwierającego II Ogólnopolską Konferencję „GIS w edukacji”, Łódź, 14-15 czerwca, 2018. We wstępie nawiązuje się do ponad półwiecznej historii GIS, zwracając uwagę na jej początki w Polsce i koncentrując się na zmianach terminologicznych wywołanych głównie przez dynamiczny rozwój technologiczny. Przedstawiono kolejno czynniki prorozwojowe edukacji geoprzestrzennej, zidentyfikowane kierunki rozwoju oraz rolę środowiska naukowego i dydaktycznego. We wnioskach stwierdzono, że edukacja geoprzestrzenna jest niezbędna dla wszechstronnego postępu cywilizacyjnego Polski oraz zaspokajania potrzeb jej obywateli. W związku z tym uznano w szczególności, że należy popierać różne formy współpracy w dziedzinie edukacji geoprzestrzennej, w tym współpracę multilateralną i bilateralną, w skali krajowej i międzynarodowej, przez wspólne przedsięwzięcia, wymianę doświadczeń i kadr oraz udostępnianie środków kształcenia.

EN

This paper presents the common presentation of the authors opening the 2nd Polish Conference “GIS in Education” held in Łódź, on 14-15 June, 2018. In the introduction the authors referred to more than 50 years of GIS history, paying attention to its beginnings in Poland and focusing on terminological changes that mainly resulted from rapid technological development. Pro-development factors of geospatial education were successively discussed, directions of development and the role of scientists and educators were identified. In conclusions it was stated that geospatial education is essential for comprehensive civilisation progress of Poland and satisfying the needs of citizens. Therefore, it was considered, in particular, that different forms of cooperation in geospatial education, including multilateral and bilateral cooperation at the national and international level should be supported by organisation of common events, exchange of experiences and personnel and sharing educational resources.

2

Wybrane problemy w zakresie informacji geoprzestrzennej w Polsce

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2017

|

T. 15, z. 3(78)

283--292

PL

Na podstawie dotychczasowych doświadczeń w budowie infrastruktury informacji przestrzennej (IIP) w Polsce proponuje się: wzmocnienie i usprawnienie koordynacji na poziomie rządowym, zwiększenie roli i wkładu samorządu terytorialnego przez powiązanie inicjatyw regionalnych i lokalnych w ramach koncepcji wielopoziomowego systemu infrastruktur informacji przestrzennej, modernizacji kształcenia w szkołach wyższych i średnich, zwłaszcza w zakresie geodezji i kartografii. Koordynacja IIP jest zadaniem złożonym i wysoce specjalistycznym, które w wyniku nowelizacji ustawy o IIP zostało powierzone Ministrowi Cyfryzacji jako zadanie nowe. W związku z tym uznaje się za celowe podporządkowanie temu ministrowi Głównego Geodety Kraju, który, przy udziale podległego Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii o znacznym doświadczeniu w tym zakresie, jest w stanie zapewnić odpowiednie wsparcie. Jednostki samorządu terytorialnego występują z licznymi inicjatywami w zakresie informacji geoprzestrzennej, które wynikają z ich rzeczywistych potrzeb i zasługują na pełne poparcie ze strony rządowych organów wiodących. Niezbędne jest również rozwijanie współpracy tych jednostek, prowadzącej do opracowania zasad, modelowych projektów i rekomendowanych narzędzi tworzenia infrastruktur samorządowych w ramach hierarchicznego, wielopoziomowego systemu infrastrukturalnego. W kształceniu kadr, w szczególności geodezyjnych i kartograficznych obserwuje się anomalie polegające na występowaniu: nadmiernej liczby kształconych, znacznie przekraczającej realne potrzeby pracodawców i możliwości uzyskania zatrudnienia zgodnie z nabywanymi kwalifikacjami, nadmiernej liczby uczelni wyższych oraz szkół średnich kształcących w tej dziedzinie, co wpływa na rozproszenie kadr i środków, a w konsekwencji na obniżenie jakości kształcenia. W związku z tym postuluje się podjęcie stosownych działań naprawczych przez zainteresowane organy państwowe, uczelnie i organizacje pozarządowe.

EN

In Poland, considering the gained experiences related to development of the spatial information infrastructure (SII) it is proposed to: enhance and improve coordination at the governmental level, increase the role and contribution of local governments by combining regional and local initiatives within the idea of the multi-level system of spatial information infrastructures, modernise education activities at universities and secondary schools, in particular in the field of geodesy and cartography. Coordination of SII is a complex and highly specialised task. As a result of novelty of the SII act this task was assigned to the Minister of Digital Affairs as a new one. Therefore it is considered reasonable to subordinate the General Surveyor of Poland to the same minister; together with the Head Office of Geodesy and Cartography, highly experienced in this field, he would be able to provide required support. Local government units submit many initiatives in the field of geospatial information, which result from their real needs and should be highly supported by governmental bodies. It is also necessary to develop cooperation of those units leading to development of rules, model solutions and recommended tools for creation of regional and local government infrastructures within a hierarchical, multi-level infrastructural system. Some anomalies may be noticed in education of specialists, especially in the field of geodesy and cartography; those anomalies concern: the excessive number of educated specialists, which highly exceeds the real needs of employers and the possibilities to get jobs according to possessed qualifications, the excessive number of universities and secondary schools which educate in this field; it results in dispersion of specialists and funds and in decreasing the quality of education. In connection with the above it is proposed that recovery actions are undertaken by interested government bodies, universities and non-governmental organisations.

3

Informacja geoprzestrzenna w Polsce: rozwój i nowe wyzwania

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2017

|

T. 15, z. 2(77)

139--145

PL

Artykuł przestawia zwięzłą charakterystykę rozwoju informacji geoprzestrzennej w Polsce w okresie od 2007 do 2016roku , tj. w dziesięcioleciu od przyjęcia dyrektywy INSPIRE ustanawiającej infrastrukturę informacji przestrzennej w Europie. Na rozwój ten miały wpływ przede wszystkim trzy czynniki: wprowadzenie w życie ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej (ustawy o IIP), stanowiącej umiejętną transpozycję dyrektywy INSPIRE do prawa polskiego i stwarzającej warunki dla skoordynowanej współpracy międzyresortowej, uzyskanie wielesetmilionowych środków unijnych na rządowe i samorządowe projekty z zakresu informacji geoprzestrzennej, dynamiczny rozwój i upowszechnienie technologii służących do pozyskiwania, przetwarzania i użytkowania danych geoprzestrzennych. Po rozpatrzeniu wielu aspektów dokonanego postępu stwierdza się, że dokonania minionego dziesięciolecia w zakresie informacji geoprzestrzennej zasługują na ocenę pozytywną, stanowiąc mocną podstawę dla dalszego rozwoju w Polsce. Należy brać jednak pod uwagę pojawiające się zagrożenia. Zmiany prawne, organizacyjne i personalne przeprowadzone w drugiej połowie roku 2016 stwarzają nowe wyzwania, do których należą: przywrócenie sprawnej koordynacji, skuteczne zapobieganie dezintegracji i zapewnienie ciągłości rozwoju.

EN

The paper presents short description of development of geospatial information in Poland in the years 2007-2016, i.e. within the decade after the approval of the INSPIRE Directive which established the infrastructure of spatial information in Europe. This development has been mainly influenced by three factors: entering into force the act on the infrastructure of spatial information (the act on ISI), being the skilful transposition of the INSPIRE Directive into the Polish law which generated conditions for coordinated co-operation between sectors, acquisition of multi-million funds from the EU for implementation of governmental and local governmental programmes related to spatial information, dynamic development and popularisation of technologies which could be applied for acquisition, processing and use of geospatial data. After consideration of many aspects of the discussed progress it may be stated that achievements in the field of geospatial information from the past decade should be positively evaluated, being the strong foundations for further development in Poland. However, appearing threats should be also considered. Legal, organisational and personal changes introduced in the second half of 2016 create new challenges that include: reconversion of efficient co-ordination, effective prevention against disintegration and assuring the continuity of development.

4

Kataster nieruchomości na tle infrastruktury informacji przestrzennej

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2016

|

T. 14, z. 3(73)

295--303

PL

W Polsce infrastruktura informacji przestrzennej (IIP) ma charakter ponadresortowy i jest rozwijana zgodnie z ustawą o IIP stanowiącą transpozycję dyrektywy INSPIRE. W międzyresortowej koordynacji prac istotną rolę spełnia Rada IIP jako opiniodawcze ciało kolegialne przy Ministrze Administracji i Cyfryzacji, które szeroko korzysta z uprawnienia do występowania z własnymi inicjatywami. Artykuł naświetla niektóre z problemów wiążących się z aktualnymi pracami Rady IIP. Szerzej omówiono potrzebę wsparcia rozwoju w jednostkach samorządu terytorialnego (JST). Według opinii autora skuteczną formą pomocy w tym zakresie byłoby utworzenie Punktu Konsultacyjnego IIP, ukierunkowanego przede wszystkim na potrzeby JST, którego zadania polegałyby na: udzielaniu konsultacji w sprawach dotyczących projektowania, tworzenia, modernizacji i utrzymania regionalnych i lokalnych systemów informacji przestrzennej współdziałających w ramach IIP, udostępnianiu standardowych pakietów oprogramowania i know-how w zakresie IIP, upowszechnianiu informacji naukowo-technicznej na temat IIP, promowaniu dobrych praktyk JST i wzorcowych rozwiązań w zakresie IIP oraz INSPIRE, organizowaniu szkoleń i staży dla pracowników JST. Podniesiony został również problem analiz kosztów i korzyści. Biorąc pod uwagę przedstawione w artykule przepisy prawne, doświadczenia i opinie uznano, że w zakresie IIP analizy te i inne opracowania ekonomiczne powinny być ograniczone do wyodrębnionych projektów i innych przedsięwzięć dających się dostatecznie dokładnie określić pod względem wykonalności, kosztów i korzyści, zarządzania oraz odpowiedzialności za wyniki i ich praktyczne wykorzystywanie.

EN

The spatial information infrastructure (SII) in Poland is of the cross-sectoral nature and it has been developed according to the SII Act, which transposes the INSPIRE directive to the Polish legislation. The SII Council plays an important role in the cross-sectoral coordination of works; it is the consultative, collegiate body authorized to realize its own initiatives. The paper highlights some issues related to the current activities of the SII Council. The need to support the development within local administration units has been discussed in more details. Following the author's opinion, creation of the SII Point of Consultancy would be highly supportive in this respect; this Point could be, first of all, dedicated to local governments and its task would include: consultancy in designing, creation, modernization and maintenance of regional and local spatial information systems, co-operating within the SII framework, sharing standard software packages and know-how in the field of SII, popularization of scientific and technical information concerning the SII, promotion of good practices and exemplary solutions in the field of the SII and INSPIRE, submission of training and practical sessions for local government officials. The issue concerning cost and benefit analysis has been also discussed. Considering legal regulations, experiences and opinions presented in the paper, it has been advised that those analyses and other economic works concerning the SII should be limited to selected projects and other activities, which could be sufficiently determined with respect to their feasibility, costs and benefits, management and responsibility for results and their practical use.

5

Społeczna odpowiedzialność autonomicznych uczelni na przykładzie kształcenia geodetów i kartografów w Polsce

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2014

|

T. 12, z. 2(64)

153--162

PL

W stanie obecnym funkcjonujący w Polsce system kształcenia na kierunku geodezja i kartografia zdominowany jest przez rynek edukacji, w którym biorą udział z jednej strony uczelnie korzystające z przyznanej autonomii i oferujące usługi edukacyjne, a z drugiej – kandydaci na studia zainteresowani ofertami uczelni. Jakość kształcenia jest krytykowana, przy czym zwraca się uwagę na trudności, które wiążą się niewątpliwie z niemal pięciokrotnym zwiększeniem w okresie minionego dwudziestolecia zarówno liczby uczelni, jak też liczby studentów, przy ograniczonej liczbowo i starzejącej się kadrze akademickiej. Tendencje występujące na rynku edukacji znajdują swoje odzwierciedlenie na rynku pracy z kilkuletnim opóźnieniem wynikającym z cyklu studiów, co niewątpliwie komplikuje funkcjonowanie systemu kształcenia. Dodatkowym utrudnieniem jest znaczna zmienność w czasie zapotrzebowania na absolwentów kierunku geodezja i kartografia, zarówno pod względem ich liczby, jak też kwalifikacji. System ten przedstawiono w artykule jako diagram przypadków użycia zapisany w języku UML na wysokim poziomie abstrakcji. Potrzeby aktorów w tym diagramie zostały określone, co umożliwiło sformułowanie 3 wniosków dotyczących: informacyjnego wsparcia rynku edukacji geodetów i kartografów, monitorowania rynku pracy w zakresie geodezji i kartografii, współdziałania autonomicznych uczelni w ramach systemu kształcenia na kierunku geodezji i kartografii.

EN

The education system in the area of geodesy and cartography functioning in Poland in its present state is dominated by the education market. involving, on one hand, the higher education institutions taking advantage of their autonomy and offering educational services, and on the other, the candidates interested in these offers. The resulting quality of education is criticised: attention is drawn to difficulties related to a nearly fivefold increase both in the number of higher education institutions and the number of students during the past twenty years with only limited growth of ageing academic personnel. Trends in the education market are reflected in the labour market with a delay of a few years resulting from the duration of studies. Significant changes in the demand for graduates both with respect to their number and qualifications provide an additional difficulty. This education system is presented in the paper as a UML use case diagram at a high level of abstraction. The needs of the actors shown in the diagram are identified to draw three conclusions concerning: information support to the education market, monitoring of the labour market, cooperation of autonomous higher education institutions within the framework of the education system in the area of geodesy and cartography.

6

Social responsibility of autonomous higher education institutions in Poland: the case of education in geodesy and cartography

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2014

|

T. 12, z. 2(64)

143--152

EN

The education system in the area of geodesy and cartography functioning in Poland in its present state is dominated by the education market. involving, on one hand, the higher education institutions taking advantage of their autonomy and offering educational services, and on the other, the candidates interested in these offers. The resulting quality of education is criticised: attention is drawn to difficulties related to a nearly fivefold increase both in the number of higher education institutions and the number of students during the past twenty years with only limited growth of ageing academic personnel. Trends in the education market are reflected in the labour market with a delay of a few years resulting from the duration of studies. Significant changes in the demand for graduates both with respect to their number and qualifications provide an additional difficulty. This education system is presented in the paper as a UML use case diagram at a high level of abstraction. The needs of the actors shown in the diagram are identified to draw three conclusions concerning: information support to the education market, monitoring of the labour market, cooperation of autonomous higher education institutions within the framework of the education system in the area of geodesy and cartography.

PL

W stanie obecnym funkcjonujący w Polsce system kształcenia na kierunku geodezja i kartografia zdominowany jest przez rynek edukacji, w którym biorą udział z jednej strony uczelnie korzystające z przyznanej autonomii i oferujące usługi edukacyjne, a z drugiej – kandydaci na studia zainteresowani ofertami uczelni. Jakość kształcenia jest krytykowana, przy czym zwraca się uwagę na trudności, które wiążą się niewątpliwie z niemal pięciokrotnym zwiększeniem w okresie minionego dwudziestolecia zarówno liczby uczelni, jak też liczby studentów, przy ograniczonej liczbowo i starzejącej się kadrze akademickiej. Tendencje występujące na rynku edukacji znajdują swoje odzwierciedlenie na rynku pracy z kilkuletnim opóźnieniem wynikającym z cyklu studiów, co niewątpliwie komplikuje funkcjonowanie systemu kształcenia. Dodatkowym utrudnieniem jest znaczna zmienność w czasie zapotrzebowania na absolwentów kierunku geodezja i kartografia, zarówno pod względem ich liczby, jak też kwalifikacji. System ten przedstawiono w artykule jako diagram przypadków użycia zapisany w języku UML na wysokim poziomie abstrakcji. Potrzeby aktorów w tym diagramie zostały określone, co umożliwiło sformułowanie 3 wniosków dotyczących: informacyjnego wsparcia rynku edukacji geodetów i kartografów, monitorowania rynku pracy w zakresie geodezji i kartografii, współdziałania autonomicznych uczelni w ramach systemu kształcenia na kierunku geodezji i kartografii.

7

Użyteczność społeczna produktów geoinformacyjnych

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2013

|

T. 11, z. 2(59)

7--10

PL

W artykule wprowadza się pojęcie użyteczności społecznej produktu geoinformacyjnego, np. geoportalu, jako właściwości tego produktu wyrażającej zakres, znaczenie i powszechność jego skutecznego i satysfakcjonującego użytkowania w społeczeństwie. Tak zdefiniowaną użyteczność zaproponowano określać uwzględniając: 1) ogólną ocenę przydatności produktu do realizacji przyjętych celów i zadań wymagających stosowania informacji geoprzestrzennej i służących społeczeństwu, 2) charakterystykę i ocenę produktu pod względem: •dostępności produktu (upowszechnienie informacji o produkcie, stosowane procedury, ograniczenia, koszty), •sposobu użytkowania produktu (dostosowanie do potrzeb typowego, nie mającego specjalistycznych kwalifikacji użytkownika pod względem funkcjonalności, interfejsu, przystępności), •jakości wyników uzyskiwanych za pomocą produktu oraz łatwości ich interpretacji, 3) charakterystykę i ocenę produktu jako środka upowszechniania informacji geoprzestrzennej w społeczeństwie, z uwzględnieniem, jeśli jest to możliwe danych określających liczbę użyć produktu w skali rocznej, w tym użyć satysfakcjonujących użytkowników. Na zakończenie stwierdza się, że doświadczenia wynikające z prowadzonych dotychczas w Polsce intensywnych prac w dziedzinie informacji geoprzestrzennej powinny być przeanalizowane, a płynące stąd wnioski należycie spożytkowane w planowaniu dalszych prac. W prowadzonych analizach powinno znaleźć zastosowanie zaproponowane podejście do oceny użyteczności społecznej produktów geoinformacyjnych, w którym uwzględnia się potrzeby i wymagania najważniejszego, zbiorowego użytkownika, jakim jest społeczeństwo.

EN

In the paper, the social usability of a geoinformation product is defined as an attribute of this product expressing effectiveness, efficiency and satisfaction with which user groups can achieve their goals. It is proposed to evaluate the social usability by means of a report taking into account the following components of its content: 1) general assessment of the usefulness of a product to realize the assumed objectives and tasks which require the use of spatial information and serve the society, 2) characteristics of identified target user groups and their needs, 3) characteristics and evaluation of the product in respect to: theaccessibility of the product (dissemination of information about the product, procedures used, restrictions, costs) , the manner how the product is used (adaptation to the user needs in the respect of functionality, interface, accessibility), the quality of results obtained by means of this product and easiness of their interpretation, 4) characteristics and evaluation of the product as means for dissemination of geospatial information in society, taking into account, if possible, data on the number of uses of the product on annual scale, includingsatisfactory uses. It is suggested that this approach be used when evaluating the results of geoinformation projects and planning the new ones in Poland.

8

Infrastruktura informacji przestrzennej w świetle doświadczeń wdrożeniowych w Polsce

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2013

|

T. 11, z. 3(60)

7--13

PL

W Polsce infrastruktura informacji przestrzennej (IIP) ma charakter ponadresortowy i jest rozwijana zgodnie z ustawą o IIP stanowiącą transpozycję dyrektywy INSPIRE. W międzyresortowej koordynacji prac istotną rolę spełnia Rada IIP jako opiniodawcze ciało kolegialne przy Ministrze Administracji i Cyfryzacji, które szeroko korzysta z uprawnienia do występowania z własnymi inicjatywami. Artykuł naświetla niektóre z problemów wiążących się z aktualnymi pracami Rady IIP. Szerzej omówiono potrzebę wsparcia rozwoju w jednostkach samorządu terytorialnego (JST). Według opinii autora skuteczną formą pomocy w tym zakresie byłoby utworzenie Punktu Konsultacyjnego IIP, ukierunkowanego przede wszystkim na potrzeby JST, którego zadania polegałyby na: udzielaniu konsultacji w sprawach dotyczących projektowania, tworzenia, modernizacji i utrzymania regionalnych i lokalnych systemów informacji przestrzennej współdziałających w ramach IIP, udostępnianiu standardowych pakietów oprogramowania i know-how w zakresie IIP, upowszechnianiu informacji naukowo-technicznej na temat IIP, promowaniu dobrych praktyk JST i wzorcowych rozwiązań w zakresie IIP oraz INSPIRE, organizowaniu szkoleń i staży dla pracowników JST. Podniesiony został również problem analiz kosztów i korzyści. Biorąc pod uwagę przedstawione w artykule przepisy prawne, doświadczenia i opinie uznano, że w zakresie IIP analizy te i inne opracowania ekonomiczne powinny być ograniczone do wyodrębnionych projektów i innych przedsięwzięć dających się dostatecznie dokładnie określić pod względem wykonalności, kosztów i korzyści, zarządzania oraz odpowiedzialności za wyniki i ich praktyczne wykorzystywanie.

EN

In Poland, spatial information infrastructure (SII) goes beyond individual ministries and is developed in accordance with the Act on SII constituting transposition of the INSPIRE Directive. The Council for SII plays an important role in interdepartmental coordination as a collegial opinion-forming body, functions at the Minister of Administration and Digitization, and makes extensive use of its powers to put forward its own initiatives. The paper throws light on some problems connected with current works of the Council of SII. The subject broadly discussed is the need to support development in territorial self-government bodies. In the author’s opinion, an effective form of assistance designed first of all for the needs of territorial self-government bodies would be setting up a Consulting Point on SII with the tasks consisting in: providing consultation in matters related to designing, creating, modernization and maintenance of regional and local spatial information systems functioning within SII, making available standard packages of software and know-how related to SII, dissemination of scientific and technical information about SII, promotion of good practices of territorial self-government bodies and model solutions in the area of SII and INSPIRE, organization of training courses and internships for employees of territorial self-government bodies. The problem of cost-benefit analysis was also raised. Taking into account legal provisions, experience and opinions presented in the paper, it was acknowledged that in the scope of SII such analyses are required mostly for well defined projects and other undertakings which can be determined with sufficient accuracy with respect to their feasibility, costs and benefits, management and responsibility for results and their practical implementation.

9

Trendy rozwojowe w dziedzinie informacji geoprzestrzennej

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2012

|

T. 10, z. 3

7--16

PL

Dynamiczny rozwój w dziedzinie informacji geoprzestrzennej powoduje potrzebę określania trendów szeroko pojętego zarządzania tą informacją, biorąc pod uwagę wszelkie procesy związane z pozyskiwaniem, gromadzeniem, weryfikacją, przetwarzaniem, aktualizacją i udostępnianiem danych geoprzestrzennych. Po krótkim scharakteryzowaniu prognozowania tych trendów, w artykule przedstawiono kolejno wyniki wykonanych lub zainicjowanych prac prognostycznych prowadzonych przez różne organizacje i zespoły badawcze. Szczególną uwagę zwrócono na przyszły rozwój infrastruktur geoinformacyjnych, które stanowią obecnie podstawową formę zarządzania informacją geoprzestrzenną na różnych szczeblach – od lokalnego do globalnego. Na podstawie tego przeglądu opinii i wizji przedstawiono ogólne wnioski i zalecenia.

EN

Dynamic progress in the area of geospatial information brings about the need to determine trends in broadly conceived geospatial information management, taking into account all processes of geospatial data collection, storage, verification, processing, updating and making available. After a short characteristics of forecasting these trends, the paper presents in turn results of executed or initiated forecasting efforts conducted by various organizations and research teams. Particular attention is paid to future development of geoinformation infrastructures, which constitute at present the basic form of geospatial information management at different levels – from local to global. On the basis of this review of views and visions general conclusions and recommendations are presented.

10

Globalne aspekty zarządzania informacją geoprzestrzenną

Gaździcki J

Roczniki Geomatyki

|

2012

|

T. 10, z. 6

7--16

PL

Artykuł poświęcony jest problematyce zarządzania informacją geoprzestrzenną na poziomie globalnym i na poziomie regionów globu. Przedstawiono kolejno: inicjatywę ONZ w zakresie globalnego zarządzania informacją geoprzestrzenną (GGIM), koordynację działań międzynarodowych organizacji geoprzestrzennych, działania na rzecz infrastruktury GIS dla Azji i Pacyfiku, działania na rzecz infrastruktury danych geoprzestrzennych dla obu Ameryk, inne inicjatywy geoprzestrzenne o znaczeniu międzynarodowym, wieloletnie doświadczenia Stanów Zjednoczonych w zakresie budowy NSDI. Dokonany przegląd inicjatyw, działań i doświadczeń umożliwił sformułowanie wniosków interesujących z punktu widzenia Polski jako państwa, które buduje infrastrukturę informacji przestrzennej na poziomie kraju (IIP) oraz regionu europejskiego (INSPIRE), przyczyniając się również do zarządzania danymi geoprzestrzennymi na poziomie globalnym.

EN

The paper is devoted to the problems of global and regional geospatial information management. The following issues are presented: the UN initiative on global geospatial information management (GGIM), coordination of activities of international geospatial organizations, development of GIS infrastructure for Asia and Pacific, development of geospatial information infrastructure for Americas, other geospatial initiatives of international importance, long standing experience of the United States in building NSDI. This review of initiatives, actions and experiences allows to formulate conclusions interesting from the point of view of Poland building national spatial information infrastructure (IIP) as a part of the European region infrastructure (INSPIRE), and in this way contributing also to global geospatial information management.

11

Prawo Unii Europejskiej kształtujące INSPIRE

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2011

|

T. 9, z. 6

7-18

PL

Europejska Infrastruktura Informacji Przestrzennej (INSPIRE) obejmuje terytoria wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej i jest przez te państwa wspólnie tworzona. Dla zapewnienia spójności INSPIRE zachodzi potrzeba stosowania w każdym państwie unijnych, a więc wspólnych i jednolitych przepisów i standardów uwzględniających zasady subsydiarności i proporcjonalności. Przepisy odrębne, wynikające z warunków istniejących w danym państwie, ale nie naruszające przepisów prawa unijnego, ujmowane są w odpowiednich aktach prawa krajowego. Budowa INSP IRE jest w swoim rodzaju przedsięwzięciem bezprecedensowym, niezwykle złożonym pod względem organizacyjnym, technicznym, naukowym i ekonomicznym. Warunkiem jego powodzenia jest opracowanie i wdrożenie odpowiednich aktów prawnych na poziomie unijnym. Szczególnie ważne są rozporządzenia i decyzje Komisji Europejskiej oraz związane z nimi dokumenty uzupełniające, zwłaszcza wytyczne. Stanowią one razem bogaty już dorobek europejskich środowisk twórców, użytkowników i administratorów informacji przestrzennej (Surma, 2010). W artykule niniejszym dokonywany jest przegląd aktów prawa unijnego i dokumentów uzupełniających w zakresie INSPIRE, które opublikowane zostały do końca marca 2011 roku. Dotyczą one metadanych, specyfikacji danych przestrzennych, usług sieciowych, wspólnego korzystania z danych i usług oraz monitorowania i sprawozdawczości. Podawane są charakterystyki wprowadzanych koncepcji, przepisów i standardów, zwracając uwagę na aspekty ich stosowania w polskich warunkach.

EN

The European Spatial Information Infrastructure (INSPIRE) covers the territory of all Member States of the European Union and is jointly created by them. To ensure coherence of INSPIRE, there is a need to apply in each Member State common and uniform provisions and standards taking into account the principles of subsidiarity and proportionality. Separate provisions arising from the conditions existing in a given country, but not infringing provisions of the European law, are contained in the legal acts of the national law. Construction of INSPIRE is an unprecedented undertaking of this kind, extremely complex from organizational, technical, scientific and economic point of view. Its success is subject to elaboration and implementation of relevant legal acts at the Community level. Resolutions and decisions of the European Commission as well as supplementary documents, especially guidelines, are of particular importance. They have jointly constituted an already significant aquis communautaire of the community of creators, users and administrators of spatial information. The paper provides a revue of legal acts of the European law and supplementary documents with regard to INSPIRE published by the end of March 2011. They refer to metadata, spatial data specifications, network services, data sharing as well as monitoring and reporting. Characteristics of concepts, provisions and standards are presented with particular attention paid to the application aspects under Polish conditions.

12

Conceptual aspects of regional spatial information systems in Poland

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2011

|

T. 9, z. 5

29-33

EN

In Poland, regional spatial information systems have spontaneously developed since a dozen years or so and their primary task is to support the activities of marshal s offices in individual voivodships. The development of these systems is presently shaped by the INSPIRE Directive, its transposition in the form of the Act on spatial information infrastructure and by secondary legislation related to spatial information infrastructure and interoperability framework. In the paper, consequences of legal regulations in force are exposed drawing attention to the necessity of understanding the system as a kind of basis of a regional spatial information system. Broadly understood objectives of the system are specified drawing attention to its integration role and data sources. Legal conditions are characterized and features of target system are presented. At the end, conclusions are provided confirming the need for further development of regional spatial information systems in accordance with binding provisions of law and recommending to undertake properly organized inter-regional cooperation in this field.

13

Aspekty koncepcyjne regionalnych systemów informacji przestrzennej w Polsce

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2011

|

T. 9, z. 5

35-39

PL

W Polsce od kilkunastu już lat spontanicznie rozwijają się regionalne systemy informacji przestrzennej, których pierwszoplanowym przeznaczeniem jest wspieranie działań urzędów marszałkowskich w poszczególnych województwach. Rozwój tych systemów jest obecnie kształtowany przez dyrektywę INSPIRE, jej transpozycję w postaci ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej oraz przez odpowiednie przepisy wykonawcze dotyczące infrastruktury informacji przestrzennej i ram interoperacyjności W artykule naświetla się konsekwencje wprowadzanych regulacji, zwracając uwagę na konieczność rozumienia systemu tego rodzaju, jako podstawy regionalnej infrastruktury informacji przestrzennej. Określane są szeroko pojęte cele systemu, ze zwróceniem uwagi na jego integracyjną rolę oraz źródła danych. Scharakteryzowano uwarunkowania prawne, przedstawiając cechy systemu docelowego. Na zakończenie podano wnioski stwierdzające potrzebę dalszego rozwoju regionalnych systemów informacji przestrzennej, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zalecające podjęcie w tym zakresie odpowiednio zorganizowanej współpracy międzyregionalnej.

14

Wyzwania wynikające z interdyscyplinarności INSPIRE

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2010

|

T. 8, z. 8

41-51

PL

Na podstawie dyrektywy (Dyrektywa, 2007) ustanawiającej Infrastrukturę Informacji Przestrzennej w Europie (INSPIRE) nietrudno jest stwierdzić, że infrastruktura ta, budowana wspólnym wysiłkiem Komisji Europejskiej i 27 państw członkowskich, ma być w szczególności: wielotematyczna, obejmując zbiory danych przestrzennych należące do różnych tematów o charakterze przyrodniczym, gospodarczym i społecznym, wielopodmiotowa, łącząca wiele różnych organizacji utrzymujących i zasilających zasoby informacji przestrzennej lub korzystających z nich, międzyresortowa, wchodząca w zakres kompetencji wielu ministrów i innych organów administracji publicznej, powszechna, zapewniająca dogodny dostęp do zbiorów i usług danych przestrzennych szerokim rzeszom użytkowników tworzących społeczeństwo geoinformacyjne. Z powyższymi cechami łączy się - jako ich naturalna konsekwencja - cecha interdyscyplinarności wynikająca z relacji istniejących między INSPIRE a wielu obszarami nauki i edukacji, a także powiązanymi z nimi środowiskami zawodowymi. W każdym z państw członkowskich budowa krajowej infrastruktury informacji przestrzennej stanowiącej część INSPIRE przebiega w sposób uwarunkowany istniejącą w nim sytuacją prawną, organizacyjną, techniczną i ekonomiczną. Zależnie od sytuacji w danym państwie ujawniają się trudności i powstają wyzwania, którym należy sprostać. Artykuł dotyczy sytuacji i wyzwań w Polsce, które związane są z podjęciem prac nad infrastrukturą informacji przestrzennej (IIP) jako polskim komponentem INSPIRE. W podsumowaniu tego wielowątkowego artykułu warto zwrócić uwagę na jego podstawowe tezy: INSPIRE, a w Polsce IIP, wiąże się tematycznie z ponad dwudziestoma dyscyplinami naukowymi, ponad trzydziestoma kierunkami studiów oraz dwunastoma organami centralnej administracji rządowej, IIP jest środkiem i dla niektórych dyscyplin również przedmiotem prac badawczorozwojowych, niezbędne jest rozwijanie i doskonalenie edukacji w zakresie geoinformacji, przy zwróceniu uwagi na jakość kształcenia, a nie tylko na liczbę kształconych, wprowadzona przez ustawę o IIP dwupoziomowa koordynacja jest rozwiązaniem oryginalnym zasługującym na upowszechnienie w innych krajach, polska geodezja i kartografia stoi wobec konieczności samookreślenia uwzględniającego nowe i ciągle zmieniające się uwarunkowania polityczne, ekonomiczne i społeczne oraz postępy nauki i techniki, żywiołowy rozwój szkolnictwa wyższego w zakresie geodezji i kartografii budzi zaniepokojenie, a w związku z tym sprawą pilną jest opracowanie ekspertyzy oceniającej stan obecny, określającej prognozy i formułującej zalecenia w tym zakresie.

EN

Spatial Information Infrastructure in Europe (INSPIRE) being built as a joint effort of the European Commission and 27 Member States is supposed to be: multi-thematic . including spatial data sets belonging to different themes of natural, economic and social nature, multi-subject . linking many different organizations maintaining and feeding spatial data resources or using them, inter-departmental . within the scope of competences of several ministers and other public administration authorities, ubiquitous . ensuring access to spatial data resources and services for all members of geoinformation society. The above-mentioned features are connected with interdisciplanarity resulting from the relations existing between INSPIRE and many disciplines of science and education as well with professional circles linked to them. The paper states that: as far as INSPIRE themes are concerned, INSPIRE, and Spatial Information Infrastructure (IIP) in Poland, are connected with more than twenty scientific disciplines, more than thirty educational disciplines and twelve bodies of central government administration, IIP is the source and for some disciplines also the subject of research and development works, it is necessary to develop and improve education in the area of geoinformation, while paying attention to the quality of education and not only to the number of students being educated, two-level coordination, introduced by the Law on IIP, is an original solution, which deserves attention in other countries, Polish geodesy and cartography is faced with the necessity of self-definition taking into account new and constantly changing political, economic and social conditions as well as scientific and technological progress, uncontrollable development of higher education in the area of geodesy and cartography is a matter of concern and, in this connection, it is urgently needed to elaborate an expert opinion assessing the current state, establishing forecasts and formulating recommendations in this matter.

15

Viewpoints on INSPIRE architecture

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2010

|

T. 8, z. 2

23-36

EN

There is a clear need to define a uniform approach for describing and modeling the architecture of INSPIRE in all its complexity, with its hierarchical structure and numerous components, most of them being in transition to comply with the INSPIRE principles and specifications. The generic approach proposed in this paper is based on the following ICT concepts and solutions: m The ISO/IEC 42010:2007 Systems and software engineering . Recommended practice for architectural description of software-intensive systems; m The Enterprise Architecture Frameworks, in particular those recommended and used by the US Federal Government, including: the Federal Enterprise Architectures of the Office for Management and Budget, and the Architecture Framework of the US Department of Defense; m The European Interoperability Framework (EIF) for European Public Services; m The Unified Modeling Language (UML). The approach is presented with reference to the current situation in Poland and in the context of INSPIRE development trends.

16

Leśna mapa numeryczna podstawą leśnej infrastruktury informacji przestrzennej w Polsce

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2010

|

T. 8, z. 7

7-9

PL

Prof. Heronim Olenderek w swoim artykule (Olenderek, 2010) napisał, że problem geoinformacji w Lasach Państwowych, ze wszystkimi jej aspektami, a więc pozyskiwaniem przetwarzaniem, wykorzystywaniem i udostępnianiem jest problemem ważnym i znaczącym w kontekście krajowej infrastruktury informacji przestrzennej. Rozwijając tę myśl należy stwierdzić, że trwa szybki rozwój technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych oraz powiązanych z nimi technologii geomatycznych, przy jednoczesnym zwiększaniu się potrzeb informacyjnych w skali Polski i całej Unii Europejskiej. Rozwój ten sprawia, że przed polskimi leśnikami staje nowe wyzwanie, którym jest utworzenie leśnej infrastruktury informacji przestrzennej na podstawie zgromadzonych zasobów danych leśnych map numerycznych. Infrastruktura ta powinna jednocześnie: spełniać przepisy i standardy określone przez dyrektywę ustanawiającą infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE) z roku 2007 oraz ustawę o infrastrukturze informacji przestrzennej (IIP) z roku 2010, jak też przez przepisy wykonawcze zarówno tej dyrektywy jak też ustawy, odpowiadać w pełni szeroko pojętym potrzebom występującym w jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych przy wykonywaniu ich zadań. Wynika stąd, że leśna infrastruktura informacji przestrzennej powinna stanowić wyodrębnioną, branżową część IIP, powiązaną jednocześnie z Systemem Informatycznym Lasów Państwowych (SILP).

EN

This short paper calls for creation of a forest spatial information infrastructure based on available resources of data of digital forest maps. The infrastructure should meet two conditions: comply with the provisions and standards defined in the Directive establishing spatial information infrastructure in the European Community (INSPIRE) of 2007 and with the Polish Law on spatial information infrastructure (SII) of 2010 as well as with implementation rules both of the Directive and the Law, fully meet broadly understood needs of organizational units of the State Forests in realization of their tasks. Hence, the forest spatial information infrastructure should constitute a component of SII linked at the same time with the Information System of the State Forests (SILP). Therefore, the forest spatial information structure should be composed of: spatial data acquired from existing resources of digital forest maps, services related to forest spatial data, metadata concerning spatial data sets and services. The infrastructure should be designed in the way ensuring its interoperability within the framework of both SII and SILP. At present, the all-important task should be elaboration of feasibility study of this undertaking.

17

Tertiary studies in geoinformation aspects of modernization in Poland

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2009

|

T. 7, z. 3

13-18

EN

In reference to the content of this succinct article with introductory character to the whole issue the author proposes to undertake specific action aiming to modernize higher education in geoinformation in Poland.

18

Studia wyższe w dziedzinie geoinformacji: aspekty modernizacji w Polsce

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2009

|

T. 7, z. 3

7-12

PL

W nawiązaniu do treści niniejszego zwięzłego artykułu mającego charakter wprowadzający do całości materiałów tej publikacji autor proponuje podjęcie konkretnych działań zmierzaj ących do modernizacji studiów wyższych w dziedzinie geoinformacji w Polsce.

19

Geodetic export activities: aspects of development

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2009

|

T. 7, z. 1

13-17

20

Druga faza programu prac INSPIRE: stan w Europie i wyzwania dla Polski

Gaździcki J.

Roczniki Geomatyki

|

2009

|

T. 7, z. 6

61-72

EN

Building of European spatial information infrastructure (INSPIRE) is carried out simultaneously by the European Commission and the EU Member States according to the provisions of the INSPIRE Directive. At the present transposition phase, the task on the European level consists mainly in development of detailed implementing rules and supplementing them guidelines, based on common conceptual framework and methodology. International expert teams deal with this task in close collaboration with stakeholders at both Community and Member State level. These works proceed according to the schedule and with good results despite their complexity, high degree of difficulty and demanding timetable of the whole undertaking. The draft Law on the Polish spatial information infrastructure has been developed as required in the INSPIRE Work Programme transposition phase. At present, this law, fundamental for INSPIRE implementation in Poland, is at the final stage of legislative process. Elaboration of draft ordinances specified in the Law has become urgent. The first phase (2009.2010) of the framework programme of creating the Polish spatial information infrastructure as a part of INSPIRE comprises identification of existing spatial data sets and services, creation of metadata for Annex I and II themes of the Directive, data harmonization of the selected Annex I themes and development of a basic network of services.